Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/952
KARAR NO : 2022/178

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KARŞIYAKA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 05/01/2017 (Dava) – 22/06/2018 (Karar)
NUMARASI : 2017/5 Esas – 2018/299 Karar
BAM KARAR TARİHİ : 02/02/2022
KARARIN YAZIM TARİHİ : 02/02/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/06/2018 tarihli, 2017/5 Esas ve 2018/299 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; sigortalı iş yerinde 27/03/2015 tarihinde yangın çıktığını, önemli ölçüde maddi zarar meydana geldiğini, buna dair … İtfaiye Dairesi Başkanlığının 30 Mart 2015 onay tarihli yangın raporu tutulduğunu, yangın sonucunda sigorta şirketine bildirimde bulunduğunu, yangından önce işyerine alınan ürünlere ait 8 adet fatura suretinin dilekçeye eklendiğini, bunların da 54.420,00 TL olduğunu, işyerinde ayrıca ikinci el ürünlerde satıldığını, bunların giriş faturalarının bulunmadığını ileri sürerek zarar gören emtiaların toplam bedelinin 49.350,00 TL, zarar gören demirbaşların toplam bedelinin 3.900,00 TL, zarar gören dekorasyon bedelinin 1.000,00 TL toplam zararının 54.250,00 TL olup fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile emtia bedeli olarak 40.000,00 TL, demirbaş bedeli olarak 3.900,00 TL dekorasyon bedeli 1.000,00 TL olmak üzere toplam 44.900,00 TL nin yangın tarihinden itibaren reeskont faizi oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, mahkeme masraflarının davalıya yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.

CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; tespit edilen gerçek hasar bedelinin müvekkili şirket tarafından davacıya ödendiğini, yangının çıktığı belirtilen, … Mahallesi … Sok. … adresinde mukim işyeri müvekkil şirket nezdinde, 216245062/0 numaralı Kapsamlı İşyeri Sigorta Poliçesi ile 26.02.2015-26.02.2016 tarihleri arasında sigortalandığını, bu poliçeden dolayı yangın olayı için maddi tazminat teminat tutarı emtia için 50.000,00 TL, demirbaş için 5.000 TL ile sınırlı olduğunu, davacının taleplerinin karşılandığını, davacının taleplerinin fahiş olduğunu savunarak ödeme nedeniyle davanın reddine; her halükarda Müvekkil şirketin poliçeden kaynaklı tüm sorumluluğunu yerine getirdiği açık olduğundan haksız ve mesnetsiz davanın reddine, bilirkişi marifeti ile inceleme yapılmasına, davanın reddine, masrafların davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI :
İlk derece mahkemesince “…gerçeğe ve hukuka uygun görülen hükme esas alınan bilirkişi raporu ile de belirlendiği üzere; davacının davalı tarafın davaya konu olan yangın sebebiyle ödemiş olduğu 3.294,00-TL dışında zarara uğradığını poliçe kapsamında ” hasar halinde tazminat giriş çıkış envanter kayıtları ve konu ile ilgili diğer evrakları teklifi sonucu ödeme yapılacağı varlığı ispat edilemeyen değerler için zarar talebinde bulunulamayacağı ” şeklindeki düzenleneme sebebiyle davacının 1.000,00-TL dışında zararının gerçekleştiği yönündeki iddiasının ispatlanamadağı sonucuna varılmış, 11.05.2015 tarihi itibariyle temerrüdün gerçekleştiği bu tarih itibariyle işleyecek ticari faiz yürütülebileceği…” gerekçesiyle davanın KISMEN KABULÜNE, 1.000,00-TL 11.05.2015 tarihinden itibaren hesaplanacak reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin 53.250,00-TL istemin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararına dayanak olan 18.12.2017 tarihli bilirkişi raporunun, Teknik Değerlendirme; başlığı altında “…Yangın öncesine ait olduğu belirtilen fotoğraflara bakıldığında raflarda ve askılarda muhtelif giyim eşyaları bulunmaktadır. Bu mallardan sadece bir raf bölümündeki erkek gömlekleri ambalajlıdır. Bunun dışındaki giysiler erkek, kadın, çocuk, abiye, yazlık, kışlık, yatak örtüsü, şapka vb. gibi karışık evsaftadır. Davacı 8 adet fatura ile kullanılmamış ürün satın alındığını belirtmektedir…” denildiğini, bilirkişi raporunda yer alan bu “yangın öncesi” ibaresinin irdelenmesi gerektiğini, bu fotoğrafların işyerinin sigortalanması öncesinde sigorta acentesinin talebi üzerine çekilen fotoğraflar olduğunu, işyerinin 216245062/0 nolu sigorta poliçesi ile sigortalandığı tarihin 26.02.2015 olduğunu, bu fotoğrafların 26.02.2015 tarihinden önce çekildiğini, bu tarihten sonra gerek sıfır gerek 2.el olarak alınan giyim ve diğer eşyaların bu fotoğraflarda görünmediği için yok sayılamayacağını, hele ki belgeli/faturalı olarak alınıp alış faturaları işletme kayıtlarına işlenenlerin yok sayılamayacağını, işyerinde yeni ürünlerle birlikte 2.el ürünlerin de satışının yapıldığı hususunun sigorta şirketinin da bilgisi dahilinde olduğunu, bu hususları bilinerek sigorta poliçesinin düzenlendiğini, bilirkişi raporunda kurumsallaşmış/büyük giyim mağazalarındaki satış usullerinin, bir ilçede yer alan mütevazi ölçekte sayılabilecek, yeni ürünlerle birlikte kullanılmış 2.el ürün ve eşyalar satan davacı işyerinde de aramakta olduğunu, böyle bir koşulun sigorta poliçesi düzenlenirken aranmadığını, hasardan sonra böyle bir koşulun hasarın ödenmeme gerekçesi yapılmasının kabul edilemeyeceğini, davalı tarafından dosyaya sunulan fotoğraflar da 26.02.2017 tarihinden önce çekilen fotoğraflar olduğunu, daha sonra alınan ürünlerin bu fotoğraflarda yer almasının beklenemeyeceğini, internet üzerinde yapılan araştırmada ikinci el giysi satışı yapılan binlerce şirket/kişi çıktığını, bu konuda yaptıkları internet araştırmasının ilk iki sayfasının ekran görüntüsünü işbu itiraz dilekçeleri ekinde sunduklarını, bu konuda faaliyet gösteren … şirketinin internet sayfasındaki “İkinci el giysi ve ayakkabı ithalat- ihracat şirketi. Faaliyetlerimiz sürekli olarak gelişmekte olup, … böylece kullanılmış giysi ticaretinde uzman haline gelmiştir. Farklı kalitede ikinci e! (yazlık-kşlık) giysiler ve kullanılmış ayakkabı sunmaktayız.” bilgilerinin şirketin internet sayfasından alındığını, ikinci el giysilerin yurt içi satışı bir tarafa, bu konuda ithalat-ihracat yapan birçok şirket bulunduğunu, bilirkişi raporunda 26.02.2015 tarihinden önce çekilen fotoğraflardan yola çıkarak bu tarihten sonra gerek 2.el olarak alınan ürünlerle ve gerekse faturalı olarak alınarak işletme kayıtlarına işlenen faturalı malların yok sayıldığını, bilirkişi raporunda İtfaiye Raporunda “Kavrularak tamamen hasar gördüğü” belirtilen ürünlerin tespitinin yapılamadığının belirtildiğini, hatalı varsayımlardan yola çıkarak satışa sunulan giysilerin kiralık olduğu tespitinde bulunulduğunu, 31.05.2018 tarihli uzman görüşünü belirtir özel rapor ve eklerinin incelenmesinden görüleceği gibi davacı işyerinin ticari kayıtlarına/muhasebe kayıtlarına göre yangının meydana geldiği 27.03.2015 tarih itibarıyla davacı işyerinde tutulması zorunlu ticari kayıtlarına göre davacı işyerinde en az 50.390 TL tutarında ticari mal/emtia bulunduğunu, bu sebeple en az işyerinde 2. el eşya ticareti de yapıldığı için vatandaşlara işyerine satmak için getirdiği ve müvekkilince satılmak üzere satın alınan 2. el eşyaların bu tutarın dışında olduğunu ileri sürerek, kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; işyeri sigorta sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup, hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
Davacı poliçeye konu işyerinde sıfır ve 2. el kıyafetler sattığını, olay tarihinde çıkan yangın neticesinde işyerinin hasara uğradığını ve kıyafetlerin de yandığını, davalı sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin yetersiz olduğunu ileri sürerek dava dilekçesi ekine yangından önceki ve sonraki fotolar ile yine yangından önceki tarihli işyerinde yangın esnasında bulunduğunu ileri sürdüğü mallara ait 8 adet fatura sunmuştur. Davalı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece bilirkişi heyetinden rapor alınmış, rapora göre, davacıya ait defterlerin bulunduğu belirtilen adrese yerinde incelemek üzere gidildiği ancak defter aslı inceleme esnasında sunulamadığı için yerine davacıya ait 2015 yılı işletme defteri kayıtlarını içeran bilgisayar çıktılarının ibraz olunduğunu, buna göre davacının sunduğu 8 adet faturanın davacı kayıtlarında yer aldığı ancak davacının sunduğu fotolara göre işyerinde satılan ürünlerin tamamına yakınının 2. el kullanılmış ürünler olduğu ancak yangın raporunda ise abiye giysi haricinde başka giysilerden hiç bahsedilmediği, bu sebeple yangın raporunun tam olmadığının düşünüldüğü, yanan 2. el eşyaların kullanılmış olması da nazara alınarak dükkanın büyüklüğüne göre 1.000,00 TL değerinin olduğu belirtilmiştir. Davacı itirazında defterlerine kayıtlı malların yok sayılamayacağını, sunulan fotoğrafların yangından hemen 1 gün önce çekilmesinin beklenemeyeceğini, ikinci el eşyaların fotolara bakılarak tespitinin yapılmasının mümkün olmadığını belirtmiş, ek raporda ise davacının dilekçesinde sunduğu fotoğrafların yangından önce çekildiğini belirttiği için bu beyan esas alınarak inceleme yapıldığı belirtilmiş, mahkemece rapor esas alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosyanın yapılan incelemesinde, davacı dava dilekçesine ekli olarak yangından öncesi ve sonrasına ait 26 adet fotoğraf sunmuş, bilirkişiler ise ek raporda davacının işyerinin yangından önceki gibi olduğunu kendisi beyan ettiği için değerlendirmelerin fotoğraflara göre yapıldığını belirtmişlerdir. Öncelikle davacının yangından öncesine ait fotoğrafları ibraz etmesi bu fotoğrafların yangından hemen önce çekildiği anlamına gelmez. Zaten davacıdan da böyle birşey beklenmesi mümkün değildir. Bu kabul ile düzenlenen bilirkişi raporuna dayarak hüküm tesis edilmesi hatalı olmuştur. Bu durumda mahkemece yapılacak iş, davacıya ticari defterlerini sunması için usulüne uygun kesin süre verilerek ilgili evrakların mahkeme kalemine getirtilerek bilirkişi kurulundan, riziko tarihinde depoda bulunan poliçe teminatı kapsamındaki mal stokunun değerinin belirlenmesi yönünden, davacıya ait önceki yıllara ait vergi beyannameleri ve ticari defterlerin (yevmiye defteri, envanter defteri ve defter-i kebir) incelenmesi, defterlerin birbirini teyit edip etmediklerinin araştırılması, defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin yapılıp yapılmadığının tespit edilmesi, dosyaya getirtilen fatura, ırsaliye, vergi beyannameleri vs. tüm belgelerin ticari defterlerle uyumluluğu, malların gösterilen değerlerinin piyasa rayiç değerlerine uygun olup olmadığı denetlenmeli, davacı vekilinin itirazlarını da karşılayacak şekilde denetime elverişli, gerekçeli ek rapor alınarak sonucuna göre bir karar vermek olmalıdır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme neticesinde; davacı vekilinin istinaf itirazlarının kabulü ile, yerel mahkeme kararının HMK 353/1-a-6. madde uyarınca kaldırılarak dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmesi gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

1-Davacı vekilinin istinaf itirazlarının KABULÜ ile, Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/06/2018 tarihli 2017/5 Esas ve 2018/299 Karar sayılı kararının HMK 353/1-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
3-İSTİNAF AŞAMASINDA; davacı tarafından yatırılan 44,40 TL istinaf karar harcının istek halinde kendilerine iadesine (harç işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine),
4-İstinaf aşamasında davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda ele alınmasına,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK 353/1-a-6 maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi. 02/02/2022