Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2023/1807 E. 2023/1691 K. 01.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/1807
KARAR NO : 2023/1691

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KARŞIYAKA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 25/04/2023 (Dava) – 18/07/2023 (Karar)
NUMARASI : 2023/276 Esas – 2023/527 Karar
DAVA : İpotek (İpoteğin Kaldırılması (Fekki))
BAM KARAR TARİHİ : 01/11/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 01/11/2023
İstinaf incelemesi için Dairemize gönderilen Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/07/2023 tarih ve 2023/276 Esas – 2023/527 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin tapuda ” … İli … İlçesi … Mah. Tapuya Kain ve … parsel … Ada kayıtlı Zemin Kat … nolu bağımsız bölüm” niteliğindeki taşınmazın sahibi olduğunu, taşınmaz üzerinde davalı … A.Ş.’nin, 27.06.2013 tarih 16930 yevmiye sayılı 1. Derece ve 25.12.2014 tarih 32442 yevmiye sayılı 2.derece ipotekleri mevcut olduğunu, … A.Ş. tarafından ipotek alacaklarının tahsili için Karşıyaka 1.İcra Müdürlüğünün 2021/2895E. Sayılı icra dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçildiğini, takibe konu alacaklar ve alacağa bağlı teminatlarla birlikte Karşıyaka 1.İcra Müdürlüğünün 2021/2895E. Sayılı dosyası … A.Ş. tarafından İzmir 27. Noterliğinin 08.02.2022 tarihli 03048 yevmiye numarasıyla kayıtlı temlik sözleşmesi ile … A.Ş.’ye temlik edildiğini, Karşıyaka 1.İcra Müdürlüğü 2021/2895E. sayılı dosya borcu ferileriyle beraber ödenmek suretiyle 16.02.2023 tarihinde icra dosyası infaz olarak kapatıldığını, müvekkilinin ipoteklerin konulmasından kaynaklı başka herhangi bir borcu bulunmadığını, dosya borcu tamamen ödediğinden ve başkaca borç olmadığından ipoteklerin kaldırılması gerektiğini, taraflarınca İzmir 27. Noterliğinin 13.04.2023 Tarihli 07401 yevmiye nolu ihtarnamesi ile davalı ipotek sahibi … A.Ş.’ye ve temlik alan … A.Ş.’ye ipoteklerin terkini için ihtarname çekilmiş ve kendilerine süre verildiğini, verilen süreye rağmen ipotekler terkin edilmediğini ileri sürerek, … İli … İlçesi … Mah. Tapuya Kain ve … parsel … Ada kayıtlı Zemin Kat … nolu bağımsız bölüm Niteliğindeki taşınmaz üzerinde tesis edilmiş olan 27.06.2013 tarih 16930 yevmiye sayılı 1. Derece ve 25.12.2014 tarih 32442 yevmiye sayılı bedelli 2.derece ipoteklerin terkini ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerine bırakılmasına, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı … A.Ş. vekili cevap dilekçesi ile; davacının davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığını, davacının icra dosyasının ödenmesine rağmen icra müdürlüğünce ipoteğin fekki talebinin reddedildiği ifade ettiğini, davacının memur işlemenini iptali talep etmesi gerekirken iş bu davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığını, davacı tarafça müvekkiline ihtarnamenin gönderilmesinden sonra gerekli ihtarnamelerin çekilerek davacının ipoteğin fek yetkisine sahip olmasını sağlandığını, müvekkilince tüm işlemlerin yapılması esnasında taraflarına dava açıldığından habersiz olduğunu savunarak, gerek hukuki yarar yokluğundan gerekse taraflarınca iyi niyetli düzenlenen vekaletnamelerin ve bankaca verilen muvafakatnamenin varlığı karşısında davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … AŞ. vekili cevap dilekçesi ile; davacı tarafından gönderilen ihtarname ile durumdan haberdar olduklarını, davacının ise sürecin sonlanmasını ve ilgili işlemlerin tamamlanmasını dahi beklemeksizin ihtarname keşide etmesinin hemen akabinde davayı açtıklarını, müvekkili bankaya davacının talebinin iletilmesinden sonra 03/05/2023 tarihli talimat ile temlik sözleşmesi ile devredilen icra dosyasının infazen kapatıldığı bilgisini teyit edip ipoteklerin fekkini talep etmesiyle birlikte de dava konusu edilen ipoteklerin tamamı derhal kaldırıldığını, müvekkilinin davanın açılmasına sebebiyet vermemesine rağmen ve hukuken hiçbir sorumluluğu da olmamasına karşın yine son derece iyi niyetli bir şekilde işbu huzurdaki davaya ilişkin davacı tarafça yapılan ve bildirilen masraflar için 12/05/2023 tarihinde 4.661,30-TL tutarında masraf ödemesi de yapıldığını, davanın konusuz kaldığını, davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi, işbu huzurdaki davanın açılmasına müvekkil Banka’nın sebebiyet vermediği ve müvekkili Banka tarafından iyi niyetli olarak davacı tarafa masraf ödemesi de yapıldığını savunarak, aleyhlerine yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedilmemesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
İlk derece mahkemesince; “…Ön inceleme yargılaması aşamasında; davacı vekili bila tarihli Uyap ortamında gönderdiği dilekçeyle; davalı … A.Ş. Yönünden davadan feragat ettiğini, davalı …a AŞ.’nin 10.05.2023 ve 31.05.2023 tarihli cevap dilekçesi ile vekalet ücreti ve yargılama gideri talepleri olmadığını bildirdiği görülmektedir. Davacı vekili 18/07/2023 tarihli duruşmadaki beyanlarında davalı … AŞ. Yönünden davadan feragat ettiklerini, davalı … Anonim Şirketi yönünden ise davanın konusuz kalması nedeniyle davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesini talep etmiştir. Davalı … AŞ. Yönünden; Davadan feragat, HMK.nun 307-312. maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan madde hükümlerine göre feragat, davacının talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir. Hüküm kesinleşinceye kadar mümkün olan ve kayıtsız – şartsız şekilde yapılması gereken feragat, kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. Feragat ile dava sona erer, bu nedenle davanın reddi gerekir. Olayda, özel yetkiyi haiz davacı vekili, davalı … A.Ş yönünden davadan feragat ettiğine göre, feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Davalı … Anonim Şirketi yönünden; dava konusu ipotekler davalı banka tarafından kaldırıldığı için dava konusuz kaldığından davalı … Anonim Şirketi yönünden davanın konusuz kalması sebebiyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir. 6100 sayılı HMK’nun 331. Maddesine göre “Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.”. Mahkememize yargılamanın safahatına göre davacının, davaya konu ipoteklerin kaldırılması talebi kapsamında haklı olduğu, ipotekler dava tarihinden sonra kaldırılmış olup, davanın açıldığı tarih itibarı ile davacının haklı olduğu…” gerekçesiyle 1- A) Davalı …a AŞ. hakkında açılan davanın feragat nedeniyle, B)Tarafların karşılıklı vekalet ücreti ve yargılama gideri talep etmediğinden bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
2-A)Davalı … AŞ. hakkında açılan davanın davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararında davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedildiğini ve davacının dava açmasındaki hukuki yarar olduğundan davalı aleyhine maktu 4.600 TL vekalet ücretine hükmedildiğini, ipoteğin fekki davalarında hükmedilecek vekalet ücretinin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini, müvekkili şirket tarafından Karşıyaka 1. İcra Müdürlüğünün 2021/2895 esas sayılı dosyası üzerinden, ipoteğe bağlı alacaklar ve ferilerinin ödenmesi nedeniyle ipoteklerin kaldırılması talebinde bulunulduğunu, taleplerinin reddine karar verildiğini, bunun üzerine İzmir 27. Noterliğinin 13.04.2023 Tarihli 07401 Yevmiye nolu ihtarnamesi ile davalı ipotek sahibi … A.Ş.’ye ve temlik alan … A.Ş.’ye ipoteklerin terkini için ihtarname çekildiğini ve kendilerine süre verildiğini, ihtarnamenin davalılara 14.04.2023 tarihinde tebliğ edildiğini, ancak verilen süreye rağmen ipoteklerin terkin edilmediğini, ipoteğin sulh ile terkin edileceği inancıyla yapılan tüm iyi niyetli taleplerine rağmen davalılar tarafından ipoteğin terkini için hiçbir işlem yapılmadığını, bu nedenle davalılar aleyhine 25.04.2023 tarihinde ipoteğin terkini talepli dava açıldığını, davalıların dava açıldıktan sonra ipoteği terkin ettiklerini, davalıların ipoteğin fekki için gerekli işlemleri yapmadığından davanın açılmasına sebebiyet verdiğinden dava açmakta hukuki yararının bulunduğunu, dava konusu öninceleme duruşmasından önce konusuz kaldığından davada karar verilmesine yer olmadığına hükmedilerek davacı lehine vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedildiğini, ancak İlk derece mahkemesince vekalet ücretinin maktu vekalet ücreti üzerinden hesaplanarak 4.600-TL olarak belirtilmesinin hukuka aykırı olduğunu, İpoteğin kaldırılması davasının nispi harca tabi olduğunu belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, her ne kadar yargılama süreci içerisinde ipotekler fekkedilmiş olsa da öncelikle davacı tarafın davayı açmasında hukuki yararının bulunmadığını, davacı tarafın icra dosyasının ödenmesine rağmen icra müdürlüğünce “…bir hakkın yerine getirilmemesinden veya sebepsiz sürüncemede bırakılmasından dolayı her zaman şikayet yoluna başvurabileceğini, davacı tarafça icra dosyasında ipoteğin fekki talebinde bulunduğunu, icra müdürlüğünce borçlu taşınmaz maliki her ne kadar müdürlüğümüzden ipoteğin kaldırılması talebinde bulunmuş ise de, TMK 1014. Madde uyarınca bir tescilin terkin edilmesi veya değiştirilmesi, ancak bu kaydın kendilerine hak sağladığı kimselerin yazılı beyanı üzerine yapılabileceğinden ipoteğin kaldırılması talebinin reddine…” gerekçesiyle ipoteğin fekki talebinin reddedildiğini, davacı tarafça bu karara karşı icra hukuk mahkemesinde memur işleminin iptalinin talep edilmesi gerekirken eldeki davanın açılmasında hukuki yarar bulunmadığını, icra dosyasının infazen kapanması halinde icra müdürlüğü tarafından ipoteğin fek edilebileceğini, bunun için alacaklının muvafakatine gerek bulunmadığını, davacı tarafından İzmir 27. Noterliğinin 13/04/2023 tarihli ihtarnamesi ile … Tic. Ltd. Şti. Ve … Tic. A.Ş.’den taşınmazlar üzerinde bulunan ipoteklerin kaldırılmasının talep edildiğini, infazen kapatılan dosyada hacizlerin icra müdürlüğü tarafından fek edilebileceği alacaklının muvafakatine gerek olmadığı, ancak buna rağmen şirkete kolaylık olması açısından Av. … ile gerek şifai gerek mail yazışmalarında bildirilecek bir kişiye ipoteklerin fekki için yetki verileceğini ve vekalet çıkartılacağının ifade edildiğini, ancak vekalet çıkartılacak bir kişi ismi ve kimlik nosunun bildirilmediğini, tekrar bilgilerin bildirilmesi talep edildiğinde davacı tarafından bildirilen Av. …ye noter vasıtasıyla vekaletname düzenlenerek vekaletname aslının 11/05/2023 tarihinde kendisine teslim edildiğini, bu vekaletname ile davacı tarafın dava konusu ipotekleri fek yetkisine sahip olduğunu, davacı tarafça düzenlenen 27. Noterliğinin 13/04/2023 tarihli ihtarnamesinin diğer davalı … A.Ş.’ye de gönderildiğini, banka yetkililerince, muvafakat edilmesi halinde sistem üzerinden ipotekleri kolayca fekkedilebileceğinin ifade edildiğini, ancak iyi niyet çerçevesinde … A.Ş. … Şubesine müvekkili şirketin avukatlarından Av. … imzalı 03/05/2023 tarihli dilekçenin verilerek ipoteklerin fekkinin talep edildiğini, ipoteklerin fekkine dair yazının sistem üzerinden tapu müdürlüğüne gönderildiğini, müvekkili firmanın tüm bu işlemleri yaparken kendisine dava açıldığından habersiz olduğunu, müvekkiline usulüne uygun tebligat yapılmadığından müvekkilinin davadan 22/05/2023 tarihinde haberdar olduğunu, tebligatın muhtara bırakıldığını ancak müvekkilinin muhtarda kaydının bulunmadığını, posta memuru tarafından TK 21. Maddesinde yazılı hususlara dikkat edilmediğini, gerek hukuki yarar yokluğundan gerekse iyi niyet çerçevesinde düzenlenen vekaletnamelerin ve …’a verilen muvafakatnamenin varlığı karşısında yargılama neticesinde aleyhlerine yargılama giderlerine ve vekalet ücretine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, ipoteğin fekki istemine ilişkindir.
Mahkemece; davalı … yönünden davanın feragat nedeniyle reddine, davalı … A.Ş. yönünden ise davanın konusu kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş olup, hüküm davacı ve davalı … A.Ş. vekilleri tarafından ayrı ayrı istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
Dosyanın yapılan incelemesinde, ipoteğe konu borç bedelinin icra dosyasına ödendiği ve icra takip dosyanın 16/02/2023 tarihinde infazen kapatıldığı, davacının ipoteğin fek edilmesi amacıyla davalılara üç işgünü süre içeren ihtar çektiği, ihtarın davalılara 14/04/2023 tarihinde tebliğ edildiği, verilen süre içerisinde ipoteğin fek edilmesi için davalılarca resmi talepte bulunulmadığı, bu sebeple süre bitiminden sonra davacı tarafından eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Davalı istinaf itirazlarında, her ne kadar borçlu tarafından yapılan ipoteğin fekki talebinin icra müdürlüğünce reddedildiğini ve bu nedenle davacının icra mahkemesi nezdinde şikayet yasa yoluna başvurması gerekirken eldeki davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını belirtmiş ise de, icra dosyasının infazen kapatılmış olması ve alacaklıya ihtarla süre verilerekj ipoteğin fek edilmesinin talep edilmesi karşısında bu yükümlülüğün alacaklı da olduğu açıktır. Bu sebeple borçlunun ipoteğin fekki için icra dosyasına başvuruda bulunma zorunluluğu yoktur. Sonuç olarak davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararı bulunmaktadır. Bu nedenle davalı istinaf itirazları yerinde görülmemiştir.
Yargılama aşamasında ipoteğin fek edildiği ve davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır. İpoteğin fekki davalarında harç ve vekalet ücreti ipotek bedeli olan belirlenen harca esas değer üzerinden nisbi olarak tayin edilir. Davacının davadan önce ipoteğin fek edilmesi için davalılara ihtar çekerek gereken süreyi vermesine rağmen davalıların bu sürede ipotekleri fek etmemeleri sebebiyle davacı açtığı davada haklı olup mahkemece davalı aleyhine nisbi vekalet ücreti tayini yerine yazılı şekilde maktu vekalet ücreti takdiri doğru görülmemiş, bu konudaki davacı istinaf itirazları haklı görülmüştür.
Bu nedenlerle; yerel mahkeme kararın kaldırılmasına, kararın vekalet ücreti yönünden davacı lehine düzeltilmesine, dosyada toplanacak başkaca delil bulunmadığı anlaşıldığından ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirir bir husus da bulunmadığından dairemizce davanın esası hakkında HMK’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca aşağıda yazılı şekilde karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … A.Ş. vekilinin istinaf itirazlarının HMK’nın 353/1-b.1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Davacı vekilinin ilk derece mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurularının yukarıda açıklanan nedenlerle ESASTAN KABULÜNE; Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/276 Esas – 2023/527 Karar sayılı kararının HMK’nın 353-1-b-2 maddesi gereğince, KALDIRILMASINA, KALDIRILAN KARARIN YERİNE GEÇMEK ÜZERE,
1-a) Davalı …a A.Ş. hakkında açılan davanın feragat nedeniyle;
b)Tarafların karşılıklı vekalet ücreti ve yargılama gideri talep etmediğinden bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
c)Tarafların karşılıklı vekalet ücreti ve yargılama gideri talepleri olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
d)Harçlar kanunu gereğince maktu karar ve ilam harcının üçte biri olan 89,95-TL harcın davacı tarafından yatırılan 3.415,50TL harçtan mahsubuna,
2-a)Davalı … A.Ş. hakkında açılan davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına,
b)492 sayılı Harçlar kanunu gereğince alınması gerekli 269,85 TL harcın peşin yatan 3.415,50 TL harçtan mahsubu ile bakiye 3.145,65 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
c)Davacı tarafından peşin yatırılan 269,85 TL harcın (iadesine karar verilen harç tutarı düşüldükten sonra kalan tutar) davalı … A.Ş.’den alınarak davacıya iadesine,
ç)Davacı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT 13/1 ve 2/3 maddelerine göre 32.000,00 TL vekalet ücretinin davalı … Anonim Şirketi’nden alınarak davacıya verilmesine,”
ŞEKLİNDE YENİDEN HÜKÜM TESİSİNE,
3-İstinaf İncelemesi Yönünden Harç ve Yargılama Masrafları;
a-Davacı istinafı yönünden; davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde ve karar kesinleştiğinde ilk derece mahkemesince davacı tarafa iadesine,
Davacı tarafından yapılan istinaf başvuru harcı 738,00 TL ve tebligat gideri 60,00 TL olmak üzere toplam 798,00 TL yargılama giderinin davalı … Anonim Şirketi’nden alınarak davacıya verilmesine,
b-Davalı … Anonim Şirketi istinafı yönünden; alınması gerekli 269,85 TL istinaf karar harcı peşin alındığından ayrıca harç alınmasına yer olmadığına,
Davalı şirket tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
c-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
ç-Kararın 6100 sayılı HMK’nın 359-(3) maddesi uyarınca ilk derece mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
d-İstinaf eden tarafından yatırılan istinaf avansından kullanılmayan kısmının HMK’nın 333. maddesi uyarınca; karar kesinleştikten sonra ilk derece mahkemesince istinaf edene iadesine,
Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 01/11/2023