Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2020/2234
KARAR NO : 2023/1077
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/12/2018
NUMARASI : 2014/461 Esas -2018/1427 Karar
DAVA : Destekten Yoksun Kalma Sebebiyle Açılan Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 19/07/2013
BAM KARAR TARİHİ : 22/06/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 22/06/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 26/12/2018 tarihli 2014/461 Esas – 2018/1427 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin murisi …’ın, davalı … yönetimindeki, davalı … adına kayıtlı ve davalı …’ya ait … plakalı aracın çarpması sonucu 05/10/2012 tarihinde vefat ettiğini, kaza sonrasında İzmir 10. Asliye Ceza Mahkemesi’nde 2012/1258 Esas sayılı davanın açıldığını, sanığın 2. deredece kusurlu olduğuna ilişkin rapor aldırıldığını, ancak kusur oranının belirtilmediğini, davalı sürücünün hızının yüksek olduğunu, ceza dosyasındaki kusur raporunu kabul etmediklerini, kazaya sebebiyet veren sürücünün kullandığı … plakalı aracın ZMMS poliçesinin davalı sigorta şirketi tarafından düzenlendiğini, davalı sigorta şirketine başvuru yapıldığını, davalı sigorta şirketinin başvurudan 85 gün sonra 14.677,00 TL ödeme yaptığını, ödeme geç yapıldığı gibi ödenen miktarın da az olduğunu, müvekkillerinden …’ın bekar olduğunu, % 30 işitme özürlü ve işsiz olduğunu, annenin gerek maddi açıdan gerekse ev işi, yemek vs açısından desteğini gördüğünü, murisin eşi …’in de ailenin geçimini murisin sağlaması nedeniyle gerek maddi desteğinden gerekse ev işleri vs tarzında desteğinden yoksun kaldığını, murisin vefat ettiği tarihte 53 yaşında olduğunu, yaşayacak olsaydı hem emekli maaşı ile hem de kendi ev işlerini yaparak eşine ve oğluna maddi katkı sağlayacak olduğunu, müvekkillerinin hak ettiği tazminat miktarlarının hesaplanması gerektiğini, defin giderleri yapıldığını, bunun da tahsilinin gerektiğini, müvekkillerinin bu vefat nedeniyle manevi olarak sarsıldıklarını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 500,00 TL cenaze defin giderinin davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihinden itibaren, diğer davalılar yönünden kaza tarihinden itibaren ödeme tarihi olan 06/10/2012 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline; geç ödeme nedeniyle 285,00 TL faiz alacağının dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı sigorta şirketinden tahsiline; müvekkillerinden davacı … için 40.000,00 TL, … için 20.000,00 TL, … için 20.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte sürücü, araç sahibi ve işleten davalılardan tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.
Davacılar vekili 15/10/2018 tarihli dilekçesi ile; müvekkillerinden … için 100,00 TL, … için 100,00 TL, … için 27.659,27 TL destekten yoksun kalma tazminatının ve 500,00 TL cenaze ve defin giderinin davalı sigorta şirketinden temerrüt tarihinden ve diğer davalılardan olay tarihinden itibaren, 258,00 TL faiz alacağının ise dava açılmakla alacağa dönüşmesi nedeniyle dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline, … için 20.000,00 TL, … için 20.000,00 TL, … için 40.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte sürücü, araç sahibi ve işleten davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
CEVAP:
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı …’e ait araçta şoför olarak çalıştığını, olay günü 30 km hızla seyir halinde olduğunu, sağ şeritte yolcu indiren bir dolmuşun olduğunu, aracının kabin kısmının alçak olduğunu, bu nedenle dolmuş önünden fırlayan murisi göremediğini, fark eder etmez frene bastığını ancak çarpmayı engelleyemediğini, ceza dosyasındaki savunmasını yinelediğini, kazada kusurunun olmadığını, tüm kusurun davacıların murisinde olduğunu, davacı isteklerinin yerinde olmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; … plakalı aracın kendisine ait olduğunu, davalı …’in yevmiyeli şoför olarak çalıştığını, kaza günü … mağazasından yükün alındığını ve kazanın gerçekleştiğini, kendisinin kazayı görmediğini, aracının kabin kısmının alçak olduğunu, bu nedenle dolmuşun önünden fırlayan maktulü göremediğini, maddi ve manevi olarak destek olmak istediğini davacı tarafa bildirdiğini ancak kabul edilmediğini, hastanede onların yanında beklediğini, yine defin masraflarını ödeyeceğini söylediğini ancak davacılardan … ve …’in kabul etmediklerini, kendisinin eşi ile birlikte baş sağlığına gittiğini ancak müteveffanın annesinin hakaret ederek kendilerini evden kovduğunu, davacıların da istemediklerini, ceza dosyasında aldırılan bilirkişi raporunda davalı …’in tali kusurlu olduğunun kabul edildiğini, davalı …’den öğrendiği kadarıyla kazanın oluşunda tüm kusurun müteveffada olduğunu, davacılardan müteveffanın eşinin çalışmasına engel bir özrünün bulunmadığını, oğlunun özrünün de pek çok işte çalışmasına engel olmadığını, maddi destek yoksunluğunu kabul etmediğini, istenen manevi tazminat miktarlarını kabul etmediğini, yaşanan acının maddi kayıptan kaynaklandığı gibi bir durumun söz konusu olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; …’ın gerçek kişi olmadığı gibi tüzel kişiliğinin de bulunmadığını, davanın müvekkili … aleyhine açıldığının kabulü gerektiğini, … A.Ş.’nin müvekkiline ait olmadığını, müvekkilinin bu şirketin çalışanı olduğunu, kazanın oluşunda herhangi bir kusurunun bulunmadığını, sorumluluğunun da olmadığını, KTK’nın 85. maddesine göre aracın işletilmesinden doğan zararlarda işletmenin sorumlu olacağını, müvekkilinin işleten sıfatına sahip olmadığını, bir an aksi düşünülse dahi İzmir 10. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2012/1258 Esas sayılı dosyasında aldırılan bilirkişi raporunda müteveffanın asli kusurlu olduğunun belirlendiğini, davacı tarafın maddi ve manevi tazminat isteklerini kabul etmediklerini, istenen manevi tazminat miktarının fahiş olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
Davalı Sigorta Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; … plakalı aracın 17/01/2012-17/01/2013 tarihli ZMMS poliçesinin müvekkili tarafından düzenlendiğini, 15/02/2013 tarihinde 14.677,00 TL’nin müvekkili tarafından davacı tarafın hesabına havalesinin yapıldığını, müvekkilinin sorumluluğunun kalmadığını, düzenlenen ibranamenin geçerli olduğunu, ceza dosyasında aldırılan bilirkişi raporlarına göre sigortalı sürücünün tali kusurlu olduğunu, davacı tarafın kusura ilişkin itirazlarını kabul etmediklerini, görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğunu, eldeki davada fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasının mümkün olmadığını, zira belirsiz alacak davası açılabilme koşullarının bulunmadığını, 6111 sayılı kanun gereği tedavi giderlerinden doğan yükümlülüklerin SGK’ya ait olduğunu, temerrütün tüm delillerin tamamlanmış halde müvekkiline tebliğ tarihinden itibaren 8 iş gününün geçmesiyle başlayacağını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİNCE VERİLEN KARAR:
Mahkemece; “…Davacı …’ın maddi tazminat isteğinin kabulü ile; 27.859,27 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı sigorta şirketi yönünden temerrüte düştüğü 04/12/2012 tarihinden, diğer davalılar yönünden kaza tarihi olan 05/10/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine, davacı …’ın faiz alacağı isteğinin kısmen kabulü ile; 264,18 TL faiz alacağının davalı sigorta şirketinden alınarak, davacı …’a verilmesine, davacı …’ın manevi tazminat isteğinin kısmen kabulü ile; 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 05/10/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar …, … ve …-…’dan alınarak, davacı …’a verilmesine, davacı …’ın tüm fazlaya ilişkin isteğinin reddine, davacı …’ın maddi tazminat ve faiz alacağı yönünden kabul edilen (27.859,27-TL+ faiz alacağı miktarı 264,18-TL) üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 3.374,81-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak, davacı …’a verilmesine, davacı …’ın kısmen kabul edilen (10.000,00-TL) manevi tazminat tutarı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 2.180,00-TL vekalet ücretinin davalılar …, … ve …-…’dan alınarak, davacı …’a verilmesine, karar tarihinde yürürlükte bulunan kısmen reddedilen manevi tazminat tutarı üzerinden hesaplanan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 2.180,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, davalılar …, … ve …-…’ya verilmesine, davacı …’ın maddi tazminat isteğinin reddine, davacı … hakkındaki manevi tazminatı isteğinin kısmen kabulü ile; 5.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 05/10/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar …, … ve …-…’dan alınarak, davacı …’a verilmesine, davacı …’ın fazlaya ilişkin isteğinin reddine, kısmen kabul edilen 5.000,00-TL manevi tazminat tutarı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 2.180,00-TL vekalet ücretinin davalılar …, … ve …-…’dan alınarak, davacı …’a verilmesine, reddedilen manevi tazminat tutarı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 2.180,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, davalılar …, … ve …-…’ya verilmesine, davacı …’ın reddedilen maddi tazminat isteği yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 100,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, davalılar …, … ve …-…’ya verilmesine, davacı …’ın maddi tazminat isteğinin reddine, davacı …’ın manevi tazminatı isteğinin kısmen kabulü ile; 5.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 05/10/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar …, … ve …-…’dan alınarak, davacı …’a verilmesine, davacı …’ın fazlaya ilişkin isteğinin reddine, kısmen kabul edilen 5.000,00-TL manevi tazminat tutarı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 2.180,00-TL vekalet ücretinin davalılar …, … ve …-…’dan alınarak, davacı …’a verilmesine, reddedilen manevi tazminat tutarı üzerinden AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 2.180,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, davalılar …, … ve …-…’ya verilmesine, davacı … hakkındaki reddedilen maddi tazminat yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 100,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, davalılar …, … ve …-…’a verilmesine, davacılar vekilinin cenaze defin giderlerine ilişkin isteğinin kısmen kabulü ile; 400,00 TL cenaze defin giderinin kaza tarihi olan 05/10/2012 tarihinden itibaren davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak, davacılara verilmesine, davacılar vekilinin fazlaya ilişkin isteğinin reddine, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 400,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak, davacılara verilmesine, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 100,00-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak, davalılara müştereken ve müteselsilen verilmesine…” şeklinde hüküm kurulmuştur.
Karara karşı davacılar vekili, davalılardan … vekili, … ve … vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkilleri …, …, … için hükmedilen manevi tazminat miktarları çok düşük olup, “telafi edici ve caydırıcı” bir etki sağlayacak miktarda olması gerektiği hususlarının da gözetilmediğini, mahkeme, bilirkişi raporlarıyla bağlı olmadığı halde, raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesinde, itirazlarının giderilmiş olması hususunu dikkate almadığını, dava dilekçesinde, her ne kadar … için de destekten yoksun kalma tazminatı talep etmiş iselerde, …’nın çalıştığı ve bir geliri olması nedeniyle, özür durumu dikkate alınmadan, destek talebinin reddedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, müvekkilleri için hüküm altına alınan manevi tazminat miktarlarının çok düşük olduğunu, belirtildiği üzere, müvekkillerden … % 30 işitme özürlü olup, annesinin vefatında da işsiz olup onunla birlikte oturmakta iken, her ikisi için de, annelerinin manevi desteği çok önemli olup, ölümü, kendilerini yalnız ve güvensiz hissetmelerine neden olduğunu, davada, kusur açısından yapılan bilirkişi incelemelerinde ilk iki rapor arasında çelişki olması nedeniyle 3.bir raporun alındığını, 3 rapordan ikisinde, dürücüye % 25 kusur atfedildiği için, Mahkemece de bu raporun esas alındığını, bu raporlar karşılaştırıldığında, 15.10.2015 tarihli bilirkişi raporunda, olayların daha açık irdelendiğini ve daha ayrıntılı değerlendirildiğinin görüldüğünü, bu nedenle, diğer iki raporun değil, ayrıntılı değerlendirme içeren raporun dikkate alınmasının gerektiğini, 20.04.2016 tarihli adli tıp kurumu İstanbul Trafik İhtisas Dairesi raporu, mahkemenin dosyayı gönderme amacını karşılamadığını, itirazlarının dikkate alınmadığından, işbu rapor esas alınarak yapılan hesaplamaya göre tazminat değerlendirmesinin hatalı olduğunu, bilirkişi raporlarına itiraz dilekçelerinde, raporların yetersizliğinin nedenler ayrıntılı açıklanmış olup, mahkeme, itirazları karşılayacak rapor düzenlenmesine karar verdiği halde, bu itirazların karşılanmadığı rapora dayanarak hüküm kurulmasının hatalı olduğunu beyan ederek, kararın kısmen kaldırılmasına ve talepleri doğrultusunda davasının tamamının kabulüne karar verilmesini istediklerini beyan ederek belirterek istinaf isteminde bulunmuştur.
Davalı … vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davacıların murisi …’ın … plaka nolu aracın karıştığı bir kaza neticesinde vefat etmesi nedeni ile davacılar lehine maddi ve manevi tazminat talepli iş bu davanın açıldığını, söz konusu dava …’e sürücü sıfatı, …’e işleten sıfatı ile yöneltildiğini, müvekkili …’ya ise kazaya karışan araç … plaka sayılı aracın … isimli firma tarafından kullanıldığını ve bu firmanın da müvekkili …’ya ait olduğu iddiası ileri sürülerek davanın yöneltildiğini, yapılan yargılama neticesinde hükmolunan maddi ve manevi tazminatlardan müvekkili …’nın da sorumlu tutulduğunu, gerekçeli karar davalı tarafa tebliğ edildiğinde kazaya karışan … plaka sayılı aracın müvekkili …’ya ait olduğunun kabul edildiğini ve bu nedenle sorumlu tutulduğunun görüldüğünü, kazaya karışan … plaka sayılı araç müvekkili …’ya ait olmadığını, söz konusu aracın maliki dava dilkeçesinde belirtildiği ve tescil kaydında da görüleceği üzere … olduğunu, yerel mahkeme tarafından yapılan bu hatalı tespit nedeni ile hatalı hüküm tesis edildiğini, dava dilekçesinde … olarak belirtilen firma … A.Ş. olduğunu, davacı yan … olarak belirttiği bu firmanın müvekkili …’ya ait olduğunu iddia ettiğini, kazaya karışan aracın da bu firma tarafından kullanıldığını, müvekkili belirtilen kanunda sayılan kusursuz sorumlu kişilerden de olmadığını, yerel mahkeme kararında hükmolunan tazminatlardan sorumlu tutulmasının hukuken mümkün olmadığından hatalı olduğunu beyan ettiği yerel mahkeme kararının kaldırılarak, davanın müvekkili yönünden reddine karar verilmesini istediklerini belirterek istinaf isteminde bulunmuştur.
Davalılar … ve … vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkil …’in sevk ve idaresinde, mülkiyeti müvekkil …’e ait araç seyir halinde iken dava konusu elim bir kaza olduğunu, müvekkil … hem ceza hem de mahkemesinde yapılan yargılamada olayın oluş şeklini net bir şekilde anlattığını, bu oluşun aksine bir delil yargılamalarında ortaya çıkmadığını, müvekkil … tek yönlü olan yolda sol şeritte 30 km hızla seyir halinde iken sağ şeritte yolcu indiren bir dolmuşun önünden fırlayan maktulü görmediğini, durmak için frene ve direksiyonu çevirmek şeklinde gerekli önlemleri almış olmasına rağmen kazanın meydana geldiğini, kaza tespit tutanağından da durumun belli olduğunu, bilirkişi raporlarında müvekkilin kusur oranını %25 olarak belirlediğini, aracın hızını yolun durumuna uydurmama ve dikkatini seyir yönüne vermeme sebepleri ile müvekkile bu kusuru atfettiğini bildirdiğini, bu tespiti kabul etmediklerini, yargılamanın tüm aşamalarında da belirttiği üzere yolun sağ tarafında dolmuşun durup yolcu indirmesi anlık bir olay olmuş olup, aracın yüksekliğinden kaldırımın görülmesinin mümkün olmadığını, müvekkil olay yerinin meskun mahal olması nedeni ile zaten hız sınırının altında ve gerekli özen ve ihtimamı göstererek aracını kullandığını, olay yerinde ki fren izleri, yayaya çarpma noktası dikkate alındığında müvekkilin yayanın görülme anından itibaren gerekli önlemleri aldığını, hükmedilen destekten yoksun kalma tazminat miktarının fahiş olduğunu, davalı sigorta tarafından ödeme yapılmış olup, tazminatlarını aldıklarından bu hususta ki karara da itiraz ettiklerini, cenaze giderlerine ilişkin verilen kararı kabul etmediklerini, müvekkil … bu giderleri karşılamak istediklerini teklif ettiklerini ve fakat davacıların bunu kabul etmediklerini, cenaze giderlerinin SGK tarafından karşılandığı hususunun dikkate alınmadığını, manevi tazminat ve faize yönelik kararı da kabul etmediklerini beyan ederek davanın kabulüne karar verilmesini istediklerini beyan ederek belirterek istinaf isteminde bulunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, trafik kazası sonucu yakınlarını kaybeden davacıların destekten yoksun kalmaya ilişkin maddi ve manevi zararlarının tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiş; hüküm davacılar vekili ile davalılardan …, … ve … vekilleri tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak yapılmıştır.
1-Davacılar vekilinin maddi tazminata, davalılar … ve … ‘in kusura ve maddi tazminata yönelen istinaf itirazlarının incelenmesinde;
Dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, hükme esas alınan karayolları Fen Heyetinin kusura ilişkin raporu ile … tarafından hazırlanan aktüer ek raporunun denetime elverişli ve hüküm kurmaya yeterli olmasına, davacılardan … ile …’nın kaza tarihinde destekten çıkmış olmalarına göre, HMK.nun 355. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak, davacılar veklinin ve davalılardan … ve … ‘in istinaf sebepleri yerinde görülmediğinden, istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
2-Davalı … ‘nın istinaf itirazlarının incelenmesinde;
Davalı …’nın işleten olduğuna veya kazaya karışan … plakalı aracın maliki olduğuna dair dosya kapsamında bilgi ve belge bulunmamasına rağmen mahkemece anılan davalının işleten sıfatı ile sorumlu tutulması doğru görülmemiştir. Davalı …’ nın, … A.Ş’ nin çalışanı olarak SGK kayıtlarında yer aldığı anlaşılmaktadır.
3-Davacılar vekili ile davalılar … ve … ‘in manevi tazminata yönelen istinaf itirazlarının incelenmesinde;
6098 sayılı TBK nın 56. maddesi gereğince, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktarın, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde de takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Somut olay yönünden yapılan değerlendirmede; meydana gelen trafik kazası sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli, tarafların kusur oranları, davacıların manevi zararının niteliği, olay tarihindeki paranın alım gücü dikkate alındığında hak ve nefaset kuralları çerçevesinde davacılar yararına hükmedilen manevi tazminatın bir miktar az olduğu anlaşıldığından, davalılar … ve …’in manevi tazminata ilişen istinaf itirazları yerinde görülmemiş esastan reddine karar verilmiş, davacılar vekilinin manevi tazminata yönelen istinaf itirazlarının kabulü ile kararın bu yönden kaldırılması gerekmiştir.
Ne var ki; yapılan bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamaya gerektirmediğinden, davacılar vekilinin manevi tazminata ilişen, davalı …’nın tüm istinaf itirazlarının kabulü ile kararın anılan yönlerden kaldırılarak dairemizce aşağıdaki şekilde yeniden hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A)Davalılar … ve … vekillerinin istinaf itirazlarının HMK nın 353/1/b/1 maddesi uyarınca ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE,
B)Davacılar vekilinin manevi tazminata yönelen, davalı … vekilinin istinaf itirazlarının ESASTAN KABULÜNE; İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 26/12/2018 tarihli 2014/461 Esas ve 2018/1427 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-b-2. Maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, KALDIRILAN KARARIN YERİNE GEÇMEK ÜZERİNE;
“1-Davalı … yönünden açılan davanın pasif husumet yokluğundan REDDİNE,
2-a-)Davacı …’ın maddi tazminat isteğinin KABULÜ ile; 27.859,27 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı sigorta şirketi yönünden 04/12/2012 temerrüt tarihinden, davalılar … ve … yönünden kaza tarihinden (05/10/2012) tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan sigorta şirketi, … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine,
b)Davacı …’ın faiz alacağı isteğinin KISMEN KABULÜ ile; 264,18 TL faiz alacağının davalı sigorta şirketinden alınarak, davacı …’a verilmesine,
c)Davacı …’ın manevi tazminat isteğinin KISMEN KABULÜ ile; 15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 05/10/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak alınarak, davacı …’a verilmesine, fazlaya ilişkin isteğinin reddine,
ç) Davacı …’ın maddi tazminat isteğinin REDDİNE,
d)Davacı …’ın manevi tazminat isteğinin KISMEN KABULÜ ile; 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 05/10/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve …’ den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine, fazlaya ilişkin isteğin reddine,
e)Davacı …’ın maddi tazminat isteğinin REDDİNE,
f)Davacı …’ın manevi tazminatı isteğinin KISMEN KABULÜ ile; 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 05/10/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine, fazlaya ilişkin isteğin reddine,
g)Davacılar vekilinin cenaze defin giderlerine ilişkin isteğinin KISMEN KABULÜ ile; 400,00 TL cenaze defin giderinin kaza tarihi olan 05/10/2012 tarihinden itibaren davalılardan … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak, davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin isteğinin reddine,
3-Harçlar yönünden;
a)Maddi tazminat yönünden alınması gereken 1.948,44-TL harcın, başlangıçta alınan 370,14-TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.578,30-TL harcın davalılardan sigorta şirketi, … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazine’ye gelir olarak kaydına,
b)Manevi tazminat yönünden alınması gereken 2.390,85-TL harcın davalılardan … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazine’ye gelir olarak kaydına,
4-Vekalet ücretleri yönünden;
a)Davacı …’ın maddi tazminat isteği yönünden kabul edilen (27.859,27-TL) üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalılardan sigorta şirketi, … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine,
b)Davacı …’ın faiz alacağı yönünden kabul edilen 264,18 TL yönünden hesaplanan 264,18 TL vekalet ücretinin davalı sigorta şirketinden alınarak davacı …’a verilmesine,
c)Davacı …’ın kısmen kabul edilen (15.000,00-TL) manevi tazminat tutarı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalılar … ve …’den alınarak davacı …’a verilmesine,
ç)Karar tarihinde yürürlükte bulunan kısmen reddedilen manevi tazminat tutarı üzerinden hesaplanan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak davalılar … ve …’e verilmesine,
d)Manevi tazminat davası davalı … yönünden pasif husumet yokluğundan reddedildiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, anılan davalıya verilmesine,
e)Kısmen kabul edilen 10.000,00-TL manevi tazminat tutarı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalılar … ve …’den alınarak, davacı …’a verilmesine,
f)Reddedilen manevi tazminat tutarı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, davalılar … ve …’e verilmesine,
g)Manevi tazminat davası davalı … yönünden pasif husumet yokluğundan reddedildiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak anılan davalıya verilmesine,
ğ)Davacı …’ın reddedilen maddi tazminat isteği yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 100,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, davalılar …, … ve …’ya verilmesine,
h)Kısmen kabul edilen 10.000,00-TL manevi tazminat tutarı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalılar … ve …’den alınarak, davacı …’a verilmesine,
ı)Reddedilen manevi tazminat tutarı üzerinden AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, davalılar … ve …’e verilmesine,
i)Manevi tazminat davası davalı … yönünden pasif husumet yokluğundan reddedildiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, anılan davalıya verilmesine,
j)Davacı … hakkındaki reddedilen maddi tazminat yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 100,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, davalılar …, … ve …’a verilmesine,
k)Kabul edilen cenaze ve defin gideri yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 400,00-TL vekalet ücretinin davalılardan … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak, davacılara verilmesine,
l)Reddedilen cenaze ve defin gideri yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 100,00-TL vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak, davalılardan … ve …’e verilmesine,
5-Yargılama giderleri yönünden;
a)Davacıların yatırmış olduğu 24,30-TL başvurma harcı ile 286,20-TL nispi harç ve 83,94-TL ıslah harcı toplamı olan 394,44 TL’nin davalılardan sigorta şirketi, … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak, davacılara verilmesine,
b)Davacıların yapmış oldukları 1.750,00-TL’si bilirkişi ücreti gideri ve 525,85-TL’si tebligat- posta gideri, 177,50-TL’si keşif harcı ve 100,00 TL’si keşif araç ücreti olmak üzere toplam 2.553,35-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre takdiren 1.480,94-TL’sinin davalılardan sigorta şirketi, … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak, davacılara verilmesine, kalan kısmının davacılar üzerinde bırakılmasına,
c)Davalılardan sigorta şirketi, … ve … tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerilerinde bırakılmasına,
ç)Davalı … tarafından yapılan 28,00-TL yargılama giderinin, davacılardan alınarak anılan davalıya verilmesine,
d)Tarafların yatırdığı gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde isteği halinde ilgilisine iadesine,”
ŞEKLİNDE YENİDEN HÜKÜM TESİSİNE,
C-Davacılar vekilinin diğer istinaf itirazlarının yukarıda açıklanan nedenlerle REDDİNE,
D- İSTİNAF AŞAMASINDA;
1-a)Davacılar ve davalı …’dan, istinaf başvurusu sırasında alınan istinaf karar harçlarının kendilerine iadesine,
b)Davacılar ve davalı … tarafından istinaf kanun yolu başvuru harcı olarak yatırılan 148,60’ar TL harcın Hazine’ye gelir olarak kaydına,
c)Davacılarca istinaf aşamasında yapılan 148,60-TL istinaf başvuru harcı ile 94,50-TL istinaf posta gideri olmak üzere toplam 243,10-TL istinaf yargılama giderinin davalılardan sigorta, … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,
ç)Davalı … tarafından yatırılan 148,60-TL istinaf başvuru harcının davacılardan alınarak bu davalıya verilmesine,
2-a)Davalılar … ve …’den alınması gereken 4.311,96-TL istinaf karar ve ilam harcından başlangıçta alınan 1.657,00-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.654,96-TL harcın anılan davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazine’ye gelir olarak kaydına,
b)Davalılar … ve … tarafından istinaf kanun yolu başvuru harcı olarak yatırılan 297,20-TL harcın Hazine’ye gelir olarak kaydına,
c)Davalılar … ve … tarafından istinaf kanun yolu başvurusu sırasında yapılan giderlerin uhdelerinde bırakılmasına,
3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
4-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere 22/06/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.