Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO: 2019/243
KARAR NO : 2021/1647

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/09/2018
NUMARASI : 2014/1201 Esas 2018/987 Karar
DAVA : İTİRAZIN İPTALİ (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 25/11/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 25/11/2021

İzmir 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/1201 Esas ve 2018/987 Karar sayılı dava dosyasında yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya, Dairemize gönderilmiş olmakla HMK’nın 353. maddesi uyarınca dosya üzerinden inceleme yapıldı.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 27.03.2013 tarihinde davacı, davalı ve dava dışı … Şti. arasında üçlü bir protokol imzalandığını, protokole göre … Şti.nin yüklenicisi olduğu … Projesi için … A.Ş.den alacağı malzemenin davalı … tarafından temini usulü ve şartlarının düzenlendiğini, protokolün A maddesine göre davalı tarafından davacıya 30.06.2013 vadeli teminat senedi tanzim edilerek verildiğini, buna karşılık davacı tarafından …. Şti.ne protokolde belirtildiği gibi 150.000.TL değerinde PVC profil malzemenin verildiğini, protokolün B maddesine göre … Şti. ilk yüklemesini yapınca tahsil edeceği tutarın içinden toplam malzeme parasını davacıya ödeyeceği ve davalının vermiş olduğu 150.000.TL bedelli senedi iade edeceğini, ancak … Şti.nin yüklemeyi yaptıktan sonra tahsil etmiş olduğu bedelden davacıya ödemesi gereken 150.000.TL sini ödemediğini, sözleşmeden doğan edimlerini yerine getiren davacı şirket tarafından davalı adına İzmir 11.Noterliğinin 11.06.2013 tarih ve 08982 Yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edildiğini, protokol taraflarına edimlerini yerine getirmeleri istendiğini, davalının da İzmir 27.Noterliğinin 11.06.2013 tarih ve 13198 Yevmiye nolu ihtarnamesi ile davacı tarafından verilen malzeme bedelinin …. Şti. tarafından ödendiğini bu nedenle protokolde belirtilen senedin iadesinin istendiğini,ihtarnamede ödemeye ilişkin belge ve bilgi keşide edilmediğini, icra takibi konusu olan alacağın davacıya ödenmediğini, davalının haksız ve kötüniyetli olduğunu, davalının icra takibine yaptığı itirazın iptaline, takibin devamına, davalının % 20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dava dilekçesinde yer alan iddialarının haksız ve mesnetsiz olduğunu, taraflar arasında 27.03.2013 tarihli protokol imzalandığını, protokolün A maddesine göre davalı tarafından … Projesine ilişkin 30.06.2013 vade tarihli ve 150.000.TL bedelli teminat senedinin … Şti.adına düzenlenmesi ve teslim edilmesi karşılığında davacı tarafından … Projesine ait malzemelerden 150.000. TL bedelindeki malzemenin … Şti. ne teslim edildiğini, protokolün B maddesi gereğince … Şti.tarafından ilk yüklemenin yapılmasını müteakip tahsil edilen tutar içerisinden toplam malzeme tutarının davacıya ödendiği, protokolün B maddesinden belirtilen senedin iade şartının gerçekleştiğini, davacının hamili olduğu söz konusu teminat senedinin davalıya iade edilmediğinin tespit edildiğini, davalı tarafından davacı adına İzmir 27. Noterliğinin 11.06.2013 tarih ve 13198 Yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edildiğini,protokole ilişkin edimlerini tam ve gereği gibi ifa etmesinin istendiğini, ancak davacı tarafından davalı adına keşide edilen İzmir 11 .Noterliğinin 11.06.2013 tarih ve 08982 Yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edildiği, taraflar arasında imzalanan protokol gereği davacıya yapılması gereken ödemenin ödenmediğinin belirtildiği, iş bu ihtarname üzerine davalı tarafından davacı adına keşide edilen İzmir 27.Noterliğinin 13.06.2013 tarih ve 13438 Yevmiye nolu ihtarnamesi ile … Bankasının 10.05.2013 tarihli 00020302 numaralı ve 175.000.USD bedelli dekont ile söz konusu malzeme bedelinin 175.000.USD lik bedel içerisinden davacıya ödendiğinin belirtildiğini, protokol konusu teminat senedinin davalıya iadesinin talep edildiğini, yine davacı tarafından davalı adına keşide edilen İzmir 11 .Noterliğinin 19.06.2013 tarih ve 09663 Yevmiye nolu cevabi ihtarnamesi ile 175.000.USD lik bedel içerisinden ilgili malzeme bedelinin ödenmediğinin iddia edildiğini, davalının davacıya 150.000.TL borcu olmadığını, 30.06.2013 vade tarihli 150.000.TL bedelli teminat senedinin bedelsiz kaldığını, haksız ve mesnetsiz olarak teminat senedinin iade edilmemesi nedeni ile davanın reddini istemiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:

Mahkemece yapılan açık yargılama sonucunda ”…İzmir 18. İcra Müdürlüğü’nün 2013/7817 E sayılı icra takip dosyasının yapılan incelemesinde; alacaklının-davacı, borçlunun-Davalı ile diğer borçlu … ŞTİ olduğu, takibin 150.000,00-TL asıl alacak, 184,93-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 150.184,93-TL üzerinden yapılan ilamsız icra takibi olduğu, takibin dayanağının 30/06/2013 tarihli 150.000,00.-TL tutarlı senet olarak gösterildiği, ödeme emrinin davalı-borçlu …’a 10/07/2013 tarihinde tebliğ edildiği, diğer borçlu … şti ye 09/07/2013 tarihinde tebliğ edildiği, takibe davalı-borçlu … tarafından 15/07/2013 tarihinde borcu bulunmadığından bahisle borca, faize, faiz oranına ve tüm ferilerine itiraz edildiği, takibin durduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasında takip konusu yapılan 150.000.-TL bedelli senedin teminat senedi olarak düzenlediği konusunda uyuşmazlık bulunmadığı, uyuşmazlığın bu senedin iade koşulları oluşmuş iken iade edilmeyerek takip konusu yapılmasında davacı tarafın haklı olup olmadığı konusunda olduğu tespit edilmiştir.
Dava dışı … A.Ş ‘nin defterleri üzerinde dava konusu işe ilişkin ödeme kayıtlarının ve alım kayıtlarının … A.Ş defterlerinde ne şekilde kayıtlandığı hususunda rapor düzenlenmesi için talimat mahkemezine yazı yazılmış, rapor alınmıştır. Talimat mahkemesince alınan 15/09/2014 tarihli raporda; Taraflar arasında münakit 27.03.2013 t. Protokole göre, davacının davadışı … ŞTİ’ne 150.000 TL değerinde PVC mal vereceği, davadışı … ŞTİ’nin bu malı davadışı … A.Ş.’ne satış ve teslimini yapacağı ve … A.Ş.’den ilk etapta tahsil edeceği paranın 150.000 TL’lik kısmını malzeme borcu olarak davacı şirkete ödeyeceği, davalının davadışı … ŞTİ. tarafından davacıya ödenecek 150.000 TL’sına teminat teşkil etmek üzere 30.06.2013/150.000 TL bedelli (1) adet teminat senedi vereceği, … Şti.’nin davacıya 150.000 TL’sını gününde ödediği takdirde 30.06.2013/150.000 TL bedelli teminat senedinin davalıya iade edileceğinin kararlaştırıldığı, davalının davacıya 30.06.2013/150.000 TL bedelli (1) adet teminat senedi verdiği, davacının aralarında münakit 27.03.2013 t. Protokol uyarınca 24.03.2013-11.04.2013 tarihleri arasında davadışı … ŞTİ/ne toplam 153.259,90 TL bedelli (20) adet PVC Doğrama ve Malzemesi faturası kestiği ve (4) adet fatura muhteviyatı emteayı teslim ettiği, davadışı … Şti.’nin davadışı … A.Ş.’ne 30.03.2013-02.04.2013 tarihleri arasında (4) kalemde 304.468,70 TL tutarında PVC doğrama ve malzemesinin satışını ve teslimini gerçekleştirdiği, davadışı … Şti.’nin davadışı … A.Ş.’den 04.04.2013 tarihinde 125.571 USD karşılığı 226.794,83 TL tahsil ettiği halde davacıya 27.03.2013 t. Protokol gereği 04.04.2013 tarihinde ödemesi gereken 150.000 TL’sını gününde ödemediğinin sabit olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Taraf kayıtlarında bilirkişi vasıtasıyla inceleme yapılarak, dava konusu olan senedin ve taraflar arasanıdaki ticari ilişkiye dair inceleme yapılarak taraf kayıtlarında ne şekilde yer aldığı , talimat mahkemesi kanalı ile yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde hazırlanan rapordaki hususlar da tartışılarak davanın itirazın iptali davası olduğu hususu da dikkate alınarak rapor düzenlenmesi için dosya bilirkişiye verilmiştir. Alınan 02.06.2015 havale tarihli raporda; Davacı taraf davalı ve dava dışı … Şti ile protokol yaptığını, protokol gereği … Şti.’ne mal verip, …’ya sevk sonrasında ilk ödeme yapıldığında kendisine 150.000,00-TL ödenmesi gerektiğini, bunu temin etmek için davalıdan 150.000,00-TL bedelli teminat senedi aldığını, ödemenin yapılmaması sebebiyle senedin icra takibi konusu edildiğini, beyanlara ve içeriğe göre, dava dışı …’nun aczi üzerine davacı taraf işe malzeme teminini ve işin bitirilmesini gözeteceğini belirterek, …’nun 225.000-USD alacağını temlik almış, dava dışı ana müteahhit … A.Ş. temliki kabul ettiğini, temlik öncesinde davacı tarafından teslim edilen 153.259,90-TL bedelli mal sonrasında 04.04.2013 tarihinde …’ya yapılan 125.571-USD ödeme sonrası, davacıya ödenmesi gereken 150.000,00-TL’nin ödenmediğini, akabinde alt müteahhit … Şti.’nin aciz içine düşüp, davacının işin bitirilmesini ve bitiminin gözetilmesini garanti ettiğini, …’nun iş konusu 225.000-USD alacağım davacıya temlik ettiğini, dava dışı … A.Ş.’ni temliki ve işin bitirilmesinin garanti edilmesini kabul edip davacıya 175.000-USD ödeme yaptığını, işin bitirilip bitirilmediği bilinememekle birlikte … ve … Şti. ne yaptığı 39.413,81 -USD ödemenin, davacının kararlaştırılmış olan bakiye 50.000,00-USD alacağından mahsubunun kabul edildiğini, temlik sonrasında da montaj işinin dava dışı … Şti tarafından yapılmasına devam edildiğinin anlaşılmakta olduğunu, ancak mal bedelleri ve ödemeler sonrası artan ve davacı tarafın da kabul ettiği 32.525,23- TL’nin dava dışı …’nun cari borcundan rastgele mahsup edilmesinin yerinde olmadığı zira TBK- 102 maddesi gereği mahsubun ilk muaccel olup, temerrüt ve takip konusu olmuş olan davaya da konu olmuş olan borçtan mahsubunun gerektiği, bu halde takip tarihinde davalının asıl alacak borcunun 150.000- 29.500,02= 120.499,98-TL olduğunun görüldüğünü, (Davacı tarafın 32.525,23-TL’nin cariden mahsup edildiğine dair beyanının hesaplamasında 111.025,21-TL bedelli olan cam işinin 108.000,00-TL olarak dikkate alınmasından kaynaklandığı görülmektedir.) Takip tarihinin 05.07.2013 senet vadesinin ise 30.06.2013 günü olmâsı sebebiyle arada 5 günlük faiz işlemiş olup, bu tarihte TCMB avans faizi oranı %11 dir. Bu halde işlemiş faiz alacağı; 120.499,98x5x11/36500= 181.57-TL olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Davacı ve davalı tarafın rapora itirazları ve bir önceki raporu da irdeler şekilde, bu rapora uyma yada uymama gerekçeleri de belirtilecek şekilde rapor düzenlenmesi için dosya bilirkişi heyetine tevdii edilmiştir. Alınan 20.12.2017 havale tarihli raporda ; Eldeki davaya konu icra takibindeki senetle ilgili ödeme olmadığından, davacının takip tarihi itibarı ile davalıdan senet bedeli olan 150.000,00.-TL. yi talep edebileceğini, senet ödeme tarihi 30.06.2013 dür. Takip tarihinin 05.07.2013 olduğunu, başlangıç tarihinin;30.06.2013, bitiş tarihinin;05.07.2013, gün;5, para;150000, %faiz;11,00, faiz tutarı;226,03.-TL, olduğunu, sonuç olarak davacının davalıdan takip tarihi itibarı ile 150.000,00.-TL. asıl para + 226,03.-TL. işlemiş faiz (Davacının takipteki talebi 184,93.-TL) talep edebileceğinin tespit edildiğinin bildirildiği görülmüştür.
Tarafların itirazları doğrultusunda alınan ek raporlarda; kök raporda sunulan görüş ve kanaatlerde herhangibir değişikliğin olmadığının bildirildiği görülmüştür.
Dosya içerisine alınan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde gerçeğe ve hukuka uygun görülerek hükme esas alınan 20.12.2017 ve 15.09.2014 tarihli bilirkişi raporu ve 28.05.2018 havale tarihli bilirkişi ek raporunda da belirlendiği üzere; davacı, davalı ve dava dışı … Şti arasında 27.03.2013 tarihinde bir protokol imzalandığı, bu protokolun … Şti’nin … projesinde kullanmak üzere alacağı malzemelerin davalı tarafından teminine ilişkin olduğu, protokolün A maddesinde davalı tarafından … projesi için davacıya 30.06.2013 vade tarihli 150.000,00 TL bedelli teminat senedi verileceği, davacının bu senede karşılık dava dışı …’nun … projesi için 150.000,00 TL lik malzemeyi teslim etmesi, …’nun ilk yüklemesini yapınca tahsil edeceği tutarın içinde davacıya malzeme parasını ödeyeceği ve davacının da karşılığında davalıya senedi iade edeceğinin kararlaştırıldığı görülmüş, bu protokol uyarınca davacının 24.03.2013-11.04.2013 tarihleri arasında davadışı … ŞTİ/ne toplam 153.259,90 TL bedelli (20) adet PVC Doğrama ve Malzemesi faturası kestiği ve (4) adet fatura muhteviyatı emtiayı teslim ettiği, davadışı …. Şti.’nin davadışı … A.Ş.’ne 30.03.2013-02.04.2013 tarihleri arasında (4) kalemde 304.468,70 TL tutarında PVC doğrama ve malzemesinin satışını ve teslimini gerçekleştirdiği, davadışı …. Şti.’nin davadışı … A.Ş.’den 04.04.2013 tarihinde 125.571 USD karşılığı 226.794,83 TL tahsil ettiği halde davacıya 27.03.2013 t. Protokol gereği 04.04.2013 tarihinde ödemesi gereken 150.000 TL’sını gününde ödemediğinin sabit olduğu, bu suretle davacının davasında haklı olduğu anlaşılmış, itirazın iptaline, takibin devamına karar verilmiş, dava konusu alacağın likit, belirlenebilir olduğu görülmekle İİK. 67 mad gereğince iptale karar verilen alacağın %20 si oranında davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmiştir. 08.05.2013 tarihinde dava dışı …’nun … A.Ş’den olan alacaklarını (doğmuş ve doğacak) davacıya temlik ettiği, temlike konu alacağın 225000 USD olduğu, davacının …’nun yarım kalan işlerini tamamlamayı da üstlendiği, buna binaen işveren … A.Ş tarafından toplamda 214.413,81 USD davacıya gönderildiği, bu temlik sözleşmesi gereği bile davacının daha alacağının bulunduğu anlaşılmakla bu temlik sözleşmesi gereği ödenen paranın fatura tutarının üzerindeki kısmının davacının alacağından mahsubunu gerektirir bir durum olmadığı…” gerekçesi ile davanın KABULÜ İLE İzmir 18. İcra Müdürlüğü’ nün 2013/7817 Esas sayılı takip dosyasına davalının yaptığı itirazın iptali ile takibin devamına, Alacağın %20 sine tekabül eden 30.036,98-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar verilmiş, verilen bu karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Bilirkişi raporunun hakkaniyete ve objektifliğe uygun alınmadığını, dava dışı … Şti.’nin ticari defterleri incelenmeden tek taraflı defter incelemesi ile rapor alındığını, davacı ile müvekkili arasındaki tek hukuki ilişkinin imzalanan protokol gereği doğan teminat senedine dayalı ilişki olduğunu, … şirketinin borçlarının sıralı, hepsinin muacceliyet kazanan ve … şirketi tarafından hangi borç için ödeme alındığı makbuzlanmamış borçlar olduğundan TBK.’nun 102/1 maddesi gereği … A.Ş. tarafından … şirketine 10.05.2013 tarihinde yapılan ödemenin muaccel hale gelmiş ilk borç için alınması gerektiğini belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılması istemi ile istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE:
Dava, ticari satımdan kaynaklanan alacağın tahsili için yapılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Davacı … A.Ş. ile … Şti. ve davalı … arasında imzalanan 27.03.2013 tarihli protokolün A maddesinde, davalı … tarafından … projesi için davacı … AŞ.’ne 30.06.2013 vadeli 150.000.TL tutarlı teminat senedi verildiği ve davacı … A.Ş.’nin bu senede karşılık …. Şti.’ne … Projesi malzemesinden 150.000.TL’ lik malzemeyi teslim edeceği; B maddesinde, … Şti.’nin ilk yüklemesini yapınca tahsil edeceği tutarın içinden toplam malzeme parasını … A.Ş.’ne ödeyeceği ve …’ın senedinin iade edileceği; C maddesinde, … Şti.’nin … tarafından … A.Ş.’ne verilen teminat senedine karşılık 300.000.TL tutarlı ve ortaklar kefaletli bir teminat senedi vereceği ve … tarafından …’ a senedin iadesini takiben bu teminat senedinin … Şti.’ne iade edileceği, hüküm altına alınmıştır.
Dosyadaki belgelere, kararın dayandığı delillerle, usul ve yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle hükme esas alınan bilirkişi rapor ve ek raporlarının oluşa, somut olayın özelliklerine uygun, açık, anlaşılır, taraf ve yargı denetimine uygun olmasına, taraflar ve dava dışı … Şti. arasında imzalanan 27.03.2013 tarihli protokol gereğince davalı … tarafından … projesi için davacı … AŞ.’ne 30.06.2013 vadeli 150.000.TL tutarlı teminat senedi verildiği ve davacı … A.Ş.’nin bu senede karşılık …. Şti.ne … Projesi malzemesinden 153.259.90.TL’ lik malzemeyi teslim ettiği ancak dava dışı … Şti.’nin, dava dışı … A.Ş.’den 04.04.2013 tarihinde 125.571.USD tahsil etmesine rağmen 27.03.2013 tarihli protokolün B maddesi gereğince davacıya ödemesi gereken malzeme bedelini ödememesine göre davacının alacağını 30.06.2013 vade tarihli teminat senedine istinaden davalıdan tahsilini isteyebileceğine, dava dışı … A.Ş. tarafından 10.05.2013-22.05.2013 tarihleri arasında davacıya ve davacının istediği kişilere yapılan toplam 214.413.81.USD ödemenin, dava dışı …. Şti.’nin … Projesini tamamlayamaması ve bu projenin davacı tarafından tamamlanması için 08.05.2013 tarihinde dava dışı … Şti’ nin … A.Ş.’den olan 225.000.USD (doğmuş ve doğacak) alacaklarını davacıya temlik etmesi nedeniyle yapılmış olduğunun anlaşılmasına göre; kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından, davalı vekilinin yerinde bulunmayan istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-İzmir 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/09/2018 tarih ve 2014/1201 Esas, 2018/987 Karar sayılı hükmü usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davalı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b-1. maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf başvurusu sırasında alınması gereken 10.259,13.TL nispi harçtan peşin olarak yatırılan 2.564,80.TL harcın mahsubu ile bakiye 7.694,33.TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-İstinaf başvurusu sırasında davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından davacı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Kararın kesinleştirme, harç ikmali ve gider/delil avansı ikmali/iadesi işlemlerinin yerel mahkemece yerine getirilmesine,
6-Kararın Dairemizce taraf vekillerine tebliğine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 361. maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere 25/11/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.