Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2020/1343 E. 2022/1157 K. 07.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1343
KARAR NO : 2022/1157

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/05/2018 (Dava) – 20/02/2019 (Karar)
NUMARASI : 2018/154 Esas – 2019/25 Karar
DAVA : Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
BAM KARAR TARİHİ : 07/07/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 07/07/2022
İstinaf incelemesi için Dairemize gönderilen İzmir Fikrî Ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 20/02/2019 tarihli 2018/154 Esas ve 2019/25 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; kendilerine ait ürün fotoğraflarının davalı tarafından izinsiz olarak (şirket adı ve marka silinmek suretiyle) kullanılarak fikri haklarının ihlal edildiğini, haksız rekabette bulunulduğunu belirterek, 50.000,00 TL manevi tazminat talep edilmiştir. Davalının ürün fotoğraflarını kullanmasını haksız rekabet olduğunu tespitini, katalog ve benzeri ortamlardan çıkartılmasını, imhasını ve ilan yapılmasını istemiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davanın haksız olduğunu ancak öncelikle yetki ve zaman aşımı itirazlarının olduğunu, esasen fotoğrafların eser niteliği taşımadığını, kişilerin yanılmayacağını savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI :
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama, toplanan deliller, bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; “..Dava, ticari fotoğrafın izinsiz kullanımdan doğan tazminat davasıdır.
Taraflar arasındaki çekişme davalı şirketin ticari ürün kataloğu ve internet sitesinde ”dip klapesi” adlı ürün fotoğrafının bulunmasından kaynaklanmaktadır. Bu ürüne ait fotoğraf ve görsellerin davalı internet sitesi ve katalogunda yer alması vakıası hakkında davalı tarafın bir inkarı bulunmamaktadır.
Davacı fotoğrafın kendisine ait bir eser olduğunu belirterek, FSEK hükümlerine, 84 madde ve 6102 sayılı TTK’nun haksız rekabete ilişkin hükümlerine, TBK’nun 58 maddesine dayanarak manevi tazminat talep etmektedir.
Anılan fotoğrafın eser niteliği, ticari anlamı, orijinalinin bulunduğu kaynak, kullanım yöntemleri ve kullanımın mahiyeti ve sonuçları hakkında teknik inceleme yapmak gerekmiştir. Bu konuda uzman teknik kişi 14/01/2019 tarihli raporunda; fotoğrafın FSEK 4. madde kapsamında güzel sanat eseri (fotoğraf eseri) niteliği taşımadığını, fotoğraf eserinde aranan öznel ve nesnel vasıfları taşımadığını tespit etmiştir. Fotoğrafın davalı tarafından dekupe edilerek kullanıldığını, FSEK 84. madde kapsamında davacı açısından korunduğunu tespit etmiştir. Davalının fotoğrafı katalog içinde sunduğu, teknik veri ve çizimlerle desteklediği, ürünü kullanması muhtemel teknik eleman, mühendis gibi kişilere yönelik açıklama yaptığını, fotoğraf ve verilerin teknik ve ilmi nitelik taşıdığını tespit etmiştir.
Fotoğrafın davacı tarafa ait olduğu, ilk kez onun tarafından tespit edildiği de sabittir. Orijinal kaynaktan fotoğrafın üzerindeki ticari işaret kırpılmak, montajlanmak veya arka plandan ayrılmak suretiyle alındığı, çoğaltılarak katalog ve web ortamından sergilendiği anlaşılmıştır. Bu durumda davacının FSEK 84. maddeye dayalı taleplerinin şartları oluşmuştur. Fotoğrafın yaygın olduğu, başka satıcıların da kullandığı savunmaları ise sonuca etkili değildir. İnternetten alarak fotoğrafı dekupe ettiklerini belirten davalı kendi markalarını kullanarak ayırt edicilik sağladıklarını belirtmiş ise de; bu fotoğrafın davacıya ait bir koruma unsuru olduğu gerçeği değişmemektedir. Aynı ürününün ticaretini yapan kişilerin kendi emek ve çabalarıyla tanıtım unsurlarını oluşturmaları, gerekirse fotoğrafı çekmeleri esastır. Bu bakımından davalının basiretli davrandığından söz edilemez. Özgün görselle sahip olan davacı tanıtımlarının, davalı tarafından aynı fotoğraf kullanılarak ticarette avantaj sağlanması haksız rekabet oluşturacaktır. Bu nedenle davalının eyleminin FSEK 84, TTK’nın 54 ve 55. maddeleri uyarınca haksız rekabet oluşturduğu anlaşılmıştır. Buna göre ihlalin ticari niteliği, mahiyeti, tarafların sosyal ve ekonomik durumları çerçevesinde manevi tazminata da hükmetmek gerekmiştir. ” gerekçesiyle davanın KISMEN KABULÜ ile, davalının katalog ve internet sitesinde, davacıya ait dip klapesi fotoğrafını kullanmasının haksız rekabet oluşturduğunun tespitine, katalog ve internet sitesinden kaldırmak suretiyle haksız rekabetin giderilmesine, tecavüzlü tanıtımların kaldırılmasına, toplanarak imhasına, 10.000,00 TL manevi tazimatın dava tarihinden işleyen yasal faiziyle davalıdan alınarak, davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davalı vekilinin istinaf başvuru dilekçesindeki iddiaların maddi gerçeklerle çelişik aynı zamanda Sayın Yüksek Mahkemeyi yanıltmaya yönelik olduğundan kötü niyetli olduğunu değerlendirdiklerini, dava konusu fotoğrafın yer aldığı kataloğunun, bir bütün olarak müvekkil şirket tarafından ürünlerin teknik ve fiziki özellikleri ile tanıtılarak nihayetinde müşteri portföyünde yer alan kişi ve kuruluşların satın alma güdüsünü harekete geçirmeye yönelik ticari amaçla hazırlandığı dikkate alınır ise bir ders kitabı ya da makale gibi salt bilgilendirme amacı taşımadığının kolaylıkla anlaşılacağını, dava konusu fotoğrafın 5846 sayılı FSEK. Md.2/3 kapsamında ilim ve edebiyat eseri olabilecek vasıflara sahip olduğunu, davalı tarafın müvekkil şirketle aynı kalitede ve nitelikte ürün ürettiğini göstermek maksadı ile kötü niyetli olarak hareket ettiği, işin ticari niteliği, mahiyeti ile özellikle tarafların ekonomik durumları, pazar payları dikkate alındığında dava konusu haksız rekabet eylemi ile alakalı olarak müvekkil şirket lehine hükmedilen 10.000,00 TL manevi tazminat miktarının oldukça düşük kaldığını, dava konusu ürünün yıllık satış hacminin davacı ve davalı şirket açısından milyonlarla ifade edildiği dikkate alındığında takdir edilen manevi tazminat tutarının davalı şirket açısından adeta ödüllendirme niteliği taşıdığını beyanla kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; mahkeme tarafından eksik inceleme yapıldığını, mahkemece usule ilişkin itirazlarının değerlendirilmediğini, usule aykırı karar verildiğini, mahkeme tarafından karar vermeye ve denetime elverişli bulunmayan bilirkişi raporu esas alınmak sureti ile karar verildiğini, kaldı ki bilirkişi raporunda da söz konusu fotoğrafın davacıya özgün bilim ve sanat eseri sayılmadığı belirtildiğini, tüm diğer firmalarda web sitelerinde aynı fotoğraf kullanıldığını, doğuş firmasınn da fotoğrafı internet üzerinden alıp dekube ederek kullandığını, bilirkişi raporunda da bu hususun sabit olduğunu, bilirkişinin davacının dava konusu fotoğrafının FSEK madde 4 kapsamında güzel sanat eseri olarak değerlendirilemeyeceği dekube edilerek davacı tarafından kulanıldığı , aynı şekilde dava konusu fotoğrafın ve kulanıldığı katoloğun münhasır ve kişisel bir teknik çalışma olmadığı bu sebeple FSEK 2/3 kapsamında da değerlendirilemeyeceği görüşlerine raporunun sonuç kısmında açıkca yer verdiğinin görüldüğünü, bu anlamda davanın reddi gerektiğini beyanla kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, 5846 sayılı FSEK 84. ve 6102 sayılı TTK 54 vd. maddeleri kapsamında haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup, hüküm taraf vekillerince ayrı ayrı istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, alınan bilirkişi raporunun somut olayın özelliklerine uygun, açık, anlaşılır, denetime elverişli, hüküm kurmaya yeterli ve dosya kapsamı ile uyumlu olduğu, davalının zamanaşımına yönelik istinaf itirazının fotoğrafın izinsiz olarak kullanılması sebebiyle haksız fiil olarak değerlendirilmesi gerektiğinden yerinde olmadığı, davaya konu fotoğrafın davacıya ait olduğunun söz konusu dip klapesi ürünü üzerinde davacıya ait logo olan “dvd”( doğuş vana döküm ) kabartmasından anlaşıldığı, davalının kataloğunda aynı fotoğrafın üzerindeki kabartmanın silinip okunaksız hale getirilerek kullanıldığı, takdir edilen manevi tazminat miktarının tarafların ticari durumu, iş hacimleri ve ihlalin ticari niteliği uyarınca hak ve nesafete uygun olarak tespit edildiği anlaşılmakla, taraf vekillerinin istinaf başvurularının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İzmir Fikri Ve Sinai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 20/02/2019 tarihli 2018/154 Esas- 2019/25 Karar sayılı kararına karşı davacı ve davalı vekillerinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE,
2-a)Davacı yönünden; alınması gereken 80,70 TL istinaf karar harcından, istinafa gelirken peşin alınan 44,40 TL’nin mahsubu ile bakiye kalan 36,30 TL istinaf karar harcının davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına, harç tahsili ve harç tahsil müzekkeresi yazılması işlemlerinin HMK’nın 302/5. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
b)Davalı yönünden; alınması gereken 683,10 TL istinaf karar harcından, istinafa gelirken peşin alınan 170,77 TL’nin mahsubu ile bakiye kalan 512,33 TL istinaf karar harcının davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına, harç tahsili ve harç tahsil müzekkeresi yazılması işlemlerinin HMK’nın 302/5. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
3-İstinaf edenler tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerlerinde bırakılmasına,
4-İstinaf edenler tarafından yatırılan istinaf avansından kullanılmayan kısmının HMK’nın 333. maddesi uyarınca; karar kesinleştikten sonra ilk derece mahkemesince istinaf edenlere iadesine,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-Kararın, temyize tabi bulunması nedeniyle Dairemizce taraflara tebliğine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay İlgili Hukuk Dairesine TEMYİZ yasa yolu açık olmak üzere 07/07/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.