Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/239
KARAR NO : 2023/527
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MANİSA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 29.12.2022
NUMARASI : 2022/1057 E.
TALEBİN KONUSU : İhtiyati Tedbire İtiraz
TALEP TARİHİ : 15.12.2022
KARAR TARİHİ : 07.04.2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 07.04.2023
Manisa Asliye Ticaret Mahkemesinin 29.12.2022 tarih 2022/1057 E. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi ihtiyati tedbire itiraz eden davalı vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP : İhtiyati tedbir isteyen vekili, hamili olduğu 13.08.2022 keşide tarih ve 150.000,00-TL bedelli çek nedeni ile davalıdan alacaklı olduğunu, davalının çekin lehtarı olduğunu, hamil olan davacı tarafından lehtar olan davalıya karşı çeke dayalı takip başlatıldığını, harici ödeme üzerine takipten bu takipten feragat edilerek hamil cirosu iptal edilmek sureti ile çekin davalıya teslim edildiğini, çekin daha önce bankaya kırdırılması sırasında davacı tarafından çeke eklenen aval şerhinin iptalinin unutulduğunu, bu nedenle davacının alacaklı olduğu çek nedeni ile icra tehdidi altında kaldığını, çek nedeni ile borçlu olmadığını belirterek; ihtiyati tedbir yolu ile açılacak takibin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiş, mahkemece dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmiştir.
İTİRAZ : İhtiyati tedbire itiraz eden vekili, tedbir koşullarının oluşmadığını, davacının tacir olup basiretli davranması gererktğini, belirterek; ihtiyati tedbire itiraz etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece, borçlunun, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabileceği, icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemece, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği, tedbir şartlarının oluştuğu belirtilerek itirazın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davalı tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : davalı vekili, tedbir koşullarının oluşmadığını, davacının tacir olup basiretli davranması gerektiğini, tedbir talebinin kabul edilebilir olmadığını, belirterek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE : Talep, takipten önce menfi tespit davasında takip yapılmasının durdurulması yönündeki ihtiyati tedbir kararına itiraz istemine ilişkin olup ilk derece mahkemesince itirazın reddine karar verilmiştir.
1. Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle ve kamu düzenine ilişkin nedenlerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
2. HMK’nun 389/1. maddesi uyarınca mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. HMK’nın 390/3. maddesi uyarınca tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır.
3. İİK’nun 72/2. maddesinde “İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.” şeklinde düzenleme mevcuttur.
4. Bilindiği üzere; medeni usul hukukunda hukuki yarar, davacı veya talep edenin mahkemeden hukuksal korunma istemekte bir çıkarının bulunması gerektiğine ilişkin ilke anlamına gelir. Davacının haklı bulunan (korunan) ve güncel bir yararı olmalı, hakkını elde edebilmesi için mahkeme kararına ihtiyacı bulunmalı ve davacı mahkemeyi gereksiz yere uğraştırmamalıdır. Hukuki yararın bulunup bulunmadığı mahkemece, tarafların dava dosyasına sunduğu deliller, olay veya olgular çerçevesinde yargılamanın her aşamasında ve kendiliğinden gözetilmelidir.
5. Dosya kapsamından ihtiyati tedbir karar tarihi tibariyle davacı aleyhine davaya konu çeke dayalı olarak yapılan bir takip bulunmadığının anlaşılmasına göre henüz icra takibi yokken icra takibi yapılmasının engellenmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesinde davacının hukuki yararı bulunmamaktadır. Keza, kanunun lafzından açıkça anlaşıldığı üzere icra takibinden önce menfi tespit davası açılması halinde takip yapılmasının önlenmesine değil, ancak takip yapılması halinde bu takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilebilir. Bir başka ifade ile menfi tespit davasının açılmasından sonra davacı hakkında bir takip yapılması halinde, talep üzerine mahkemece menfi tespit davasının takipden önce açıldığı ve tedbire ilişkin diğer şartların varlığı da gözetilrek takibin durudurulmasına karar verebilir. Eldeki davada; tedbir tarihi itibariyle açılmış bir takip bulunmaması nedeniyle davacının güncel bir hukuki yararı söz konusu olmadığından ihtiyati tedbir kararın bu aşamada kaldırlması gerekir. Bu itibarla, belirtilen hususlar yönünden davalının istinaf başvurusu yerindedir,
Bu durumda, yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca davacının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılmasına, davacının tedbir talebinin bu aşmada reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM-Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-İhtiyati tedbire itiraz eden davalının istinaf başvurusunun KABULÜ ile Manisa Asliye Ticaret Mahkemesinin 29.12.2022 tarih 2022/1057 E. sayılı sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2-Kaldırılan kararın yerine geçmek üzere yeniden hüküm tesisi ile;
İhtiyati tedbire itiraz eden davalının ihtiyati tedbir talebinin kabulüne dair karara karşı yaptığı itirazın kabulü ile Manisa Asliye Ticaret Mahkemesinin 25.11.2022 tarih 2022/1057 E. sayılı ihtiyati tedbir konulmasına dair ara kararının kaldırılmasına,
İhtiyati tedbir talep eden davacının ihtiyati tedbir talebinin bu aşamda reddine,
3-İstinaf yoluna başvuran davalı tarafın ödediği 179,90-TL istinaf karar harcının istek halinde istinaf yoluna başvuran davalı tarafa iadesine,
4-İstinaf başvurusu nedeniyle davalı tarafın yapmış olduğu 9,00-TL tebligat masrafı, 492,00-TL istinaf yoluna başvurma harcı olmak üzere toplam 501,00-TL’nin ihtiyati tedbir talep eden davacıdan alınarak, ihtiyati tedbire itiraz eden davalı tarafa verilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/1-f maddesi uyarınca kesin olmak üzere 07.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.