Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/208
KARAR NO : 2023/1149

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/06/2019 (Dava) – 22/09/2020 (Karar)
NUMARASI : 2019/257 Esas – 2020/411 Karar
DAVA : Tazminat
BAM KARAR TARİHİ : 12/07/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 12/07/2023
İstinaf incelemesi için Dairemize gönderilen İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/09/2020 tarih ve 2019/257 Esas – 2020/411 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı … A.Ş. tarafından 35146167 zorunlu ZMMS poliçe numarası ile sigortalı, Davalı … Şirketi tarafından 24262544 no.lu İhtiyari Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile teminat altında ve sürücü … idaresinde olan … plakalı aracın … istikametinden … istikametine seyir halinde iken … kavşağına yaklaştığı sırada sağ şeride geçmek isterken yolun sağından seyretmekte olan maliki … ve kaza anında davacı … idaresindeki, davacı müvekkilinin aracında yüksek maddi hasar meydana geldiğini, bahse konu trafik kazası sonucu meydana gelen zararın tespiti maksadıyla bağımsız ekspere hasar tespiti yaptırıldığını ve davalı sigortacılara başvuruda bulunulduğunu ve hasar dosyası açılmış olduğunu, ancak dava tarihine kadar davacı aracında meydana gelen zararın tazmin edilmediğini ileri sürerek, poliçe teminat limit ve şartları dahilinde şimdilik 36.000,00-TL nin kusurlu araç Trafik Sigortacısı olarak davalılardan … A.Ş.’den, 36.000,00-TL’ yi aşan 100,00-TL’ nin kusurlu araç İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortacısı olarak … Şirketi’nden temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsiline eksperlik hizmet gideri de dahil edilmek üzere işbu davada yapılacak yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı … Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; Davaya konu … plakalı aracın müvekkili şirket nezdinde 04.05.2018-04.05.2019 tarihleri arasında geçerli olmak üzere 24262544 no.lu Kasko Poliçesi ile sigortalı olduğunu, işbu poliçe kapsamında 100.000,00-TL maddi tazminat limitiyle sınırlı İhtiyari Mali Mesuliyet Klozu bulunduğunu, müvekkili şirket tarafından sigortalı aracın davaya konu kazada herhangi bir kusuru bulunmamakla birlikte, kazaya konu kusur oranı tespitinin Adli Tıp Kurumu tarafından yapılmasının gerekli olduğunu savunarak, müvekkili şirketin sorumluluğunun bulunmadığını, ihbar edilen konumda olduğundan haklarında hüküm tesis edilmemesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının aracın maliki olmaması yalnızca sürücüsü olması sebebiyle dava ehliyeti bulunmadığını, davanın yetkili mahkemede açılmamış olduğundan Yüce Mahkemenin yetkisine itiraz edildiğini, kaza tespit tutanağında kusur oranı tam olarak belirlenmemiş olduğundan, dosyanın Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesine gönderilmesini talep ettiklerini, müvekkili şirketin sigortalısının kusurunun ispat edilmesi halinde dahi gerçek zarardan sorumlu olup, davacı tarafın talep ettiği tazmin tutarının fahiş olduğunu, mahkeme nezdinde daha sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesi açısından dosyanın bağımsız ve tarafsız bir bilirkişiye gönderilip nesnel ve bilimsel veriler çerçevesinde bir değer kaybı raporu alınmasını savunarak, davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
İlk derece mahkemesince; “…Davalı sigorta şirketine trafik sigortalı, 05.02.2019 günü saat 20.27 …-… istikametinde seyir halinde iken … kavşağına geldiğinde dikkatsiz ve tedbirsiz olarak sağ şeride geçmek isterken sağ şeritten aynı yönde gelmekte olan … sevk ve idaresindeki … plakalı araca çarpmasıyla neticesinde dava konusu trafik kazasının meydana geldiği, söz konusu kazada ATK raporunda açıklanan gerekçelerle dava dışı sürücü …’ ın %100 oranında asli ve tam kusurlu olduğu, Davacıya ait … plaka sayılı otomobilin kaza tarihi itibariyle 2.el piyasa rayiç değerinin işbu kaza öncesi 16.07.2015- 05.04.2018- 23.10.2018 ve 11.12.2018 tarihlerinde karışmış olduğu 4 ayrı trafik kazasında parça parça toplam KDV Hariç 53.618,68 TL Hasar meydana gelmiş olduğu ve kaza tarihinde kilometresinin 143.088 km. olduğu tespit edilmiş olduğu,… plakalı … marka Davacının sürücüsü olduğu aracın “Ön ve sol ön yan kaporta kısımları ile, mekanik ve elektrik aksamlarında” meydana gelen hasarların davaya konu trafik kazası ile uyumlu olduğu, Araçta meydana gelen toplam hasar miktarının Y. Parça bedeli + İşçilik + KDV dahil 98.000,00 TL (Doksansekizbinlira) olduğu, 05.02.2019 tarihi itibariyle serbest piyasa koşullarına göre 2.el piyasa rayiç değerinin 150.000,00 TL olduğu, Aracın sovtaj (Onarımı yapılmamış hurda olarak) değerinin 77.750,00 TL olduğu,Aracın onarım tutarı 2.El piyasa rayiç değerinin %65’ ine ulaştığı için Tamirinin Ekonomik Olmadığı Pert-Total Uygulaması yapılmasının gerekli olduğu, gerçek hasar miktarının 150.000,00 TL – 77.750,00 TL = 72.250,00 TL (Yetmişikibinikiyüzellilira.) olduğu, Davalıya ZMMS Trafik Sigortası ile sigortalı …’ a ait … plakalı araçla ilgili olarak 04.05.2018-04.05.2019 tarihleri arasında geçerli ve 24262544 numaralı ZMMS (Trafik) sigorta poliçesi ile … A.Ş. tarafından sigorta teminat örüntüsüne alındığı, kaza 05.02.2019 tarihinde meydana gelmiş olup 04.05.2018-2019 tarihleri arasındaki teminatları süresi içinde meydana gelmiş olduğu, Davalıya “Genişletilmiş Beyaz Kasko Sigorta Poliçesi” ile sigortalı …’ a ait … plakalı araçla ilgili olarak 04.05.2018-04.05.2019 tarihleri arasında geçerli ve 24262544 numaralı Genişletilmiş Beyaz Kasko Sigorta Poliçesi ile … Şirketi tarafından sigorta teminat örüntüsüne alındığı, kaza 05.02.2019 tarihinde meydana gelmiş olup 04.05.2018-2019 tarihleri arasındaki teminatları süresi içinde meydana gelmiş olduğu anlaşılmış, davalı … A.Ş’ nin.36.000,00-TL, … A.Ş’ nin.36.250,00-TL, hasar bedelinden sorumlu oldukları…” gerekçesiyle Davanın KABULÜ ile; 36.000,00-TL hasar bedeli alacağının 24.05.2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi bile birlikte davalı … A.Ş’ den alınarak davacıya verilmesine, 36.250,00-TL hasar bedeli alacağının 27.05.2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi bile birlikte davalı … A.Ş’ den alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı … Şirketi vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacının araç maliki olmadığını, dolasıyla tazminat hakkının bulunmadığını, hükme esas alınan bilirkişi raporunun Yargıtay Yerleşik İçtihatlarına aykırı olduğunu, bilirkişi raporunda teknik inceleme yapılmaksızın tazminat tutarının belirlendiğini, bilirkişi raporunda belirlenen rayiç bedelin hatalı olduğunu, yerel mahkemece rapor doğrultusunda karar verildiğini, raporda onarımın ekonomik olmadığı, pert-total işleminin uygulanması gerektiğinin belirlendiğini, bilirkişi raporunda rayiç bedelin tespitine ilişkin sahibinden.com internet sitesi ilanları yer aldığını, raporda ilanların tarihlerinin de belirsiz olduğunu, bu ilanların kaza tarihinde yayınlandığı varsayımında dahi ilan bedeli üzerinden satın alacak kişinin indirim talebi olacağını, araç satışlarında muhakkak pazarlık payı olduğu ve buna göre araçların ilana koyulduğunun su götürmez bir gerçek olduğunu, dolayısıyla hükme esas alınan bilirkişi raporu hatalı ve mesnetsiz olduğunu belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, trafik kazası nedeniyele araçtaki hasar bedelinin karşı araç zorunlu ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacılarından tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın kabulüne karar verilmiş olup, hüküm davalı … Şirketi vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
1-) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde,“İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” şeklinde ifade edilmiştir.
Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 1. maddesine göre ise, sigortacı, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe limitinin dışında (üstünde) kalan miktardan başlayıp, ihtiyari mali sorumluluk sigortası teminat limitine kadar sorumludur.
Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu trafik sigortacısı ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir. Davalı … A.Ş, kazaya neden olan aracın ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı olup, olay tarihi itibariyle davalının, ZMSS limitini aşan kısımdan (ve temin ettiği İMSS poliçe limiti dahilinde sınırlı olarak) sorumlu olacağı açıkken bu limitin aşılması suretiyle hüküm kurulması doğru olmamıştır(bknz Yargıtay 17. HD, 2019/1797 E. – 2020/8207 K. Sayılı ilamı ).
2-) Hükme esas alınan bilirkişi raporunda aracın rayiç bedeli 150.000,00 TL, onarım bedeli ise 98.000,00 TL olarak tespit edilmiştir. Aracın onarımının ekonomik olmadığı tespit edilmiş, bu sebeple aracın sovtaj bedeli 95.750,00 TL olarak bulunmasına rağmen rayiç bedelden tespit edilen bu bedel yerine nasıl hesaplandığı anlaşılamayan 72.250,00 TL bedel düşülerek zarar hesaplanmıştır. Eksik incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz. Mahkemece söz konusu çelişkinin giderilmesi için ek rapor alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
Açıklanan tüm bu gerekçelerle; davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulüne; kararın açıklanan gerekçeler doğrultusunda kaldırılmasına, diğer istinaf nedenlerinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, davanın yeniden görülmesi için 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a-6 maddesi gereğince; dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilerek, aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … Şirketi vekilinin istinaf itirazlarının KABULÜ ile, İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/257 Esas – 2020/411 Karar sayılı kararının HMK 353/1-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Davalı … Şirketi vekilinin sair istinaf itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-İSTİNAF AŞAMASINDA; davalı … Şirketi tarafından yatırılan maktu istinaf karar harcı 54,40 TL ile 1.179,45 TL nispi istinaf karar harcının talep halinde davalı … Şirketi’ne iadesine,
5-İstinaf aşamasında davalı … Şirketi tarafından yapılan yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek nihai kararda ele alınmasına,
6-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
7-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı iade işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 362/1-g maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 12/07/2023