Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2019/893 E. 2022/796 K. 28.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2019/893
KARAR NO : 2022/796
KARAR TARİHİ : 28/04/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 25/12/2018
NUMARASI : 2016/1120 Esas 2018/1548 Karar
DAVANIN KONUSU : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
BAM KARAR TARİHİ : 28/04/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 28/04/2022

Davacı ve Davalı vekilleri tarafından yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca yapılan ön inceleme sonucu eksiklik bulunmadığı anlaşılmakla; inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi.

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili; davalı …’dan … … Fabrikası tesislerinde dağıtım sözleşmesi imzalandığını, … AŞ’nin … satış pazarlama işini dava dışı … ŞTİ’e bıraktığını, davacının … ile imzaladığı dağıtım sözleşmesine güvenerek … ŞTİ ile ortak olduğu, ortaklığın ticaret sicil gazetesinde yayınlandığını, … ŞTİ.’nin …’dan gerekli izinleri almak için üzerine düşen yükümlülüklerini yerine getirmediğini, davacının 8 ay sonra ortaklıktan ayrıldığını, eski ortak … ŞTİ’nin kredi ve sair borçlarını ödediğinden, karşılığında fabrikada bulunan ekipman ve malları devir aldığını, ancak teslim almadan dava dışı … ŞTİ’nin taşınmazdan ayrıldığını, tesisinin kullanımının …’ya geçtiğini belirterek, davalı …’nun kullanımında bulunan … … Fabrikasında bulunan ekipman ve malların iadesi olmazsa, bedelin ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; ilgili … … tesisinin … Belediyesine kiralandığını, tesis içindeki mal ve ekipmanların idareye ait olduğunu, kira sözleşmesi ile kiracıya devredildiğini, davacının alacağını, dava dışı eski ortak …’den talebi gerekeceğini ve davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece,”… Dava taşınır mülkiyetinin tespitine ilişkin muarazanın giderilmesi ve makinelerin teslimi davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilaf, … Genel Müd. tarafından işletmesi … Belediye Başkanlığına Beledeyi tarafından da … A.Ş. firmasının yerine … … fabrikasını işletmesini alan adi ortaklık oluşturan şirketlerde … Şti.ne davacının ortak olması, sonrasında sözleşmenin iptal edilmesi nedeniyle davacının ortaklığa verdiği nakdi katkının karşılığı olarak ortaklık tarafından fabrikada bulunan makine ve malzemelerden hangilerinin davacıya verileceğinin kararlaştırıldığı, bunlarının bedellerinin ne olduğu, mülkiyetinin …. Şti.ne ait olup olmadığı, bu nedenle davalının makine ve malzemeleri verme borcu veya bedelini ödeme borcu olup olmadığı noktalarında toplanmıştır.
Taşınır mülkiyeti 4721 s. TMK.nun 762. Maddesinde “taşınır mülkiyetinin konusu, nitelikleri itibarıyla taşınabilen maddi şeyler ile edinmeye elverişli olan ve taşınmaz mülkiyetinin kapsamına girmeyen doğal güçlerdir” şeklinde tanımlanmış ve 763. Maddede “Taşınır mülkiyetinin nakli için zilyetliğin devri gerekir.
Bir taşınırın zilyetliğini iyiniyetle ve malik olmak üzere devralan kimse, devredenin mülkiyeti devir yetkisi olmasa bile, zilyetlik hükümlerine göre kazanmanın korunduğu hallerde o şeyin maliki olur” şeklinde taşınır mülkiyetinin nasıl kazanılacağı düzenlenmiştir.
Dava konusu makine ve teçhizatların; davalının Yönetim Kurulunun 27/12/2004 tarih ve 06/555 sayılı kararı ile … Belediyesine 9 yıl 11 ay süre ile kiralanarak 05/04/2005 tarihli tutanak ile tesis ve tesisdeki ekipmanların teslimi yapılan …ndeki makine ve teçhizatlat olduğu, davalı tarafından tesisin ve ekipmanların %51 hissenin … Belediye Başkanlığında kalacak şekilde … A.Ş.ye devredildiğini ve tesisin … A.Ş. tarafından işletildiğinin belirtildiği, davacı tarafından da … A.Ş.’nin …’ya ait bu tesisin satış, pazarlama ve dağıtımı işlerini dava dışı … Şti.ye bıraktığının, davacı şirketin dava dışı … Şti.ne ortak olduğunun, şirketin gerekli izinleri alamaması nedeni ile kapanması ve davacının bir kısım kredilere kefil olmasından kaynaklı alacağına karşılık dava dışı … Şti.nin dava konusu makine ve teçhizatların mülkiyetinin kendisine devredildiğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Taraf delilleri toplandıktan sonra alınan bilirkişi kök ve ek raporlarında belirtildiği gibi, davalı şirketin dava konusu makine ve teçhizatın teslimine ilişkin demirbaş listelerini sunmasına rağmen makinelerin mülkiyetinin kendilerinde olduğuna dair belge ibraz edemediği, buna karşılık dava dışı … Şti.nin incelenen defter ve belgelerinde makinelere ilişkin satın alma faturalarını ibraz ettiği, davalının veya … Belediye Başkanlığı ile … A.Ş.nin makinelerin mülkiyetini dava dışı … Şti.nden aldığına dair delil sunamadıkları görülmüştür. Buna göre işletme hakkını … Belediye Başkanlığının aldığı, işletme hakkının %49’unu dava dışı … A.Ş.ye devrettiği, daha sonra tesisin satış, pazarlama, dağıtım gibi işletme haklarının dava dışı … Şti.ne devredildiği, bu şirketin de kendisine ait makinelerle tesisi işletmeye uygun hale getirdiği ancak gerekli izinlerin alınamaması üzerine tesisin çalıştırılamadığı anlaşılmıştır. Tüm bu süreç ve makinelerin mülkiyetini gösterir belgelerin incelenmesinden her ne kadar sözleşmelerde tesisin ve ekipmanların %51 hissenin … Belediye Başkanlığında kaldığı belirtilmiş ise de makine ve teçhizatların hiç bir zaman … Belediye Başkanlığına geçmediği, zira işletmenin işletme hakkının en son makine sahibi … Şti.ye devredildiği ve makinelerin zilyetliğinin bu şirket tarafından ne … Belediye Başkanlığına ne de davalıya devredilmediği, 4721 s. TMK.nun 763. Maddesinde belirtilen taşınır mülkiyetini geçiren hukuki eylemlerin yerine getirilmediği anlaşılmıştır.
Davacı şirket mülkiyeti dava dışı … Şti.de olan dava konusu makineleri bu şirketten aldığını faturalarla ispat ettiğinden davanın kabulü gerekmiştir…”gerekçesi ile, davanın kabulüne karar vermiştir.
Mahkeme kararına karşı davacı vekili ve davalı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Davacı vekili; istinaf kanun yoluna başvurarak, vekalet ücretinin hatalı hesaplandığını, tavzih taleplerinin reddedildiğini, 10.750 TL olarak hükmedilen vekalet ücretinin 20.990,18 TL olarak düzeltilmesini, kararın bu yönü ile kaldırılması gerektiğini istinaf sebebi olarak ileri sürmüştür.
Davalı vekili; müvekkili idarenin ne kira sözleşmenin ne de pazarlama-dağıtım sözleşmenin tarafı olmadığını, nizalı yerin … Belediyesine 05/04/2004 tarihinde teslim edildiğini ve sözleşmenin sonunda iade edildiğini, davacının borçlusunun ortağı olan kredi borcunu ödediği … ŞTİ olmasına rağmen, aleyhlerine dava açıldığını, açılan davanın reddi ve kararın kaldırılması gerektiğini istinaf sebebi olarak ileri sürmüştür.
Dava, dava dışı … şirketinden, devralınan ve fabrika binasında bulunan makineler, teçhizatlar ve bir kısım menkullerin, davalı yanın uhdesinde bulunduğundan bahisle, söz konusu makine ve teçhizatların iadesi veya rayiç değeri olan ve harçlandırılan 248.890,00TL olarak hesaplanan makine ve teçhizat bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık, davacının, dava dışı … şirketinden ödediği kredi ve borçlarına karşılık devir aldığı makine ve teçhizatın, anılan fabrikada bulunup bulunmadığı ve davacının hak sahibi olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Somut olayda, dava konusu … … tesisinin %51’i, davalı … tarafından, 27/12/2004 tarihli karar ile, … Belediyesine 10 yıl süre ile kiralanmış, tesisin içindeki ekipmanlar ile teslimi 05/04/2005 tarihli olup, devir tutanak tarihi 24/05/2005tir. Sözkonusu tesisin, … Belediyesi tarafından 10 yıllık kira süresi sonunda …’ya teslimi 11/02/2015 tarihli olup, … Belediyesi tarafından, …ya devir tutanağı 17/05/2015 tarihlidir. … Belediyesi, söz konusu tesisi kiralamasından sonra, dava dışı … şirketine dağıtım sözleşmesi ile devretmiştir. Bu devir sonrası, 22/02/2010 tarihli davacı ve dava dışı … şirketi ile aralarında kurulan adi ortaklık, 8 ay sonra dağılmıştır.
Yerel mahkeme, … belediyesi ile, … arasında tesisin kiralanması ile,devir ve teslimi sırasında düzenlenen tutanak ile kira süresi sonunda düzenlenen tutanakları celp ederek, mahallinde keşif icra etmiştir. Refakate alınan 2 makine ve SMMM bilirkişilerin sundukları raporlarda, anılan tesisin 17/05/2015 tarihinde … belediyesi tarafından … Genel Müdürlüğüne devri sırasında, devir-teslim tutanağında bulunan makine ve teçhizatın, 24/05/2005 tarihinde devir teslim tutanağında bulunmadığı, talep edilmesine rağmen demirbaş listelerinin veya bu ekipmanların davalı … ile dava dışı … Belediyesine aidiyetine dair belge ibraz edilmediği, dava dışı … şirketine ait satın alma faturalarının ibraz edildiği, fatura içeriğinde seri numarası bulunmadığı, davacı tarafın dava dışı … şirketi ile ortaklığın kurulması verdiği nakti katkının karşılığı makinelerin faturalandırıldığı, bu faturalar içeriğindeki makine ve ekipmanların … tarafından … belediyesine 05/04/2005 tarihli tutanak ile devralınmayan, ancak 14/05/2015 tarihli tutanak ile … Belediyesi tarafından davalı idare …’ya devredilen makine ve teçhisat olduğu, bu durumda dava dışı … şirketine anılan tesisin devrinden sonra, tesisin işletmeye uygun hale getirilmesi için … şirketi tarafından ekipmanların tesise alındığı, fatura içeriğinde yer alan söz konusu ekipmanların keşif günü tesiste görüldüğü, tespitleri yapılmış olup, rapor dosya kapsamına uygun bulunmuştur. Dosya kapsamına göre, davanın kabulü yönündeki karar da usul ve yasaya aykırılık bulunmamaktadır. Bu durumda, davalı tarafın istinaf istemlerinin reddi gerekmiştir.
Davacı vekilinin istinaf sebeplerine gelince; dava konusunun para olması veya para ile ölçülebilir olması halinde, talep edilen değer üzerinden nispi vekalet ücreti hesaplanır. Avukatlık Ücret Tarifesinin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen,( hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise)avukatlık ücreti, tarifenin üçüncü kısmında belirlenen oranlara göre belirlenir. Nisbi ücretin belirlenmesinde dava dilekçesinde talep edilen miktar esas alınmakta ise de, yargılama sırasında miktarın değişmesi ve tarafça usulüne uygun olarak dava değerinin artırılması halinde, yeni bedel üzerinden nisbi vekâlet ücreti belirlenir.
Somut olayda, dava 100.000,00TL olarak harçlandırılmış ve açılmış ise de, mahallinde yapılan keşif ile, belirlenen değer üzerinden eksik harç ikmal edilmiş ve dava değeri 248.000,00TL olarak belirlenmiştir. Dava kabul edildiğine göre, yeni belirlenen değer üzerinden HMK 323/ğ maddesine göre vekalet ücretinin taktiri gerektiğinin değerlendirilmemesi yerinde olmamıştır. Bu yönden, davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü gerekmiştir.
Sonuç olarak, yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan, yerel mahkeme kararına karşı davalı vekilinin yerinde olmayan istinaf isteminin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine, ancak, davacı vekilinin istinaf isteminin kabulüne, davanın harçlandırılan 248.000 TL değeri üzerinden nispi olarak vekalet ücretinin hesaplanması sureti ile, belirlenmesi gerekeceğinden, bu yönden yerel mahkeme kararının HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiş, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A-1-İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 25/12/2018 tarih ve 2016/1120 Esas 2018/1548 Karar sayılı kararına karşı davalının istinaf başvuru sebeplerinin HMK’nın 353/1-b-1. maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf kanun yoluna başvuran davalı taraftan alınması gereken 6.831,00 TL istinaf nispi karar harcından başlangıçta alınan 1.708,00 TL’nin mahsubu ile eksik yatırılan 5.123,00 TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davalı tarafından yapılan istinaf masrafının üzerinde bırakılmasına,
4-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
5-İstinaf yargılamasında duruşma açılmadığından karşı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
B-1-6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca davacı vekilinin istinaf başvurularının KABULÜNE,
1-Davacı vekilinin yatırmış olduğu 44,40 TL istinaf karar harcının istek halinde kendisine ödenmesine,
2-Davacı vekilinin yatırdığı 121,30 TL istinaf kanun yolu başvuru harcının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Davacı tarafın yapmış olduğu istinaf yargılama gideri bulunmadığından, bu aşamada karar verilmesine yer olmadığına,
4-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından istinaf eden yararına istinaf vekalet ücreti verilmesine yer olmadığına,
C-İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 25/12/2018 tarih ve 2016/1120 Esas 2018/1548 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca yeniden esas hakkındaki kararla;
1-Davanın KABULÜ ile;
1 adet … 595 TARİH KODLAMA MAKİNASI,
1 adet 4900 2M … TARİH KODLAMA MAKİNASI,
1 adet 7 KAFALI DOLUM MAKİNASI ve … MARKA/2009 MODEL KOMPLE HAT,
1 adet 5 KAFALI DOLUM MAKİNASI VE … MARKA KOMPLE HAT,
1 adet … 85 KW APD 90
1adet 400 PPM OZON MAKİNESİ VE JENARATÖRÜ VE KOPMLE EKİPMANI
1 adet 2009 MODEL … MARKA OZONLAMA MAKİNESİ TANKI VE KOPMLE EKİPMANI (OZON JENARATÖRÜ DAHİL)
2 adet 33 TONLUK KROM TANK
1 adet 0,2 MİCRON FİLTRE SİSTEMİ VE KOMPLE HAT isimli makinelerin davacıya ait olduğuna ve iş bu makinelerin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gereken 16.940,88 TL harçtan peşin olarak alınan 1.707,75 TL ile tamamlama harcı olarak alınan 2.542,67 TL harcın mahsubu ile bakiye 12.690,46 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan ancak HMK 26. Maddesi gereğince taleple bağlı kalınarak, davacı yararına takdir edilen 20.990,18 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 1.707,75-TL ile tamamlama harcı olarak yatırılan 2.542,67TL toplamı 4.250,42-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan toplam 2.414,30-TL. yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Fazla yatırılan gider avansının, karar kesinleştiğinde istek halinde yatırana iadesine,
7-Kararın, dairemizce taraflara tebliğine,
Dair, dosya üzerinde HMK’nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca yapılan inceleme sonucunda; HMK’nın 361/1. maddesi gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 28/04/2022