Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2022/1095 E. 2023/1309 K. 12.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1095
KARAR NO : 2023/1309
KARAR TARİHİ : 12/07/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/03/2022
NUMARASI : 2020/275 Esas ve 2022/212 Karar

DAVANIN KONUSU : Tazminat

BAM KARAR TARİHİ : 12/07/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 13/07/2023

Davalı vekili tarafından yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca yapılan ön inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı satıcı … AŞ arasında, 93.555,50-TL bedele … marka sıfır araç için 25.04.2018 tarihinde satış sözleşmesi yapıldığını, aracın müvekkili şirket tarafından üretim amacına da uygun olarak ticari amaçla kullanılmak istediğini, aracın 19.917 km’de iken 20.000 bakımının davalı … tarafından yapıldığını, 13.12.2018 tarihinde 40.358 km’de iken 40.000 bakımının davalı … tarafından yapıldığını, 18.04.2019 tarihinde araç 55.343 km’de iken yağ kaçağı şikayeti sebebiyle davalı … ‘a başvurulduğunu, durum tespiti ve onarım için araç 1 gün serviste kaldığını, Yağ sızıntısı sebebiyle motor ön kapağı değişimi yapıldığını, müvekkilinin işbu onarım süresince aracından faydalanamadığını, aracın 25.05.2019 tarihinde araç 60.264 km’de iken 60.000 bakımının davalı … tarafından yapıldığını, 30.07.2019 tarihinde araç 67.967 km’de iken yağ kaçağı şikayeti sebebiyle tekrardan (2.ci defa) davalı … ‘a başvurduğunu, bu sefer de sızıntının kaynağı olarak diferansiyel kapağının sökülüp silikonlandığını, 31.07.2019 tarihinde teslim edildiğini, müvekkili şirket işbu (2 günlük) onarım süresince yine aracından faydalanamadığını, 25.10.2019 tarihinde 80.333 KM’de iken 80.000 bakımı için davalı … ‘a teslim edildiğini, 15.01.2020 tarihinde araç 91.577 km’de iken yağ kaçağı şikayeti sebebiyle 3. defa davalı … ‘a başvurulmuş ve durum tespiti ve onarım için araç 1 gün servise teslim edildiğini, yağ sızıntısı sebebiyle tekrardan motor ön kapağı değişimi yapıldığını, 16.01.2020 tarihinde teslim edildiğini, müvekkili şirketin işbu onarım süresince 3. defa olmak üzere 1 gün aracından faydalanamadığını, 16-17.01.2020 tarihinden bir gün sonra hareket halindeyken aracın yağı boşalmış ve araç yolda kaldığını, aracın çekici marifetiyle 4. kez tamir için … yetkili servisi olan … ‘ye götürüldüğünü, müvekkilinin 7 gün boyunca ticari aracından faydalanamadığını, aracın 24.01.2020 tarihinde teslim edildiğini, aracın olağan bakımları, zamanında ve yetkili servis aracılığıyla yaptırıldığını, araçtaki yağ kaçağı şikayetinin davalı … ‘ın onarımıyla giderilemediğini, İşbu süreç içerisinde müvekkil şirket, yağ kaçağı şikayeti sebebiyle defalarca aracı yetkili satıcı ve yetkili servis olan … Bayii’ne taşıtmak ve bırakmak zorunda kaldığını, sıfır km olarak satın alınan araçtan beklenen faydanın sağlanamadığını, yağ kaçağı şikayetinin sürekli tekrarladığını, aracın tam olarak onarılamadığını, davalı … ‘ın araçta tekrar eden arızalar sebebiyle müvekki! şirkete özür dileme mahiyetinde 2.000,00 TL gibi çok cüzi bir meblağ teklif ettiğini, müvekkilince bu teklifin ciddiye dahi alınmadığını, müvekkilince araç hakkında bir makine mühendisine danışılıp araçtaki işbu mevcut arızanın üretimden kaynaklı bir sorun olduğu bilgisine ulaşıldığını, müvekkil şirketin sözü edilen ayıbı, aracı teslim alırken bilmesi veya gözden geçirme mükellefiyeti dahilinde tespitinin mümkün olmadığını, Zaman içerisinde ortaya çıkan, herhangi bir hatalı kullanımdan da kaynaklanmayan işbu ayıbın müvekkil firmaya özgülenmesi imkanı da bulunmadığını, müvekkili firmanın, üretim hatası olarak nitelendirilen işbu gizli ayıbı öğrenir öğrenmez ihtarname ile derhal davalı … ‘a (Karşıyaka 5. Noterliği 04920 yevmiye numaralı ihtarname ile) bildirdiğini, tüm bu yaşanan sürece rağmen, araçta üretimden kaynaklı bir ayıp olduğu ve bu sebeple aynı şikayetin sürekli kendisini tekrarladığını, tamir çabalarının sonuçsuz kaldığı bilgisi müvekkil şirkete verilmediğini, kötü niyetli olarak bu ayıbın müvekkili şirketten saklanmaya çalışıldığını, geçici önlemlerle şikayetin giderilmeye çalışıldığını, anılan aşamalardan diğer davalı olan üretici … AŞ’nin haberdar olduğu aşikar olduğunu, huzurdaki mevcut uyuşmazlığın tüm taraflarının tacir olması ve satış sözleşmesine konu aracın müvekkil şirket tarafından ticari işlerde kullanılıyor olması sebebiyle; yürürlükteki mevzuat hükümleri de dikkate alındığında Türk Ticaret Kanunu hükümlerinin uygulanması gerekeceğini, müvekkili şirketin, makine mühendisi vasıtasıyla öğrendiği üretimden kaynaklı gizli ayıbı, 07.02.2020 tebliğ tarihli ihtarname ile derhal bildirerek yasa hükmünü gereği gibi ifa ettiğini, davalının sürekli geçici önlemlerle gizli ayıbı saklamaya çalıştığını, kötü niyetli olarak saklanmaya çalışılan işbu gizli ayıp sebebiyle ağır kusurlu olarak addedebilecek davalılar hakkında TBK 125. madde “Ağır kusurlu olan satıcı, satılandaki ayıbın kendisine süresinde bildirilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kısmen de olsa kurtulamaz” hükmünün de uygulanması zaruriyeti doğduğunu, davaya konu aracın taşıması zorunlu olan lüzumlu vasıfları taşımadığını, kullanım amacı bakımından da kendisinden beklenen faydayı sağlayamadığını, üretici firmaya husumet yöneltilebilmesi hususu ile ilgili olarak; Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 18.09.2018 tarihli, 2017/2158 E. 2018/4238 K. numaralı dosyasında “Davalı … A.Ş. satıma konu aracın imalatçısı ve ana satıcısı olduğundan ve üretilen araca garanti verdiğinden davacının bu davalıya husumet yöneltmesi mümkündür.” şeklinde hüküm kurulmuş olduğunu, … , ticari araçlarında 3 YIL veya sınırsız KM şeklinde garanti süresi taahhüdünde bulunduğunu, Garanti süresi, zamanaşımı süresinden daha uzun kabul edildiği durumlarda, bahse konu dava zamanaşımı süresinin garanti süresi sonuna kadar uzadığının kabulü gerektiğini, Yasal mevzuat çerçevesinde müvekkil şirketin genel hükümlere göre ayrıca tazminat talep etme hakkını saklı tutmak kaydıyla; Ticari araçtaki üretimden kaynaklı gizli ayıp sebebiyle şahsına tanınan seçimlik haklardan, satılanın ayıpsız misli ile değiştirilmesini isteme hakkını talep ettiklerini, Mahkeme nezdinde bu talep kabul görmeyecek olursa, müvekkil şirketinin satılanı derhal geri vermeye hazır olup buna karşılık ticari araç satış bedeli olan 93.555,50 TL’lik meblağ, ticari araç satış bedeli olarak ödenen işbu meblağ üzerinden ticari işlerde uygulanan avans faiz oranı işletilerek belirlenecek olan faiz bedeli ile müvekkil şirketin tekrardan ticari işlerinde kullanmak üzere dava konusu ticari araçla aynı nitelikte bir araç satın almak zorunda kalacak olması nedeniyle 2 yıl gibi bir zaman zarfında işbu sınıf ticari araçların fiyatlarında meydana gelen artış sebebiyle ödeyecek olduğu fazla meblağın bedelini birlikte mahkemeden talep ve dava konusu ettiklerini, Yukarıda açıklanan nedenlerle; fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla, davanın kabulü ile seçimlik haklarından satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini, hükmün uygulanmasında İİK 24. maddesinin nazara alınmasına, mahkeme nezdinde işbu talep kabul görmeyecek olursa, müvekkil şirket satılanı derhal geri vermeye hazır olup buna karşılık olarak davalılardan … A.Ş’nin satış bedeli olan 93.555,50-TL’lik bedelin, ticari araç satış bedeli olarak ödenen işbu meblağ üzerinden ticari işlerde uygulanan avans faiz oranı işletilerek belirlenecek olan faiz bedeli ve müvekkil şirketin tekrardan ticari işlerinde kullanmak üzere dava konusu ticari araçla aynı nitelikte bir araç satın almak zorunda kalacak olması nedeniyle 2 yıl gibi bir zaman zarfında işbu sınıf ticari araçların fiyatlarında meydana gelen artış sebebiyle ödemek zorunda kalacağı bedelin iadesi talebine ilişkin olarak fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla kısmi dava olarak, davamız terditli olarak açıldığından şimdilik 10.000,00-TL’nin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketlerden … A.Ş.’ye husumet yöneltilemeyeceğini, somut uyuşmazlığın çözümünde, TTK ve TTK atfı ile TBK hükümleri uygulanacağını, dava konusu aracın ayıplı olduğunun kabulü anlamına gelmemek üzere- ayıplı malın varlığı halinde bundan sorumluluk sadece satıcıya ait olacak, ithalatçı ve üretici firmanın sorumluluğu garanti taahhürtleri ile sınırlı olacağını, bu bağlamda üretici firma olan davalı müvekkillerden … A.Ş. satıcı sıfatına haiz olmamakla beraber, taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkinin de tarafı olmadığını, husumet yönünden reddine karar verilmesi gerektiğini, ithalatçı şirket (… A.Ş.) ticari garanti ile sadece, aracın bütün parçalarının garanti kapsamında olduğunu, garanti süresi içerisinde aracın montajından, işçilik, malzeme ve tasarımından dolayı arızalanması halinde herhangi bir bedel almaksızın onarımının yapılacağını taahhüt ettiğini, iddia edilen sorun nedeniyle ithalatçı şirkete husumet yönetilmesi mevzuat uyarınca mümkün olmadığını, ithalatçı müvekkil yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davanın zamanaşımına uğradığını, aracın müvekkili şirketin yetkili satıcısından 24.4.2018 tarihinde satın alındığını, davanın iki yıllık zamanaşımın bitmesinden sonra açıldığını, olayda müvekkil şirketlerin ayıplı aracı devretme de ağır bir kusuru bulunmadığını, ayıp ihbar süresine de riayet edilmediğini, alıcının ayıp ihbar süreleri açık ayıplarda 2, açıkça belli olmayan ayıplarda ise 8 gün olup, bu süreler teslimden itibaren başladığını, açıkça belli olmayan ayıplarda, alıcı malı teslim aldıktan sonra 8 gün içinde incelemek, incelettirmek ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa haklarını korumak amacıyla durumu bu süre içinde satıcıya ihbar etmekle yükümlü olduğunu, bu ihbarın, sekiz günlük süre içinde yapılmaz ise, alıcı malı ayıp ile kabul etmiş sayılacağını, görüldüğü gibi, kanunun, tacire malı teslim aldıktan sonra 8 gün içerisinde inceleme veya inceletme yükümlülüğü getirdiğini, Tacirin bu durumda, basiretli bir iş adamı gibi davranarak, teslim aldığı malı teslim aldığı tarihten itibaren 8 gün içerisinde inceletmeli ve herhangi bir ayıp tespit etmesi halinde ise, bunu satıcıya bildirmesi gerektiğini, yukarıdaki itirazımız saklı kalmak üzere dava konusu araçta üretimden kaynaklanan herhangi bir ayıp bulunmadığını, aracın halihazırda davacı tarafından sorunsuz bir şekilde kullandığını, Aracın üretimden tüm kontrolleri eksiksiz bir biçimde yapılarak ayıptan ari olarak aracın ilk sahibine satın ve teslim edildiğini, en son yetkili servislerine 07.04.2020 tarihinde 100.000 km bakım ve 02.09.2020 tarihinde 120.000 km bakım için hizmet aldığını, mevcut şikayetlerin söz konusu olmadığını, araçta açık veya gizli herhangi bir ayıp bulunmadığını, İşbu davada, davacının 0 km aracın güncel bedelinin mümkün olmaması halinde, aracın ayıpsız misliyle değişimi taleplerinin objektif iyi niyet kuralları çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini, aksinin kabulü taraflar arasındaki menfaatler dengesini davacı lehine bozacak, hakkaniyete uygun olmayan sonuçlar ortaya çıkmasına sebebiyet vereceğini, hüküm kurulmadan önce, aracın tramer kaydı sorgusunun yapılarak herhangi bir kazaya karışıp karışmadığı ya da araçta değer kaybına sebebiyet verecek bir durumla karşılaşılıp karşılaşılmadığı hususunun da tetkik edilmesi gerektiğini, yukarıdaki tüm itirazlarımızın reddi ile davacının taleplerinin kabulü halinde, eğer ki araçta müvekkili şirketlerin kusurlu bir eylemi yada fiili olmaksızın meydana gelmiş bir değer kaybı var ise, bunun tespit edilerek müvekkil şirketlere iade edilmesi gerektiğini, aracın devrine engel herhangi bir borcun bulunup bulunmadığı hususunun tespiti gerektiğini belirterek yukarıda açıklanan sebeplerle ve re’sen tespit edilecek hususlar doğrultusunda, davacının haksız ve hukuka aykırı olan işbu davasının esastan da reddedilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece; “…Tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, İzmir Arabuluculuk Bürosunun 2020/2038 Dosya 2020/35305 Arabuluculuk numaralı Arabuluculuk Son Anlaşamama Tutanağı, … Anonim Şirketi nezdinde davacı … Limited Şirketi ile imzalanan satış sözleşmesi kapsamında davacı şirkete satılan ve 24/04/2018 tarih 416408 Seri numaralı faturaya konu … Motor, … Şasi numaralı ve … plakalı araca ait tüm kayıt ve evraklar, dava konusu araca ait fatura, araca ait servis kayıt açılış ve kapanış formları, yetkili servis kayıtları ve iş emirleri, davalı … Anonim Şirketine ait davacı … Şirketi’ne ait … plakalı araca ilişkin olarak düzenlenen servis işlemlerini gösterir iş emirleri, teslim formları ile tamirat işlerini gösterir tüm evrak ve kayıtlar, dava konusu araca ait garanti belgesi, Karşıyaka 5. Noterliğine ait 05/02/2020 tarih ve 04920 yevmiye numaralı ihtarnamenin onaylı sureti ile ihtarnamenin muhataba tebliğine ilişkin tebligat evraklar, İzmir 2. Noterliğine ait dava konusu araca ait satış sözleşmesinin onaylı sureti, dava konusu … plakalı araca ait trafik tescil ve ruhsat belgeleri, keşif tutanağı, tanık beyanları, otomotiv alanında uzman bilirkişi, makine mühendisi bilirkişi ve sigortacı bilirkişiden oluşan bilirkişi heyetinin 20/05/2021 havale tarihli raporu, otomotiv alanında uzman bilirkişi, makine mühendisi bilirkişi ve sigortacı bilirkişiden oluşan bilirkişi heyetinin 02/08/2021 havale tarihli ek raporu, otomotiv alanında uzman bilirkişi, makine mühendisi bilirkişi ve sigortacı bilirkişiden oluşan bilirkişi heyetinin 31/01/2022 havale tarihli 2. ek raporu ve sair deliller birlikte değerlendirildiğinde; davaya konu uyuşmazlığın davacı ile davalı … Şirketi arasında imzalanan Sıfır Araç Satış Sözleşmesi kapsamında davacı tarafından satın alınan … marka, ticari adı … , cinsi … , … motor, … şase numaralı, 2018 model aracın gizli ayıplı olduğu iddiası ile öncelikle ayıpsız misli ile değiştirilmesi, mümkün olmadığı takdirde satılanın iadesi ile satış bedelinin ticari işlerde uygulanan avans faizi ve emsal araç fiyatlarında meydana gelen artış bedelinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili taleplerine ilişkin olduğu, aracın 2018 … model olduğu, aracın motor numarasının … , şasi numarasının … olduğu ve renginin beyaz olduğu, aracın 93.555,50-TL bedel ile davacı şirket tarafından satın alındığı, aracın sahibinin … Şirketi olduğu, tescil tarihinin 26/04/2018 olduğu, aracın garanti belgesinin davalı … Şirketi tarafından 3 yıl geçerli olarak düzenlenmiş olduğu, davaya konu … (… ) … ileri manuel aracın 18.04.2019 tarihinde 55.343 km’de yağ kaçağı şikâyeti ile motor ön kapağının değiştiği, 30.07.2019 tarihinde 67.967 km’de yağ kaçağı şikâyeti ile motor ön kapağının kontrolü yapıldığı, diferansiyel kapağının sökülüp silikonlandığı, 15.01.2020 tarihinde 91.577 km’de yağ kaçağı şikâyeti ile motor ön kapağının 2.ci kez değiştiği,17.01.2020 tarihinde 91.650 km’de yağ kaçağı şikâyeti ile motor ön 3.cü kez değiştiği, 30.07.2019, 13.11.2020 ve 11.12.2020 tarihinde yağ kaçağı şikâyetlerinin olduğu, 30.07.2019 tarihinde 80.333 km’de far anahtarı ve sağ ön amortisör değiştiği, 14.03.2020 tarihinde 93.600 km’de “turbo motoru değiştiği, bu kapsamda dava konusu aracın üretimden kaynaklı olarak ayıplı olduğu, ayıpların kullanımdan kaynaklanmadığı, ayıbın birden fazla kez gerçekleştirilen servis onarım işlemlerine rağmen giderilemediği, ayıpta bulunan gizli ayıbın onarılamaması ve ayıbın mevcudiyetinin alıcının araca duyduğu güvenin sarsılması nedeniyle araçtan beklediği yararı, konforu ve performansı sağlayamayacağı nitelikte bulunduğu anlaşılmakla, açılan davanın kabulüne…” şeklinde karar verildiği görülmüştür.
İSTİNAF NEDENLERİ :
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Ayıp ihbar süresine riayet edilmediğini, davanın bu yönden dahi reddinin gerektiğini, dava konusu araçta üretimden kaynaklanan herhangi bir ayıp bulunmamaktadır. Araç halihazırda davacı tarafından sorunsuz bir şekilde kullanıldığını, dava konusu araç, üretim bandından sağlam bir şekilde çıkmış olup, gereken tüm kontrolleri eksiksiz bir biçimde yapılarak ayıptan ari olarak aracın ilk sahibine satın ve teslim edilmiştir. Kaldı ki, araç, en son yetkili servislerimize 7.04.2020 tarihinde 100.000 km bakım ve 2.09.2020 tarihinde 120.000 km bakım için hizmet almış olup mevcut şikayetleri söz konusu olmadığını, nitekim, bilirkişi raporlarına itiraz dilekçemizde de belirtildiği gibi araç 143.500 kmye kadar kullanılmış olup, halihazırda kullanımı da devam ettiğini, davacının taleplerinin TMK m.2ye uygun olması gerektiği gibi, Mahkeme tarafından verilen kararın hakkaniyet ilkesine uygun olmadığını ileri sürerek mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME,
DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Dairemizce HMK’nın 355 maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hükümlerle sınırlı olmak üzere inceleme yapılmıştır.
Mahkemece verilen kararın davalılar vekili tarafından istinaf edildiği, davalılar vekilinin 05/07/2023 tarihli e-imzalı dilekçesi ile istinaf talebinden feragat ettiği görülmüştür.
Davalılar vekilinin; davalılardan … A.Ş.’den aldığı Balıkesir 1. Noterliğinin 16/09/2020 tarihli ve 22293 yevmiye nolu vekaletnamesi ve davalılardan … A.Ş.’den aldığı Kadıköy 4. Noterliğinin 12/05/2017 tarihli ve 11497 yevmiye nolu vekaletnamelerin incelenmesinde; davadan veya kanun yollarından feragat etmeye yetkili olduğu görülmüştür.
Bu durum karşısında, 6100 sayılı HMK’nın 349. maddesi gereğince istinaf başvurusunun feragat nedeniyle reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalılar vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 349. maddesi uyarınca FERAGAT NEDENİYLE REDDİNE,
2-Davalının yatırmış olduğu;
a-220,70 TL istinaf kanun yolu başvuru harcının üzerinde bırakılmasına,
b-2.817,00 TL istinaf karar harcının istemi halinde davalıya ödenmesine,
3-İstinaf eden davalının yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından taraflar yararına ücreti vekalet takdirine yer olmadığına,
5-Kararın tebliği, kesinleştirme, harç ve yargılama giderlerinin iadelerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.12/07/2023