Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2023/1272 E. 2023/1109 K. 22.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/1272
KARAR NO : 2023/1109

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/02/2023 (Talep) – 15/03/2023 ( Ek Karar )
NUMARASI : 2023/30 D.İş Esas – 2023/30 D.İş Karar
TALEP : İhtiyati Haciz
BAM KARAR TARİHİ : 22/06/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 22/06/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/03/2023 ek karar tarihli ve 2023/30 D.İş Esas – 2023/30 D.İş Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
İhtiyati haciz talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; borçlu firma tarafından keşide edilerek diğer borçlu …’e verilen, ciranta … tarafından da müvekkilinin …’e satmış olduğu 50 ton mandalinanın bedeli olarak … tarafından ciro edilerek müvekkiline verilen … …/…(…) Şubesinin TR… nolu hesabından verilen; Z9190958 çek numaralı 31/01/2023 keşide tarihli, 200.000,00 TL bedelli 1 adet çek banka tarafından; “şirket çift imza ile temsil edilmesine rağmen çekte tek imza bulunduğu anlaşıldığından keşideci imzası eksikliği ile iş bu çek işleme alınamamıştır, hesap bakiyesi “0” dır, demek sureti ile söz konusu çek karşılıksız çıktığını, müvekkilin yaptığı araştırma neticesinde ciranta … ve söz konusu firma müvekkilin çift imza koşulunu bilemeyeceğini ön görerek hileli işlem yapmak sureti ile müvekkili dolandırmaya çalıştıklarını, mal kaçırma ve adres değişikliğine gitme saiki ile hareket etttiklerini, söz konusu alacağın hiçbir şekilde teminat altına alınmadığını ve rehin tesisinin de yapılmadığını, bu sebeplerle mahkemeye başvurularak, müvekkilin alacağını garanti altına alabilmesi için borçlunun menkul ve gayrimenkul malları ile 3.kişilerdeki hak ve alacakları üzerine ihtiyati haciz konulmasını talep etmek zorunluluğunun hasıl olduğunu, sunulan nedenlerle toplam 200.000,00 TL alacağın ve %10 karşılıksız çek tazminatının garanti altına alınabilmesi için borçluların menkul ve gayrimenkul malları ile 3.kişilerdeki hak ve alacakları üzerine ihtiyati haciz konulmasına ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.
CEVAP :
İhtiyati hacze itiraz eden … Sanayi ve A.Ş. vekili sunmuş olduğu 17/02/2023 tarihli itiraz dilekçesinde özetle; öncelikle mahkemenin yetkisiz olduğundan bahisle mahkememizce verilmiş olan 2023/30 değişik iş sayılı kararında yetkiye açıkça itiraz ettiklerini, yetkili mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, müvekkil … Sanayi Anonim Şirketi, … sicil numarası ile …ne bağlı olup ticari faaliyet adresi ise … Mah. … Cad. No:… … – … olduğunu, müvekkil ile takip alacaklısı arasında yetki sözleşmesinin mevcut olmadığını, ayrıca takibe dayanak belge olan … – … Şb. – Z9190958 çek seri numaralı, 31.01.2023 tarihli, keşide yeri İstanbul olan 200.000,00 TL bedelli çek incelendiğinde çekin keşide yerinin İstanbul olduğunun görüldüğünü, muhatap banka olan … … Şubesi ise … ilçesi olarak, İstanbul İline bağlı olduğunu, borçlu olan müvekkilin ikametgahının adresi, muhatap bankanın bulunduğu yer adresi ve çekin keşide edildiği yer adresi aynı olup tüm adreslerin İstanbul olduğunu, işbu sebeple yetkili mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunun sabit olduğunu, ihtiyati hacze dayanak olan çekin … – …/ … Şb. Ait Z9190958 seri numaralı, 31/01/2023 keşide tarihli, 200.000,00 TL bedelli çeke ilişkin olduğunu, çek keşidecisinin müvekkil … Sanayi Anonim Şirketi olduğunu, keşideci üzerine müvekkile atfen kaşe bulunduğu ve üzerinde bir adet imzanın bulunduğunun sabit olduğunu, müvekkil şirketin kural gereğince çift imza olarak temsil edildiğini, müvekkil … Sanayi Anonim Şirketi’nin eski unvanı … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi olduğunu, bu hususun Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi ilan edildiğini, müvekkil şirketi temsilde Yönetim Kurulu Başkanı … ve Yönetim Kurulu Üyesi … birlikte müşterek temsile yetkili olduklarını, yönetim kurulu üyelerinin münferiden temsil yetkisinin olmadığını, bu hususun da sicil gazetesinde ilan edildiğini, müvekkil şirketi temsil yetkisinin … ve …nın birlikte imzası (çift imza kuralı) halinde geçerli olacağı, çift imza bulunmadan atılan tek imzadan şirketin sorumlu tutulamayacağının açıkça sabit olduğunu, takibe dayanak çek incelendiğinde keşideci adına müvekkil şirketin kaşesinin atıldığı üzerinde ise tek imzanın atıldığı görüldüğünü, nitekim banka tarafından da bu hususun çekin arkasına şerh edildiğini, bu imzanın kime ait olduğu müvekkil tarafından anlaşılamamış olup ancak kaşe üzerinde çift imza olmadığından Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, Yargıtay Kararları, Bölge Adliye Mahkemesi Kararları ve tüm yargı camiası tarafından da kabul edildiği üzere tek imzanın keşideci şirketi sorumluluk altına sokmayacağının sabit olduğunu, açıklanan nedenlerle; yetki itirazının kabulü ile mahkemenin yetkisizliğine, mahkemenin 2023/30 Karar numaralı ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına, İstanbul 1. İcra Müdürlüğü 2023/2475 E. Sayılı dosyasına müzekkere yazılarak ihtiyati hacizlerin kaldırıldığının bildirilmesine, teminatın alacaklıya iade edilmemesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin ihtiyati haciz talep edene yükletilmesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
İhtiyati hacze itiraz eden … vekili sunmuş olduğu 23/02/2023 tarihli itiraz dilekçesinde özetle; müvekkilin ikametgah adresinin … İli … İlçesi olduğunu, yetkili İcra Müdürlükleri ve Mahkemeler İstanbul Nöbetçi İcra Müdürlükleri ve Mahkemeleri olduğunu, bu nedenle mahkemenin yetkisine itiraz ettiklerini, çeke dayalı takip, genel yetkili yer olan borçlunun yerleşim yerindeki icra dairesi de (HMK 6. md.), muhatap bankanın bulunduğu yer ödeme yeri sayıldığından buradaki icra dairesinde (HMK l0. md.) ve ayrıca İİK’nun 50/1. maddesi uyarınca çekin keşide edildiği yerdeki Ticaret Mahkemesinden ihtiyati haciz kararı alınabileceğini açıklanan nedenlerle; mahkemenin yetkisine yapmış oldukları itirazın kabulüyle; yetkisiz Mahkemece verilen ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı/alacaklıya yükletilmesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesince; “….İtiraz eden borçlular … ve … Sanayi ve Ticaret AŞ nin ihtiyati hacze itirazlarının KABULÜNE,….” şeklinde hüküm kurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
İhtiyati haciz isteyen vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; borçlu firma tarafından keşide edilerek diğer borçlu …’e verilen, ciranta … tarafından da müvekkilin …’e satmış olduğu 50 ton mandalinanın bedeli olarak … tarafından ciro edilerek müvekkile verilen … …/…(…) Şubesinin TR… nolu hesabından verilen; Z9190958 çek numaralı 31/01/2023 keşide tarihli, 200.000,00 TL bedelli 1 adet çek banka tarafından; “şirket çift imza ile temsil edilmesine rağmen çekte tek imza bulunduğu anlaşıldığından keşideci imzası eksikliği ile iş bu çek işleme alınamamıştır, hesap bakiyesi “0” dır, demek sureti ile söz konusu çek karşılıksız çıktığını, müvekkilin yaptığı araştırma neticesinde ciranta … ve söz konusu firma müvekkilin çift imza koşulunu bilemeyeceğini ön görerek hileli işlem yapmak sureti ile müvekkili dolandırmaya çalıştıklarını, mal kaçırma ve adres değişikliğine gitme saiki ile hareket ettiklerini, dava dilekçesinde de çekin tek imzalı olduğu belirtilerek takibin iptali istenmişse de çekin şirket ortaklardan … tarafından imzalanmış olduğunun şirket imza sirküleri incelendiğinde anlaşıldığını, müvekkilin iyi niyetli 3.şahıs olduğunu, dolayısı ile çekin çift imza ile geçerli olduğunu bilebilecek durumda olmadığını, yetkili mahkemenin İzmir Ticaret Mahkemeleri olduğunu, karşılıksız kalan çeklerde yargı kararları ile yetki kuralı yorumunun değiştiğini, alacaklının ikametgahında da icra takibi yapılması, ihtiyati haciz kararı almasının mümkün hale geldiğini, söz konusu çek müvekkilin alacağına ilişkin … ile arasında yapılan 21/10/2022 tarihli alım satım mukavelesinde … ürün bedelinin bir kısmını çek ile ödeyeceğini kararlaştırdığını ve müvekkil de alacağına karşılık olarak söz konusu tahsil edeceği saiki ile alacağına karşılık olarak alındığını, dolayısı ile sözleşmenin İzmir’de yapıldığını ve İzmir mahkemeleri yetkili kılındığını, sözleşmenin yapıldığı yerin İzmir olduğunu, çekin karşılıksız çıktığını ve götürülecek borç niteliğine dönüşmüş olduğu için İzmir icra dairelerinin yetkili olduğunu, itiraz eden çekin ihtiyati hacze konu olamayacağını ileri sürmüşse de borçlunun bu yöndeki itirazlarını da kabul etmediklerini, borçlu her ne kadar müvekkile borcu olmadığını ileri sürmüşse de borçlunun bu yöndeki itirazlarının da kabulünün mümkün olmadığını, şirketin çeki keşide ederek piyasaya sürdüğünü, iyi niyetli 3 şahıs olan müvekkil söz konusu çeki ciranta …’ den alacağına karşılık olarak aldığını ve mağduriyet yaşadığını, müvekkil çekin karşılıksız olduğunu bankaya ibraz ettiği esnada öğrendiğini, borçlu şirket basiretli bir tacir gibi davranmayarak piyasaya tek imzalı çeki ibraz ettiğini, ceza genel kurulu kararlarına göre çift imza yetkisi var iken tek imza ile piyasaya çek keşide edilerek sürülmesi nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturduğunu, nitekim şirket yetkililer hakkında 2023/4462 muhabere numarası ile İstanbul Cumhuriyet başsavcılığına nitelikli dolandırıcılıktan suç duyurusunda bulunulduğunu, belirtilen sebeple ve HMK ilgili hükmü gereğince re’sen gözetilecek nedenlerle istinaf taleplerinin kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılarak itiraz edenin itirazlarının reddi ile ihtiyati haczin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep; ihtiyati haciz istemine ilişkindir.
Mahkemece; ihtiyati hacze itirazın kabulüne karar verilmiş olup, hüküm ihtiyati haciz isteyen/alacaklı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebebleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
Dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, talebin çeke dayalı olmasına, her iki borçlunun adresinin ve çekin keşide yerinin İstanbul ili olmasına, muhatap banka şubesinin de İstanbul ilinde bulunmasına, dolayısıyla iş bu çek borcuna ilişkin ihtiyati haciz talebinde mahkemenin yetkili olmamasına, itirazın yetki yönünden kabul edilmiş bulunmasına göre ve HMK.nun 355. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak ihtiyati haciz isteyen/alacaklı vekilinin istinaf itirazlarının HMK’nın 353/1-b.1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İhtiyati haciz isteyen/alacaklı vekilinin İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/03/2023 tarihli ve 2023/30 D.İş Esas – 2023/30 D.İş Karar sayılı ek kararına yönelik istinaf itirazlarının HMK’nın 353/1-b.1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-İSTİNAF AŞAMASINDA; Harçlar Yasası uyarınca alınması gereken harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf eden tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-HMK 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde varsa taraflarca yatırılan gider avansından kalan bakiyenin yerel mahkemece hesaplanarak ilgili olduğu tarafa iadesine,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nın 362/1-f maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 22/06/2023