Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2022/150
KARAR NO : 2022/425
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi
ESAS NO :2021/1027
KARAR NO :2021/970
KARAR TARİHİ :22/11/2021
İSTİNAF BAŞVURU TARİHİ:24/11/2021
DAVA : Alacak (Vekaletsiz İş Görmeden Kaynaklanan)
B.A.M. KARAR TARİHİ : 11/04/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 11/04/2022
İSTEM: Davacı,Fethiye 3. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi’ne sunduğu dava dilekçesinde … İli, … İlçesi, … Mahallesi … ada … nolu parselde 25.043 m2 alan üzerinde “otuz iki adet dört katlı betonarme mesken, bir adet betonarme mesken yüzme havuzu ve arsa” niteliğinde kayıtlı taşınmaz üzerinde başlanan … adlı projeyi 2016 yılının Mart ayında tüm haklarıyla …bank’tan satın alıp bitirdiğini, proje teslim alındığında daha önceki müteahhit firmanın bir kısım daire ve tapuları teslim ettiği ve bu dairelerin kullanılmakta olunduğunun bilindiğini , bu daireler dışında kalan yapıların kaba inşaatı bitmiş 25 blok ve sosyal tesis olup tamamlanarak ilave 7 blok daha yapıldığını, bu değişiklikler davalıların menfaatine olup taşınmazların değerini arttırdığından fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 6100 sayılı Yasa’nın 107. maddesine göre belirlenecek alacağın kapsamı ve miktarı belli olduktan sonra davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir .
CEVAP:Davalı,davanın görevli mahkemede açılmadığını ve belirsiz dava olarak da açılamayacağını belirterek davanın dava şartı eksiliklerinden ötürü usul yönünden reddine aksi halde hukuki yarar yokluğundan esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ:Fethiye 3. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi’nin 01/10/2021 tarih ve2020/46 Esas 2021/576 Karar sayılı devir/gönderme kararı ile dosya Muğla Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiş;
Mahkemece 6100 sayılı HMK.nun 114/1-c maddesi delaletiyle 6100 sayılı HMK.nun 115/2 maddesi gereğince davanın dava şartı noksanlığı nedeniyle usulden reddine,mahkemenin görevsizliğine,6100 sayılı HMK’nun 20/1 maddesi gereğince görevli ve yetkili mahkemenin Fethiye 3. Asliye Hukuk (asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi olduğunun tespitine karar verilmiştir.
İSTİNAF TALEBİNDE BULUNAN: Davacı istinaf talebinde bulunmuştur.
BİLDİRİLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı istinaf dilekçesinde görevli mahkemenin belirlenmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:Dava vekaletsiz iş görme hukuki sebebine dayalı alacak talebine ilişkindir.
Mahkemece;
Fethiye 3. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi’nin 01/10 /2021 tarih ve 2020/46 Esas 2021/ 576 Kararı ile devir kararı verildiği ancak kararın esas hükümle birlikte istinafa tabi olduğunun belirtildiği ve gerekçeli karar taraf veya vekillerine tebliğ edilmeden, kanun yolu tüketilmeden dosyanın mahkemelerine gönderildiği, bu nedenle 6100 sayılı HMK’nın 20/1 maddesi anlamında Fethiye 3. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi’nce verilmiş bir görevsizlik kararı bulunmadığı,bu nedenle 6100 sayılı HMK.nun 114/1-c maddesi gereğince görev hususunun dava şartı olduğu, 6100 sayılı HMK.nun 115/1 maddesi gereğince dava şartlarının yargılamanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden araştırılacağının belirtildiği anlaşıldığından 6100 sayılı HMK.nun 114/1-c maddesi delaletiyle 6100 sayılı HMK.nun 115/2 maddesi gereğince davanın dava şartı noksanlığı nedeniyle usulden reddine ve mahkemenin görevsizliğine, 6100 sayılı HMK’nun 21/1-c maddesi gereğince görevli ve yetkili mahkemenin Fethiye 3. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve kamu düzeniyle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
Uyuşmazlık, özel kanunlarına göre kurulmuş olan ihtisas mahkemelerinin yargı alanlarının yeniden belirlenmesi ile ihtisas mahkemesi kurulmayan yerlerde bu mahkemelerin görev alanına giren iş ve davalara hangi mahkemenin bakması gerektiği hususlarında HSK’nın 07.07.2021 tarihli ve 608 sayılı kararında dava tarihi itibariyle görevli olan mahkemenin davaya bakmaya devam edeceğine dair bir belirleme bulunmadığı ve eldeki davada görevli mahkemenin gönderme kararını veren Fethiye 3. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) yoksa 01.09.2021 tarihinde faaliyete geçen Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi mi olduğu noktasında toplanmaktadır.
Usul hukukumuzda mahkemelerin görevi ancak kanunla düzenlenir ve göreve ilişkin kurallar kamu düzenindendir (HMK m.1). Mahkemenin görevli olması aynı zamanda dava şartıdır (HMK m.11/1-c). Bu nedenle taraflarca yargılamanın her aşamasında görev itirazında bulunulabileceği gibi taraflarca ileri sürülmese dahi mahkemenin de yargılamanın her aşamasında görevli olup olmadığını resen gözetmesi ve görevsiz olduğu kanısına varırsa kendiliğinden görevsizlik kararı vermesi gerekir (HMK m.115).
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Kanunî hâkim güvencesi” başlığını taşıyan 37’nci maddesi; “Hiç kimse kanunen tabi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz.” hükmünü öngörmektedir.
Doktrinde ve uygulamada, kanunî hâkim güvencesi, uyuşmazlığı yargılayacak ve çözecek olan mahkemenin o uyuşmazlığın doğmasından önce kanunen belli olması olarak kabul edilmektedir. Dikkat edilecek olursa Anayasa’daki bu düzenleme hukuk ya da ceza davaları yönünden herhangi bir ayrım gözetmemiş ve uyuşmazlığın doğduğu tarihte bu uyuşmazlığı çözecek olan mahkemenin belli olması durumunda yargılama yapacak veya yargılamaya devam edecek mahkemeyi gösteren yasal bir düzenleme yapılmadığı takdirde davanın, mutlaka bu mahkeme tarafından çözüme kavuşturulması öngörülmüştür. Bu açıklamalardan da anlaşılacağı üzere uyuşmazlık konusunu teşkil eden her hukuki olay, meydana geldiği tarihteki yasal düzenlemelere tabidir ve olayın meydana geldiği zamanda mevcut olan mahkemeler tarafından çözümlenmelidir.
O halde yeni bir mahkeme kurulurken o mahkemenin kuruluş yasasında zaman bakımından faaliyete geçme gününden önceki uyuşmazlıklara bakacak mahkemelerle ilgili özel bir düzenleme bulunmadığı taktirde her uyuşmazlık, meydana geldiği tarihte bu işe bakacak olan mahkemece çözümlenecektir. Başka bir anlatımla her dava açıldığı koşullara göre görülüp sonuçlandırılacaktır. Dava konusu edilen hukuki uyuşmazlığın meydana geldiği tarihte yürürlükte olan yasalara göre kurulmuş bulunan mahkemelerin uyuşmazlığı çözmesi ana kural olmakla birlikte bazen yasal düzenlemelerle böyle bir uyuşmazlığın çözümü yeni kurulan mahkemelere de verilebilmektedir. Nitekim; 4787 Sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun geçici 1. maddesi; “Aile Mahkemesi kurulan yerlerde bu mahkemeler faaliyete geçtiğinde, yargı çevresinde ve görev alanına giren sonuçlanmamış dava ve işler, yetkili ve görevli aile mahkemelerine devredilir.” hükmünü içerdiğinden, bu yasal düzenlemeye istinaden diğer mahkemeler, Aile Mahkemelerinin görev alanına giren dava ve işleri bu mahkemelere devretmiştir. Aynı hususlar, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 18.05.2011 tarihli ve 2011/11-233 E., 2011/330 K. sayılı kararında da vurgulanmıştır.
Somut olayımızda ise Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nun 07.07.2021 tarihli ve 608 sayılı kararında; kurulmasına karar verilen Asliye Ticaret Mahkemeleri’ nin yargı çevrelerinin kuruldukları illerin ” mülki sınırlarını ” kapsayacak şekilde belirlenmesine ve kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verilmiş olup halihazırda açılmış davaların il merkezlerinde yeni kurulan Asliye Ticaret Mahkemelerine devredileceğine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir.
Bu durumda yeni bir mahkemenin faaliyete geçirildiği tarihten önce derdest bulunan davaların, istek üzerine veya doğrudan doğruya görevsizlik ya da gönderme kararı ile yeni kurulan mahkemeye gönderilmesine olanak bulunmamaktadır.
Açıklanan bu hukuki ve maddi olgular karşısında somut olay irdelendiğinde dava tarihi 13/02/2020 tarihi olup davanın 01.09.2021 tarihinden önce açıldığı, yukarıda da ifade edildiği üzere taraflar arasındaki uyuşmazlığı yargılayacak ve çözecek olan mahkeme, uyuşmazlığın doğmasından önce kanunen belli olan Fethiye 3. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) olup dava tarihinden sonra kurulan ve faaliyete geçirilen Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin görevli kılınması olanaklı değildir. (Aynı yönde Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 04/04/2019 tarihli 2017/11-10 esas – 2019/401 karar sayılı ve Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 17/05/2011 tarihli 2009/13600 esas – 2011/6019 karar sayılı ilamları).Ancak HSK’nın ilgili kararı nedeniyle Fethiye 3. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla)’nin verdiği kararın görevsizlik kararı değil yeni kurulmuş olan mahkemeye devir veya gönderme kararı olduğu,bu nedenle kararın taraflara tebliğine gerek olmadığına dikkat edilmeden yazılı şekilde görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesi hatalı olduğundan davacı yanın istinaf talebinin kısmen kabulüne, kararın kaldırılmasına karar verilerek Dairemizce aşağıdaki şekilde yeniden hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının istinaf talebinin KISMEN KABULÜ ile Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/11/2021 tarih ve 2021/1027 Esas, 2021/970 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2-Görevli ve yetkili mahkemenin Fethiye 3. Asliye Hukuk Mahkemesi ( Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) olduğunun tespitine ve dava dosyasının Fethiye 3. Asliye Hukuk Mahkemesi ( Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) ‘ne devrine ve gönderilmesine,
3-Dosyanın devri ve yetkili mahkemeye gönderilmesi hususunun ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
4-Dava ile ilgili harç, yargılama gideri ve vekalet ücreti hususlarının yetkili mahkemece değerlendirilmesine,
5-İstinaf talebinde bulunan davacı tarafından peşin olarak yatırılan toplam 59,30 TL istinaf karar harcının talep halinde yatırana iadesine,
6-İstinaf talebinde bulunan davacı tarafından karşılanan 53,50 tebligat masrafı, 54,00 TL posta masrafı, 162,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcına ilişkin olmak üzere toplam 269,60 TL istinaf yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Dair dosya üzerinde yapılan inceleme ve müzakere neticesinde 11/04/2022 tarihinde, oy birliği ile kesin olarak karar verildi.