Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/26
KARAR NO : 2022/163

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/11/2021 (Dava) – 23/11/2021 (Karar)
NUMARASI : 2021/784 Esas- 2021/1061 Karar
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
BAM KARAR TARİHİ : 27/01/2022
KARAR YAZIM TARİHİ :27/01/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 23/11/2021 tarihli 2021/784 Esas ve 2021/1061 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili bankanın Genel Müdürlüğünce basımı gerçekleştirilen ve …. Şubesine gönderilen 10 adet çek yaprağını içerir bir adet çek defterinin tüm aramalara rağmen bulunamadığını ve kaybolduğunu, çek defterinin zayi olduğunu belirterek …nin Hisarönü Şubesi müşterisi keşideci … adına düzenlenmiş 7738667602753721, 7738667602753722, 7738667602753723, 7738667602753724, 7738667602753725, 7738667602753726, 7738667602753727, 7738667602753728, 7738667602753729 ve 7738667602753730 seri numaralı çeklerin bulunduğu 10 yapraklı 1 adet çek defterinin zayi olduğuna ilişkin zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
Mahkemece; “…yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, açılan davanın davacı …nin Hisarönü Şubesi müşterisi keşideci … adına düzenlenmiş 7738667602753721, 7738667602753722, 7738667602753723, 7738667602753724, 7738667602753725, 7738667602753726, 7738667602753727, 7738667602753728, 7738667602753729 ve 7738667602753730 seri numaralı çeklerin bulunduğu 10 yapraklı 1 adet çek defterinin zayi olması sebebiyle zayi belgesi verilmesi taleplerine ilişkin olduğu, dava konusu çek defterinin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. maddesi düzenlemesi çerçevesinde zayi belgesi verilebilecek defter ve belgelerden olmadığı, kaldı ki bahsi geçen maddede zayi belgesi verilebilmesi için talebe konu defter veya belgenin yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle zayi olmuş olması gerektiği, bu kapsamda talep açısından 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. maddesinde düzenlenen koşulların gerçekleşmediği anlaşılmakla, açılan davanın reddine….” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; TTK 82/7 maddesi, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa, tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinde dava açması ve kendisine bir belge verilmesini istemesi gerektiğini, ancak yerel mahkeme tarafından verilen kararda; zayi belgesi talep edilen evrakın TTK 82/7 maddesinde geçen belgelerden olmadığı ve olağanüstü hallerden birinin olayda mevcut olmasının gerektiği, tacirin belgeleri özenle muhafaza yükümlülüğünün olduğu, davacının gereken özeni göstermediğinden bahisle davanın reddine karar verildiğini, mahkeme gerekçesinde, maddede geçen olağanüstü hallerin varlığını somut davada yok sayıldığını, halbuki Yargıtay 11.Hukuk Dairesi 14/2/2017 tarihli ve E.2015/15281, K.2017/813 sayılı kararında olağanüstü haller için bir sınırlama getirilmediğini, bu ibarenin Yargıtay kararı doğrultusunda geniş yorumlanması gerektiğini, müvekkili tarafından, tüm aramalara rağmen bulunamayan, dava konusu çek defterinin, bankanın Hisarönü Şube müşterisi … (keşideci) adına düzenlendiğini belirterek, kararın kaldırılmasına, … (keşideci) adına düzenlenmiş 7738667602753721 ….. 7738667602753730 Seri no. aralığındaki çek defteri için zayi belgesi verilmesi taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; 6102 sayılı TTK 82/7 kapsamında zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın reddine karar verilmiş olup, hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 82-(7) maddesine göre; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa; tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren, onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.
6102 TTK’nın 82-(7) maddesinde; zayi belgesi verilebilecek haller tahdidi olarak sayılmıştır. Tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir.
Somut olayda; davacı müşteri adına düzenlenmiş on sayfa çek defterinin aramalara rağmen bulunamadığından bahisle iptali için zayi davası açmış ise de, davacının iptalini istediği belgelerin TTK. 82/7 maddesi kapsamında kalan ticari defter ve belge niteliği taşımadığı anlaşıldığından madde kapsamında iptali istenemeyeceği, dosya kapsamı ve delillere göre davacının iptalini istediği çek defterinin TTK’nın 82/7 maddesinde belirtilen ticari defter ve belgelerden olmadığı gibi, dava dilekçesinde belirtildiği şekilde kaybolduğu bildirilen iptali istenen çek defterinin kaybolma nedeninin de kanunda sayılan hallere girmediği; ilgili maddedeki “gibi” ibaresi ile, yeterli dikkat ve özeni gösterdiği halde elinde olmayan nedenlerle ticari defter ve belgenin zayi olması halinin kastedildiği; belirtilen nedenlerle, yerel mahkemece verilen red kararı usul ve yasaya uygun bulunduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Tüm bu açıklamalara, dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, HMK’nın 355. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak davacı vekilinin istinaf sebebleri yerinde görülmediğinden istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 23/11/2021 tarihli 2021/784 Esas ve 2021/1061 Karar sayılı kararına karşı davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL istinaf karar harcından peşin alınan 59,30 TL’nin mahsubu ile eksik kalan 21,40 TL’nin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına (harç işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine),
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-HMK 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde yatırılan gider avansından kalan bakiye varsa yerel mahkemece hesaplanarak ilgili olduğu tarafa iadesine,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
7-Dosyanın mahkemesine gönderilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362/1-ç maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 27/01/2022