Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 2020/1118 E. 2022/532 K. 24.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1118
KARAR NO : 2022/532

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 27/10/2017 (Dava) – 05/03/2019 (Karar)
NUMARASI : 2017/1213 Esas – 2019/244 Karar
DAVA : Zorunlu Trafik Sigorta Poliçesinden Kaynaklanan Maddi Tazminat
BAM KARAR TARİHİ : 24/03/2022
KARARIN YAZIM TARİHİ : 24/03/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05/03/2019 tarihli 2017/1213 Esas ve 2019/244 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 19/08/2017 tarihinde davalı … şirketine ZMMS ile sigortalı bulunan davalı …’ye ait olup onun sevk ve idaresindeki … plakalı aracın, davacıya ait … plakalı aracın maddi hasarlı trafik kazasına karışması sonucu, kaza sebebiyle davacının aracında hasar oluştuğunu beyanla, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile hasar bedeli ve değer kaybı zararının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; sigorta şirketinin sigortalının kusuru oranında ve poliçe teminatı limiti ile sorumluluğunun sınırlı olduğunu, limiti aşan kısımlardan sorumlu olmadıklarını, sigorta şirketin anlaşmalı olduğu servislerde onarım yapılması halinde belirlenecek bedelin ödenebileceğini faiz isteminin yerinde olmadığını, yasal faiz uygulanması gerektiğini belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunarak Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğunu, yetki yönünden itirazda bulunarak Konya Ereğli mahkemelerinin görevli olduğunu, kazanın oluşumunda kusurunun bulunmadığını, talep edilen maddi zararın fahiş olduğunu belirterek, davanın usulden ve esastan reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI :
Mahkemece; ”…Davanın kabulü ile 9.726,44-Euro hasar bedeli, 650-Euro değer kaybı olmak üzere toplam 10.376,44-Euro’ nun 7.397,44-Euro’ sundan davalı … şirketi 07/10/2017 temerrüt tarihinden itibaren, tazminatın tamamından davalı … 19/08/2017 kaza tarihinden itibaren sorumlu olmak üzere kamu bankalarının bir yıllık Euro mevduat hesabına uyguladıkları en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme tarihindeki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası efektif satış kuru karşılığı Türk Lirasının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, ekspertiz gideri 714,00 Euro’ nun yargılama giderinden sayılmasına…” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı … vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin sorumluluğunun hazine müsteşarlığınca belirlenen bedeller ile sınırlı olup, davacının euro üzerinden yapmış olduğu taleplerinin söz konusu sınırları aşan kısımlarının reddine karar verilmesi gerektiğini, 01.06.2015 yürürlük tarihli ZMMS poliçeleri genel şartları uyarınca, söz konusu tarihten sonra düzenlenen poliçelerin bu şartlara tabi olduğunu ve işbu davaya konu poliçenin de 10.10.2016 tarihli olup, zmms genel şartlarına tabi olduğunu, buna göre, genel şartların b.2 maddesi 2.1 ve 2.2 bentleri uyarınca; müvekkili şirketin sorumluluğunun sadece sigortacının kaza tarihi itibariyle benzer hasarlardaki onarım uygulamasına göre, eşdeğer veya ömrünü tamamlamış araçlar mevzuatı kapsamındaki araçlardan elde edilen orijinal parça bedeli ile sınırlı olduğunu, yerel mahkeme tarafından verilen kararda, kaza tarihi itibari ile uygulanan euro kurunun esas alınarak hüküm kurulmuş olmasının hatalı olduğunu, müvekkili şirketin sorumluluğunun 33.000 TL ile sınırlı olup, bu itibarla müvekkili şirket yönünden kararın TL kuru üzerinden verilmesi gerekirken euro kuru üzerinden hüküm kurulmuş olmasının usul ve yasaya aykırı bulunduğundan, yerel mahkeme kararının kaldırılması gerektiğini belirterek, istinaf isteminde bulunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; trafik kazasından kaynaklanan hasar bedeli ve değer kaybına ilişkin maddi tazminatın tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın kabulüne karar verilmiş olup, hüküm davalı … vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
Davaya konu trafik kazası Konya Ereğli ilçesinde 19/08/2017 tarihinde, davalılardan …’ye ait, onun sevk ve idaresindeki … plakalı aracın, davacıya ait Almanya trafiğine kayıtlı … plakalı araca çarpması sonucunda, davacıya ait aracın hasarlanması şeklinde gerçekleşmiştir.
1-Dava konusu kazaya karışan … plakalı araç, davalı … şirketince 10/10/2016-10/10/2017 tarihleri arasında zorunlu trafik sigorta poliçesi ile teminat altına alınmış olup, teminat limiti kaza tarihi itibariyle maddi hasarlar için 31.000,00 TL olarak belirlenmiştir.
Davaya konu kazanın oluşumunda … plakalı aracın sürücüsü davalı …’nin % 100 kusurlu olduğu, davacının kusursuz bulunduğu, meydana gelen kazada davacıya ait aracın tescilli olduğu Almanya koşullarında 9.726,44 Euro hasar bedeli, 650,00 Euro değer kaybı ve 714,00 Euro ekspertiz ücreti olduğu 10/09/2018 tarihli bilirkişi heyeti raporu ile sabit olmuş, davalı … şirketi vekilince anılan yönlere ilişkin istinaf itirazında bulunulmadığından rapor bu yönüyle kesinleşmiştir.
2-Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin, zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir sorumluluk sigortası türüdür. Bu sebepledir ki, sigorta şirketinin sorumluluğu, sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve poliçe limitiyle sınırlıdır.
Davacıya ait yabancı plakalı aracın trafik kazasında uğradığı zararının o ülkedeki piyasa koşullarına göre belirlenmesi gerekmektedir. Buna göre, dosya kapsamında hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacıya ait araç hasarının Almanya’daki rayiç bedeline, sovtaj bedeline ve yenilenecek parça değerlerine göre belirlenmiş olduğu görülmüştür. Bu itibarla, davalı vekilinin anılan yöndeki istinaf itirazı yerinde görülmemiştir.
3-6098 Sayılı TBK’nın m. 99 hükmüne göre, yabancı para borcunun vadesinde ödenmemesi halinde alacaklı, bu borcun vade veya fiili ödeme günündeki rayice göre Türk parası olarak ödenmesini isteyebilir.
Davacı vekili dava dilekçesinde,10.376,44 Euro’nun davalı … şirketinden teminat limiti ile sınırlı olarak 07/10/2017 tarihinden itibaren yabancı para bakımından 3095 Sayılı Yasanın 4/a maddesine göre yürütülecek değişken faizi ile birlikte ve fiili ödeme günündeki TCMB efektif satış kuru karşılığı Türk Lirası karşılığının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Yabancı para cinsinden yapılan harcamalar, yabancı para alacağı olarak dava edilebilir ve ödeme günündeki kura göre işlem görür. Davacı alacağı, yabancı para cinsinden meydana gelmiş olup, fiili ödeme tarihindeki döviz kuru üzerinden TL karşılığının tahsiline karar verilmesi gerekir. (Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 07.07.2020 tarih ve 2018/4078 Esas,2020/4457 Karar sayılı ilamı aynı doğrultudadır.)
Mahkemece, yabancı para alacağının fiili ödeme tarihindeki TCMB efektif satış kuru karşılığı TL olarak tahsiline karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir bulunmadığından, davalı … şirketi vekilinin bu yöne ilişen istinaf itirazının reddi gerekmiştir.
4-Davalı … şirketince düzenlenen poliçe içeriğine göre, 19/08/2017 tarihinde gerçekleşmiş bulunan kazaya ilişkin olarak davalı … şirketinin 31.000,00-TL poliçe limitiyle sınırlı sorumlu olduğuna dikkat edilmeksizin, davalı … şirketinin sorumluluğunun poliçe teminat ile sınırlı olduğunun hükümde belirtilmemesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
5-Yargıtay 17. H.D’nin 21.11.2017 tarih 2016/17807E- 2017/10786K, 05.03.2015 tarih 2014/2413E- 2015/3870K ve 22.12.2014 tarih 2014/21991 E- 2014/19194 K sayılı ilamlarında açıklandığı üzere, Almanya’da yapılan ekspertiz masrafının karar tarihindeki döviz kuru üzerinden TL karşılığının yargılama giderine eklenerek davanın kabul-red oranına göre taraflar arasında paylaştırılması gerekir.
Buna göre, ilk derece mahkemesince davacının Almanya’ da yapmış olduğu eksper giderinin, karar tarihi itibariyle TL’ na çevrilerek (714 X 4.7118=3.364,22 TL) davalılardan sigorta şirketi yönünden tazminatın poliçe limitine oranlanarak tahsiline karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olmuş ise de bu yöne ilişen istinaf itirazının bulunmaması, usuli kazanılmış haklar dikkate alınarak ve aleyhe hüküm verme yasağına göre, bu husus kaldırma nedeni yapılmamıştır.
Açıklanan nedenlerle; davalı … şirketi vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın anılan yönlerden kaldırılarak, yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca yeniden esas hakkında hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-Davalı … şirketi vekilinin istinaf itirazlarının KISMEN KABULÜ ile; İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 05/03/2019 tarihli, 2017/1213 Esas ve 2019/244 karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, KALDIRILAN KARARIN YERİNE GEÇMEK ÜZERE;
1-Davanın KABULÜ ile 9.726,44 Euro hasar bedeli ve 650,00 Euro değer kaybı olmak üzere toplam 10.376,44 Euro maddi tazminatın,-davalı … şirketinden, 07/10/2017 temerrüt tarihinden, davalı …’den kaza tarihi olan 19/08/2017 tarihinden itibaren, 3095 sayılı yasanın 4/a maddesine göre yürütülecek değişken faizi ile birlikte ve fiili ödeme tarihindeki Merkez Bankası efektif satış kuru karşılığı Türk Lirası olarak davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, (davalı … şirketinden poliçe teminat limiti 31.000,00 TL ile sınırlı olmak üzere)
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 3.155,99 TL harçtan peşin alınan 790,60 TL harcın mahsubu ile eksik kalan 2.365,39 TL harcın (davalılardan sigorta şirketi yönünden 2.117,61 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp hazineye irat kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A. A. Ü. T. Uyarınca 6.930,15 TL vekalet ücretinin (davalılardan sigorta şirketi yönünden 4.649,99 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesine,
4-Davacının yatırmış olduğu 31,40 TL başvuru harcı, 790,60 TL peşin harç, 4,60 TL vekalet harcı, 196,00 TL tebligat masrafı, 7,50 TL e-tebligat masrafı, 26,50 TL posta masrafı, 990,00 TL bilirkişi ücreti ve 714,00 Euro (usuli kazanılmış haklar gözetilerek 714 X 4.4615=3.185,51 TL) ekspertiz ücreti olmak üzere toplam 5.232,11 TL’nin davalılardan sigorta şirketi yönünden 3.510,64 TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesine
5-Davacının yatırmış olduğu gider avansından artan kısmın karar kesinleştiğinde resen davacıya iadesine”
ŞEKLİNDE YENİDEN HÜKÜM TESİSİNE,
B)İSTİNAF AŞAMASINDA;
1-İstinaf başvurusu sırasında, davalı … şirketinden alınan istinaf karar harcının talep halinde davalı … şirketine iadesine,
2-İstinaf incelemesi esnasında davalı … şirketi tarafından yapılan istinaf başvuru harcı 121,30 TL istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı … şirketine verilmesine,
3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
4-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere 24/03/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.