Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/1578
KARAR NO : 2023/1628
KARAR TARİHİ : 03/10/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 25/01/2023
NUMARASI : 2023/18 Esas 2023/18 Karar
DAVANIN KONUSU : İhtiyati Tedbir
BAM KARAR TARİHİ : 03/10/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 05/10/2023
İhtiyati tedbir talep eden vekili tarafından yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca yapılan ön inceleme sonucu eksiklik bulunmadığı anlaşılmakla; inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: İhtiyati tedbir talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; Müvekkili ile karşı taraf … arasında 4 adet yarı römork’un imalat ve satışı konusunda ticari ilişki bulunduğuna, müvekkili tarafından sipariş edilen dört adet yarı römork’un bedeli karşılığı, karşı tarafa nakit ödeme dışında, beş adet 200.000,00′ er TL bedelli çek’i düzenleyip karşı tarafa verdiğini, ancak sözleşmeye konu römorkların müvekkile teslim edilmediğini, iş bu nedenle müvekkil tarafından keşide edilen noter ihtarnamesi ile sözleşmenin haklı nedenle fesli ile çeklerin iade edilmesinin talep edildiğini, ancak karşı çeklerin iş bu güne kadar müvekkile iade edilmediği beyanı ile keşidecesi … Şti., lehtarı … olan, … Bankası A.Ş’nin Darıca Şubesine ait, 0835997 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 30/01/2023 tarihli, 200.000,00 TL bedelli çek, Keşidecesi … Şti., lehtarı … olan, … Bankası A.Ş’nin Darıca Şubesine ait, 0835998 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 28/02/2023 tarihli, 200.000,00 TL bedelli çek, keşidecesi … Şti., lehtarı … olan, … Bankası A.Ş’nin Darıca Şubesine ait, 0835999 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 31/03/2023 tarihli, 200.000,00 TL bedelli çek, Keşidecesi … Şti., lehtarı … olan, … Bankası A.Ş’nin Darıca Şubesine ait, 083600 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 30/04/2023 tarihli, 200.000,00 TL bedelli çek ve keşidecesi … Şti., lehtarı … olan, … Bankası A.Ş’nin Darıca Şubesine ait, 0836001 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 30/05/2023 tarihli, 200.000,00 TL bedelli beş adet çekin karşı taraf ve 3. Kişiler tarafından takibe konulması halinde takibin tedbiren durdurulmasına, yine karşı taraf ve 3. Kişiler tarafından çekin muhatap bankaya ibrazı halinde bedelinin ödenmesinin tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNCE VERİLEN KARAR: Mahkemece talep üzerine dosya üzerinden yapılan değerlendirme neticesinde “…Tedbir talebi ve talebe ekli, çek suretleri , tahsilat makbuzları, ihtarname ve 10/10/2022 tarihli ” Yarı Römork Sipariş Sözleşmesi” başlığı altında düzenlenen, tedbir isteyen ve karşı taraf kaşe ve imzasının içeren sözleşme içeriğine göre, taraflara arasında ticari ilişki olup olmadığı, var ise ticari ilişkinin kapsamı ve tedbire konu çeklerin, karşı tarafa verilip verilmediği, hangi ticari ilişki kapsamında verildiği, bedelsiz kalıp kalmadığı, hususu yargılamayı gerektirmekte ise de, sunulan belge suretler içeriğine göre, tedbir isteyenin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmeye yeterli delil niteliğinde olduğu, kanaatine varılmakla, tedbir isteyenin karşı taraf …’e yönelik tedbir talebinin kabulüne, taraf olmayan çek hamillerine ilişkin talebin ise reddine karar verilerek aşağıda yazılı tedbir kararı oluşturulmuştur. ” gerekçesi ile;
“İhtiyati tedbir talebinin kısmen kabulü ile ihtiyati tedbir isteyen tarafından ihtiyati tedbir talebine konu çeklerin toplam bedelinin %15 miktarında 150.000,00 TL teminat gösterildiği takdirde,
Keşidecesi … Şti., lehtarı … olan, … Bankası A.Ş’nin Darıca Şubesine ait, 0835997 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 30/01/2023 tarihli, 200.000,00 TL bedelli çek,
Keşidecesi … Şti., lehtarı … olan, … Bankası A.Ş’nin Darıca Şubesine ait, 0835998 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 28/02/2023 tarihli, 200.000,00 TL bedelli çek,
Keşidecesi … Şti., lehtarı … olan, … Bankası A.Ş’nin Darıca Şubesine ait, 0835999 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 31/03/2023 tarihli, 200.000,00 TL bedelli çek,
Keşidecesi … Şti., lehtarı … olan, … Bankası A.Ş’nin Darıca Şubesine ait, 083600 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 30/04/2023 tarihli, 200.000,00 TL bedelli çek,
Keşidecesi … Şti., lehtarı … olan, … Bankası A.Ş’nin Darıca Şubesine ait, 0836001 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 30/05/2023 tarihli, 200.000,00 TL bedelli,
beş adet çekin karşı taraf … tarafından, tedbir kararı ve teminatın gösterilmesi tarihinden sonraki bir tarihte icraya konulması halinde, sonradan başlatılan takibin tedbir isteyence açılacak olan menfii tespit davasınına ilişkin yargılamanın sonuna kadar tedbiren durdurulmasına,
Tedbire konu çeklerin karşı taraf, … tarafından muhatap bankaya tedbir kararı ve teminat gösterilmesi tarihinden sonra ibrazı halinde, çek bedelinin tedbiren dava sonuna kadar ödenmemesine,
Tedbir isteyen tarafından, taktir olunan 150.000,00 TL miktarında teminat gösterildiğinde, muhatap banka şubesine tedbir kararının infazı hususunda müzekkere yazılmasına,
Tedbir isteyenin taraf olmayan üçüncü şahıslara ilişkin tedbir taleplerinin reddine,
HMK 393/1. Maddesi gereğince; İhtiyati tedbir kararının uygulanması, bu kararın, tedbir isteyen tarafa tefhim veya tebliğinden itibaren bir hafta içinde talep edilmek zorundadır. Aksi hâlde, kanuni süre içinde dava açılmış olsa dahi, tedbir kararı kendiliğinden kalkacağı ihtar olunur,
HMK 397/1. Maddesi gereğince; İhtiyati tedbir kararı dava açılmasından önce verilmişse, tedbir talep eden, bu kararın uygulanmasını talep ettiği tarihten itibaren iki hafta içinde esas hakkındaki davasını açmak ve dava açtığına ilişkin evrakı, kararı uygulayan memura ibrazla dosyaya koydurtmak ve karşılığında bir belge almak zorundadır. Aksi hâlde tedbirin kendiliğinden kalkacağı ihtar olunur.” şeklinde ihtiyati tedbir kararı verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURU SEBEPLERİ:
İhtiyati tedbir talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; Müvekkili ile karşı taraf arasında imzalanan 10.10.2022 tarihli Yarı Römork Sipariş Sözleşmesi ile 4 adet dorsenin satın alımı konusunda anlaşmaya varıldığını, anlaşmaya istinaden dorselerin teslimi ile birlikte karşı tarafa bir miktar nakit ödeme yapılacağını ve ödemenin kalan kısmı için ise 5 adet çek verildiğini, karşı tarafın belirlenen niteliklerdeki dorseleri sözleşme tarihinden itibaren 2 ay içerisinde müvekkili şirkete teslim etmekle yükümlü olmasına rağmen sözleşmede belirlenen tarihte dorseleri teslim etmediği ve sözleşmenin feshine sebebiyet verdiğini bu nedenle sözleşmenin feshine ilişkin Kadıköy 11. Noterliği’nin 24.01.2023 tarih, 01516 yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini, karşı tarafın dorseleri teslim etme yükümlülüğünü yerine getirmeyerek sözleşmenin feshine sebebiyet vermekle kalmadığı gibi, müvekkili şirket yetkilisinin karşı tarafa teslim edilen çekleri iade etmesini defalarca istemesine rağmen çekleri de iade etmediğini, teslimin gerçekleşmemesi nedeni ile elden teslim edilen çeklerin tamamının bedelsiz kaldığını, bedelsiz kalmış olan çeklerin, karşı taraf veya çekleri elinde bulunduran 3. kişiler tarafından takibe konması konusunda endişeleri olduğunu, talep konusu keşidecisi müvekkil şirket, lehtarı karşı taraf olan, … Bankası Anonim Şirketi’nin Darıca Şubesi’ne ait, 0835997 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 30.01.2023 tarihli, 200.000,00 Türk Lirası bedelli çek, Keşidecisi müvekkil şirket, lehtarı karşı taraf olan, … Bankası Anonim Şirketi’nin Darıca Şubesi’ne ait, 0835998 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 28.02.2023 tarihli, 200.000,00 Türk Lirası bedelli çek, Keşidecisi müvekkil şirket, lehtarı karşı taraf olan, … Bankası Anonim Şirketi’nin Darıca Şubesi’ne ait, 0835999 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 31.03.2023 tarihli, 200.000,00 Türk Lirası bedelli çek, Keşidecisi müvekkil şirket, lehtarı karşı taraf olan, … Bankası Anonim Şirketi’nin Darıca Şubesi’ne ait, 0836000 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 30.04.2023 tarihli, 200.000,00 Türk Lirası bedelli çek, Keşidecisi müvekkil şirket, lehtarı karşı taraf olan, … Bankası Anonim Şirketi’nin Darıca Şubesi’ne ait, 0836001 seri numaralı, keşide yeri Kocaeli, 30.05.2023 tarihli, 200.000,00 Türk Lirası bedelli çeklerin müvekkili şirket tarafından söz konusu işin karşılığı olarak karşı tarafa elden teslim edildiğini, İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/18 Değişik İş sayılı dosyası üzerinden verilen 25.01.2023 tarihli karar ile ihtiyati tedbir taleplerinin “beş adet çekin karşı taraf … tarafından, tedbir kararı ve teminatın gösterilmesi tarihinden sonraki bir tarihte icraya konulması halinde, sonradan başlatılan takibin tedbir isteyence açılacak olan menfii tespit davasınına ilişkin yargılamanın sonuna kadar tedbiren durdurulmasına,” “Tedbire konu çeklerin karşı taraf, … tarafından muhatap bankaya tedbir kararı ve teminat gösterilmesi tarihinden sonra ibrazı halinde, çek bedelinin tedbiren dava sonuna kadar ödenmemesine,” “Tedbir isteyen tarafından, taktir olunan 150.000,00 TL miktarında teminat gösterildiğinde, muhatap banka şubesine tedbir kararının infazı hususunda müzekkere yazılmasına,” “Tedbir isteyenin taraf olmayan üçüncü şahıslara ilişkin tedbir taleplerinin reddine,” denilmek suretiyle kısmen kabul edildiğini, bu nedenle İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2023/18 Değişik İş sayılı dosyası üzerinden verilen 25.01.2023 tarihli ihtiyati tedbir taleplerinin kısmen reddine ilişkin kararın kaldırılarak, ihtiyati tedbir talebinin tümüyle kabulüne, hükmedilecek uygun bir teminat karşılığında, yukarıda bilgileri bulunan çeklerin karşılıklarının muhatap Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi tarafından dava süresince tedbiren davalı veya 3.kişilere ödemelerinin durdurulmasına, davalı veya 3. kişiler tarafından yukarıda bilgileri bulunan çeklere ilişkin icra takibi başlatılması halinde, icra takiplerinin dava süresince tedbiren durdurulmasına istinaf başvuru sebebi olarak ileri sürmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep, ilk derece mahkemesince davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin kısmen reddine ilişkin kararın kaldırılarak, reddedilen kısım yönünden de davacının ihtiyati tedbir isteminin kabulüne karar verilmesi istemine ilişkindir.
HMK’nun 355. Maddesi gereğince istinaf incelemesi istinafa başvuran vekilinin dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine ilişkin hususlarda res’en gözetilerek yapılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, İlk Derece Mahkemesince 2023/18 Değişik iş sayılı dosya üzerinden davacının ihtiyati tedbir talebi üzerine yapılan inceleme neticesinde, 26/01/2023 tarihli karar ile ilgili ihtiyati tedbir kararı içeriğinde belirtilen her biri 200.000,00 TL lik 5 adet çekin aleyhine ihtiyati tedbir talep edilen … tarafından, ihtiyati tedbir isteyen tarafça açılacak menfi tespit davası sonuçlanıncaya değin icra takibine konu edilmemesi ve yine … tarafından bankaya ibraz edildiği takdirde ihtiyati tedbir talep eden tarafından açılacak menfi tespit davası sonuçlanıncaya değin ödenmemesi yönünde teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verildiği, taraf olmayan çek hamillerine ilişkin talebin ise reddine karar verildiği görülmüştür.
İlk Derece Mahkemesince verilen İş bu ihtiyati tedbir kararı talep eden vekilince, reddedilen kısım yönünden istinaf edilmiştir.
Her ne kadar ihtiyati tedbir talep eden vekilince sunulan istinaf dilekçesinde “uygulamada özellikle ticari işlerde kullanılan çeklerin cirolanmak suretiyle lehtarlar tarafından üçüncü kişilere devredildiği, bu bakımdan taraf olmayan üçüncü şahıslara ilişkin ihtiyati tedbir talebinin reddedilmesi halinde tedbir talep eden müvekkili şirketin borçlu olmadığı bir bedeli ödemek durumunda kalacağından ihtiyati tedbir talebinin kısmen reddine ilişkin mahkemenin kararının hukuka aykırı olduğu” istinaf sebebi olarak ileri sürülerek İlk Derece Mahkemesince davanın tarafı olmayan üçüncü şahıslar yönünden ihtiyati tedbir kararının reddine dair karar kaldırılarak, talepleri gibi ihtiyati tedbir istemine konu çeklerin 3. şahıslara ciro edilmesi halinde, çekleri elinde bulunduran üçüncü şahıslar açısından da aynı yönde ihtiyati tedbir kararı verilmesi talep edilmiş ise de; sadece ihtiyati tedbir istemine ilişkin talep dilekçesinde gösterilen taraflar ile sınırlı olmak kaydıyla bir karar verilebileceğinden ve bu kapsamda iş bu ihtiyati tedbir kararına istinaden açılacak davanın taraflarını oluşturmayacak 3. şahısların hukukunu etkiler şekilde ihtiyati tedbir kararı verilemeyecektir. Bu nedenle İlk Derece Mahkemesinin talep dilekçesinde taraf olarak gösterilmeyen 3. şahıslar hakkındaki ihtiyati tedbir isteminin reddine dair kararında bir isabetsizlik bulunmadığından ihtiyati tedbir talep eden vekilinin bu yöndeki istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir.
Dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, ilk derece mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına; göre ihtiyati tedbir talep eden vekilinin istinaf nedenleri yerinde görülmediğinden 6100 Sayılı HMK m. 353/1-b-1 maddesi uyarınca istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerektiğine karar verilerek, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 25/01/2023 tarih ve 2023/18 Değişik İş Esas 2023/18 Karar sayılı ihtiyati tedbir talebinin “kısmen kabulüne” kısmına ilişkin olarak verilen karar, usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan ihtiyati tedbir talep eden vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun HMK’nın 353/(1)-b-1. maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf başvurusu sırasında alınması gereken 269,85 TL maktu karar harcından peşin olarak alınan 179,90 TL harcın tenzili ile bakiye 89,95 TL harcın ihtiyati tedbir talep edenden alınarak hazineye irat kaydına,
3-İstinaf kanun yolu başvurusunda bulunan ihtiyati tedbir talep eden tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından istinaf kanun yoluna başvuran ihtiyati tedbir talep eden aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-Kararın tebliği ve gider avansı iadesine ilişkin işlemlerin yerel mahkemece yerine getirilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nın 362/(1)-f maddesi gereğince kesin olmak üzere 03/10/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi. 03/10/2023