Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2018/1933 E. 2021/753 K. 29.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2018/1933
KARAR NO : 2021/753
KARAR TARİHİ : 29/04/2021

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/04/2018
NUMARASI : 2015/1512 Esas-2018/435 Karar
DAVANIN KONUSU : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 29/04/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 05/05/2021
İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesinin 17/04/2018 tarihli ve 2015/1512 Esas-2018/435 Karar sayılı kararına karşı süresinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla, istinaf incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilen dosya HMK’nın 353. maddesi uyarınca incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; davalı şirket ile müvekkili davacı şirket arasında 31/10/2014 yürürlük tarihli ….. Barter usülü ile oda yenileme işi sözleşmesi karşılığı garantili oda satış sözleşmesi yapıldığı, sözleşme kapsamında sözleşme hükümlerinin kısmen yerine getirildiği, konaklama bedellerinin ödenmediği, garantili odaların doldurulmadığından bahisle 133.527,70-TL garantili oda satışlarına bağlı no-show faturalarından kalan ve ve 74.518,76-TL gerçekleşen konaklama faturalarına bağlı toplam 208.046,46 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davacı delil olarak; 09/04/2014 tarihli ….. Barter Usulü ile oda yenileme işi sözleşmesi karşılığı garantili oda satış sözleşmesi, cari hesap ekstresi, ….. Noterliğinin 20/11/2015 tarih 22983 yevmiye nolu ihtarnamesi, Bartır konulu oda tadilatı cari hesabı, ….. Noterliğinin 20531 yevmiye nolu fatura aslı gönderimi, bilirkişi incelemesi, tanık delillerine dayanmıştır.

CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, reddinin gerektiğini, davacı taraf ile bartır usulü oda yenileme işi yapıldığını, garantili oda satış sözleşmesinin bartır sözleşmesinin eki niteliğinde olduğunu, yurtdışı müşterilerinin konaklaması için sözleşmeler imzalandığını, garantili oda satış sözleşmesinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediği yönündeki iddiaların doğru olmadığını, sözleşme kapsamında müvekkili firmaya tahsis edilen 80 adet odanın satışının davacı firmanın 12/06/2015 tarihli mailde belirtildiği üzere durdurulduğunu , sonrasında ise ihtarname ile satışını durduğu odalara ilişkin no-show bedelini talep ettiğini , bu ihtarnamede belirtilen faturaların , sözleşmenin davacı tarafından tek taraflı olarak fesh edildiği 12/06/2015 tarihinden sonrasına ilişkin olduğunu, davacı tarafa keşide edilen 50.000 TL kazanç kaybı ve otel odalarında gerçekleştirilen, inşaat bedeli 32.804,00 TL bedelli fatura bedellerinin ödenmesi için keşide edilen ihtarname içeriğine göre davacı yandan alacaklı bulunduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Davalı vekili delil olarak ; oda yenileme işi sözleşmesi, 14/08/2015 tarihli 235094 seri nolu 32.804-TL bedelli fatura nüshası, 01/04/2015 tarihli yurtdışı müşterilerinin konaklamasına ilişkin sözleşme, 06/07/2015 tarihinde gönderilen mail çıktısı, davacı yan tarafından müvekkili firmaya keşide edilen ….. Noterliğinn 12/10/2015 tarihli 20531 yevmiye nolu ihtarnamesi, müvekkili firma tarafından tanzim edilen 22/12/2015 tarihli 235365 seri nolu 50.000-TL bedelli fatura nüshası, müvekkili firma tarafından tanzim edilen 14/08/2015 tarihli 235094 seri nolu 32.804-TL bedelli fatura nüshası, bilirkişi incelemesine dayanmıştır.
MAHKEMESİNCE : Toplanan deliller, bütün dosya kapsamı ve alınan bilirkişi raporlarına göre; taraflar arasında 31/10/2014 tarihli garantili oda satış sözleşmesi yapıldığı, sözleşme kapsamında garantili odaların fiyatlarının ve kullanım şartlarının belirlenmiş olduğu, garantili oda sözleşmesinin yürürlüğü aşamasında 01/04/2015 tarihinde mail yazışması ile taraf yetkililerinin sözleşme yaparak tahsis edilen garantili odalardan 10 adedinin Romanya pazarı için kullanımının ön görüldüğü, buna ilişkin şartların belirlendiği, taraf yetkililerince sözleşmenin imzalanmış olduğu, ayrıca 28/04/2015 tarihinde garantili odalardan 5 adedinin İran pazarı için mail üzerinden anlaşma yapıldığı, 05/05/2015 tarihli mail kapsamında da dış pazarın ….. tarafından kullanılacağının belirtilmiş olduğunu, dış pazar yönünden mail üzerinden yapılan anlaşmaların geçerli olduğu, geçersizliğine ilişkin herhangi bir durumun söz konusu olmadığı, anlaşmaların davacı yönünden yetkili ….. tarafından temsil edildiği, davalı yönünden de şirket yetkilisi …..’a gönderilmiş olduğu görülmüştür.
Rapor kapsamında taraflar arasında barter usulü oda yenileme sözleşmesi kapsamında oda yenileme konusu ile ilgili olarak açıklama yapılmış ise de açılan davada garantili oda satış sözleşmesine dayalı olarak konaklama bedeli olarak alacağın tahsilinin talep edildiği, bu sebeple konaklama dışında bilirkişi değerlendirmeleri dikkate alınmamıştır.
Raporlar kapsamı itibariyle davalının 31/10/2014 tarihli sözleşme kapsamında yurt içi konaklama ve yurt dışı konaklama sözleşmeleri dikkate alınarak davacı alacağının 114.634,65-TL olduğu, avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili gerektiği anlaşıldığından davanın kısmen kabulü ile 114.634,65-TL’nin 25/12/2015 dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ait istemin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURU : Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle;
hükme esas alınan bilirkişi raporlarında davacı defterlerinde müvekkili firma aleyhine kaydedilen borç kayıtlarının doğruluğu kabul edilirken, davalı firma defterlerinde davacı adına kaydedilen borçların ise “davacı defterlerinde kaydı bulunmadığı ve davalınıın bunu ispatlayamadığı” gerekçesiyle kabul edilmemesi ve bu yöndeki tüm itirazlarının Mahkemece dikkate alınmadan müvekkilii firma aleyhine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, bilirkişi raporunda müvekkili firmanın uğradığı müspet zarar hesaplanmadan davacı kayıtlarında bulunmadığından bahisle anılan 50.000,00-TL tutarındaki faturanın yapılan hesaplamalara dahil edilmemesi ve müvekkil firma aleyhine hukuka aykırı tespitler içeren bilirkişi raporunun hükme esas alınmasının hukuka aykırı olduğunu,
konaklama dışındaki bilirkişi değerlendirmelerinin dikkate alınmamasının hukuka aykırı olduğunu,
müvekkil firmanın yurt dışı müşterileri için garanti edilen odaların davacı yanca iptal edilmesine rağmen iptal tarihinden sonra müvekkil firmanın garantili odaların satışının gerçekleştirilemediği gerekçesiyle müvekkil firma aleyhine karar verilmesi hukuka aykırı olduğunu ,
Yerel Mahkemece her ne kadar yalnızca garantili oda satış sözleşmesine ilişkin konaklama bedeli alacağının dikkate alındığı belirtilmiş ise de davacı lehine, davalı müvekkili firma aleyhine olarak davacının cari hesap kayıtlarının dikkate alınması ancak müvekkil firma lehine değerlendirilmesi gereken müvekkil firma tarafından …..’nin odalarında yapılan inşaat bedeline ilişkin tanzim edilen 14.08.2015 tarihli, 235094 seri numaralı, 32.804,00-TL bedelli faturanın hükümde tesis edilirken dikkate alınmamasının hukuka aykırı olduğunu,
6100 sayılı hukuk muhakemeleri kanunu’nun 267’nci maddesinin “mahkeme, bilirkişi olarak, yalnızca bir kişiyi görevlendirebilir. ancak, gerekçesi açıkça gösterilmek suretiyle, tek sayıda, birden fazla kişiden oluşacak bir kurulun bilirkişi olarak görevlendirilmesi de mümkündür” hükmüne aykırı olarak iki kişiden oluşan bilirkişi heyetinin raporuna dayanarak hüküm tesis etmesinin yasaya aykırı olduğunu, beyanla kararın tümden reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, garantili oda satışlarına bağlı no-show faturalarından kalan ve gerçekleşen konaklama faturalarına bağlı alacağın tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece otel işletmesi konusunda uzman bilirkişi ile mali müşavir bilirkişiden oluşan bilirkişiden alınan 19/06/2016 havale tarihli raporda; davacı ve davalı defterlerinin usülüne uygun tutulduğu, taraflar arasında ticari ilişkinin bulunduğu, 09.2014 tarihli sözleşme dışında süre gelen ticari ilişki yönünden 31/03/2015 tarihi itibariyle her iki tarafın ticari defterlerine göre davacının davalıdan alacağı 29.999,81-TL olarak belirlenmiş olup, yine davalı ticari defterlerine göre 31/10/2015 tarihi itibariyle 09.2014 tarihli sözleşme dışında davalının davacıdan alacağı olan 32.804-TL bu bedel davacı kayıtlarında olmadığından söz konusu işleme dayanak oluşturacak işlerin yapıldığı davalı tarafından ispatlanır ve bu faturanın davacıya ibraz edildiği belgelenir ise 09.2014 tarihli sözleşme dışında süre gelen ticari ilişki yönünden 31/10/2015 tarihi itibariyle davalının davacıdan 32.804-TL-29.999,81-TL = 2.804,19-TL alacağı olacağı, davalının bu durumu belgeleyememesi halinde ise 09.2014 tarihil sözleşme dışında süre gelen ticari ilişki yönünden 31/10/2015 tarihi itibariyle davacının davalıdan 29.999,81-TL alacağı olacağı, davalı tarafından davacı adına düzenlenen 22/12/2015 tarih 235365 seri nolu 50.000-TL bedelli 01/04/2015 tarihinde yapılan ek protokolün tek tarafları feshinden dolayı uğranılan kar kaybı açıklamalı fatura davalı kayıtlarında davacı adına borç kayıtlanmış iken davacı kayıtlarında bulunmadığı, ancak dava dosyasındaki sözleşme ve ekleri incelendiği hangi koşullarda kar kaybına ilişkin fatura kesileceğinin düzenlenmediği görüldüğünden ve 50.000-TL bedelin nasıl hesaplandığı ve neye göre belirlendiği anlaşılamadığından bu fatura davacı ticari defterlerinde de olmadığından yapılacak hesaplamalarda dikkate alınmadığı, mahkeme 09.2014 tarihli ….. barter usulü ile oda yenileme işi sözleşmesi karşılığı garantili oda satış sözleşmesine ek olarak düzenlenen ana sözleşmede davacı adına imzaları bulunmayan davacı ….. A.Ş adına Satış Pazarlama Müdürü ….. ve Satış Pazarlama Müdür Yardımcısı ….. ile davalı ….. A.Ş arasında 01/04/2015 tarihli davalı acentenin 2015 yaz dönemi iç pazar kontenjanından 10 standart odanın, Romanya pazarı için fiyatlandırılmasını içeren sözleşmeyi geçerli saymaz ise dava tarihi itibariyle davacının davalıdan 177.046,65-TL alacağı olacağı, mahkeme 09.2014 tarihli ….. barter usulü ile oda yenileme işi sözleşmesi karşılığı garantili oda satış sözleşmesine ek olarak düzenlenen ana sözleşmede davacı adına imzaları bulunmayan davacı ….. A.Ş adına Satış Pazarlama Müdürü ….. ve Satış Pazarlama Müdür Yardımcısı ….. ile davalı ….. A.Ş arasında 01/04/2015 tarihli davalı acentenin 2015 yaz dönemi iç pazar kontenjanından 10 standart odanın Romanya pazarı için fiyatlandırılmasını içeren sözleşmeyi geçerli sayar ise dava tarihi itibariyle davacının davalıdan 125.656,65-TL alacağı olacağı, tarafların borç, alacak ilişkisi ticari işleme dayandığından davacının davalıdan alacağı bedel için dava tarihinden itibaren avans fazi çalıştırılması gerektiği bildirilmiştir.
Mahkemece turizm konusunda uzman bilirkişiden …..’nin oda sayısının ve her bir güne ait ayrı ayrı toplam müşteri sayısının tespit edilmesi husunda rapor alınmış bilirkişinin 05/06/2017 tarihli raporunda, ; otelin toplam 434 odasının mevcut olduğunu, 15/06/2015 ile 27/09/2015 tarih aralıındaki verilerin tarafından “Fidelio” yazılımı kullanılarak incelenmesi sonucunda belirtilen tarih aralığındaki her bir güne ait ayrı ayrı günlük müşteri sayılarının tespit edildiğini, No-show kayıtlarındaki müşteri sayılarının toplam müşteri sayılarından çıkarılması ile elde edilen “Belirtilen tarihlerde fiilen otelde konaklayan müşteri sayılarının” raporun beşinci sayfasında ayrıntılı şekilde sunduğunu bildirmiştir.
Mahkemece bilirkişi heyetinden alınan 26/02/2018 tarihli ek raporlarında sonuç olarak; mahkeme 09.2014 tarihli ….. barter usulü ile oda yenileme işi sözleşmesi karşılığı garantili oda satış sözleşmesine ek olarak düzenlenen ana sözleşmede davacı adına imzaları bulunmayan davacı ….. A.Ş adına Satış Pazarlama Müdürü ….. ve Satış Pazarlama Müdür Yardımcısı ….. ile davalı ….. A.Ş arasında 01/04/2015 tarihli davalı acentenin 2015 yaz dönemi iç pazar kontenjanından 10 standart odanın, Romanya pazarı için fiyatlandırılmasını içeren sözleşmeyi ve yine ….. A.Ş adına Satış Pazarlama Müdürü ….. ve Satış Pazarlama Müdür Yardımcısı ….. ile davalı ….. A.Ş arasında 05/05/2015 tarihli davalı acentenin 2015 yaz dönemi iç pazar kontenjanından 5 standart odanın, İran pazarı için fiyatlandırılmasını içeren sözleşmeyi geçerli saymaz ise dava tarihi itibariyle davacının, davalıdan 177.046,65-TL alacağı olacağı,
Mahkeme 09.2014 tarihli ….. barter usulü ile oda yenileme işi sözleşmesi karşılığı garantili oda satış sözleşmesine ek olarak düzenlenen ana sözleşmede davacı adına imzaları bulunmayan davacı ….. A.Ş adına Satış Pazarlama Müdürü ….. ve Satış Pazarlama Müdür Yardımcısı ….. ile davalı ….. A.Ş arasında 01/04/2015 tarihli davalı acentenin 2015 yaz dönemi iç pazar kontenjanından 10 standart odanın, Romanya pazarı için fiyatlandırılmasını içeren sözleşmeyi geçerli sayar ise dava tarihi itibariyle davacının davalıdan 126.004,65-TL alacağı olacağı,
Mahkeme 09.2014 tarihli ….. barter usulü ile oda yenileme işi sözleşmesi karşılığı garantili oda satış sözleşmesine ek olarak düzenlenen ana sözleşmede davacı adına imzaları bulunmayan davacı ….. A.Ş adına Satış Pazarlama Müdürü ….. ve Satış Pazarlama Müdür Yardımcısı ….. ile davalı ….. A.Ş arasında 01/04/2015 tarihli davalı acentenin 2015 yaz dönemi iç pazar kontenjanından 10 standart odanın Romanya pazarı için fiyatlandırılmasını içeren sözleşmeyi ve yine ek olarak düzenlenen ana sözleşmede davacı adına imzaları bulunmayan davacı ….. A.Ş adına Satış Pazarlama Müdürü ….. ve Satış Pazarlama Müdür Yardımcısı ….. ile davalı ….. A.Ş arasında 05/05/2015 tarihli davalı acentenin 2015 yaz dönemi iç pazar kontenjanından 5 standart odanın İran pazarı için fiyatlandırılmasını içeren sözleşmeyi geçerli sayar ise dava tarihi itibariyle davacının, davalıdan 114.634,65-TL alacağı olacağı,
Tarafların borç, alacak ilişkisi ticari işleme dayandığından davacının davalıdan alacağı bedel için dava tarihinden itibaren avans faizi çalıştırılması gerektiği, davalı taraf vekilinin 13/04/2017 tarihli beyanı ekinde dosyaya sunulmuş olan müşteri listesi çıktısında bulunan isimler ile …..’de konaklayan müşterilerin karşılaştırılması sonucunda, listedeki müşteriler için üç adet odada konaklama gerçekleştirildiği tespit edildiği, ancak müşterilerin konaklamasının davalı acente tarafından gerçekleştirilmemesi nedeniyle ve müşterilerin pek çok nedenle acente seçimindeki kararlarını değiştirebileceği göz önünde bulundurularak bu durumun davalı şirket lehine herhangi bir değişiklik yaratmayacağı kanaatine varıldığı, 19/08/2016 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen “dolu ve boş oda sayıları” ile 05/06/2017 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen “konaklayan müşteri sayıları”nın birbirleri ile tutarlı olduğu tespit edilmiş olup No-Show uygulanan tarihlerin hiç birinde % 100 veya daha fazla bir doluluk oranının tespit edilmediğini “bildirmişlerdir.
Davalı tarafça davacı defterlerinde ve kendi defterlerinde yer alan kendi lehlerine alacak kayıtlarının dikkate alınmadığı iddia edilmiş ise de davalı tarafça açılmış bir karşı dava bulunmadığı gibi takas mahsup talebi de bulunmadığından mahkemeece bu hususların dikkate alınmamasında yasaya aykırı bir yön olmadığı; toplanan deliller, bütün dosya kapsamı ve alınan bilirkişi raporlarına göre; taraflar arasında 31/10/2014 tarihli garantili oda satış sözleşmesi yapıldığı, sözleşme kapsamında garantili odaların fiyatlarının ve kullanım şartlarının belirlenmiş olduğu, garantili oda sözleşmesinin yürürlüğü aşamasında 01/04/2015 tarihinde mail yazışması ile taraf yetkililerinin sözleşme yaparak tahsis edilen garantili odalardan 10 adedinin Romanya pazarı için kullanımının ön görüldüğü, buna ilişkin şartların belirlendiği, taraf yetkililerince sözleşmenin imzalanmış olduğu, ayrıca 28/04/2015 tarihinde garantili odalardan 5 adedinin İran pazarı için mail üzerinden anlaşma yapıldığı, 05/05/2015 tarihli mail kapsamında da dış pazarın ….. tarafından kullanılacağının belirtilmiş olduğunu, dış pazar yönünden mail üzerinden yapılan anlaşmaların geçerli olduğu, geçersizliğine ilişkin herhangi bir durumun söz konusu olmadığı, anlaşmaların davacı yönünden yetkili ….. tarafından temsil edildiği, davalı yönünden de şirket yetkilisi …..’a gönderilmiş olduğu görüldüğü, rapor kapsamında taraflar arasında barter usulü oda yenileme sözleşmesi kapsamında oda yenileme konusu ile ilgili olarak açıklama yapılmış ise de açılan davada garantili oda satış sözleşmesine dayalı olarak konaklama bedeli olarak alacağın tahsilinin talep edildiği, bu sebeple konaklama dışında bilirkişi değerlendirmeleri dikkate alınmamasında bir usulsüzlük bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Raporlar kapsamı itibariyle davalının 31/10/2014 tarihli sözleşme kapsamında yurt içi konaklama ve yurt dışı konaklama sözleşmeleri dikkate alınarak davacı alacağının 114.634,65-TL olduğu, avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili gerektiği anlaşıldığından davanın kısmen kabulü ile 114.634,65-TL’nin 25/12/2015 dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ait isteminin reddine karar verilmekle, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesinin 17/04/2018 tarihli ve 2015/1512 Esas-2018/435 Karar sayılı kararına karşı davalının istinaf başvuru sebeplerinin HMK’nın 353/1-b-1. maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf kanun yoluna başvuran davalı taraftan alınması gereken 7.830,69 TL istinaf nispi karar harcından başlangıçta alınan 1.960,00 TL’nin mahsubu ile bakiye 5.870,69 TL’nin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-Davalı tarafından yapılan istinaf masrafının üzerinde bırakılmasına,
4-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
5-İstinaf yargılamasında duruşma açılmadığından karşı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinde HMK’nın 353/1-b-1. maddesi uyarınca yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 361/1. maddesi gereğince oy birliği ile kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere olmak üzere karar verildi. 05/05/2021