Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2020/212 E. 2021/229 K. 18.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2020/212
KARAR NO : 2021/229
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/12/2017
NUMARASI : 2015/1253 Esas- 2017/1275 Karar
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
KARAR TARİHİ : 18/03/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 19/03/2021
İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1253 Esas- 2017/1275 Karar sayılı kararının dairemizce incelenmesi davacılar vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesi süresi içinde usulünce verilmiş olmakla; raportör hakim tarafından hazırlanan rapor, dosyadaki dilekçe, lahiyalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler incelendi.
DAVA
Davacılar vekili, 01.08.2015 günü sürücü davalı … nin sevk ve idaresindeki aracın diğer davalı tasfiye halinde … adına kayıtlı … plakalı aracın … plaka sayılı araca çarpmasıyla müvekkillerinin murislerinin vefat ettiğini, somut olayda … plakalı araç sürücüsü … nin % 100 kusurlu olduğunu, olay günü saat 09:00 civarında alkol kontrolünde 3.12 promil alkollü olduğunun tespit edildiğini, ayrıca şerit ihlali yaparak murislerin ölümüne sebebiyet verdiğini, Torbalı C.Basşsavcılığı’nın 2015/3857 hazırlık sayılı dosyasında soruşturmanın devam ettiğini, bu dosyada yapılan incelemelerde, trafik kaza tespit tutanağı ve 16.09.2015 tarihli bilirkişi raporunda; … nin tam ve asli kusurlu olduğunun tespit edildiğini, …, …, … a ait İZMİR 3. SULH HUKUK MAHKEMESİNDEN alınan 2015/810 Esas, 2015/778 Karar sayılı veraset ilamıyla mirasçıların tespit edildiğini, müteveffalardan … ın ölüm tarihinde sigortalı bir işte çalıştığını, diğer müteveffa … ında ölüm tarihinden kısa bir süre önce sigortalı bir işte çalışmakta iken vefat tarihinde sigortasız bir işte çalıştığını, davacılardan … ve … ın anne ve babalarının desteğinden … nın ise kızı … damadı …’in desteğinden, …’ı nda oğlu … ve gelini …’ın desteğinden mahrum kaldığını, ayrıca müteveffaların cenaze giderlerinin de müvekkillerden karşılandığını, olayda …’nin sevk ve idaresindeki … plakalı aracın diğer davalı …’ye ZMMS sigortası ile (… poliçe numaralı) sigortalı olduğunu, sigorta şirketinin 20150034013-1-2-3-4-5 hasar dosyası açtığını, bu dosya kapsamında, davalı … şirketinin müteveffa …’ın vefatından dolayı … için 95.212,00 TL, … için 12.205,00 TL, …. için 15.110,00 TL, … için 14.656,00 TL, … için 19.007,00 TL, ve … ın vefatından dolayı … için 24.358 TL, … ın vefatından dolayı … için 16.529 TL, … ın vefatından dolayı … için 3.678 TL, … ın vefatından dolayı … için 12.155 TL ödeme yaptığını, ancak bu yapılan ödemelerde belirlenen kusur ve miktarları kabul etmediklerini, yapılan ödemenin eksik ve hatalı olduğunu, aktüerya konusunda uzman bilirkişiden alınacak raporla tam ve doğru hesaplama yapılacağını, bu nedenle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile ayrıca meydana gelen kazada davalı araç sürücüsünün tamamıyla kusurlu olması neticesinde müvekkillerinin manevi çöküntü ve psikolojik bunalım içine girdikleri de gözetilerek şimdilik maddi ve manevi tazminat kapsamında;
Müvekkillerinden … için;
Muris …, çocukları … ve … ın vefatından dolayı cenaze masrafları, yol masrafları ve destekten yoksun kalmak tazminatı olmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 200 TL maddi, ayrıca kazada eşini, bebek olan kızını, tek oğlunu kaybettiği ve yaralandığından toplam 150.000 TL manevi,
Müvekkillerinden … için;
Muris annesi … ve kardeşleri … ve … ın vefatından dolayı destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 100 TL maddi, ayrıca kazada annesini ve iki kardeşini kaybetmesi nedeniyle 60.000 TL manevi,
Müvekkillerinden …. için;
Muris annesi … ve kardeşleri … ve … ın vefatından dolayı destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 100 TL maddi, ayrıca kazada annesini ve iki kardeşini kaybetmesi nedeniyle 60.000 TL manevi,
Müvekkillerinden … için;
Kızı … ve torunları … ve … ın vefatından dolayı destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 100 TL maddi, ayrıca kazada kızını ve iki torununu kaybetmesi nedeniyle 40.000 TL manevi,
Müvekkillerinden … için;
Kızı … ve torunları … ve … ın vefatından dolayı destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 100 TL maddi, ayrıca kazada kızını ve iki torununu kaybetmesi nedeniyle 40.000 TL manevi,
Müvekkillerinden … için;
Muris annesi … ve babası … ın vefatından dolayı cenaze masrafları, yol masrafları ve destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 100 TL maddi, ayrıca kazada annesini ve babasını kaybetmesi nedeniyle 80.000 TL manevi,
Müvekkillerinden … için;
Muris gelini … ile oğlu …’ın vefatından dolayı destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 100 TL maddi, ayrıca kazada gelini ve oğlunu kaybetmesi nedeniyle 30.000 TL manevi,
Müvekkillerinden … için;
Muris kızı … ve damadı … ın vefatından dolayı destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 100 TL maddi, ayrıca kazada kızını ve damadını kaybetmesi nedeniyle 30.000 TL manevi,
Müvekkillerinden … için;
Meydana gelen kazada annesi … ve babası … ın vefatından dolayı 80.000 TL manevi tazminatın,
Olay tarihi olan 01.08.2015 tarihinden itibaren yasal faizi ile fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile müteselsilen davalılardan alınarak müvekkillerine verilmesine,
Ayrıca davalılardan tasfiye halinde … nin tasfiyesinin tamamlanması gözetilerek … plakalı araç ile taşınır ve taşınmazlarına, diğer davalı … nin de taşınır ve taşınmazlarına, 3. kişilerdeki hak ve alacaklarına ihtiyati haciz konulmasıyla birlikte davalılardan … nin manevi tazminat dışında diğer zararlardan sorumlu olmak kaydı ile taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP
Davalı … şirketi vekili, davacıların müvekkili ibra ettiklerini, bu ibranamelerin geçersiz sayılması mümkün olmadığından davanın reddinin gerektiğini, ibranamenin / ödemenin geçersiz sayılması için bakiye zararın tespitinden Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin kabul ettiği hesaplama yöntemine göre ödeme tarihindeki verilerin dikkate alınarak tazminat hesabının yapılması, bu hesaplamaya göre bulunan miktar ile ödemenin mukayese edilmesi, bariz fark yoksa davanın reddi, yetersiz kalıyorsa evvelce yapılan ödemelerin faiz uygulanarak güncellenmesi suretiyle nihai tazminat rakamının belirlenmesi gerektiğini, müvekkilinin sorumluluğunun poliçe limitinde belirlenen miktar ile sorumlu olduğunu, davacıların Sosyal Güvenlik Kurumundan veya özel bir sigorta kuruluşundan ödeme alıp almadıklarını, bu kurumlara müzekkere yazılarak sorulmasını istediklerini, aldıkları tazminatların ödemelerden mahsup edilmesi gerektiğini, olay tarihinden itibaren tazminatın istenemeyeceğini, KTK m.98 ve 99’a göre müracaattan 8 iş günü sonra temerrüdün oluştuğunu, ancak kendilerine böyle bir müracaat olmadığından dava tarihinden itibaren faize hükmedilebileceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar … ve tasfiye halinde … vekili cevap dilekçesinde, davanın kazanın meydana geldiği yer Torbalı, davacıların ikamet adresi Bayındır Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılması gerektiği halde, yetkisiz ve görevsiz mahkemede dava açıldığından yetkisizlik ve görevsizlik kararı verilerek dosyanın Torbalı Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesini, davacıların destekten yoksun kalma, maddi ve manevi tazminat talep edemeyeceklerini, 5 kişi yolcu kapasiteli … idaresindeki … plakalı araca 9 kişi binerek kazaya sebebiyet verdikleri ve ölüm ve yaralanmalarda müterafik kusurlarının bulunduğunu, ayrıca ölen kişilerin emniyet kemerinin bağlı bulunmadığını, bu durumda tazminatta indirim yapılması gerektiğini, davalı … şirketinin davacılara toplam 212.913 TL ödeme yaptığını, bu ödemenin de mahsup edilmesi gerektiğini, … plakalı araçta davacıların hatır için taşındıklarını, hatır taşıması ve müterafik kusur nedeniyle belirlenecek tazminattan 2918 KTK ve TBK m. 51 ve 52 hükümlerine göre indirim yapılması gerektiğini, davalı müvekkil …’nin tam ve asli kusurlu olduğunu kabul etmediklerini, bu konuda bilirkişi incelemesi yapılmasını istediklerini, … plakalı araç sürücüsü …’ın da kusurlu olacağının belirleneceğini, …’ın kazada asli ve tam kusurlu olduğunu, müvekkilinin aldığı alkolün güvenli sürme yeteneğini kaybettirmediğini belirterek davanın yetki, esas ve görev yönünden karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, davalı sürücü …’nin kazada tam ve asli kusurlu olduğu, diğer sürücü …’ın ise kusursuz olduğu, alınan aktüer raporu uyarınca davacıların maddi tazminat taleplerini ıslah ettikleri, olayda hatır taşımasının mevcut olmadığı gerekçesiyle,
-Davacı … yönünden; Bilirkişi raporu ile belirlenen 138.966,88 TL destekten yoksun kalma zararı ile 6.000,00 TL cenaze gideri olmak üzere toplam 144.966,88 TL ‘nin (davalı … şirketinin sadece maddi tazminat ile sorumlu olmak kaydıyla 136.043,53 TL ‘den) ayrıca eşi … için 15.000,00 TL, kızı … için 10.000,00 TL, oğlu … için 10.000,00 TL ve kendisi için de 1.500,00 TL olmak üzere toplam 36.500,00 TL manevi tazminatın davalılardan …, …. yönünden kaza tarihi olan 01.08.2015 tarihinden itibaren, davalı … yönünden ise 09.10.2015 tarihinden itibaren (zararın giderilme tarihi olan) işleyecek yasal faizi ile tahsiline,
-Davacı … yönünden; Bilirkişi raporu ile belirlenen 9.419,30 TL maddi zararın (davalı … şirketinin sadece maddi tazminat ile sorumlu olmak kaydıyla 8.507,40 TL ‘den) destekten yoksun kalma, ayrıca annesi … için 15.000,00 TL, kardeşi … için 5.000,00 TL, kardeşi … için 5.000,00 TL olmak üzere toplam 25.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan …, … yönünden kaza tarihi olan 01.08.2015 tarihinden itibaren, davalı … yönünden ise 09.10.2015 tarihinden itibaren (zararın giderilme tarihi olan) işleyecek yasal faizi ile tahsiline,
-Davacı … yönünden; Bilirkişi raporu ile belirlenen 13.704,37 TL maddi zararın (davalı … şirketinin sadece maddi tazminat ile sorumlu olmak kaydıyla 12.512,33 TL ‘den) destekten yoksun kalma, ayrıca annesi … için 15.000,00 TL, kardeşi … için 5.000,00 TL, kardeşi … için 5.000,00 TL olmak üzere toplam 25.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan …, …. yönünden kaza tarihi olan 01.08.2015 tarihinden itibaren, davalı … yönünden ise 09.10.2015 tarihinden itibaren (zararın giderilme tarihi olan) işleyecek yasal faizi ile tahsiline,
-Davacı … yönünden; Bilirkişi raporu ile belirlenen 15.754,87 TL maddi zararın (davalı … şirketinin sadece maddi tazminat ile sorumlu olmak kaydıyla 14.502,54 TL ‘den) destekten yoksun kalma, ayrıca kızı … için 10.000,00 TL, torunu … için 5.000,00 TL, torunu … için 5.000,00 TL olmak üzere toplam 20.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan …, …. yönünden kaza tarihi olan 01.08.2015 tarihinden itibaren, davalı … yönünden ise 09.10.2015 tarihinden itibaren (zararın giderilme tarihi olan) işleyecek yasal faizi ile tahsiline,
-Davacı … yönünden; Bilirkişi raporu ile belirlenen 15.399,64 TL maddi zararın (davalı … şirketinin sadece maddi tazminat ile sorumlu olmak kaydıyla 13.970,86 TL ‘den) destekten yoksun kalma, ayrıca kızı … için 10.000,00 TL, torunu … için 5.000,00 TL, torunu … için 5.000,00 TL olmak üzere toplam 20.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan …, … yönünden kaza tarihi olan 01.08.2015 tarihinden itibaren, davalı … yönünden ise 09.10.2015 tarihinden itibaren (zararın giderilme tarihi olan) işleyecek yasal faizi ile tahsiline,
-Davacı baba … yönünden; Bilirkişi raporu ile belirlenen 6.439,58 TL destekten yoksun kalma zararının ve 2.000,00 TL cenaze masrafı olmak üzere toplam 8.439,58 TL ‘nın (davalı … şirketinin sadece maddi tazminat ile sorumlu olmak kaydıyla 8.439,58 TL ‘den), ayrıca oğlu … için 10.000,00 TL, gelini … için 3.000,00 TL, olmak üzere toplam 13.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan …, … yönünden kaza tarihi olan 01.08.2015 tarihinden itibaren, davalı … yönünden ise 09.10.2015 tarihinden itibaren (zararın giderilme tarihi olan) işleyecek yasal faizi ile tahsiline,
-Davacı anne … yönünden; Bilirkişi raporu ile belirlenen 14.446,65 TL destekten yoksun kalma zararının ve 2.000,00 TL cenaze masrafı olmak üzere toplam 16.446,65 TL ‘nın (davalı … şirketinin sadece maddi tazminat ile sorumlu olmak kaydıyla 16.446,65 TL ‘den), ayrıca kızı … için 10.000,00 TL, damatı … için 3.000,00 TL, olmak üzere toplam 13.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan …, …. yönünden kaza tarihi olan 01.08.2015 tarihinden itibaren, davalı … yönünden ise 09.10.2015 tarihinden itibaren (zararın giderilme tarihi olan) işleyecek yasal faizi ile tahsiline,
-Davacı … yönünden; Bilirkişi raporu ile belirlendiği üzere müteveffa babası … ve annesi … ölümü nedeniyle destek zararı doğmadığından bu konudaki taleplerinin reddine, ayrıca annesi … için 10.000,00 TL, babası … için 10.000,00 TL, olmak üzere toplam 20.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan …, … yönünden kaza tarihi olan 01.08.2015 tarihinden itibaren, davalı … yönünden ise 09.10.2015 tarihinden itibaren (zararın giderilme tarihi olan) işleyecek yasal faizi ile tahsiline,
-Davacı … yönünden; Bilirkişi raporu ile belirlendiği üzere müteveffa babası …. ve annesi … ölümü nedeniyle destek zararı doğmadığından bu konudaki taleplerinin reddine, ayrıca annesi … için 10.000,00 TL, babası … için 10.000,00 TL, olmak üzere toplam 20.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan …, … yönünden kaza tarihi olan 01.08.2015 tarihinden itibaren, davalı … yönünden ise 09.10.2015 tarihinden itibaren (zararın giderilme tarihi olan) işleyecek yasal faizi ile tahsiline karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde, müvekkilleri lehine hükmedilen maddi ve manevi tazminat miktarlarının düşük olduğunu, aleyhe hükmedilen vekalet ücretlerinin de haksız olduğunu belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, trafik kazası sebebiyle maddi ve manevi tazminat davasıdır.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, alınan bilirkişi raporlarının denetime elverişli ve hüküm kurmaya yeterli olduğu anlaşılmıştır. Davacılar her ne kadar maddi tazminat miktarını az bularak kararı istinaf etmişler ise de mahkemenin davacıların ıslah ettikleri miktar uyarınca maddi tazminatı kabul ettiği ve hükmedilen miktarların da yapılan aktüer hesabında doğru hesaplandığı anlaşılmakla davacıların bu yöndeki istinaf itirazları yerinde görülmemiştir.
Borçlar Kanunu’nun 56. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacıca göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında;
Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de gözönünde tutularak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K’nun 4.maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nasafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, takdir olunan manevi tazminatların hakkaniyete uygun olduğu anlaşıldığından davacıların bu yöndeki istinaf itirazları yerinde görülmemiştir.
Son olarak yerel mahkemece kabul ve ret oranları üzerinden vekalet ücretlerinin yapılan incelemede doğru hesaplanmış olduğu anlaşılmakla, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1253 Esas- 2017/1275 Karar sayılı kararına karşı davacılar vekilinin istinaf başvuru sebeplerinin HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından davalı yararına istinaf vekalet ücreti verilmesine yer olmadığına,
3-a) İstinaf kanun yoluna başvuran davacılardan alınması gereken 59,30 TL harçtan başlangıçta alınan 35,90 TL’nin mahsubu ile bakiye kalan 23,40 TL’nin davacılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
b) Davacıların yatırmış olduğu istinaf kanun yoluna başvuru harcı olan 98,10 TL’nin hazineye gelir yazılmasına,
4-İstinaf yoluna başvuran davacıların yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayan istinaf gider avansının istek halinde HMK’nun 333. Maddesi gereğince yatıran tarafa İADESİNE,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi. 18/03/2021