Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2022/987 E. 2022/983 K. 09.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/987
KARAR NO : 2022/983

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KARŞIYAKA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/03/2022(Dava) – 20/04/2022 (Karar)
NUMARASI : 2022/173 Esas – 2022/245 Karar
DAVA : Çek İptali
BAM KARAR TARİHİ : 09/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 09/06/2022

İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 20/04/2022 tarihli 2022/173 Esas ve 2022/245 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacı…vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin keşidecisi olduğu …bank Aliağa Şubesine ait TR … iban numaralı hesabı üzerinden keşide edilen 0045446-0045443 seri numaralı çeklerin sahte olarak dava dışı üçüncü kişiler tarafından piyasaya sürüldüğünü belirterek; … bank Aliağa Şubesinde TR … hesap numarasına ait 0045446-0045443 seri numaralı çeklerin zayii nedeni ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI :
İlk derece mahkemesince; “… davanın reddine …” şeklinde hüküm kurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı…vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davaya konu çeklerin asılları müvekkili tarafından 0045446 seri nolu 22.01.2022 keşide tarihli ve 170.000 TL bedelli olarak … Şti. ‘ne teslim edildiğini, 0045443 seri nolu 01.05.2021 keşide taihli 750.000 TL bedelli çekin ise …’e teslim edildiğini, iptalini talep ettikleri çeklerin ise asıl çekler ile aynı seri numarada olup müvekkilin ismini bilmediği bir kişi tarafından önce telefon ile aranması ve WhatsApp üzerinden müvekkiline gönderilmesi ile müvekkili tarafından öğrenildiğini, yerel mahkemece karar gerekçesinde zayi nedeniyle çek iptal talebinin ön şartı olan keşideci tarafından düzenleşmiş çeklerin kaybolması ve çekleri eline geçiren kişinin bilinmemesi hususlarının söz konusu dava açısından gerçekleşmediğinin belirtildiğini, kararın gerekçesinin yerinde olmadığını, davanın; zayi nedeniyle çek iptal davası olmayıp keşidecisinin müvekkili şirket olduğu ve tesliminin gerçekleştirildiği iki adet çekin sahtesinin düzenlenmiş olmasından kaynaklı olarak 0045446 ve 0045443 seri numaralı çeklerin iptaline karar verilmesi talepli dava olduğunu, çekin iptali talebini yetkili hamilin isteyebileceği yönündeki gerekçeye katılmanın mümkün olmadığını, çeki elinde bulunduran hamile ” çek iptali talebinde bulun, söz konusu çeklerin sahtesi düzenlenmiş” şeklinde bir açıklama yaparak çek iptal davası açmaya yönlendirmesinin mümkün olmadığı gibi hamilin de elinde mevcut gerçek çekler olmasından dolayı böyle bir davayı açmayacağının ortada olduğunu, ayrıca müvekkilinin gerçek çeklerde isimleri geçen hamiller ile bu nitelikte bir diyaloğa girmesinin müvekkilin ticari itibarının zedelenmesine sebebiyet vereceğinin aşikar olduğunu belirterek; ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; TTK’nun 818/1-s bendi yollaması ile aynı kanunun 757 vd. maddelerinde öngörülen zayi nedeniyle çekin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın reddine karar verilmiş olup, hüküm davacı…vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebebleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
Dava dilekçesindeki maddi vakıaları açıklamak davacıya, hukuki nitelemeyi yapmak hakime aittir.
Davacının keşidecisi sıfatıyla bu davayı açtığı ve keşideci olduğunun davacının kendi kabulünde olduğu, bu hususta bir tereddüt bulunmadığı, ancak keşidecinin zayi nedeniyle çek iptali istemi hakkı bulunmadığı, zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkının 6102 sayılı TTK.651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişinin senede bağlı alacak hakkı olan yetkili hamil de olduğu, keşidecinin (hesap sahibinin) iptal kararı almakta hiç bir hukuki yararı bulunmadığı, dava konusu çeklerin davacının çek hesabına ait oldukları, TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818-(1)s) maddesi yollamasıyla aynı kanunun 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptali davası açabileceği, esasen zayi olmuş çek hakkında keşidecinin, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabileceği veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davasını açmasının mümkün olduğu ve dolayısıyla bu halde davacının çek iptali davası açmasında hukuki yararı bulunmadığı dolayısıyla keşidecinin bu davayı açma hakkının bulunmadığı anlaşılmıştır. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 19/04/2018 tarihli 2016/10022 – 2018/2952 sayılı ilamı aynı doğrultudadır. ).
Tüm bu açıklamalara, dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, HMK.nun 355. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak, davacı…vekilinin istinaf sebebleri yerinde görülmediğinden istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 20/04/2022 tarihli 2022/173 Esas ve 2022/245 Karar sayılı kararına karşı davacı…vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70-TL istinaf karar harcı peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf eden tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf eden tarafından yatırılan istinaf avansından kullanılmayan kısmının HMK’nın 333. maddesi uyarınca; karar kesinleştikten sonra ilk derece mahkemesince istinaf edene iadesine,
5-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-Kararın 6100 sayılı HMK.”nun 359-(3) maddesi uyarınca ilk derece mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
7-Dosyanın mahkemesine gönderilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK 362/1-ç maddesi gereğince kesin olmak üzere 09/06/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.