Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2023/669
KARAR NO : 2023/678

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/1112
İSTEM TARİHİ : 29.12.2022
ARA KARAR TARİHİ : 23.12.2022

DAVA : Menfi Tespit
İSTEM : İhtiyati Tedbir
KARAR TARİHİ : 03.05.2023
KARARIN YAZ. TARİH : 08.05.2023

İzmir 4.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/1112 Esas sayılı dosyasından verilen 23.12.2022 tarihli ara kararının, istinaf başvurusu yoluyla incelenmesinin davacı vekilleri tarafından istenilmesi üzerine dairemize gönderilen dosya incelendi, dosya içeriğine göre incelemenin duruşmasız olarak yapılması uygun görülmekle, gereği konuşulup düşünüldü.
İSTEM:
İhtiyati tedbir isteyen davacı vekili dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında 24.08.2022 tarihinde imzalanan sözleşmede, 2 adet 250 ton kauçuk pres makinesi ve 2 adet 150 ton kauçuk pres makinesinin, işbu sözleşmede belirtilen özelliklere uygun biçimde davalı tarafından üretilerek en geç 30.11.2022 tarihinde müvekkile teslimi kararlaştırıldığını karşılığında davalıya, …bank … Şubesine ait 7010527 çek nolu, 30 Aralık 2022 keşide tarihli, 50.000,00-TL bedelli, 7010520 çek nolu, 30 Ocak 2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli, 7010521 çek nolu, 30 Şubat 2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli, toplam 350.000,00-TL bedelli 3 adet çekin kargo ile teslim edildiğini, sözleşme gereği keşide edilen çekler teslim edilmiş ise de; 30.11.2022 tarihine kadar sözleşme konusu pres makineleri müvekkile teslim edilmediğini ve imalatının dahi yapılmadığını bildirdiğini, bir süre sonra kayıtlı iletişim bilgilerinden davalıya ulaşılamadığını, müvekkile makinelerin teslim edilmemesinden dolayı üçüncü kişilere vermiş olduğu taahhütleri de yerine getiremediğinden zarara uğradığını, uğranılan işbu zarara ilişkin her tür talep ve dava haklarının olduğunu, makinelerin teslim edilmesine karşılık gelen çeklerin üzerinde yazılı keşide tarihlerine yalnızca bir kaç gün kalmış olması ve davalının, bedelsiz kalan işbu çekleri derhal haksız olarak cebri icra yoluyla tahsil edebileceklerini, takdiren teminatsız olarak aksi kanaat halinde ise çek bedelleri toplamının %15 ‘i karşılığını teminat yatıracaklarını, dava konusu çeklerin sayın mahkemece kurulacak hüküm kesinleşinceye kadar ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, neticeten dava konusu çeklerin iptali ile işbu çeklerden ötürü müvekkilin davalıya borçlu olmadığının tespitini talep amacıyla sayın mahkemeye başvuru zorunluluğu doğduğunu, bu nedenlerle; koşulları mevcut ihtiyati tedbir taleplerinin kabulünü, çeklerin bedelsiz kalmasından ötürü müvekkile iade edilmesi ihtar edildiği halde iade edilmemesi nedeniyle çek bedellerinin müvekkilden cebri icra tehdidi ile tahsilinin önlenmesi amacıyla sayın mahkemece kurulacak hüküm kesinleşinceye kadar takdiren teminatsız aksi kanaat halinde çek bedelleri toplamının %15 ‘i karşılığı teminat göstereceklerini, dava konusu çeklere ödeme yasağı konulmasına ve çeklerin karşılıksızdır işlemine tabi tutulmamasına, Davalıya teslim edilen; yukarıdaki 3 adet çekin bedelsiz kaldığının; müvekkilin davalıya borçlu olmadığının tespitine, yargılama giderleriyle ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk derece mahkemesinin 2022/1112 Esas sayılı dosyasından verilen 23.12.2022 tarihli ara kararı özetle; “…Somut olayda ; Menfi tespit davalarında İİK 72/2 ve 72/3 maddelerine göre şartlarının sağlanması halinde tedbir kararının verilebileceği, davacı vekilinin dava konusu çeklere ödeme yasağı konulması şeklinde “Ödemeden Men” şeklindeki tedbir ancak çek zayi nedeniyle açılan çek iptali davalarına özgü bir tedbir türü olduğu anlaşılmakla, davacı vekilinin tedbir talebinin reddine” dair karar verilmiştir.
İSTİNAF EDEN: Davacı vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekilleri tarafından verilen 10.01.2023 tarihli istinaf kanun yoluna başvuru dilekçesi ile özetle; Dava dilekçelerindeki tedbir istemi, İ.İ.K m 72/2 ve 72/3 maddeleri doğrultusunda; “İcra takibinden önce açılan menfi tesbit dâvasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir” şeklindeki düzenlemeye istinaden talep edilmiş olup, çek iptali davalarına özgü ödemeden men şeklindeki tedbir mahiyetinde olmadığını, çeklere ödeme yasağı konulması şeklindeki tedbir talebinin, İ.İ.K. madde 72 maddesi gereği / uygun görülecek teminat mukabili icra takibinden önce çeklerin ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi niteliğinde olmasına rağmen; yerel mahkemece yanılgılı değerlendirme ile tedbir talebinin reddine dair verilen hukuka aykırı ara kararın kaldırılarak koşulları mevcut tedbir istemlerinin kabulüne karar verilmesini talep amacıyla ara karara karşı istinaf yoluna başvuru zorunluluğu doğduğunu, yerel mahkeme kararının usul ve yasaya akrılı biçimde verilmiş olan ihtiyati tedbir talebinin reddine dair kararının kaldırılarak İ.İ.K madde 72 düzenlemesi doğrultusunda teminat karşılığı icra takibinden önce ikame edilen iş bu davada dava konusu çeklerin ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ederek istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında HMK’nın 355.maddesi gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki değerlendirmeler yapılmıştır:
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında HMK’nın 355.maddesi gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki değerlendirmeler yapılmıştır;
İİK. 72/2. maddesine göre, “İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.
“Somut olayda, eser sözleşmesi nedeniyle verildiği iddia edilen çeklere ilişkin olarak takipten önce açılan menfi tespit davasında ödeme yasağı konulması talep edilmiştir. Dava konusu çeklerin kambiyo senedi nitelikleri göz önünde bulundurularak, dava konusu çeklere, çeklerin davalı tarafından ibrazı halinde ödemeden men yasağı konulmasına, teminat oranının %15 olarak belirlenmesine, 3. kişiler yönünden ibrazı halinde ödemeden men yasağı konulması talebinin reddine karar verilmesi gerekmektedir.
HMK’nın 353/(1)-b-2.maddesinde,”Yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında”duruşma yapılmadan karar verileceği hükmü düzenlenmiştir.
Dosya kapsamı, mahkeme gerekçesi ve yapılan değerlendirmeye göre; yasal düzenlemeler ve yargısal içtihatlar karşısında, davacı vekillerinin istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b-2. maddesi gereğince kaldırılarak, Dairemizce yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiş olup aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekillerinin istinaf kanun yolu başvurusunun KABULÜ ile;
2-İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/1112 Esas sayılı dosyasından verilen 23.12.2022 tarihli ara kararının, 6100 Sayılı HMK’nın 353/(1)-b/2. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3- Davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin teminat karşılığı KISMEN KABULÜ ile,
a) İİK’nın 72/2. maddesi ve HMK’nın 389.maddesi uyarınca, dava konusu …bank … Şubesine ait 7010527 çek nolu, 30/12/2022 keşide tarihli, 50.000,00-TL bedelli, 7010520 çek nolu, 30/01/2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli, 7010521 çek nolu, 30/02/2023 keşide tarihli, 150.000,00-TL bedelli çeklerin davalı tarafından muhatap bankaya ibrazı halinde ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir konulmasına,
b) Çek tutarının takdiren % 15’i oranında hesaplanan 52.500,00-TL nakdi teminat ilk derece mahkemesi veznesine yatırıldığında veya aynı tutarda kesin ve süresiz banka teminat mektubu ibrazı halinde, yukarıda (a) bendindeki tedbir kararlarının infazı için gerekli müzekkerelerin, davacı vekilinin talebi üzerine ilk derece mahkemesince yazılmasına,
c) Davacı vekilinin, dava konusu çeklerin 3. kişiler tarafından muhatap bankaya ibrazı halinde ödeme yasağı konulmasına ilişkin talebinin reddine,
4-Tedbire ilişkin işlemlerin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
5-Verilen kararın niteliği gereği istinaf karar harcı alınmasına yer olmadığına ve davacı vekilleri tarafından yatırılan 179,90 TL istinaf maktu karar harcının talebi halinde ilgilisine iadesine,
6-Davacı vekilleri tarafından yatırılan 492,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile yapılan istinaf kanun yolu yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yapılacak yargılamada hüküm altına alınmasına,
7-Kararın, ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 391/(3) ve 362/(1)-f maddeleri uyarınca, kesin olmak üzere 03.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.