Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/1654
KARAR NO : 2022/1566
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MANİSA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 05/10/2021 (Dava) – 09/03/2022 (Karar)
NUMARASI : 2021/857 Esas – 2022/892 Karar
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
BAM KARAR TARİHİ : 19/10/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 19/10/2022
İstinaf incelemesi için Dairemize gönderilen Manisa Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/03/2022 tarih ve 2021/857 Esas – 2022/892 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin yetkilisi …’un 01/10/2021 tarihinde … Meydanında şirketle ilgili işler için işlemler yapmak üzere bulunduğu sırada çantasının içinde bulunan şirkete ait karar defterinin çalınmak veya düşürülmek suretiyle kayıp olduğunu, müvekkilinin tüm özen ve dikkatine rağmen defterin kaybolması nedeniyle süresi içinde bu davayı açtıklarını ileri sürerek davacı şirkete ait karar defterin zayi olduğuna dair belgenin verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
İlk derece mahkemesince; “…Davacı vekilinin müvekkili şirketin yetkilisi …’un … Meydanın da şirket karar defterini kaybettiğini defterin çalınıp çalınmadığını veya nasıl kaybolduğunu bilmediklerini iddia ederek bu davayı açtığı, TTK.’nın 82/7 maddesi gereğince bu tip belgelerin yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle kaybolması halinde zayi belgesi istenebileceği, davacı şirketin ve yetkilisinin hırsızlıktan dolayı suç duyurusunda dahi bulunmadıkları, TTK gereğince tacirin basiretli bir iş adamı gibi davranmasının gerektiği, kendi işlerinde gereken titizi ve özeni göstermesinin zorunlu olduğu, ticari defterlerin tutulması ve saklanmasında da tacirden aynı özenin beklendiği, tacirin defterin zayi olmasında herhangi bir kusuru, ihmali ya da kasti davranışının bulunması halinde TTKnın 82/7. Maddesindeki şartların oluşmayacağı, dava dilekçesindeki anlatıma göre de davacı yetkilisinin çarşı da dolaşırken kendi ihmali nedeniyle defteri kaybettiği, adı geçen madde gerekçe ve metnine göre de zayi belgesi verebilmek için ilgili kişinin elinde olmayan bir sebeple defterin kaybolmasının zorunlu olduğu…” gerekçesiyle davanın REDDİNE karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; yerel mahkeme tarafından verilen kararın usul ve yasalara aykırı olduğunu, müvekkilinin muhasebeciye giderken şirkete ait evraklar ve karar defterinin bulunduğu çanta ile gittiğini, şirkete geri döndüğünde karar defterinin çantada olmadığını fark ettiğini, müvekkilinin karar defterini çalınma veya düşürülme suretiyle nasıl kaybettiğini bilmediğini, bu durumun müvekkilini mağdur ettiğini, yerel mahkemece söz konusu karar defterinin çalınmış olabileceği hususunu dikkate almadan hatalı karar verdiğini belirterek Manisa Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/03/2022 tarih, 2021/857 esas, 2022/892 karar sayılı kararı ile istinaf incelemesi yapılarak kararın ortadan kaldırılmasına ve talepleri doğrultusunda karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; 6102 sayılı TTK’ nın 82/7 maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın reddine karar verilmiş olup, hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebebleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 82-(7) maddesine göre; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa; tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren, onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Maddede düzenlenen (15) günlük süre hak düşürücü süredir.
6102 TTK’nın 82-(7) maddesinde; zayi belgesi verilebilecek haller sayılmıştır. Tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir. İleri sürülen mücbir nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmektedir. Davacı tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumakla yükümlüdür.
Somut olayda; dosya kapsamı ve delillere göre; tacir olan davacının muhafaza konusunda gerekli özen yükümünü yerine getirmediği, beyanlarının soyut nitelikte bulunduğu, bu nedenlerle ilk derece mahkemesi kararında usul ve esas yönünden bir yanlışlık bulunmadığı ve davacının istinaf sebeplerinin de yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Tüm bu açıklamalara, dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, HMK.nun 355. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak davacı vekilinin istinaf sebebleri yerinde görülmediğinden istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Manisa Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/03/2022 tarih ve 2021/857 Esas – 2022/892 Karar sayılı kararına karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 80,70 TL istinaf karar harcı başlangıçta alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4-İstinaf eden tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
5-İstinaf eden tarafından yatırılan istinaf avansından kullanılmayan kısmının HMK’nın 333. maddesi uyarınca; karar kesinleştikten sonra ilk derece mahkemesince istinaf edene iadesine,
6-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
7-Kararın 6100 sayılı HMK.”nun 359-(3) maddesi uyarınca ilk derece mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
8-Dosyanın mahkemesine gönderilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK 362/1-ç maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 19/10/2022