Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2019/1429 E. 2023/216 K. 02.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2019/1429
KARAR NO : 2023/216

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KARŞIYAKA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 29/03/2019
NUMARASI : 2016/132 Esas 2019/183 Karar
DAVA : İTİRAZIN İPTALİ
KARAR TARİHİ : 02/02/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 02/02/2023

Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/132 Esas ve 2019/183 Karar sayılı dava dosyasından yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya, Dairemize gönderilmiş olmakla HMK’nın 353. maddesi uyarınca dosya üzerinden inceleme yapıldı.

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

Mahkemece yapılan açık yargılama sonucunda; ”… Davacı vekili sunduğu dava dilekçesinde özetle; davalı aleyhine müvekkiline olan borcundan dolayı Foça Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/124 D.iş sayılı dosyası ile ihtiyati haciz kararı alıp Foça İcra Müdürlüğü’nün 2015/827 esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, takibe itiraz ederek takibi durdurduğunu, davalının Trol ile balık avcılığı yaparak ÖTVsiz yakıt kullandığını, bu yakıtı belirli şirket ve bayilerin satabildiğini, müvekkilinin de … A.Ş. ile hizmet sözleşmesi yaparak balıkçılara ÖTVsiz mazot sattığını, ÖTVsiz yakıt satışını her şirketin yapamadığını, müvekkilinin icra takibine konu olan borçlunun … A.Ş.’ne olan toplam 11 adet faturadan kaynaklanan borcunu … A.Ş.’ne müvekkilinin ödemek zorunda kaldığını, ödemediği taktirde hizmet sözleşmesinin iptal olacağını ileri sürerek davalı adına kayıtlı …-1 (1435236) (Bağlama limanı …, sicil limanı …, bağlama no:…, sicil no:…) isimli teknesini ve …-2 (1426301) (bağlama limanı …, sicil limanı …, Bağlama No: …, sicil no:…) isimli teknelerinin kaydına teminatsız ihtiyati haciz kararı verilmesine, davanın kabulüne, davalının Foça İcra Müdürlüğünün 2015/827 esas sayılı dosyasına yapmış olduğu haksız ve kötü niyetli itirazının iptaline, takibin devamına, davalı aleyhine alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesi ile; müvekkilinin … A.Ş.’den davacı şirket aracılığı ile ÖTVsiz yakıt satın aldığının doğru olduğunu, bunun yanında başka şirketler aracılığı ile de ÖTVsiz yakıt satın aldığını, davacının aracılık ettiği tüm dağıtım şirketlerinin faturaları müvekkiline kestiğini ancak ödemelerin en başından beri aracı bayi … Şti.’ne yapıldığını, davaya konu edilen faturaların tümünün 2008, 2009 tarihli olup davacı şirket tarafından müvekkili lehine tüm bu faturalara konu alacak için iskonto yapıldığını, davacı tarafça alacaktan vazgeçildiğini, davacı şirketin müvekkilinin kendi şirketi ile çalışmasını teşvik, müşteri kaybetmeme amacıyla söz konusu iskontoyu yaptığını, davacının aracılık ettiği tüm satın almalarda ödemelerin davacıya yapıldığını, hayatın olağan akışı içinde hiçbir ticari şirket faturaya dayalı bir alacağının tahsili için 8 veya 9 yıl beklemeyeceğini, yapılan iskonto uygulaması taraflar arasında bu konuda bir anlaşma olmamasına rağmen ticari teamül haline geldiğini, ödemelerin fatura üzerinden değil aradaki cari hesap üzerinden olduğunu, müvekkilinin av yasaklarının başlamasından önce en son 8 Nisan 2015 tarihinde davacadan yakıt aldığını ve daha sonra iş ilişkisini bitirdiğini, bunun üzerine kendileri ile çalışmayan müvekkiline iskonto yaptıkları bedelleri Foça İcra Müdürlüğünün 2015/827 esas sayılı dosyasının talep ederek icra takibini başlattığını, haksız açılan bu takibe itiraz edilerek takibin durduğunu, bu nedenlerle haksız ve hukuka aykırı açılan davanın reddine, yargılama gider ve ücreti vekaletin davacı yan üzerinde bırakılmasına, haksız açılmış tutar üzerinden de %20 kötü niyet tazminatı ödemelerine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, İİK.nun 67.maddesinde açılmış olup, ticari ilişki kapsamında fatura alacağının tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine yöneliktir.
Harçlandırılan dava değeri; 55.860,66-TL’dir.
Foça İcra Müdürlüğünün 2015/827 Esas icra takip dosyasının incelenmesinde; alacaklısının davacı, borçlusunun davalı olduğu, takibin 55.860,66-TL asıl alacak üzerinden yapılan ilamsız icra takibi olduğu, takibin dayanağının 11 adet faturaya ve Foça Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/124 D.iş sayılı dosyasına dayandığı, ödeme emrinin davalı-borçluya tebliğ edildiği, takibe davalı-borçlu tarafından 18/12/2015 tarihinde takibe, borca, faize, tüm fer’ilerine, faiz oranına itiraz edildiği, takibin durduğu tespit edilmiştir.
Taraflar arasında ticari ilişkinin varlığı konusunuda uyuşmazlık bulunmadığı uyuşmazlığın bu ilişki kapsamında davacının davalıya iskonto uygulayıp uygulamadığı, davalı yanca alınan mal bedellerinin ödenip ödenmediği icra takibine konu olan alacağın varlığı ve miktarı konusunda tespit edilmiştir.
Davanın niteliği gereği davacı alacaklının, davanın ve takibin dayanağı olan alacağın varlığı ve miktarını ispatlamak durumundadır. Bu kapsamda davacı vekili delil olarak; Foça İcra Müdürlüğü’nün 2015/827 Esas sayılı dosyası, takibe konu faturalar, borcun müvekkili tarafından ödendiğini gösterir belge, hizmet sözleşmesi, borçlunun ÖTV’siz yakıta tabi olduğunu gösterir kayıtlar ve defterleri, müvekkiline ait ÖTV’siz yakıtlara ilişkin Ulaştırma Bakanlığı Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğünden alınan iki adet K1 yetki belgesi, mazot K1 belgesine işlenmiş olan tankerler ile taşındığından dolayı irsaliyeli faturaların alt kısmında yakıtı dağıtıcı firmadan teslim alarak balıkçı teknelerine ulaştıran müvekkilinin tankerine ait plakalar, SGK hizmet listesi, müvekkilinin ticari defter ve kayıtları, tanık anlatımları ve bilirkişi incelemesine dayanmış ve dayanak belgelerini dosyaya sunmuştur.
Davalı vekili karşı delil olarak; davacı tarafça müvekkilinin muhasebecisine gönderilen belge örnekleri, ticari defterler, tanık anlatımı ve bilirkişi incelemesine dayanmış ve dayanak belgelerini dosyaya sunmuştur.
Mahkememizin 27/01/2017 tarihli celsesinde verilen ara kararı gereğince; talimat yolu ile davalı tarafın ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Talimat yolu ile alınan bilikişi raporunda; davalıya ait ticari defter ve kayıtları bildirilen adreste bulunamadığından incelenememiş olup, dava dosyasına sunulmuş bulunan ekstreler ve diğer belgelerden anlaşılacağı üzere davalı tarafın kayıtlarında 2009 yıllarından devir gelen 25.659,62-TL borç bakiyesi olduğu, 2010 yılında bu borcun sıfırlandığı, borç bakiyesi kalmadığı, 30.000,00-TL’lik ve 58.430,57-TL’lik iskontolar yapılıp hesaptan düşüldüğü bildirilmiştir.
Mahkememizin 28/08/2017 tarihli ara kararı uyarınca; davalı tarafın ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi … tarafından mahkememize sunulan 19/09/2017 havale tarihli raporda; davacı şirket tarafından sunulan 2012 yılına ait yevmiye defterlerinin kanuni süresi içinde açılış tasdiklerinin yapıldığı, 2012 yılına ait Yevmiye defterlerinin kapanış tasdiklerinin yapıldığı, kayıtların gününde işlenmiş olduğu, bu sebeple 2012 yılı yevmiye defterinin sahibi lehine kesin delil olma özelliğine haiz olduğu, ancak; 2009 – 2010 ve 2011 yıllama ait Yevmiye Defterlerinin kanuni süresi içinde açılış tasdiklerinin yapıldığı, 2009 – 2010 ve 2011 yıllanma ait Yevmiye defterlerinin kapanış tasdiklerinin yapılmadığı, bu sebeple 2009 – 2010 ve 2011 yıllan defterlerinin sahibi lehine kesin delil olma özelliğine haiz olmadığı, ayrıca davalı tarafından 2009 – 2010 – 2011 ve 2012 yıllarına ait defter-i kebir ve envanter defterleri mahkemeye sunulmadığından, anılan defterlerin noter açılış bilgilerinin görülmediği, davaya konu 11 adet faturanın ödemelerinin …. Şti. tarafından yapıldığı, 01.12.2015 tarihinde … Bölge Müdürlüğü – … A.Ş. tarafından kaşelenip imzalanan dilekçenin fotokopisinin incelenmesinde görüldüğü, davalı vekili tarafından 2008 yılına ait yevmiye defterleri, mahkeyeye sunulmadığından 2008 yılı … A.Ş.’nin, davalıya düzenlediği faturaların yevmiye defterine işlenip işlenmediği incelenemediği, 2009 yılı yevmiye defterinin 29. sayfasının 02.03.2009 tarih, 110 nolu yevmiye maddesi incelendiğinde; D290216 … açıklamasıyla, 150.00.001 Akaryakıt Hs. Borç hanesine 3.887,22.-TL, 191.52.018 %18 indirilecek KDV hesabı borç hanesine 699,70-TL ve karşılığında 131.00.001 … hesabının alacak hanesine 4.586,9.-TL kaydedildiği, 02.03.2017 tarih, D290217 nolu KDV dahil 4.586,92-TL tutarlı faturanın yevmiye defterine hiç işlenmediği, 2009 yılı yevmiye defterinin 34. sayfasının, 17.03.2009 tarih, 128 nolu yevmiye maddesi incelendiğinde; D290544 … açıklamasıyla, 150.00.001 Akaryakıt Hs. Borç hanesine 3.090,19-TL, 191.52,018 %18 indirilecek KDV hesabı borç hanesine 556,23-TL ve karşılığında 131.00.001 … hesabının alacak hanesine ödediği açıklamasıyla 3.646,42-TL kaydedildiği, yevmiye maddelerinde görüldüğü üzere … A.Ş.’nin hesabı kullanılmamış, onun yerine … ortaklardan alacaklar hesabı alacaklandırıldığı, davalıya ait 2009-2010-2011 ve 2012 yıllarına ait yevmiye defterlerinin açılış ve kapanış maddelerinin incelenmesinde; 320.00.112 Hesap kodlu, … A.Ş.’nin; 2009 yılı açılış maddesinde yazılmadığı, 8.288,10-TL bakiyeyle kapatıldığı, 2010 yılı açılış maddesinde 8.288,10-TL bakiyeyle açılıp, 80.435,88.-TL bakiyeyle kapatıldığı, 2011 yılı açılış maddesinde 80.435,88-TL bakiyeyle açılıp, kapanış maddesinde hiç yazılmadığı, 2012 yılı açılış ve kapanış maddelerinde hiç yazılmadığı, davalıya ait 2009-2010-2011 ve 2012 yıllarına ait yevmiye defterlerinin açılış ve kapanış maddelerinin incelenmesinde; 320.00.113 Hesap kodlu, … A.Ş.’nin; 2009 yılı açılış maddesinde yazılmadığı, 25.659,62-TL bakiyeyle kapatıldığı, 2010 yılı açılış maddesinde 25,659,62-TL bakiyeyle açılıp, kapanış maddesinde hiç yazılmadığı, 2011 yılı açılış ve kapanış maddelerinde hiç yazılmadığı, 2012 yılı açılış ve kapanış maddelerinde hiç yazılmadığı, davalıya ait 2009-2010-2011 ve 2012 yıllarına ait yevmiye defterlerinin açılış ve kapanış maddelerinin incelenmesinde; 320.10.002 Hesap kodlu, …. Şti.’nin; 2009 yılı açılış ve kapanış maddelerinde hiç yazılmadığı, 2010 yılı açılış ve kapanış maddelerinde hiç yazılmadığı, 2011 yılı açılış maddesinde yazılmadığı, 33.478,61-TL bakiyeyle kapatıldığı, 2012 yılı açılış maddesinde 33,478,61-TL bakiyeyle açılıp, 59.856,84-TL bakiyeyle kapatıldığı, davalıya ait 08.02.2008 tarih, A-l seri, 00551 no ile 29.04.2009 tarih, A-l seri, 00696 nolu, toplamda 145 adet irsaliyenin tamamının … Firmasına, adresi, vergi dairesi, vergi nosu, düzenleme tarihi ve fiili sevk tarihi, cinsi ve miktarı yazılarak düzenlendiği; teslim eden ve teslim alan hanelerinde isim yazmadığı ancak teslim alan ve teslim eden kişilerin imzalarının bulunduğu tespit edilmiş olup ayrıca davalıya ait 2009 – 2010 – 2011 ve 2012 yıllarına ait yevmiye defterlerinde, … Firmasına ait devir bakiyeleri değerlendirildiğinde, buna göre; 120,10.005 – S.S. ….’nin 2009 yılı açılış maddesinde yazılmadığı, 96.218,20-TL bakiyeyle kapatıldığı, 2010 yılı açılış maddesinde 96.218,20-TL bakiyeyle açılıp, 34.889,40-TL bakiyeyle kapatıldığı, 2011 yılı açılış; maddesinde 34.889,40-TL bakiyeyle açılıp, 143.775,60-TL bakiyeyle kapatıldığı, 2012 yılı açılış maddesinde 143.775,60.-TL bakiyeyle açılıp, 105.525,60-TL bakiyeyle kapatıldığı, davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinin ekinde …. Şti. Cari Hesap Defteri başlıklı listenin 20.satırında 23.04.2014 tarihinde iskonto tahsilatı açıklamasıyla 22.711,00-TL alacak hanesine kaydedildiği, ayrıca 30.10.2014 tarihinde iskonto tahsilatı açıklamasıyla 58.430,57-TL alacak hanesine kaydedilerek hesap bakiyesinin sıfırlandığı, ancak; davalı …’ye ait 2014 yılı resmi defterleri sunulmadığından 2014 yılında yapılan iki ayrı iskonto tahsilatlarının, yevmiye defterine işlenip, işlenmediğinin tespiti yapılamadığı, dava dosyasında davacı yandan 55.660,66.-TL tutarındaki toplam alacağın fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve tahsilde tekerrür olmamak şartıyla takip tarihinden itibaren fiili ödeme tarihine kadar asıl alacağa işleyecek yıllık %9 yasal faiz ve değişen oranlardaki faizi ile icra giderleri ve avukatlık ücreti ile birlikte tahsili istemi ile, dava konusu edildiği bildirilmiştir.
Mahkememizin 20/11/2017 tarihli celsesinde verilen ara kararı gereğince; davalı tarafın eksik bıraktığı defterler üzerinde bilirkişi incelemesi yapılarak ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi … tarafından mahkememize sunulan 29/01/2018 havale tarihli ek raporda; iskonto uygulanmasına dair herhangi bir tespitin yapılmadığı sadece davalı 2014 yılı resmi defterlerinde 6.190,44+58.340,57 = 64.531,01 TL olarak 320.00.001 … A.Ş. hesabına borç kaydı yapıldığı bildirilmiştir.
Dosya içerisine alınan deliller birlikte değerlendirildiğinde gerçeğe ve hukuka uygun görülerek hükme esas alınan bilirkişi raporunda da belirtiği üzere, taraflar arasında ticari ilişkinin bulunduğu, taraflar arasında mazot alışverişinde iskonto uygulamasının yapıldığına dair herhangi bir yazılı belge sunulmadığı teamülen böyle bir iskonto uygulaması olduğunun da tespit edilemediği, davacının usulüne uygun tutulan ticari defterlerinde davalıdan 15.151,20-TL alacağının bulunduğunun tespit edildiği, davalı tarafın ticari defterlerinin sunulmadığı, davacının 15.151,20-TL alacağını davalıdan istenebileceği, davalının Karşıyaka 3. İcra Müdürlüğü’nün 2017/5891 Esas sayılı icra takip dosyasında bu miktara yapmış olduğu itirazın iptali gerektiği, iptal edilen miktar üzerinden alacak likit olduğundan İİK.nun 67.maddesi uyarınca % 20 tazminat verilmesi gerektiği…” gerekçesi ile, Davanın 55.860,66-TL üzerinden KABULÜNE, Davalının Foça İcra Müdürlüğü’nün 2015/827 Esas sayılı icra takibine itirazının iptaline, takibin bu miktar üzerinden talepnamedeki şartlarla devamına, Davacı yararına %20 (11.172,13-TL) tazminat verilmesine, karar verilmiş, verilen bu karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.

İSTİNAF NEDENLERİ:

Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişinin inceleme esnasında tek taraflı yazı veya delil alamayacağını, bunlar ile bilirkişi raporu hazırlayamayacağı gibi bilirkişi raporuna dayanakta yapamayacağını, uyuşmazlıkta yazılı delil başlangıcına dayandıklarından tanık dinletme talepleri hakkında bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, 2008 yılından itibaren çalışan tarafların 2014 ve 2015 yıllarında iskonto uygulamasına geçtiğini ve davacı yana ait cari hesap ekstresinden de görüleceği üzere geçmiş dönemlere yönelik ek bir iskonto uygulaması yapılarak ticari ilişkinin devamının amaçlandığını, mahkemece iskonto yapılmasına dair bir teamül olup olmadığının defterler üzerinde inceleme yapılarak belirlenmesi istenmiş ise de, davacının iskonto uyguladığını ikrar etmesine rağmen bilirkişinin böyle bir uygulamanın olmadığını belirtmesinin izah edilemeyeceğini, 6 yıl ve 600.000 litre için ekstra 58.430.00.TL iskonto almasının hiçte gerçek dışı olmadığını, 2014 yılında davacı tarafından gönderilen ve dosyaya ibraz edilen cari hesap tablosunda da 22.711.TL ve 58.430.TL’lık iskonto kayıtlarının görünmekte olduğunu ve karşılıklı mutabakat yapıldığını belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.

DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE:

Dava, fatura alacağının tahsili için yapılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Dosyadaki belgelere, kararın dayandığı delillerle, usul ve yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle hükme esas alınan bilirkişi raporunun oluşa, somut olayın özelliklerine uygun, açık, anlaşılır, taraf ve yargı denetimine uygun olmasına, taraflar arasında iskonto yapılacağı yönünde bir anlaşmanın bulunmamasına, taraflar arasında iskonto uygulanması yönünde ticari teamül oluştuğu savunmasının davalı tarafından ispatlanamamasına, alacağın likit ve belirlenebilir olmasına, yargılamada eksiklik bulunmamasına, kararda kamu düzenine ilişkin bir aykırılık bulunmamasına göre; kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davalı vekilinin yerinde bulunmayan istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;

1-Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 29/03/2019 tarih ve 2016/132 Esas 2019/183 Karar sayılı hükmü usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davalı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b-1. maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf başvurusu sırasında alınması gereken 3.815,84.TL nispi ilam harcından peşin olarak alınan 953,97.TL harcın mahsubu ile bakiye 2.861,87.TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-İstinaf başvurusu sırasında davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından davacı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ikmali ve gider avansı iadesi işlemlerinin yerel mahkemece yerine getirilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 362/(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere 02/02/2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.