Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/1218
KARAR NO : 2023/1074

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : AYDIN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/03/2023 (Dava) – (27/04/2023 Ara Karar)
NUMARASI : 2023/253 Esas (Derdest Dosya)
DAVA : Tazminat
TALEP : İhtiyati Haciz Kararının Kaldırılması
BAM KARAR TARİHİ : 21/06/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 21/06/2023
İstinaf incelemesi için Dairemize gönderilen Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 27/04/2023 ara karar tarihli ve 2023/253 Esas sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
TALEP:
İhtiyati haciz talep eden/davacılar vekili talep ve dava dilekçesinde özetle; 18/10/2020 tarihinde meydana gelen trafik kazasında yaralanarak beden gücü kaybına uğrayan davacının maddi tazminat tutarı belirlenerek (fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere), sürücü yönünden olay tarihinden, sigortacı yönünden sigorta limitini aşmamak üzere temerrüt tarihinden itibaren işletilecek faizi, 1 numaralı davacı yönünden 50.000 TL manevi tazminat, 2 numaralı davacı yönünden 25.000-TL manevi tazminatın olay tarihinden işletilecek avans faizinin davalı …’den tahsili ile davalılardan …’in taşınır ve taşınmaz malları ile 3. şahıslardaki hak ve alacakları üzerine ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN 30/03/2023 TARİHLİ ARA KARARI:
İlk derece mahkemesince; “…2004 Sayılı İİK un 257. vd. maddeleri gereğince ihtiyati hacize karar verebilmek için alacağın muaccel olup olmadığı önem taşımaktadır. Ayrıca, aynı Kanunun 258/1.maddesinde; alacaklı, alacağı ve icabında haciz sebepleri hakkında mahkemeye kanaat getirecek deliller göstermeye mecburdur, şeklinde belirtilen husus alacağın yaklaşık ispat kurallarına göre, ispatına ilişkin delil ve belgelerin sunulmasını gerektirir. Hal böyle olunca yukarıda açıklanan nedenler ve tüm dosya içeriğine göre; davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinin 2004 Sayılı İİK’nun 257 ve devamı maddeleri uyarınca koşulları gerçekleştiği…” gerekçesiyle dosya kapsamı, ibraz edilen belgeler ve mevcut delil durumu gözetilerek davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinin KABULÜ İLE; teminatsız olarak davalı …’in taşınır ve taşınmaz malları ile 3. şahıslardaki hak ve alacaklarına borca yeter miktar (51.000,00-TL) üzerine İHTİYATİ HACİZ KONULMASINA karar verilmiştir.
İhtiyati haciz kararına, davalı … vekili tarafından itiraz edildiği, yerel mahkemece itirazın duruşmalı olarak değerlendirildiği anlaşılmıştır.
İHTİYATİ HACİZ KARARINA İTİRAZ:
İhtiyati haciz kararına itiraz eden davalı … vekili itiraz dilekçesinde özetle; 18/10/2020 tarihinde … / … … Caddesinde bulunan … numaralı …’ya futbol oynamaya gelen müvekkilim …, … plakalı aracını cadde üzerinde park etmiş ve park halindeki aracın içinden futbol malzemelerini almakta iken … istikametinde gelen … yönetimindeki … plakalı motosiklet, park halinde olan müvekkilimin aracının açık olan sol ön kapısına çarpmıştır. … kendisiyle beraber arkasında oturan …’in ve müvekkilim …’in yaralanmasına ve müvekkilin aracında maddi hasara sebebiyet verdiğini, soruşturma makamınca öncelikle … ve … hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar verilmiş sonrasında mağdur …’in itirazları sonucu sanık … hakkında mağdur …’e karşı taksirle bir kişinin yaralanmasına neden olma suçunu işlediği gerekçesiyle kamu davası açılmıştır ancak somut olayda kazanın meydana gelmesinde müvekkilimin her hangi bir kusuru bulunmadığını, tüm bu nedenlerle ihtiyati haciz kararının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN 27/04/2023 TARİHLİ ARA KARARI:
İlk derece mahkemesince; “…İİK.’nun 257/1. maddesi gereğince rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı ihtiyati haciz talebinde bulunabilir. İİK.’nın 258. maddesine göre de alacaklının alacağı ve icabında haciz sebepleri hakkında mahkemeye kanaat getirecek delilleri göstermesi zorunludur. Trafik kazasında tazminat alacağının 6098 Sayılı TBK 117. maddesi gereğince olay tarihi olan 01/03/2021 tarihinde muaccel hale geldiği açıktır. Sadece, kusur durumu ve davacıların zararının tazminine yönelik tazminat miktarı çekişmeli olup, kaza tespit tutanağı itibarıyla yaklaşık ispatın gerçekleştiği…” gerekçesiyle davalı … tarafından ihtiyati hacze yapılan itirazın REDDİNE karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ :
İhtiyati haciz kararına itiraz eden/davalı … vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; ceza yargılamasına konu olan davanın yargılamasının sonuçlanmadığını, 18/10/2020 tarihinde … / … … Caddesinde bulunan … numaralı …’ya futbol oynamaya gelen müvekkili …’in, … plakalı aracını cadde üzerinde park ettiğini ve park halindeki aracın içinden futbol malzemelerini almakta iken … istikametinde gelen … yönetimindeki … plakalı motosikletin, park halinde olan müvekkilinin aracının açık olan sol ön kapısına çarpttığını, …’ın kendisiyle beraber arkasında oturan …’in ve müvekkili …’in yaralanmasına ve müvekkilinin aracında maddi hasara sebebiyet verdiğini, Kuşadası 2.Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2022/886 esas sayılı dosyasıyla görülen ceza yargılamasında Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi raporu, bilirkişi raporu ve polisin alkol tutanağı gibi somut delillerle tespit olunan şekilde bu kazanın motoru süren kişinin kusuru neticesinde meydana geldiği, müvekkili …’in kazanın oluşumunda kusurunun bulunmadığının belirlendiğini, hukuk yargılaması ceza yargılamasından bağımsız olup herkes biri sonuçlanmadan diğer dava açılabileceğini, bu durumda bir sorun olmadığını, ancak Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi’nce ihtiyati haciz gibi böylesine ağır bir kararı eksik inceleme sonucunda teminatsız olarak verildiğini, yerel mahkeme hükmündeki tazminatın muaccel hale geldiği ifadesine katılmadıklarını, somut davada müvekkili …’e yüklenen haksız fiilin kanıtlanmadığını, alacağın herhangi bir ilama veya ilam niteliğindeki bir belgeye dayanmadığını, yerel mahkemece bu karar verilirken sadece alacaklının menfaatinin gözetildiğini, müvekkili …’in zedelenecek menfaatlerinin koruma altına alınmadığını, yerel mahkemenin eksik inceleme ile en önemli dayanak olması gereken ceza yargılamasının içeriğinde olan argümanları değerlendirmeden karar verdiğini, aşkın haciz taleplerinin yerel mahkemece dikkate alınmadığını, müvekkili …’in sabit ikamet sahibi bir insan olup yaşadığı yer, işi, ailesi kısacası her şeyinin belli ve sabit olduğunu, bu zamana kadar herhangi bir davaya veya icraya konu olan hukuki bir işlem olmadığını, çalıştığı yerden asgari ücret alarak hayatını idame ettirdiğini, yerel mahkemece verilen bu karar dolayısıyla banka hesabına bloke koyulduğunu, müvekkilinin bu yüzden tek bir lirasını dahi çekemediğini, müvekkili …’in aracına da haciz konulduğunu, sadece bu aracın parasıyla dava konusu miktarın karşılanacağını, ancak mahkemece banka hesaplarına dahi bloke konulduğunu, hala komşularından ve arkadaşlarından harçlık alarak hayatını idame ettirdiğini belirterek, yerel mahkeme ara kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep, trafik kazası sebebiyle maddi ve manevi tazminat istemli olarak açılmış davada ihtiyati haciz isteminin kabulüne dair verilen ara kararın kaldırılması istemine ilişkindir.
Mahkemece; itirazın reddine karar verilmiş olup, hüküm davalı … vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
2004 sayılı İİK’nın 257/1.maddesinde; “Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir” düzenlemesi muaccel, bir başka deyişle vadesi gelmiş alacaklar yönünden ihtiyati haciz koşulları düzenlemiş olup, muaccel olmayan/vadesi gelmemiş alacak yönünden ise ihtiyati haciz koşulları aynı yasanın 257/2.maddesinde ise; “Vadesi gelmemiş borçtan dolayı yalnız aşağıdaki hallerde ihtiyati haciz istenebilir:
1-Borçlunun muayyen yerleşim yeri yoksa;
2-Borçlu taahhütlerinden kurtulmak maksadiyle mallarını gizlemeğe, kaçırmağa veya kendisi kaçmağa hazırlanır yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlal eden hileli işlemlerde bulunursa;
Bu suretle ihtiyati haciz konulursa borç yalnız borçlu hakkında muacceliyet kesbeder.” şeklinde düzenleme yapılmıştır.
İİK’nun 257/1.maddesinde rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş para borçlarının alacaklısının ihtiyati haciz talep edebileceği belirtilmiştir.
Bu açıklamalara göre ihtiyatı haciz “Alacaklının, bir para alacağının zamanında ödenmesini güvence (garanti) altına almak için, mahkeme kararı ile, borçlunun mallarına önceden geçici olarak el konulması’dır.
Aynı kanunun 259. maddesinde ise, alacağın ilama ve ilam mahiyetinde bir vesikaya dayanmaması halinde alacaklının (haczinde haksız çıktığı takdirde borçlunun ve üçüncü kişilerin bu yüzden uğrayacakları zarar için) HUMK. nun 96. (HMK. nun 87.) maddesinde yazılı teminatı vermeye mecbur olduğu öngörülmüştür. Buna göre teminat, sadece borçlunun ihtiyati haciz nedeniyle uğrayacağı zararlar için değil, üçüncü kişilerin de uğrayacakları zarar için gösterilmelidir.
Haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında tazmin yükümlülüğü haksız eylemin gerçekleştiği tarihte muaccel hale gelmektedir. Buradaki “muacceliyet” kavramı, alacaklı tarafından talep ve dava edilebilir hale gelmiş olma anlamındadır. Dosya kapsamında yer alan soruşturma dosyasında davacının yaralandığının sabit olduğu, ayrıca trafik kazası tespit tutanağına göre davalının kusurlu olarak tespit edildiğinin anlaşılması karşısında davacılar lehine bir miktar tazminat alacağının doğduğunu kabul ihtimal ve ispat dahilinde olduğundan ihtiyati haciz kararı verilmesi bu aşamada yerinde görülmüştür. Ancak kural olarak teminatsız ihtiyati haciz kararı verilemez ise de; kanunlarda teminat alınmayacağına ilişkin istisnai hükümlerin bulunması halinde, bu istisnai hükümlerin amacı ve kapsamı ile sınırlı olarak teminat aranmaksızın ihtiyati haciz kararı verilebilmektedir.
Somut olayda alacağın İİK’nun 259. maddesi uyarınca ilama yada ilam niteliğindeki belgeye yada teminatın aranmasını gerektirmeyen istisnai hallere dayanmadığı açıkça anlaşılmakla teminatsız ihtiyati haciz kararı verilemeyeceği gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, dosyada toplanacak başkaca delil bulunmadığı anlaşıldığından ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirir bir husus da bulunmadığından Dairemizce davanın esası hakkında HMK’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca aşağıda yazılı şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-İhtiyati haciz kararına itiraz eden/davalı Mustafa Özer vekilinin istinaf itirazlarının kısmen KABULÜ ile; Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 27/04/2023 tarihli ve 2023/253 Esas sayılı sayılı ara kararının HMK’nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, KALDIRILAN KARARIN YERİNE GEÇMEK ÜZERE;
“a-Davalı …’ in ihtiyati haciz kararına yaptığı itirazın teminat yönünden KISMEN KABULÜNE; Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30/03/2023 tarihli ve 2023/253 esas sayılı teminatsız ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına,
b-Dosya kapsamı, ibraz edilen belgeler ve mevcut delil durumu gözetilerek davacılar vekilinin ihtiyati haciz talebinin %15 teminat karşılığında KABULÜNE; 51.000,00 TL’nin %15’i oranında (7.650,00 TL) teminat yatırıldığında davalı …’in taşınır ve taşınmaz malları ile 3. şahıslardaki hak ve alacaklarına 51.000,00 TL ile sınırlı olmak üzere İHTİYATİ HACİZ KONULMASINA,
c-2004 sayılı İİK.’nun 259-(1) maddesi gereğince ihtiyati haciz talep eden hacizde haksız çıktığı taktirde, borçlunun ve üçüncü şahısların bu yüzden uğrayacakları bütün zararları karşılamak üzere ve 6100 sayılı HMK.’nun 84. vd. maddeleri gereğince dairemizce takdir edilen ihtiyati hacze konu 51.000,00 TL’nin % 15’i olan 7.650,00 TL teminat tutarının ihtiyati haciz isteyen tarafından nakit olarak veya bu meblağı karşılayan kesin ve süresiz banka teminat mektubunun ilk derece mahkeme veznesine sunulduğu veya yatırıldığı takdirde ihtiyati haciz kararının ihtiyati haciz talep edene verilmesine,
ç-6100 sayılı HMK.’nun 89. maddesi ile Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılık’ları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 217. maddesi gereğince işlem yapıldıktan sonra, icra takibi kesinleşmesi, teminatın iadesi hususunda borçlunun muvafakat etmesi, herhangi bir istihkak iddiasında bulunulmaması veya teminatın iadesine mani bir belge sunulmaması halinde teminatın yatırana iadesine,
d-İhtiyati hacze ilişkin teminat alınması ve devamındaki işlemlerin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
e-Harç peşin alındığından ayrıca harç alınmasına yer olmadığına,
f-İhtiyati haciz kararı derdest dosyada talep edildiğinden ihtiyati haciz isteyenler lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,”
ŞEKLİNDE YENİDEN HÜKÜM TESİSİNE,
2-İstinaf edenin diğer istinaf itirazlarının yukarıda açıklanan nedenlerle REDDİNE;
3-İSTİNAF AŞAMASINDA; ihtiyati haciz kararına itiraz eden/davalı …’den alınan istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
4-İstinaf eden tarafından istinaf başvurusu için yapılan yargılama giderlerinin nihai karar ile hüküm altına alınmasına,
5-6100 Sayılı HMK.’nun 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan istinaf gider avansının İlk Derece Mahkemesince istinaf edene iadesine,
6-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
7-Kararın, ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 6100 sayılı HMK’nın 362/1-f maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 21/06/2023