Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2023/727
KARAR NO : 2023/928

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MUĞLA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 03/02/2023
NUMARASI : 2023/58 Esas – 2023/55 Karar
DAVA KONUSU : İhtiyati Tedbir
BAM KARAR TARİHİ : 10.05.2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 11.05.2023

Talep eden vekili tarafından yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca yapılan ön inceleme sonucu eksiklik bulunmadığı anlaşılmakla; inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Talep eden vekili dilekçesinde özetle; karşı taraf ile müvekkili şirket arasında 31/08/2022 ve 28/09/2022 tarihli 2 adet satın alma sözleşmesinin akdedildiğini, sözleşmeler ile sıralanan ürün ve malzemeleri en geç 31/10/2022 tarihinde ihtar eden müvekkili şirkete teslim etmeyi yükümlendiğini, ancak müvekkili şirkete halen bu ürün ve malzemelerin büyük bir kısmının teslim edilmediğini, bu nedenle Bodrum 11. Noterliği’nin 231 yevmiye numaralı 10/01/2023 tarihli ihtarnamesi ile karşı tarafa ihtarat gönderildiğini, karşı tarafın müvekkili şirkete ulaşarak malları teslim etmek istediğini bildirdiğini, ancak sözleşme gereği teslim edilmesi gereken malları yine eksiksiz teslim etmediğini, müvekkili tarafından keşide edilen çekleri iade etmediğini, bu nedenle teslim alınmayan mallar için müvekkili tarafından karşı tarafa 07/01/2023 tarihli 1 adet iade faturası kesildiğini, müvekkili tarafından karşı tarafa verilen çeklerden 08/02/2023 tarihli 1.483.566,34-TL bedelli … seri numaralı, 08/03/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı, 08/04/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı çeklerin vadesinin henüz gelmediğinden bankaya ibraz edilmediğini, bu çekler yönünden ihtiyati tedbir talep ettiklerini, ilgili çeklerin karşılığı olan malların tesliminin karşı tarafça yapılmadığını, ihtara rağmen karşı tarafça yine teslimin gerçekleşmediğini, tüm bu nedenlerle tedbir konusu çekler ile ilgili ihtiyati tedbir kararı verilerek çeklerin ibrazının yapılması halinde karşılığının bulunmaması ihtimaline binaen icra takibi yapılmaması muhatap banka tarafından ödenmemesi, karşılıksızdır veya ibraz işlemi yapılamaması yönünden ihtiyati tedbir kararı verilmesine ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEMECE: …”Somut olayda; İhtiyati tedbir talep eden … Ticaret Anonim Şirketi, … Ticaret Limited Şirketi’ne 08/02/2023 tarihli 1.483.566,34-TL bedelli … seri numaralı, 08/03/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı, 08/04/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı çekleri verdiklerini ancak karşı tarafın edimlerini yerine getirmemesi nedeni ile çekin karşılıksız kaldığını belirterek, borçlu olmadığının tespiti ile icra takibinin durdurulması ve ödeme yasağı konulması talebinde bulunmuştur. Çek niteliği gereği ödeme vasıtası olup, avans olarak verildiği iddia edildiğinde iddia edenin yazılı olarak ispat etmesi gerekir. İİK 72 maddesine göre menfi tespit davası açıldığında iki şekilde tedbir kararı verilebilmektedir. İcra takibi yapılmadan dava açılmış ise icra takibi yapılmasının durdurulması, icra takibinden sonra dava açılmış ise icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde tedbir kararı verilebilir. Ayrıca ödemeden men yönünde bir tedbir şekli düzenlenmemiştir. 6102 sayılı TTK’nunda da ödemeden men yasağı çek iptali davalarında düzenlendiğinden Mahkememizce İİK 72/2 maddesi gereğince %15 teminat mukabilinde icra takibi yapılmasının durdurulmasına, diğer tedbir taleplerinin reddine karar verilmiştir” gerekçesi ile;
“6100 sayılı HMK’nın 389. vd. Maddeleri gereğince davacının ihtiyati tedbir kararı verilmesi talebinin KISMEN KABULÜ İLE,
İİK 72/2 maddesi gereğince %15 teminat mukabilinde ihtiyati tedbire konu olan 08/02/2023 tarihli 1.483.566,34-TL bedelli … seri numaralı, 08/03/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı, 08/04/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı çeklerin toplam bedeli olan 2.193.566,34‬-TL’nin %15’i olan 329.034,95-TL’nin ihtiyati tedbir isteyen … Ticaret Anonim Şirketi tarafından nakit meblağ olarak Mahkememiz veznesine yatırıldığı veya bu meblağı kapsayan kesin ve süresiz banka teminat mektubunu sunduğu takdirde; … … Şubesi’ne ait keşidecisi … Ticaret Anonim Şirketi- … Mersis – … Vergi No olan 08/02/2023 tarihli 1.483.566,34-TL bedelli … seri numaralı, 08/03/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı, 08/04/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı çeklerin ibrazının yapılıp karşılığının bulunmaması halinde İCRA TAKİBİ YAPILAMAMASI yönünde İHTİYATİ TEDBİR KONULMASINA,
Davacı vekilinin ödeme yasağı konulması talebinin REDDİNE” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURU SEBEPLERİ:
Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; Müvekkili firmanın ticari itibarını korumak adına 08.02.2023 tarihli 1.483.566,34-TL bedelli … seri nolu çeki bu süreçte ödemek durumunda kaldığını, henüz vadesi gelmemiş 3 adet çekin muhatap bankaya ibrazı halinde çeklere ilişkin olarak ibraz yapılmaması çek bedellerinin muhatap banka tarafından ödenmemesi ve müvekkillerin keşide ettiği bu 2 çek yönünden Yerel Mahkemece verilen kısmen red kararının kaldırılarak tayin edilecek teminat karşılığında ilgili bahse konu çeklere ivedilikle ödeme yasağı yönünde ihtiyati tedbir konulmasını, bu aşamada dava sonuçlanıp haklı oldukları ispatlanana dek, müvekkil firmanın çek bedellerinin tamamını mahkeme veznesine teminaten depo etmeye hazır olduğunu, bununla birlikte taraflarınca menfi tespit davası açılacak olup, ticari dava şartı arabuluculuğa tabi olduğundan Muğla Arabuluculuk bürosuna arabuluculuk başvurusu yapıldığını, Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/ 58 D. İş Esas 2023/55 D. İş Karar sayılı ihtiyati tedbir talebinin kısmen reddine ilişkin kararın kaldırılarak Arabuluculuk ve dava süreci sonuçlanana kadar Yüksek Mahkememizce uygun görülecek teminat veyahut çek bedellerinin tamamını karşılar teminat karşılığında … Tic. A.Ş.’nin keşidecisi … LTD ŞTİ.’nin lehdarı olduğu,
1. 08.03.2023 tarihli 355.000-TL bedelli … seri nolu
2. 08.04.2023 tarihli 355.000-TL bedelli … seri nolu
Çekler hakkında ilgili bankalara müzekkere yazılarak öncelikle her bir çek yönünden ayrı ayrı çeklerin ibrazını yapılmaması ve ibraz edildiği takdirde işlem yapılmaması yönünden ihtiyati tedbir kararı verilmesine
iş bu süreç tamamlanana kadar ödenmemiş çeklerin vadesi gelecek olduğundan istinaf talebinin kabulüne karar verilmesini istinaf başvuru sebebi olarak ileri sürmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep, ihtiyati tedbir istemine ilişkindir.
HMK’nun 355. Maddesi gereğince istinaf incelemesi istinafa başvuran vekilinin dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine ilişkin hususlarda res’en gözetilerek yapılmıştır.
Davacı tarafça, davalı ile aralarında 2 adet sözleşme düzenlendiğini, sözleşme kapsamında davalıya çekler verildiğini, ancak malların bir kısmının gönderilmemesi nedeni ile talep konusu ettiği çekler yönünden icra takibi yapılmaması ve muhatap banka tarafından ödenmemesi, karşılıksız işlemi yapılmaması yönünde ihtiyati tedbire hükmedilmesi talep edilmiştir.
Mahkemece talebin kısmen kabulüne karar verilerek, talep konusu edilen çekler yönünden icra takibi yapılmaması yönünde tedbir kararı verildiği, çeklerin ödenmemesi yönünde tedbir talebinin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
İhtiyati tedbir şartları değerlendirildiğinde; geçici hukuki koruma tedbirlerinden olan ihtiyati tedbir, nitelikçe bir geçici hukuki koruma tedbiridir.(HMK m. 406)
Geçici hukuki koruma tedbirlerinin amacı, yargı organları önünde hak arayan kişilerin nihai olarak elde etmeyi umdukları haklarına erişimi kolaylaştırmaktır. Bu amacın gerçekleşmesi için, elde edilmesi umulan hakların ya da onların konularının ortadan kalkması, yok olması, değiştirilmesi gibi olasılıkların bertaraf edilmesi gerekir. Elde edilmesi umulan hakka kavuşulmasını kolaylaştırıcı tedbirler hak arama özgürlüğünü, adil yargılama hakkını ve hukuk devleti ilkesini de yakından ilgilendirir.(TC Anayasası m.36, HMK m.33) ihtiyati tedbir istekleri değerlendirilirken geçici hukuki koruma tedbirlerinin açıklanan bu amacının gözden uzak tutulmaması gerekir.
6100 sayılı HMK’nun 389/1. Maddesinde; ” mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.” şeklinde,
HMK’nın 390/3. maddesinde; “tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır. ” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.
Tüm bu bilgiler ışığında; talep eden vekilinin dosyaya karşı tarafla aralarında imzalanmış 2 adet sözleşme sunduğu, sözleşmeler kapsamında çekler verildiğinin anlaşıldığı, talep edenin, karşı tarafın malları kendisine teslim etmediği iddiasında bulunduğu, her ne kadar yargılama sonunda davacının iddiaları tam olarak açıklığa kavuşacak ise de; talebin geçici hukuki koruma tedbiri olması ve çeklerin ödenmesi ve buna karşılık malların teslim edilmemiş olması halinde ciddi bir zararın doğabileceği ihtimali bulunduğundan, çeklerin de uyuşmazlık konusu olması nedeni ile mahkemece çekler ile ilgili davalı tarafça bankaya ibrazı halinde karşılıklarının hesapta bloke edilerek ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde kısmen kabul kararı verilmesi doğru olmamıştır.
Sonuç olarak; talep eden tarafından 3 adet çek ile ilgili ödenmemesi ve icra takibi yapılmaması yönünde tedbir kararı verilmesi talep edilmişken, 08.02.2023 tarihli 1.483.566,34-TL bedelli … seri numaralı çekin bu süreçte ödenmiş olduğunu belirterek, … Tic. A.Ş.’nin keşidecisi, … Ltd Şti.’nin lehdarı olduğu 08.03.2023 tarihli 355.000-TL bedelli … seri nolu, 08.04.2023 tarihli 355.000-TL bedelli … seri nolu çekler yönünden istinaf yoluna başvurarak kararın kaldırılmasını talep ettiğinden yerinde görülen istinaf istemlerinin kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, talep konusu edilen 3 çek ( 08.02.2023 tarihli 1.483.566,34-TL bedelli … seri nolu, 08.03.2023 tarihli 355.000-TL bedelli … seri nolu, 08.04.2023 tarihli 355.000-TL bedelli … seri nolu )yönünden %15 teminatla icra takibi yapılmaması, 08.03.2023 tarihli 355.000-TL bedelli … seri nolu, 08.04.2023 tarihli 355.000-TL bedelli … seri nolu çekler yönünden de davalı tarafça bankaya ibrazı halinde karşılıklarının hesapta bloke edilerek ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir konulmasına, ilk derece mahkemesi kararının HMK nun 353/1-b-2 maddesi gereğince bu şekilde kaldırılmasına karar verilerek, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca ihtiyati tedbir isteyen talep eden vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
1)Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/02/2023 tarih 2023/58 D.İş sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2)Talep eden tarafın yatırmış olduğu 179,90 TL istinaf karar harcının davacıya iadesine,
3)Talep eden tarafından yatırılan 492,00 TL istinaf kanun yolu harcının karşı taraftan alınarak talep eden tarafa verilmesine,
4)İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından istinaf eden yararına istinaf vekalet ücreti verilmesine yer olmadığına,
B-İlk derece Mahkemesi hükmü yerine geçmek üzere;
İHTİYATİ TEDBİR TALEBİNİN KABULÜ İLE;
1)İhtiyati tedbire konu olan … … Şubesi’ne ait … Tic. A.Ş.’nin keşidecisi … Ltd Şti.’nin lehdarı olduğu 08/02/2023 tarihli 1.483.566,34-TL bedelli … seri numaralı, 08/03/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı, 08/04/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı çeklerin toplam bedeli olan 2.193.566,34‬-TL’nin %15’i olan 329.034,95-TL’nin ihtiyati tedbir isteyen … Ticaret Anonim Şirketi tarafından nakit olarak mahkeme veznesine yatırıldığı veya bu meblağı kapsayan kesin ve süresiz banka teminat mektubunu sunduğu takdirde; … … Şubesi’ne ait … Tic. A.Ş.’nin keşidecisi … Ltd Şti.’nin lehdarı olduğu 08/02/2023 tarihli 1.483.566,34-TL bedelli … seri numaralı, 08/03/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı, 08/04/2023 tarihli 355.000,00-TL bedelli … seri numaralı çeklerin ibrazının yapılıp karşılığının bulunmaması halinde İCRA TAKİBİ YAPILAMAMASI ve … … Şubesi’ne ait … Tic. A.Ş.’nin keşidecisi … Ltd Şti. nin lehdarı olduğu 08.03.2023 tarihli 355.000-TL bedelli … seri nolu, 08.04.2023 tarihli 355.000-TL bedelli … seri nolu çeklerin davalı tarafça bankaya ibrazı halinde çek karşılıklarının hesapta bloke edilerek davalı tarafa ödenmemesi yönünde İHTİYATİ TEDBİR KONULMASINA,
2)Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3)Değişik iş dosyasında ihtiyati tedbir talep eden, kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince 2.400,00 TL vekalet ücretinin karşı taraftan alınarak talep edene verilmesine,
4)Teminat alınması ve devamındaki işlemlerin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
5)Artan yargılama giderinin istek halinde yatırana iadesine,
6)Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ikmali ve gider avansı iadesi işlemlerinin yerel mahkemece yerine getirilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nun 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.10/05/2023