Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/1601
KARAR NO : 2022/37

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/10/2021
NUMARASI : 2021/530 Esas – 2021/785 Karar
DAVA : İtirazın İptali
BAM KARAR TARİHİ : 13/01/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 13/01/2022

İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen İzmir 3.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 14/10/2021 tarihli 2021/530 Esas ve 2021/785 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı sigortalı … A.Ş.’ye ait iş makinelerinin, müvekkili tarafından 31.12.2019 – 31.12.2020 tarihleri arasını kapsar şekilde. 30666211 numaralı poliçe ile “makine kırılması” “geniş kasko” “deprem” ” terör ” ve diğer riskler bakımından sigorta teminat Örüntüsüne alınmış olduğunu, dava dışı şirketin faaliyet gösterdiği … sahasında, 01.04.2020 tarihinde, davalılardan … tarafından üretilip ve gönderici … şirketi tarafından ihraç edilerek yükleniciliği üstlenilen kablo emteasının, … AŞ ne ait ve onun sorumluluğundaki MSDU778 138-0 numaralı 40’lık dolu konteyner ile yurt dışına şevki için, tren ile gelen vagon üzerinden alarak, istifleme için götürmek üzere manevra yaptığı sırada, istiflemeyi yapan sigortalı iş makinesinin taşıdığı yükle birlikte sol yan tarafına doğru 1 adet vagon üzerine devrilmesi sonucu, iş makinesinde, üzerine devrildiği vagonda ve taşınan konteynerda hasar oluştuğunun tespit edildiğini, sigortalının ihbarı üzerine yapılan ekspertiz incelemeleri ile de sabit olduğu üzere, konteyilerlerin istiflenmesi sırasında meydana gelen zararın, “konteyner içindeki makaraların yeteri kadar emniyetli biçimde sabitlenmemesi” nedeniyle, kapı tarafındaki ahşap makaranın arkaya doğru kayarak yeşil renkli çelik makaraya çarpması, sonrasında her iki makaranın da kapı tarafına yuvarlanması sonucu, bu sırada konteyner ağırlık merkezinin bozulması, bunun sonucunda da makinenin dengesini kaybederek sol yan tarafına devrilmesi şeklinde meydana geldiğini, bahse konu olayda, hem sigortalı … firmasına ait … kodlu … marka … model 500400 seri numaralı 1998 yılı imali Konteyner Istifleyici – iş makinesi ile … firmasına ait … marka … tipi, 07.2013 yılı imali 01 88 seri numaralı 43 75 4462 7437 vagon numaralı vagonun ve davalılara ait konteyner ile kabloların hasarlandığını, müvekkil şirkete iletilen faturalar kapsamında Konteyner İstifleyici iş makinesi için, müvekkil şirket tarafından 21.04.2021 tarihinde sigortalı … AŞ ne toplamda 38.340,71.-USD ödeme yapıldığını, davalıların üretici, gönderici ve yük sabitleme işlemleri kendi tarafından yapılmakla yükleyici ve ayrıca taşıyıcı olup konteyner sahibi de olması nedeniyle, konteyner içinin istiflenmesindeki hata nedeniyle, tüm davalıların müşterek ve müteselsilen sorumlulukları nedeniyle, müvekkili sigorta şirketi tarafından, iş bu ödenen 38.340,7 1 USD zarar miktarının, ödeme tarihinden, devlet bankalarının USD ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi île tahsili için davalılar aleyhine İzmir 7. İcra Müdürlüğü 2021/ 6215 Esas sayılı icra takip dosyası açıldığını, icra takibine karşı borçlular tarafından haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olarak itiraz edildiğini beyanla itirazların iptaline ve takibin devamı ile icra takibine konu hasar tutarının ödeme tarihinden itibaren faizi ile borçlulardan müşterek ve müteselsilen tahsiline, % 20’den az olmamak üzere tazminat ödetilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalılar … Şti. İle … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın konu itibari ile Mahkemenin görev alanı dışında olup özel yetkili Denizcilik İhtisas Mahkemesi olan İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin görevli olduğunu, bu nedenle, HMK m.114 gereğince işbu davanın görevsizlik nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, müvekkili … A.Ş.’ye ait elektrik kablosu emtiasını Satıcısı müvekkili … Şti., alıcısı … Ltd. olan toplam 2 makara 1763 metre brüt 16.670 KG “Elektrik Kablosu” cins emtia Denizli’deki fabrikasında … A.Ş.’e ait MSDU7781380 no.lu konteynere yüklenerek, … A.Ş. sorumluluğunda müvekkil şirketin Denizli’de bulunan fabrikasından İngiltere’ye ihraç edilmek üzere; önce Denizli Sarayköy arasında kara yolu ile ve daha sonra demiryolu ile İzmir Limanına yük sevk edildiğini, 01.04.2020 tarihinde İzmir Liman sahası içerisinde ….A.Ş. çalışanı operatör … yine aynı şirkete ait olan iş makinesiyle konteyner vagon üzerinden alınıp taşınması esnasında iş makinesi (istif makinesi) taşıdığı konteynerle birlikte vagon üzerine devrilmiş ve vagonda, konteynerde ve konteyner içindeki iki makarada bulunan kablo emtiasında hasar meydana geldiğini, İddia olunan hasardan müvekkillerinin bir sorumluluğunun bulunmadığını, iddia edilen kaza ve hasar ile davalı müvekkil şirketler arasında illiyet bağı bulunmadığını, konteynerin taşındığı Liman sahasının bozuk zeminli, çamurlu yer yer çukurların oluştuğu bir alan olduğu ve iş makinası operatörünün konteyneri vagondan alıp taşırken bir süre ilerledikten sonra operatör hatası sonucu istif makinesi konteynerle birlikte vagon üzerine dik ve büyük bir şiddet ile devrildiğini, devrilmenin şiddeti ile konteyner muhteviyatındaki makaraların sabitlendiği takoz ve straplardan ayrılarak birbirine, konteyner panellerine ve konteyner kapak paneline çarpmak suretiyle hasar meydana geldiğini, davacının sigortalısı … A.Ş.’nin istifleme faaliyeti sırasında istifleme görevindeki iş makinası operatörü kusurunun, ihmal ve dikkatsizliğinden dolayı hasarın meydana geldiğini, davacı sigortalısı … A.Ş.nin meydana gelen zarardan haksız fiil hükümleri ve adam çalıştıranın sorumluluğu hükümleri gereğince sorumlu olduğunu beyanla davanın öncelikle görevsizlik nedeniyle dava şartı noksanlığından usulden reddine, müvekkilleri hakkında açılan haksız itirazın iptali davasının esastan reddine, haksız ve hukuki mesnetten yoksun işbu davayı açan kötüniyetli davacı aleyhine, müvekkil lehine %20 kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davalı … A.Ş.’ nin dilekçeler aşamasında davaya cevap vermediği anlaşılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI :
İlk derece mahkemesince; “…dava konusunun 6102 sayılı TTK’nın 4.kitabında düzenlenen deniz hukuku kapsamında kaldığı anlaşıldığından ve HSK kararı ile İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi, Denizcilik İhtisas Mahkemesi olarak belirlendiğinden dosyanın İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine…” şeklinde hüküm kurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı … A.Ş vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; dava dilekçesinden ve olayın içeriğinden de anlaşılacağı üzere – herhangi bir kabul anlamına gelmemekle birlikte- işbu dava konusunun husus deniz taşımasından kaynaklı olduğu iddia edilmekteyse de, meydana gelen ve iddia edilen hasarın, deniz taşıması kaynaklı olmadığını, bunun yanında müvekkil şirket kayıtlarında bulunan rapora göre konteyner hasarının hatalı istiflemeden kaynaklandığı ve gerekli lashingin yapılmamış olması nedeniyle yükün konteynerin bir tarafına doğru meylettiği ve bu nedenle de istifleme sırasında istif yapan iş makinasında, vagonda, konteynerde ve yükte hasar oluştuğunun tespit edildiğini, mahkemenin davanın her aşamasında değerlendirmekle yükümlü olduğu dava şartlarından husumet hususunu da davalılar yönünden incelemekle yükümlü olduğunu, dosyada mübrez hasar fotoğraflarından da görüleceği gibi yükün konteyner içerisinde gerektiği gibi sabitlenmediğinden konteynerın dışarıya doğru oldukça fazla bombe yaptığını, bu nedenle açıkça istifleme sorunu olduğu görüldüğünü, yükün kendine has niteliklerinden, ambalaj yetersizliğinden, istifleme hatasından veya hatalı konteyner seçiminden ileri gelen hasarların ttk uyarınca taşıyanın sorumsuzluk hallerini teşkil etmekte olduğunu, hal böyle olunca, “Yükleten” sıfatını haiz diğer davalı firmanın yanlış eylem ve işlemlerinden ileri gelen muhtemel hasardan taşıyanın sorumlu tutulmasının mümkün olmayacağını beyanla, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; davacı sigortanın sigortalı dava dışı … A.Ş.’nin faaliyet gösterdiği … sahasına götürülmek üzere davalılardan … A.Ş. tarafından üretilip ve gönderici … Şirketi tarafından ihraç edilerek yükleniciliği üstlenilen kablo emteasının, davalı …A.Ş’ ne ait konteyner ile yurt dışına sevki için istifleme işlemi sırasında istiflemeyi yapan sigortalı iş makinesinin taşıdığı yükle birlikte devrilmesi neticesinde vagonda ve taşınan konteynerda hasar oluşmasına ilişkin davacı sigorta tarafından 21.04.2021 tarihinde dava dışı sigortalısına yapılan 38.340,71-USD hasar ödemesinin rücuen tahsili amacıyla yapılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece; mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş olup, hüküm davalı … A.Ş vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebebleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilir. Görevle ilgili hususlarda kazanılmış hak söz konusu olmaz. Mahkeme duruşma yapmadan, yani taraflara tebligat yapıp onları dinlemeden dosya üzerinden de görevsizlik kararı verebilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmış ise veya yapılmamış olsa bile re’sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip, karara bağlamalıdır.
Dava, davacı sigorta şirketinin 30666211/11 nolu İş Makinaları Sigorta Poliçesi uyarınca dava dışı sigortalısına ödediği hasar bedelinin davalılardan rücuen tahsiline yöneliktir. Dava konusu olayın, yükleme ve istifleme sırasında meydana geldiği, deniz taşımasının mevcut olmadığı, uyuşmazlığın bu haliyle sigorta hukukundan kaynaklandığı, deniz hukukundan kaynaklı bir ihtilafın bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece yargılamaya devam olunarak uyuşmazlığın esasına girilmesi gerekirken, yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle kaldırılması gerekmiştir.
Açıklanan tüm bu gerekçelerle; davalı … A.Ş vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulüne; kararın açıklanan gerekçeler doğrultusunda kaldırılmasına, davalı vekilinin esasa dair istinaf itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, davanın yeniden görülmesi için 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353-(1)-a)-3) maddesi gereğince; dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilerek, aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı … A.Ş vekilinin ilk derece mahkemesinin kararına ilişkin istinaf başvurularının yukarıda açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK’nın 353-(1)-a)-3) maddesi gereğince ESASTAN KABULÜNE,
2-6100 sayılı HMK’nın 353-(1)-a)-3) maddesi gereğince; İzmir 3.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 14/10/2021 tarihli, 2021/530 Esas ve 2021/785 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3-Dosyanın açıklanan eksikliklerin giderilmesi için 6100 sayılı HMK’nın 353-(1)-a-)-3) maddesi gereğince mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf eden tarafından yatırılan istinaf karar harcının talebi halinde ve ilk derece mahkemesi tarafından istinaf edene iadesine,
5-İstinaf eden tarafından istinaf başvurusu için yapılan giderlerin, esas hükümle birlikte ilk derece mahkemesi tarafından yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine,
6-Kararın 6100 sayılı HMK’nın 359-(4) maddesi uyarınca; ilk derece mahkemesi tarafından taraflara tebliğine,
7-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
8-Kararın kaldırılması sebep ve şekline göre istinaf eden davalı vekilinin esasa dair diğer istinaf itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına,
Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 353/1-a/3 ve 362/1-c maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 13/01/2022