Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2023/1344
KARAR NO : 2023/1226
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/252 D.İş
KARAR NO : 2022/252 D.İş
TALEP TARİHİ : 08.11.2022
KARAR TARİHİ : 22.12.2022
EK KARAR TARİHİ : 03.02.2023
TALEP : İmha talebi
KARAR TARİHİ : 15.09.2023
KARARIN YAZ. TARİH : 15.09.2023
İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03.02.2023 tarih ve 2022/252 D.İş Esas, 2022/252 D.İş Karar sayılı ek kararının, istinaf başvurusu yoluyla incelenmesinin talep eden vekili tarafından istenilmesi üzerine, dairemize gönderilen dosya incelendi, dosya içeriğine göre incelemenin duruşmasız olarak yapılması uygun görülmekle, gereği konuşulup düşünüldü.
İSTEM:
Talep eden vekili 08/11/2022 tarihli dilekçesinde özetle; Müvekkili ile karşı taraf arasında 28/02/2019 tarihinde fason üretim, paketleme ve mamul alım satım sözlemesinin imzaladığını, akdedilen Tam ve Yarım Yağlı Beyaz Peynir üretimini kapsayan fason üretim paketleme ve mamul alım sözleşmesine istinaden üretilen karşı tarafın İzmir/Kemalpaşa’da bulunan … Soğuk Hava Deposundaki ürünlerde, 17 Ağustos 2021 tarihinde kontrol amacıyla iki adet tenekenin açılması sonucu uygunsuz üretim yapıldığını, peynir tenekelerinin üst kısınında lor peyniri ve geri kalan görünmeyen alt tabakada ise tuz bulunduğunun tespil edildiğini, sözleşme kapsamında talep edilen ürün tam ve yarım yağlı beyaz peynir olduğunun şartnamede belirtildiğini, ancak davalı şirketin tam ve yarımı yağlı beyaz peynir yerine tenekelerin içine (10.000 adet) lor ve tuz konulduğunu bildirerek 110 palet hatalı peynirlerin imha edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
YANIT:
Karşı taraf vekili tarafından sunulan dilekçede özetle; Talep eden tarafından gıyaplarında yaptırılan Kemalpaşa 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2021/42 D.İş sayılı dosyasına itiraz ettiklerini, esas davası açılmamış bir davanın delilleri niteliğinde olan ürünlerin imhasının talep edilmesinin haksız ve kötüniyetli olduğunu, taraflar arasındaki ilişkinin 2018 yılı Kasım,Aralık ayında başladığı ve 28.02.2019 tarihinde ilk Fason Üretim ve Dolum Sözleşmesi ve Fason Üretim Ve Paketleme sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme çerçevesinde çeşitli peynirler üretildiğini ve karşı tarafın istediği depolara sevkiyatının gerçekleştirildiğini, üretim aşamalarının ve sevkiyatların karşı tarafın görevlendirdiği gıda mühendislerinin denetiminde yapıldığını, daha sonra 28.10.2019 tarihli fason üretim sözleşmesi ile devam edildiğini ancak karşı tarafça bu sözleşmenin mahkemeden saklandığını ve tüm sorumluluğun müvekkiline aitmiş gibi gösterildiğini belirterek talebin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNCE VERİLEN KARAR:
Mahkemece; imhası istenen gıda ürününün (peynir ürününün) imhasına ilişkin TTK, BK ve 5996 sayılı yasa kapsamında Ticaret Mahkemelerinin ürün imhası konusunda yetkisinin tespit edilemediği anlaşıldığından; talep eden vekilinin … Yolu … No:…/… … … Adresindeki … Soğuk Hava Depolarındaki muhafaza edilen 110 Palet hatalı/hileli ürünlerin imha edilmesi talebinin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF EDEN: Karara karşı talep eden vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ: Talep eden vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Davalı … ile müvekkil şirket arasında 28.02.2019 tarihinde Fason Üretim, Paketleme ve Mamul Alım Sözleşmesinin imzalandığını, sözleşme kapsamında davalı üstlenmiş olduğu edimleri gereği gibi ifa etmeyerek müvekkil şirketi zarara uğrattığını, müvekkil ile …. – … A.Ş arasında akdedilen Tam ve Yarım Yağlı Beyaz Peynir üretimini kapsayan fason üretim paketleme ve mamul alım sözleşmesine istinaden üretilen ve …/…’da bulunan … Soğuk Hava Deposundaki ürünlerde, 17 Ağustos 2021 tarihinde kontrol amacıyla rastgele iki adet tenekenin açılması sonucu uygunsuz üretim yapıldığının anlaşıldığını ve yerinde yapılan tespitlerde peynir tenekelerinin üst kısmında lor peyniri ve geri kalan görünmeyen alt tabakada ise tuz bulunduğunun tespit edildiğini, Denetim ve Hukuk Birimleri tarafından yapılan ilk tespitlere göre 2020 yılının Kasım ve Aralık aylarında üretimi yapılan 205 palet Tam Yağlı Olgunlaştırılmış Beyaz Peynir ürünün sözleşme şartlarına uymadığı sabit olup, sonuç olarak 4.168.293,75 TL + KDV tutarında zarar söz konusu olduğunu, davalı yanın satışa sunmuş olduğu ürünlerin hileli olduğunun tespiti için kendisine Kemalpaşa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2021/42 D. İş numaralı dosyasında delil tespiti davası açılmış olup işbu dosya kapsamında düzenlenmiş olan 08.09.2021 tarihli bilirkişi raporu ve keşif tutanağında yapılan tespitler ile hatalı ve hileli olan peynirlerin ne kadar miktarda olduğu ve kaç palet olduğu, ayrıca müvekkil şirkete vermiş olduğu mevcut zarar işbu delil tespit davası kapsamında tespit edilmiş olup mezkur olayda davalı şirketin tamamen kötüniyetli ve ağır kusurlu olduğunu, kararın usulden ve esastan yapılacak inceleme ile bozularak kaldırılmasına ve lehine hüküm tesis edilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini, kararının kaldırılması gerektiğini belirterek istinaf isteminde bulunmuştur.
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK.nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda,
Talep; taraflar arasındaki eser sözleşmesi uyarınca ayıplı üretildiği belirtilen peynirlerin imha edilmesi için davadan önce tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir.
Tacir olan taraflar arasında “28.02.2019 tarihli Fason Üretim ve Dolum Sözleşmesi” imzalandığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Talep eden taraf iş sahibi, karşı taraf ise yüklenicidir.
Talep eden iş sahibi, 17 Ağustos 2021 tarihinde yapılan kontrolde karşı taraf yüklenicinin eser sözleşmesi kapsamında ürettiği peynirlerin uygunsuz üretildiğini, peynir tenekelerinin üst kısınında lor peyniri ve geri kalan görünmeyen alt tabakada ise tuz bulunduğunun tespit edildiğini, tam ve yarım yağlı beyaz peynir yerine tenekelerin içine (10.000 adet) lor ve tuz konulduğunu bildirerek 110 palet hatalı peynirlerin tedbiren imha edilmesine dava açılmadan önce Mahkemece karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince imhası istenen gıda ürününün (peynir ürününün) imhasına ilişkin TTK, BK ve 5996 sayılı yasa kapsamında Ticaret Mahkemelerinin ürün imhası konusunda yetkisinin tespit edilemediği gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince istinaf edilmiştir.
İhtiyati tedbir; 6100 Sayılı HMK’nın 389 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Davanın açılmasıyla hüküm arasında geçen zaman içinde müddeabihin çeşitli şekillerde istenmeyen değişikliklere maruz kalması veya maruz bırakılması mümkündür. Bu değişiklikler sonucu davanın sonunda elde edilecek hükmün icrası, mümkün olmayabilir veya çok güçleşebilir. İşte ortaya çıkan bu tehlikeyi bertaraf etmek amacıyla ihtiyati tedbir kurumu kabul edilmiştir.
HMK’nın 389.maddesinde, ihtiyati tedbirin şartları düzenlenmiş olup, söz konusu maddede; meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı ya da tamamen imkansız hale gelebileceği veya gecikmesinde sakınca bulunması yahut ciddi bir zararın ortaya çıkacağı endişesi bulunan haller, genel bir ihtiyati tedbir sebebi veya şartı olarak kabul edilmiştir. Bu şartlardan birisinin mevcudiyeti halinde, mahkemece, uyuşmazlık konusu taşınmaz hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilecektir.
İhtiyati tedbirde asıl olan ihtiyati tedbire esas olan bir hakkın bulunması ve bir ihtiyati tedbir sebebinin ortaya çıkmasıdır. Bunlar ihtiyati tedbirin temel şartlarını oluştururlar. Maddede bu iki hususa yer verilmiş, ihtiyati tedbire ilişkin hak ve özellikle ihtiyati tedbir sebebi genel olarak belirtilmiştir. Tedbir talebinin kabulü veya reddi bir kısım genel ilkeler konularak hakime bırakılmış, ancak ihtiyati tedbirin uyuşmazlık konusu hakkında verileceğini düzenlemiştir.
Taraflar arasında çekişmeli olan şey veya yargılama konusunu oluşturan hak, aynı zamanda tedbirin konusu hakkı da oluşturacaktır. Kanun ”uyuşmazlık konusu hakkında” diyerek bu hususa vurgu yapmıştır (madde 389/1). Ancak özellikle dikkat edilmesi gereken husus, diğer geçici hukuki korumaların alanına giren konularda ihtiyati tedbire karar verilmemesidir. Bu sebeple, para alacakları konusunda özel ve istisnai durumlar dışında asıl geçici hukuki koruma ihtiyati hacizdir. Keza, diğer özel hükümlerde açıkça farklı bir geçici hukuki korumadan bahsedilmişse, bu durumda da o çerçevede bir karar verilmeli, ihtiyati tedbir kararı verilmemelidir.
HMK’nın 390.maddesine göre, ihtiyati tedbir, dava açılmadan önce, esas hakkında görevli ve yetkili olan mahkemeden; dava açıldıktan sonra ise ancak asıl davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir.
Somut olayda, tarafların tacir olduğu, tedbir talep eden tarafın, taraflar arasındaki eser sözleşmesi uyarınca üretilen ayıplı peynirlerin imha edilmesi için dava açılmadan önce görevli Mahkeme olan Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından tedbiren imha kararı verilmesini talep etmiş ise de; ihtiyati tedbir kararıyla ancak gecikme halinde doğabilecek tehlikeyi veya önemli zararı dava süresince önlemek için ve yalnız bu amaçla sınırlı olmak üzere gereken tedbirlerin alınmasına karar verilebileceği, dava konusu uyuşmazlığın esasını çözümleyecek biçimde bir tedbir kararı verilemeyeceği gibi esas davanın delili niteliğinde olan dava konusu ürünlerin imha edilmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğinden gerekçesi hatalı olmakla birlikte sonucu itibariyle doğru olan karara karşı istinaf isteminin bu yönüyle kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HMK’nın 353/(1)-b-2.maddesinde,”Yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında”duruşma yapılmadan karar verileceği hükmü düzenlenmiştir.
Dosya kapsamı, mahkeme gerekçesi ve yapılan değerlendirmeye göre; yasal düzenlemeler ve yargısal içtihatlar karşısında, talep eden vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi ek kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b-2. maddesi gereğince kaldırılarak, Dairemizce istinaf kanun yoluna müracaat isteminin HMK 394/5 maddesi uyarınca reddine karar verilmesi gerekmiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Talep eden vekilinin istinaf isteminin, 6100 sayılı HMK’nın 353(1)-b-2. maddesi gereğince KABULÜ ile,
2-İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03.02.2023 tarih ve 2022/252 D. İş Esas, 2022/252 D.İş Karar sayılı ek kararının KALDIRILMASINA,
3-Talep eden vekilinin … Yolu … No:…/… … … Adresindeki … Soğuk Hava Depolarındaki muhafaza edilen 110 Palet hatalı/hileli ürünlerin imha edilmesi talebinin REDDİNE,
4-Talep eden vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmiş olmakla, talep eden vekili tarafından yatırılan 179,90 TL istinaf maktu karar harcının talebi halinde ilk derece mahkemesince talep edene geri verilmesine,
6-Talep eden vekili tarafından yatırılan 492,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince kurulacak hükümde değerlendirmeye alınmasına,
7-Kararın, ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 391/(3) ve 362/(1)-f maddeleri uyarınca, kesin olmak üzere 15.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.