Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2023/1138
KARAR NO : 2023/1141
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
1-Asıl Davada:
MAHKEMESİ : KARŞIYAKA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/530
KARAR NO : 2023/49
DAVA TARİHİ : 26/04/2005
KARAR TARİHİ : 08/02/2023
2-Birleşen 2009/148 Esas Sayılı Davada:
MAHKEMESİ : KARŞIYAKA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 24/04/2009
DAVA : Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Kaynaklanan Tazminat
3-Birleşen 2013/6 (eski 2004/232) Esas Sayılı Davada:
MAHKEMESİ : MENEMEN 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 04/03/2004
DAVA : Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak
4-Birleşen 2006/680 Esas Sayılı Davada:
MAHKEMESİ : MENEMEN 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA : Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak
KARAR TARİHİ : 14.07.2023
KARARIN YAZ. TARİH : 14.07.2023
Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/02/2023 tarih ve 2022/530 Esas, 2023/49 Karar sayılı kararının, istinaf başvurusu yoluyla incelenmesinin taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, dairemize gönderilen dosya incelendi, dosya içeriğine göre incelemenin duruşmasız olarak yapılması uygun görülmekle, gereği konuşulup düşünüldü.
İDDİA VE İSTEK:
1-Asıl Davada:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ve davalı kooperatif arasında Menemen 1.Noterliğinin 02/05/1995 gün 4037 yevmiye nolu kat karşılığı inşaat sözleşmesi akdedildiğini, 9 yıllık süreçte müvekkili yüklenicinin arsanın imar planı tadilatlarını yaptırarak kooperatife ilave bir blok yer kazandırdığını, uygulama projelerini çizdirdiğini, 2 adet sığınak dahil olmak üzere D blok hariç 4 blokun kaba inşaatlarının tamamlandığını, arsa sahibine ait bloğu tamamlayarak oturma raporu alınacak hale getirip teslim ettiğini, bunlara rağmen davalı kooperatif yönetiminin 30/10/2003 ve 19/02/2004 tarihli haksız ihtarlar çektiğini ve en son Menemen 2.Noterliğinin 26/04/2004 tarih ve 04895 yevmiye nolu ihtarname ile sözleşmeyi tek taraflı olarak haksız şekilde feshettiğini, Menemen Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/147 d.iş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda yapılan imalatların toplam bedelinin 910.407.270.100.-eski TL olduğunun belirlendiğini, müvekkilinin şantiyedeki araç ve gereçleri çekmek zorunda kaldığını, sözleşmenin 7.a maddesinde haksız fesih halinde 200.000 USD tazminat ödenmesinin karalaştırıldığını, yine müvekkilinin fesih nedeniyle kar mahrumiyetine ve menfi zarara uğradığını bildirerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 2.700,00 YTL (2.000 USD) sözleşmeden doğan tazminat, 2.000,00 YTL kar mahrumiyeti ve 400,00 YTL bakiye iş bedeli olmak üzere toplam 5.100,00 YTL alacağın akdin feshi tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
2-Birleşen 2009/148 Esas Sayılı Davada:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin davalı kooperatif ile Menemen 1.Noterliğinin 02/05/1995 tarihli ve 4037 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesi akdedildiğini, müvekkilinin söözleşmenin imzalanmasını takiben çalışmalara başladığını, davalı kooperatifin sözleşmeden doğan mali yükümlülüklerini yerine getirmekte zorlanmasına ve ödemelerini aksatmasına rağmen müvekkilinin yükümlülüklerini yerine getirmek için gayret gösterdiğini, dokuz yıllık süreçte arsanın imar plan tadilatlarını yaptırarak kooperatife ilave bir blok yer kazandırdığını, uygulama projelerini çizdirdiğini, iki adet sığınak dahil olmak üzere D blok hariç dört bloğun kaba inşaatları tamamlanmış, arsa sahibine ait bloğu tamamlayarak oturma raporu alacak hale getirdiğini ve teslim ettiğini, değişen kooperatif yönetimince müvekkili şirkete 30/10/2003 ve 19/02/2004 tarihlerinde hukuki ve maddi dayanaktan yoksun gerekçelerle ihtarlar çekildiğini ve Menemen 2.Noterliğinin 26/04/2004 tarihli 04895 yevmiye no.lu ihtarnamesi ile sözleşmenin tek taraflı feshedildiğini, Menemen Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/147 D.iş sayılı dosyası ile yaptırılan tespit sonucu müvekkili tarafından yapılan imalatların toplam bedelinin 910.407,27 TL olduğunun, ayrıca mahkememizin 2005/305 E.sayılı dosyasında da imalatlarla inşaatın % 63’ünün tamamlandığının belirlendiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin 7.maddesinin (a) bendinde sözleşmeyi haksız olarak fesih eden tarafın diğerine 200.000 USD tazminat ödemesine karar verildiğini, ayrıca haksız fesihten dolayı müvekkilinin kar mahrumiyetine ve menfi zarara uğradığını, bu konuda mahkememizin 2005/287 E.sayılı dosyası ile dava açtıklarını ve bu davaya ek olarak da işbu davayı açtıklarını bildirerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 200.000,00 TL kar mahrumiyeti ve 150.000,00 TL bakiye iş bedeli olmak üzere toplam 350.000,000 TL alacağın akdin feshi tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davacı vekili 16/09/2016 havale tarihli ıslah dilekçesi ile; asıl dosyada 5.100,00 TL, birleştirilen dosyada 350.000,00 TL olarak belirtilen alacağı, eksik ödeme açısından 74.571,00 TL ve cezai şart açısından 50.000,00 USD (148.025,00 TL) olmak üzere toplam 222.596,00 TL arttırdıklarını ve sonuçta 577.696,00 TL’nin akdin feshi tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
3-Birleşen 2013/6 Esas Sayılı Davada:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Ayrıntıları açıklanan müvekkili kooperatif ve davalı yüklenici … arasında gerçekleşen inşaat sözleşmesi çerçevesinde yapılan imalatların bedelinden çok fazla ödeme yapıldığını bildirerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL (1.000.000.000-eski TL)nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalı şirketten tahsiline karar verilmesini istemiştir.
4-Birleşen 2006/680 Esas Sayılı Davada:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Menemen 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/6 E.sayılı dosyasında açıklandığı üzere- müvekkili kooperatifin davalı yüklenici … firmasına imalat bedellerinden fazla ödeme yaptığını, fazla ödemenin 65.000,00 TL (65.000.000.000-eski TL) olduğunu, davalı yüklenici firma ile birlikte dönemin kooperatif yöneticileri … ve …’in de kooperatifi zarara uğrattıkları için bu tutardan sorumlu olduklarını, ayrıca kooperatif yöneticisi …’ın geç ödediği aidat nedeniyle kooperatifin uğradığı 15.000,00 TL (15.000.000.000-eski TL) zarardan davalı yöneticiler … ve …’in sorumlu olduklarını bildirerek, 65.000,00 TL fazla ödemenin ödeme tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, …’ın geç ödediği aidat nedeniyle uğranılan 15.000,00 TL nin borç vadesinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılar … ve …’dan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Bu dosyada; davalılar … ve … ile ilgili davalar tefrik edilerek mahkemenin başka bir esasına kaydedilmiştir.
SAVUNMA:
1-Asıl Davada:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının ödemesi gereken işçi tazminatlarını dahi kooperatife ödettiğini ve bu konudaki 15.000,00 YTL tazminatın öncelikle takasını talep ettiğini, taraflar arasında akdedildiği belirtilen 02/05/1995 ve 4037 yevmiye nolu kat karşılığı inşaat sözleşmesinin Koop. K.nun 42.maddesine aykırılığı nedeniyle batıl olduğunu, müvekkilinin müvekkilinin kooperatife hiçbir borcunun bulunmadığını, müvekkili kooperatifin davacı şirket ve kooperatifin eski yöneticilerine karşı Menemen Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/232 E.sayılı dosyası ile dava açıldığını ve dosyaların birleştirilmesinin uygun olacağını, karşı tarafın ileri sürdüğü cezai şart iddiasının sözleşmenin batıl olması karşısında bir anlam ifade etmediğini bildirerek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2-Birleşen 2009/148 Esas Sayılı Davada:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu alacağın zamanaşımına uğradığını, sırf bu nedenle davanın reddi gerektiğini bildirmek ve esas itibariyle asıl dosyaya verdiği cevap dilekçesi içeriğini tekrarlamak suretiyle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
3-Birleşen 2013/6 Esas Sayılı Davada:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Kooperatifin 54 olması gereken üye sayısını tamamlayamadığını, aidatların düşük tutulduğunu, inşaatın sözleşmeye uygun ve belirlenen sürelerde bitirilmesi için uygun bir ortam oluşmadığını, bu nedenle mal sahibine ait daire ve dükkanların süresinde tamamlanamadığını, teslim süresinin 57 ay aşıldığını, kooperatif ödemeleri düşük kaldığı için işlerin aksadığını, müvekkili şirketin zarara uğradığını, gerçekte karşı tarafın fazla bir ödemesinin bulunmadığını bildirerek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
4-Birleşen 2006/680 Esas Sayılı Davada:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; fazla imalat bedeli ödemesinin söz konusu olmadığını bildirerek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
İlk derece mahkemesinin 07.12.2016 tarih ve 2014/328 Esas, 2016/524 Karar sayılı kararında özetle; “asıl davada davacının kar mahrumiyeti talebinin reddine, 400 TL iş bedeli isteği ile 2.700 TL cezai şart isteğinin kabulüne, birleşen 2009/148 Esas sayılı davada kar mahrumiyeti talebinin reddine, 150.000 TL iş bedeli talebinin kabulüne, ıslah talebi ile ilgili olarak kar mahrumiyeti isteğinin reddine, 74.571 TL bakiye iş bedelinin kabulüne, cezai şart isteğinin 65.550 TL olarak kısmen kabulüne ve davacıların fazlaya ilişkin isteklerinin reddine” karar verilmiştir.
İş bu karar, dairemizin 04.07.2017 tarih ve 2017/628 Esas 2017/608 Karar sayılı kararında özetle; “asıl davanın açıldığı 26/04/2005 tarihinde davacı yüklenicinin tazminat talebi olduğu için, kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile ilgili olarak sözleşme taraflarının fesih iradelerinin birleştiği ve 26/04/2005 tarihinde sözleşmenin feshedilmiş olduğu, zamanaşımı def’inin 26/04/2009 tarihli ek dava ile 16/09/2016 tarihli ıslaha göre değerlendirilmesi gerektiği, imalat bedeli hesabının doğru olmadığı, bunun için bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak ya da yeni kurul oluşturularak imalat bedelinin belirlenmesi ve ödenen tutarların düşülmesi gerektiği, kooperatifin yükleniciye fazla ödemesi olduğu iddiası ile ilgili olarak Menemen 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılan davanın sonucunun beklenmesi ya da bu dava kapsamında birleştirilerek değerlendirme yapılması gerektiği” gerekçesi ile kaldırılmıştır.
İlk derece mahkemesinin 29.01.2020 tarih ve 2017/393 Esas, 2020/15 Karar sayılı kararında özetle; “kaldırma kararı gereği Menemen 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2013/6 Esas sayılı davasının birleştirildiği, tüm dosyalar bakımından ek raporlar alındığı ve son kuruldan alınan rapora göre imalat bedelinin 422.200,47 TL, yapılan ödemenin 475.959,97 TL olup kooperatif tarafından yükleniciye 53.759,50 TL fazla ödeme yapıldığı, dolayısıyla sözleşmenin feshinde kooperatifin haklı olup yüklenicinin kusurlu olduğu, 16/09/2016 tarihli ıslah dilekçesine konu edilen isteklerin zamanaşımına uğradığı, bu dosya kapsamında birleştirilen Menemen 2.AHM’nin 2013/6 Esas sayılı dosyası içerisinde bulunan ve eski kooperatif yöneticileri olan … ve … aleyhine açılan 2004/575 Esas sayılı dava ile yine 2006/680 Esas sayılı dosya içerisinde eski kooperatif yöneticileri olan … ve … aleyhine açılan davanın ve asıl dava kapsamında birleştirilen … tarafından kooperatif aleyhine açılan 2006/297 Esas sayılı davanın asıl davadan tefrik edilerek mahkemenin başka bir esasına kaydedildiği” gerekçeleri ile, 2014/328 Esas sayılı asıl dava ile 2009/148 Esas sayılı birleşen davadaki davacı yüklenici şirketin tüm tazminat isteklerinin reddine, birleşen Menemen 2.AHM’nin 2013/6 Esas sayılı davasındaki davacı kooperatifin davasının kabulü ile 1.000 TL alacağın dava tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalı yüklenici şirketten tahsiline, birleşen Menemen 2.AHM’nin 2006/680 Esas sayılı dosyası kapsamında davalı yüklenici aleyhine açılan davanın ise kısmen kabulü ile 52.759,50 TL alacağın dava tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiştir.
İş bu karar, dairemizin 14.09.2022 tarih ve 2020/956 Esas 2022/1096 Karar sayılı kararında özetle; “yüklenici şirket ile arsa sahibi kooperatif arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yapılan imalat bedeli ile ödemeler tutarına ilişkin dosya kapsamında alınan bilirkişi raporlarının çelişkili olduğu ve bu çelişkilerin giderilmesi gerektiği” gerekçesi ile kaldırılmıştır.
İlk derece mahkemesinin 08.02.2023 tarih ve 2022/530 Esas, 2023/49 Karar sayılı kararında özetle; “kaldırma kararı gereği raporlar arasındaki çelişkileri gideren 06/12/2022 tarihli kurul raporunun alındığı ve hükme esas tutulduğu, buna göre; imalat bedelinin 422.200,47 TL, ödeme tutarının 475.959,97 TL olup kooperatif alacağının 53.759,50 TL olduğu” gerekçesi ile, 2014/328 Esas sayılı asıl dava ile 2009/148 Esas sayılı birleşen davadaki davacı yüklenici şirketin tüm tazminat isteklerinin reddine, birleşen Menemen 2.AHM’nin 2013/6 Esas sayılı davasındaki davacı kooperatifin davasının kabulü ile 1.000 TL alacağın dava tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalı yüklenici şirketten tahsiline, birleşen Menemen 2.AHM’nin 2006/680 Esas sayılı dosyası kapsamında davalı yüklenici aleyhine açılan davanın ise kısmen kabulü ile 52.759,50 TL alacağın dava tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiştir.
Asıl dava dosyası kapsamında birleştirilen; Menemen 2.AHM’nin 2004/575 Esas sayılı davası, Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2006/297 Esas sayılı davası ve Menemen 2.AHM’nin 2006/680 Esas sayılı dosyasında davalılar … ve … aleyhine açılan dava, ilk derece mahkemesince dairemizin kaldırma kararından önce asıl dosyadan tefrik edilerek mahkemenin başka esaslarına kaydedildikleri için, istinaf incelemesine konu olan bu son kararda bu davalar hakkında herhangi bir hüküm kurulmadığı anlaşılmıştır.
İSTİNAF NEDENLERİ:
Yüklenici … Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesinde özetle: “bilirkişi raporları arasındaki çelişkilerin giderilmediğini, hükme esas raporda yine hata yapıldığını, dolayısıyla mahkeme kararının da yanlış olduğunu” ifade ederek, mahkeme kararının ortadan kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
Arsa Sahibi … vekili istinaf dilekçesinde özetle: “birleşen 2006/680 Esas sayılı davada reddedilen kısım 1.000 TL olduğu halde, davalı yüklenici yararına 1.000 TL vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken 9.200 TL’ye hükmedilmesinin hatalı olduğunu” ifade ederek, mahkeme kararının ortadan kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
KANITLAR, DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında HMK’nın 355.maddesi gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki değerlendirmeler yapılmıştır:
Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/530 Esas sayılı dosyası kapsamında açılan asıl dava ile yine bu mahkemenin 2009/148 Esas sayılı birleşen dosyası kapsamında açılan dava; kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshinden kaynaklanan ve yüklenici şirket tarafından arsa sahibi kooperatife yöneltilen menfi ve müspet zarar tazmini, asıl dava dosyası kapsamında birleştirilen Menemen 2.AHM’nin 2013/6 Esas sayılı ve yine aynı mahkemenin 2006/680 Esas sayılı davalar ise; kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshinden kaynaklanan fazla ödeme ile ilgili alacak isteklerine ilişkindir.
Asıl dava dosyası kapsamında birleştirilen; Menemen 2.AHM’nin 2004/575 Esas sayılı davası, Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nce 2006/297 Esas sayılı davası ve Menemen 2.AHM’nin 2006/680 Esas sayılı dosyasında davalılar … ve … aleyhine açılan dava, ilk derece mahkemesince dairemizin kaldırma kararından önce asıl dosyadan tefrik edilerek mahkemenin başka esaslarına kaydedildikleri ve son kararda bu davalarla ilgili herhangi bir hüküm kurulmadığı ve taraflarınca istinaf konusu da edilmedikleri için, dairemizce bu davalara ilişkin bir inceleme yapılmamıştır.
Taraflar arasındaki Menemen 1. Noterliğince düzenlenen 02/05/1995 tarih ve 4037 yevmiye numaralı “satış vaadine havi kat karşılığı inşaat sözleşmesi” gereğince; … İli, … İlçesi, … Mahallesi, … ada … parsel sayılı taşınmaz üzerinde inşaat yapılması konusunda anlaşma olduğu, tarafların bu sözleşmeye ek olarak 05/03/1996 tarihli adi yazılı bir sözleşme daha düzenledikleri, ancak Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2012/389 Esas, 2012/218 Karar sayılı kararı ile bu ek sözleşmenin geçersizliğinin tespitine karar verildiği, iş bu kararın kesinleştiği, asıl kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ise eldeki asıl davanın açıldığı 26/04/2005 tarihine kadar yürürlükte kaldığı, bu davadan önce arsa sahibi kooperatifin yüklenici şirkete tek taraflı fesih bildiriminde bulunduğu, yerleşik yargı kararları gereğince resmi olarak düzenlenen bu tür sözleşmelerin tek taraflı feshi mümkün olmadığından iş bu sözleşmenin asıl dava tarihi itibariyle yüklenici şirket de menfi zararlarının tahsilini talep etmekle tarafların fesih iradeleri birleştiğinden feshedilmiş olduğu, dava tarihinde feshedildiği kabul edilen sözleşmeye göre yüklenici şirketin menfi ve müspet zarar tespit ve tazmini, arsa sahibi kooperatifin ise fazla ödediği paranın iadesi isteğinde bulunduğu, dosyadaki ilgili belgelerin incelenmesinden anlaşılmıştır.
Kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yapılması kararlaştırılan binanın, yüklenici tarafından %63,2 oranında tamamlandığı da yargılama sırasındaki tespitlerden anlaşılmakla, 26/04/2005 tarihinde tarafların fesih iradelerinin birleşmesi ile sözleşmenin, baştan itibaren hiç yapılmamış gibi geriye etkili olarak feshedilmiş olduğunun kabulü gerekir. Bu durumda, sözleşme gereğince ileriye etkili sonuçlar doğuran kar mahrumiyeti ve cezai şart gibi müspet zarar kapsamındaki tazminatların istenme olanağı bulunmamaktadır. Taraflar sözleşmenin geriye etkili olarak feshi halinde, ancak sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre verdiklerini geri alabilirler. Ayrıca, kusurlu olmamak koşuluyla kusurlu olan karşı taraftan menfi anlamdaki zararlarını isteyebilirler.
Bu kapsamda olmak üzere; yüklenici şirketin oluşturduğu imalat bedelinin ve arsa sahibi kooperatifin ise yükleniciye yaptığı ödemelerin belirlenmesi önem arz etmektedir. Çünkü; yüklenicinin sözleşmenin geriye etkili feshi ile birlikte isteyebileceği tek kalem imalat bedeli, arsa sahibinin ise varsa imalat bedelini aşan fazla ödemesidir. Nitekim; arsa sahibi kooperatif fazla ödemesini, yüklenici şirket ise imalat bedelini istek konusu yapmıştır. Yüklenicinin ayrıca kar mahrumiyeti ve cezai şart gibi müspet zarar kapsamındaki istekleri de olmakla birlikte, yukarıda da açıklandığı şekilde, sözleşmenin geriye etkili feshi halinde bu tür tazminat isteklerinin dinlenme olanağı bulunmamaktadır. Kaldı ki, sözleşmenin feshi konusunda taraf iradelerinin birleştiği dava tarihinde inşaat oranı %63,2 olup fesihte yüklenicinin kusurlu olduğu ortaya çıkmıştır.
Buna göre taraflar arasındaki çözümlenmesi gereken temel uyuşmazlık; “%63,2 oranında yapıldığı belirlenen bina (imalat) bedelinin yapıldığı yıl itibariyle bedelinin ne olduğu, arsa sahibi kooperatifin yüklenici şirkete sözleşme gereğince yaptığı toplam ödeme miktarının ne olduğu, buna göre yüklenicinin imalat nedeniyle alacağının bulunup bulunmadığı, varsa miktarı, ayrıca kooperatifin imalat bedeli düşüldükten sonra fazla ödemesinin bulunup bulunmadığı, varsa miktarı” noktalarında toplanmaktadır.
Bu konuda yargılama sırasında yapılan bilirkişi incelemeleri arasındaki çelişkilerin giderilmesi ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince dairemizin kaldırma kararı doğrultusunda 06/12/2022 tarihli bilirkişi kurulu raporunun düzenlettirildiği ve hükme esas alındığı görülmektedir. Söz konusu rapor incelendiğinde; gerçekten de, imalat bedeli ve fazla ödeme hususları ile ilgili olarak dosya kapsamındaki önceki tüm raporların irdelendiği, o raporlardaki farklı miktarların gerekçelerinin yazıldığı, neden o miktarlara itibar edilmediğinin sebeplerinin açıklandığı ve denetime elverişli bir hesap yöntemi ile imalat bedeli ve ödeme miktarlarının belirlenip karşılaştırıldığı anlaşılmıştır. Buna göre hükme esas alınan raporun denetime elverişli, usul ve yasaya uygun olduğu değerlendirilmiştir.
Bu raporda belirlendiği üzere; kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklenici şirketin oluşturduğu imalat bedeli toplam 422.200,47 TL, arsa sahibi kooperatifin toplam ödeme miktarı ise 475.959,97 TL olup, belirlenen alacakların takas edilmesi durumunda kooperatifin toplam 53.759,50 TL miktarında alacağının bulunduğu, yüklenici şirketin ise herhangi bir alacağının olmadığı tespit edilmiştir.
Bu tespitlere göre ilk derece mahkemesince; asıl dava ile birleşen 2009/148 Esas sayılı davadaki davacı yüklenici şirketin tüm tazminat taleplerinin reddine ve birleşen Menemen 2.AHM’nin 2013/6 Esas sayılı davasındaki davacı kooperatifin 1.000 TL’lik alacak isteğinin kabulü ile yine bu dosya kapsamında birleşen ve ek dava olarak açılan Menemen 2.AHM’nin 2006/680 Esas sayılı dosyasındaki davacı kooperatifin 65.000 TL’lik isteğinin 52.759,50 TL’lik kısmının kabulü yönünde verilen kararların usul ve yasaya uygun olduğu kanaatine varılmıştır. Bu durumda yüklenici şirket vekilinin tüm istinaf itirazlarının reddi gerekmektedir.
Kooperatif vekilinin istinaf sebebine gelince: Birleşen Menemen 2.AHM’nin 2006/680 Esas sayılı davadaki davacı isteği 65.000 TL’dir. Mahkemece tespit edilen fazla ödeme alacağı toplam 53.759,50 TL olup, bunun 1.000 TL’si asıl dava olarak açılan Menemen 2.AHM’nin 2013/6 Esas sayılı davasında hüküm altına alındığı için ek dava olarak açılıp birleştirilen 2006/680 Esas sayılı davada kabul edilen miktar ise 52.759,50 TL’dir. Bu durumda reddedilen miktar ise 12.240,50 TL’dir. Buna göre karar tarihi itibariyle belirlenen 9.200 TL’lik vekalet ücreti de doğrudur. Bu nedenle, kooperatif vekilinin istinaf itirazının da reddi gerekmektedir.
Yukarıdaki tüm açıklamalar doğrultusunda; incelenen dosya kapsamına ve oluşturulan gerekçeye göre usul ve yasaya uygun bulunan mahkeme kararına karşı, taraf vekillerinin istinaf başvurularının HMK.’nın 353/1-b/1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/530 Esas sayılı asıl davası ile bu dosya kapsamında birleştirilen; Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2009/148 Esas sayılı, Menemen 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2013/6 Esas sayılı ve 2006/680 Esas sayılı davaları hakkında verilen Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/02/2023 tarih ve 2022/530 Esas 2023/49 Karar sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan, taraf vekillerinin bu karara karşı yaptıkları istinaf kanun yoluna başvurularının 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b/1. Maddesi gereğince, asıl dava ve birleşen davalar yönünden ayrı ayrı olmak üzere, ESASTAN REDDİNE,
2-Asıl dosyada davacı- birleşen dosyada davalı … Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş olması nedeniyle, alınması gerekli 3.672,31 TL istinaf karar ve ilam harcından peşin alınan 945,97 TL istinaf nispi karar harcı ile 494,73 TL istinaf nispi karar harcının mahsubu ile 2.231,61 TL harç bedelinin asıl dosyada davacı- birleşen dosyada davalıdan alınarak, Hazine’ye gelir kaydına,
3-Asıl dosyada davacı- birleşen dosyada davalı … Ltd. Şti.vekili tarafından yatırılan 492,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile istinaf kanun yolu giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Asıl dosyada davalı- birleşen dosyada davacı … vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş olması nedeniyle, alınması gerekli 3.672,31 TL istinaf karar ve ilam harcından peşin alınan 179,90 TL+179,90 TL istinaf maktu karar harçlarının mahsubu ile 3.312,51 TL harç bedelinin asıl dosyada davalı- birleşen dosyada davacıdan alınarak, Hazine’ye gelir kaydına,
5-Asıl dosyada davalı- birleşen dosyada davacı … vekili tarafından yatırılan 492,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile istinaf kanun yolu giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Kararın, dairemizce taraflara tebliğine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 361/(1) maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay nezdinde temyiz yasa yolu açık olmak üzere 14.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.