Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2021/184 E. 2023/1145 K. 12.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/184
KARAR NO : 2023/1145

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KARŞIYAKA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 12/07/2019 (Dava) – 29/12/2020 (Karar)
NUMARASI : 2019/333 Esas – 2020/462 Karar
DAVA : Tazminat
BAM KARAR TARİHİ : 12/07/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 12/07/2023
İstinaf incelemesi için Dairemize gönderilen Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 29/12/2020 tarih ve 2019/333 Esas – 2020/462 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 10.03.2019 tarihinde davalı sigorta şirketi tarafından hem Zorunlu Mali Sorumluluk, hem de İhtiyari Mali Sorumluluk sigorta poliçeleri ile sigortalanan, davalı …’a ait olan … plakalı aracın, müvekkiline ait … plakalı araca %100 kusurlu olarak çarpması sonucu müvekkiline ait araçta ağır hasar meydana geldiğini, yapılan ihbar sonucu sigorta şirketi tarafından yaptırılan ekspertiz çalışması neticesi müvekkiline ait aracın perte çıkarılmasına karar verildiğini ve araca 160.000,00-TL rayiç biçildiğini, aracın hasarlı halinin 88.1000,00-TL, hasar bakiyesi 71.900,00-TL’nin ödenmesinin, ancak teminat limitleri çervesinde bunun ancak 36.000,00-TL kısmının ödebileceğinin şifaen müvekkiline bildirildiğini, müvekkilinin aracının 160.000,00-TL değil, 175.000,00 ile 180,000,00-TL civarı rayiçte bulunması, gönderilen mutabakat metni ile söylenenlerin farklı olması, İMM sigortasına rağmen teminat limitleri çerçevesinde 36,000,00-TL tutarlı ödeme yapılacağının şifahen söylenmesi sebebiyle konuyu derinlemesine araştırdıktan sonra metni imzalamadığını, ancak 1-1,5 ay sonra daha çok mağdur olmamak için müvekkilinin 160.000,00-TL rayiç üzerinden kendisine gönderilen mutabakatname metnini imzaladığını, davalı sigorta şirketinin, aracın hasarlı haline önceden 88.100,00-TL teklif eden sovtaj firmasının aracı almaktan vazgeçtiğini, aracın tekrar ihaleye çakartılıp en yüksek teklifi veren firmaya satışının yapılacağını ve yapılan ikinci ihalede en yüksek teklifin 74.100,00-TL olarak verildiğini, aracın anca bu rakama satılabileceğini söylemesi üzerine müvekkilinin onay vermesiyle müvekkiline 74.100,00-TL sovtaj ödemesi 36.000,00-TL tazminat ödemesi yapıldığını, ancak en az 49.900,00-TL eksik ödeme yapılması nedeniyle 15.05.2019 tarihli dilekçe ile davalı sigorta şirketine yapılan başvuruya rağmen sigorta şirketi tarafından ödeme yapılmadığını ileri sürerek, davalı … adına kayıtlı … plakalı araç üzerine dava sonuçlanana kadar 3. kişilere devrini engellemek için tedbir konulmasına ve şimdilik 1.000,00-TL hasar bedelinin davalı …’dan haksız fiilin gerçekleşme tarihinden itibaren yasal faizi, sigorta şirketi yönünden 15.05.2019 ihbar ve başvuru tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve metüselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 30.11.2020 tarihli ıslah dilekçesi ile 1.000,00- TL değer kaybı bedeli istemini 49.900,00-TL artırmıştır.
CEVAP:
Dava dilekçesi davalı sigorta şirketine tebliğ edilmiş, davalı sigorta şirketi tarafından cevap dilekçesi ve delil listesi sunulmamıştır.
Davalı …, davalı sigorta şirketi ile yapmış olduğu mail yazışmalarını ve davalı sigorta şirketi ile düzenlenmiş olan sigorta poliçesini dosyaya ibraz etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
İlk derece mahkemesince; “…gerçeğe ve hukuka uygun görülmekle hükme esas alınan bilirkişi raporları ile de belirlendiği üzere, davaya konu olan trafik kazasının gerçekleşmesinde, 10.03.2019 tarihli kazanın oluşumunda … plakalı araç malik ve sürücüsü davacının kusursuz, … plakalı sigortalı araç sürücüsünün %100 oranında asli ve tam kusurlu olduğunu, davacıya ait … plakalı araçta meydana gelen ödenmeyen hasarın 49.900,00-TL tutarında bulunduğu, 49,900,00-TL ‘nın sigortası teminat kapsamında olduğu, davalı sigorta şirketinden kısmi ödemenin yapıldığı 03.05.2019 tarihinden itibaren avans faizi , davalı …ın kaza tarihinden itibaren 10.03.2019 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte sorumlu bulundukları…” gerekçesiyle davanın ıslah dilekçesinde nazara alınarak 49.900,00-TL üzerinden kabulüne, alacağın … A.Ş. yönünden 03.05.2019 tarihinden itibaren avans , davalı … yönünden kaza tarihi olan 10.03.2019 tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı … vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davaya konu aracın trafik poliçesi teminatlarının tamamının ödendiğini, aynı aracın kasko poliçesinden kaynaklı İMM poliçesi ise trafik teminatlarının üzerindeki 50.000,00 TL’sindan sonra gelmek üzere teminat vermiş olmasına ve bilirkişi raporunda da bu husus belirtilmesine ve anlatılmasına rağmen yerel mahkemece, trafik poliçesi üzrindeki 50.000,00 TL’lık muafiyeti dikkate almadan doğrudan trafik poliçesi teminatlarının üzerinde müvekkili tarafından düzenlenen kasko sigortasındaki İMM teminatından davacının zararının karşılanmasına hükmettiğini, yerel mahkemenin kasko poliçesi İMM temnatındaki muafiyeti dikkate almadan verdiği kararın hatalı olduğunu belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, trafik kazasından kaynaklanan değer kaybı istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm davalı sigorta vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde,“İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” şeklinde ifade edilmiştir.
Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 1. maddesine göre ise, sigortacı, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe limitinin dışında (üstünde) kalan miktardan başlayıp, ihtiyari mali sorumluluk sigortası teminat limitine kadar sorumludur.
Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu trafik sigortacısı ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir. Davalı … A.Ş, kazaya neden olan aracın hem zorunlu hem de ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı olup, olay tarihi itibariyle davalının, ZMSS limitini aşan kısımdan (ve temin ettiği İMSS poliçe limiti dahilinde sınırlı olarak) sorumlu olacağı açıktır. (bknz Yargıtay 17. HD, 2019/1797 E. – 2020/8207 K. Sayılı ilamı )
Somut olayda iki taraflı trafik kazasında davacı malik, karşı aracın hem zorunlu trafik sigortacısı hem de ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı olan davalı … A.Ş.’den değer kaybı talep etmiştir. Davalı sigorta şirketi davacıya sovtaj bedeli olarak 74.100,00 TL, zorunlu trafik limitinin tamamı olan 36.000,00 TL olmak üzere toplamda 110.100,00 TL ödeme yapmış, davacı ise aracın kazadan önceki rayiç bedelinin 160.000,00 TL olduğunu, bu durumda bakiye 49.900,00 TL zararının kaldığını, bu bedelin de ihtiyari mali mesuliyet poliçe limiti olan 50.000,00 TL’den karşılanmasını talep etmiştir. Kaza tarihi itibariyle araç başına maddi zarar zorunlu trafik sigorta poliçe limiti 36.000,00 TL’dir. Davalı bu bedelin tümünü ödemiştir. … A.Ş. toplamda 110.100,00 TL hasar bedeli ödemiş olup davacının bakiye zararı 49.900,00 TL kalmaktadır. İhtiyari mali sorumluluk sigorta poliçesinde kaza başına maddi ihtiyari mali sorumluluk limiti 50.000,00 TL’dir. Bu durumda ZMMS limitini aşan kısımdan İMMS limitine kadar kalan sorumluluk ( 50.000,00- 36.000,00) 14.000,00 TL olup bakiye zararın bu bedelden fazla olduğu yani zorunlu sigorta limitini aştığı anlaşılmakla davalı sigorta şirketinin kalan 14.000,00 TL’den ve ferilerinden ( yargılama gideri, vekalet ücreti ve harçlardan) sorumlu tutulması yerine yazılı şekilde tüm bedelden sorumlu tutulması hatalı olmuştur.
Bu nedenlerle; yerel mahkeme kararının yalnızca istinafa gelen davalı sigorta şirketi lehine kaldırılarak düzeltilmesine, dosyada toplanacak başkaca delil bulunmadığı anlaşıldığından ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirir bir husus da bulunmadığından dairemizce davanın esası hakkında HMK’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca aşağıda yazılı şekilde karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı sigorta şirketi vekilinin ilk derece mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurularının yukarıda açıklanan nedenlerle ESASTAN KABULÜNE; Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/333 Esas – 2020/462 Karar sayılı kararının HMK’nın 353-1-b-2 maddesi gereğince, KALDIRILMASINA, KALDIRILAN KARARIN YERİNE GEÇMEK ÜZERE,
“a- Davacının davasının KABULÜ ile 49.900,00-TL’nin(davalı … A.Ş. 14.000,00 TL ile sorumlu olmak kaydıyla ) davalılardan … A.Ş. yönünden 03.05.2019 tarihinden itibaren avans, davalı … yönünden kaza tarihi olan 10.03.2019 tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle tahsiline,
b-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 3.408,66-TL karar harcının, 44,40-TL peşin harç ile 815,10-TL ıslah harcından mahsubu ile eksik 2.549,16-TL’sının (davalı sigorta şirketi 715,19 TL’sinden sorumlu olmak kaydıyla) davalılardan tahsili için hazineye müzekkere yazılmasına.
c-1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin Hazine tarafından ilgili arabulucuya ödenmiş olması nedeniyle, 6183 sayılı Kanun’a göre (arabuluculuk sadece sigorta şirketi yönünden zorunlu olduğundan) bu bedelin tümünün davalı sigorta şirketinden tahsili için Hazineye müzekkere yazılmasına,
ç-Davacı vekilinin hizmet ve mesaisine karşılık hesap edilen taktiren 7.287,00 -TL vekalet ücretinin (davalı sigorta şirketi 2.044,45 TL’sinden sorumlu olmak kaydıyla) davalıdan alınarak davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
d-Davacı tarafından yapılan 44,40-TL başvurma harcı, 6,40-TL vekalet harcı, 44,40-TL peşin harç, 815,10-TL ıslah harcı, 1.822,00- TL müzekkere, tebligat, bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.732,30-TL yargılama giderinin (davalı sigorta şirketi 766,58 TL’sinden sorumlu olmak kaydıyla) davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
e-Sarf edilmemiş gider avansının bulunması durumunda kararın kesinleşmesinden sonra yatıran taraflara iade edilmesine,”
ŞEKLİNDE YENİDEN HÜKÜM TESİSİNE,
2-İstinaf İncelemesi Yönünden Harç ve Yargılama Masrafları;
a-Davalı sigorta şirketi tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde ve karar kesinleştiğinde ilk derece mahkemesince anılan davalıya iadesine,
b-Davalı sigorta şirketi tarafından yapılan istinaf başvuru harcı 162,10 TL ve tebligat ve posta gideri 48,00 TL olmak üzere toplam 210,10 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı sigorta şirketine verilmesine,
c-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
ç-Kararın 6100 sayılı HMK’nın 359-(3) maddesi uyarınca ilk derece mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
d-İstinaf eden tarafından yatırılan istinaf avansından kullanılmayan kısmının HMK’nın 333. maddesi uyarınca; karar kesinleştikten sonra ilk derece mahkemesince istinaf edene iadesine,
Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 12/07/2023