Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/1048
KARAR NO : 2023/1863

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MUĞLA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 31.01.2023
NUMARASI : 2021/647 E. 2023/58 K.
DAVANIN KONUSU : Tazminat
DAVA TARİHİ : 12.10.2021
KARAR TARİHİ : 15.12.2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 15.12.2023

Muğla Asliye Ticaret Mahkemesinin 31.01.2023 tarih 2021/647 E. 2023/58 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi taraf vekillerince istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacı vekili, davalı … sevk ve idaresindeki, … plakalı araç ile Polis Memuru … sevk ve idaresindeki … plakalı motosikletin çarpışması neticesinde yaralanmalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kaza tespit tutanağına göre … plaka sayılı aracın sürücüsü …’ın asli kusurlu, motosiklet sürücüsü Polis Memuru …’in ise kusursuz olduğu, Muğla Sulh Hukuk Mahkemesinin 2021/38 D.iş sayılı dosyasından yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde … plakalı araçta 177.666,82-TL hasar bedeli, 32.319,00-TL değer kaybı meydana geldiğinin tespit edildiğini, davalılardan …’a ait … plakalı aracın zorunlu mali sorumluluk sigorta şirketi … Sigorta A.Ş. tarafından poliçe limiti dahilinde 39.000,00-TL ödendiğini, …’a ait … plakalı araç, davalılardan … Sigorta A.Ş. nezdinde 4201900225527 poliçe no’lu … Sigorta Poliçesi teminatı altında olduğu, Kasko poliçe şirketi … Sigorta A.Ş. de kasko poliçesi limiti dahilinde hasar bedeli ve değer kaybından sorumlu olduğunu, davalı … sigorta A.Ş. 24.09.2021 tarihinde 32.200,00-TL ödeme yaptığını, bakiye kısım için davalı sigorta şirketine başvuru yapıldığını, bakiye bedelin ödenmediğini, yapılan ödemelerin mahsubu ile bakiye 138.785,82-TL’nin davalılardan müteselsilen ve müştereken tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı … Sigorta vekili, 25.10.2019 tarihinde maddi hasarlı trafik kazasına karıştığını belirttiği … plakalı aracın 29.07.2019 başlangıç 29.07.2020 bitim tarihli ve 4201900225527 numaralı … Sigorta Poliçesi ile … adına maddi bedeni hasar ayrımı olmaksızın artan mali mesuliyet teminatı altında 75.000 TL Sina kadar azami sorumluluk halleri ile müvekkili şirkete sigorta ettirildiğini, söz konusu maddi teminat miktarının davalı müvekkil sigorta şirketinin iş bi poliçeden doğan sorumluluğunun üst limiti olduğunu, Muğla SHM 2021/38 D iş sayılı dosya ile bilirkişi incelemesi ile kuruma ait … plakalı aracın 177.66,82 TL hasar bedeli ile 32.319,00 TL değer kaybı bedeli meydana geldiğinin tespit edildiğini, … plakalı aracın trafik sigortacısı olan … Sigorta AŞ ‘Ye başvurulduğu 39.000 TL ödeme yapıldığı, ihtiyari mali mesuliyet teminatı olduğunun öğrenilmesi akabinde ise … Sigorta AŞ ‘Ye başvuru yapıldığı ve tüm teminatın ödenmesi gerekir iken sadece 32.000 TL ödeme yapıldığı sigorta şirketi yönünden teminat limiti ile bağlı olarak tahsiline karar verilmesi talep edildiğini, hasar dosyası açılarak 32.200 TL Muğla Emniyet Müdürlüğüne yapıldığını, davacı kuruma ait aracın pert olarak değerlendirildiği, pert olması gereken bir araçta değer kaybı oluşmayacağı kurumun değer kaybı yönünden talebinin reddi gerektiğini, müvekkil şirketin meydana gelen zarardan yalnızca sigortalısının kusuru oranında sorumlu olacağını, kazaya karışan sigorta araç sürücüsünün kusur oranının belirlenmesi sonrasında davacıya ait araçta meydana gelen hasarın tespitinin gerekli olduğunu, sigortacının kendisine tazminat ödemesi için gerekli ihbar ylapılıp belgelerin ibrazından itibaren 8 iş günü içinde ödeme yapacağının hükme bağlandığını, sigorta şirketi tarafından dava öncesinde talebin değerlendirildiğini ve süresi içinde ödeme yapmış olması sebebi ile tümerrüde düşmediğini savunarak … Sigorta AŞ’den hasar dosyasının celbine, kusur ve hasar tespiti yapılmasına, davacı kuruma ait aracın pert kabul edilmesi sebebiyle değer kaybı oluşmayacağından davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı …-… vekilli; davacı kuruma zorunlu trafik sigortasından doğan yasal teminat miktarı olan 39.000 TL’nin ödendiğini, davacı kurum bedelin karşılanmadığından bahisle davalı … Sigortaya başvuruda bulunduğunu ve davacı kuruma 32.319 TL ödeme yapıldığını, sigorta şirketinin kaskoya ilişkin tek başına davalı olması gerektiğini, araç işletenin müvekkil … olmaması nedeniyle araç maliki olan … yönünden pasif husumet yokluğundan davanın reddine, 2021/38 D iş esas sayılı bilirkişi raporunda hasar gören aracın rayiç bedeli 210.000 TL hasar miktarı ise 177.666,82 TL olarak görüldüğünü, aracın perte ayrılması gerekir iken araç hasırlı kaydedildiğini, … plakalı aracın … Sigorta AŞ tarafından … Sigorta Poliçesi teminatı altında olduğunu, aracın kaza anındaki rayiç değerinin %50’sinin üzerinde olduğu dolayısıyla aracın perte ayrılması gerektiğinin aşikar olduğunu, poliçe ön yüzünde bedeni ve maddi zararlar için yazılı limit 75.000 TL olduğunu aracın perte ayrılmasında dahi … Sigorta AŞ’nin poliçe limitindeki gösterilen tutar kadar ödeme yapılması gerektiğini, dava dışı … sigorta ile davacı kurum arasında ZMMS poliçesi kapsamında mutabakatname düzenlendiği bu evrak ile söz konusu araca ilişkin olarak 39.000 TL tutarında anlaşma sağlanarak araç hasarına ilişkin beyan ve taahhütte bulunulduğunu, bahse konu evrakta davacı kurum adına … isimli kişinin imzası bulunduğunu, ibra gerçekleştirildiğini, davacı kurumun davayı açmasının kötü niyetini gösterdiğini savunarak davanın her bir müvekkil için ayrı ayrı reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, yapılan teknik incelemede kaza tutanağı, sürücü beyanları, fotoğraflar, bilgi ve dava konusu mototrsiklette tespit edilen hasar karşılaştırıldığında, mevcut hasarların nitelik ve boyut anlamında kaza tespit tutanağını doğrular şekilde uyumlu olduğu, kazanın oluşumunda; davalı tarafa ait … plakalı araç sürücüsü … ‘ın %100 oranında tam ve “asli kusurlu” olduğu, davacı tarafa ait … plakalı araç ile Polis Memuru …’in ise “kusursuz”olduğu, dava konusu motosikletin kaza tarihindeki ikinci el rayiç bedelinin ortalama 210.000,00 TL olduğu, dava konusu motosikletteki kaza tarihindeki toplam hasar bedelinin KDV dahil 177.666,82 TL olup, kaza sonrası oluşan hasar miktarının, araç rayicinin %50’sini aşması nedeniyle aracın pert – total olarak değerlendirilmesi gerektiğini, buna göre toplam gerçek hasar miktarının 118.800,00 TL olduğunun tespit edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile, 118.800,00 TL’nin davalılar … ve … yönünden kaza tarihi olan 25/10/219 tarihinden, davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihi olan 22.09.2021 tarihinde itibaren (sigorta şirketi yönünden poliçe miktarıyla sınırlı olmak üzere) işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı taraf vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ :Davacı vekili, mahkeme ilamına esas alınan 15.11.2022 tarihli bilirkişi raporunda, kaza tarihi itibariyle davacının davalılardan talep edebileceği toplam zararının 118.800,00 TL olduğu kaza tarihindeki motosikletin piyasa değerinin 210.000,00 TL’den yüksek olması ve belirlenen sovtaj değerinin ise 20.000,00 TL’nin altında olması gerektiğini istinaf nedenleri olarak ileri sürmekle kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davalılar … ve … vekili, 15.11.2022 tarihli raporda araç sovtaj bedeli 20.000 TL olarak belirlenmiş ise de, belirlenen bu sovtaj bedelinin piyasadaki güncel fiyatlara bakıldığında piyasa değerinin altında kaldığını, sovtaj bedelinin kütle bazlı olarak hesaplanması halinde 20.000 TL’nin üstünde bir bedel olması gerektiğini, dosyada ilk alınan raporda belirtilen sovtaj bedelinin kabul edilmesi gerektiğini, davalı ile … Sigorta AŞ arasında yapılan sözleşmede bedeni ve maddi zararlar için üst limitin 75.000 TL olup, … Sigorta AŞ tarafından yapılan 32.300,00 TL ödemeden sonra kullanılmayan limitin mevcut olduğunu, mahkemece davalıların sorumlu olduğu bedele açıkça hükmedilerek, yargılama giderlerinin de buna göre paylaştırılması gerektiğini, istinaf nedenleri olarak ileri sürmekle kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davalı … sigorta vekili; müvekkil şirketin … Sigorta Poliçesi ile davalı … adına maddi bedeni hasar ayrımı olmaksızın artan mali mesuliyet teminatı altında 75.000-TL’ye kadar sigorta ettirildiğini, müvekkili şirket tarafından yapılan 32.200-TL ödeme sonrası bakiye teminat limitinin 42.800-TL olup, bakiye teminat limitini aşan zarardan müvekkili şirketin sorumluluğu bulunmadığını, gerekçeli kararda bakiye teminat limitinin ne kadar olduğunun belirtilmediğini, ancak ne hüküm kısmında ne de gerekçeli kararın metninde bakiye teminat limitinin belirtilmediğini, bunun da hükmün icrasında tereddüt yarattığını, bilirkişi raporunu tanzim eden Makine Mühendisi …’in, Bilirkişilik Bölge Kurulu listesinde sigorta konularında sahip olması gereken 64.01 (motorlu araç sigortaları/hasar tespiti) alt uzmanlık alanına sahip olmadığını, uzmanlıklık alanı dışında hesaplama yapmış olması nedeniyle raporun geçersiz olduğunu, Bilirkişilik Yönetmeliğinin 53. Maddesi gereğince bilirkişinin alanında uzman olmaması sebebiyle işbu dosyadan çekinmesi gerekirken çekinmediğini, bu nedenle raporun hükme esas alınmaması gerektiğini, dava öncesi davacı idare ile … Sigorta A.Ş arasındaki mutabakatnameye göre aracın piyasa rayicinin 170.000-TL, sovtajının ise 98.800-TL olduğunun belirtildiği, yetkisiz bilirkişi tarafından hiçbir somut delil ve araştırmaya dayanmadan aracın salt “kilosu” esas alınarak sovtajının 20.000-TL olduğunun tespit edildiğini, … Sigorta A.Ş. İle davacı idare arasında yapılan mutabakatname ile hem rayiç bedel hem de sovtaj tutarında mutabık kalmasına rağmen işbu davanın açılmasında hukuki menfaat olmaması sebebiyle davanın reddedilmesi gerektiğini, istinaf sebepleri olarak ileri sürmüştür.
GEREKÇE : Dava, trafik kazası nedeniyle davacının aracında oluşan hasarın İMMS kapsamında araç maliki, sürücü ve İMMS poliçesini düzenleyen davalı sigorta şirketinden tahsili istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 1. maddesine göre sigortacı, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe limitinin dışında (üstünde) kalan miktardan başlayıp, ihtiyari mali sorumluluk sigortası teminat limitine kadar sorumludur. Bahse konu düzenlemelerden anlaşılacağı üzere işletenin sorumluluğunu zorunlu mali mesuliyet trafik sigortası hadlerinin üzerinde kalan kısmının poliçede yazılı hadlere kadar teminat altına alan sigorta türüdür. Zorunlu mali trafik sigortacısı ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından sıralı bir sorumluluk benimsenmiştir. (Yargıtay 17.HD’nin 08.12.2020 tarih ve 2019/1797 E.-2020/8207 K.).Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu trafik sigortacısı ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk değil, sıralı bir sorumluluk öngörmüştür. (Yargıtay 17.HD’nin 08.12.2020 tarih ve 2019/1797 E.-2020/8207 K.) Bu nedenle, aracın ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının, olay tarihi itibariyle aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısının limitini aşan kısımdan ve temin ettiği İMSS poliçe limiti dahilinde sınırlı olarak sorumlu olacağı açıktır.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda aldırılan bilirkişi raporuna göre; davalı tarafa ait … plakalı araç sürücüsünün tam kusurlu olduğu, davacı tarafa ait araç sürücüsünün ise kusursuz olduğu, dava konusu motosikletin kaza tarihindeki ikinci el rayiç bedelinin ortalama 210.000,00 TL olup, kaza tarihindeki toplam hasar bedelinin araç rayicinin %50’sini aşması nedeniyle aracın pert-total olarak kabul edilmesinde ve alınan son rapora göre gerçek hasar miktarının 118.800,00 TL olduğu değerlendirilerek, raporun hükme esas alınmasında isabetsizlik bulunmamakta ise de, davalı … Sigorta tarafından yapılan 32.200-TL ödeme sonrası bakiye teminat limitinin 42.800-TL olup, bakiye teminat limitini aşan zarardan sorumluluğu bulunmadığı, hükmün infazında tereddüt yaratmaması açısından davalı sigorta şirketinin sorumlu olduğu miktarın açıkça hükümde belirtilmesi gerektiği, bu yönüyle davalı … Sigorta vekilinin istinaf talebinin haklı ve yerinde olduğu değerlendirilmiştir.
Açıklanan tüm bu hukuki ve maddi vakıalar karşısında; ilk derece mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya ve denetime elverişli olmasına, hasarın anılan ilke ve esaslar ile örtüşecek şekilde olayın oluş şekli ve dosya kapsamına uygun olarak tespit edilmesine, ZMMS poliçe limitini aşan bakiye hasar bedelin İMMS poliçe limiti dahilinde hüküm altına alınmasına, zararın İMMS poliçe kapsamı dışında kalan miktarı yönünden davalı … Sigortanın sorumluluğu bulunmamasına göre, ilk derece mahkemesince verilen kararda bir hukuka aykırılık bulunmamakla birlikte, yukarıda belirtildiği üzere davalı … Sigorta tarafından yapılan ödemeden sonra kalan İMMS poliçe bedelinin kararda gösterilmemesinde isabet bulunmadığı, ancak belirtilen hususun yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği dikkate alınarak, bu yönüyle yerinde görülen davalı … Sigorta vekilinin istinaf talebinin kabulü ile HMK’nun 353/1-b.2 maddesi gereğince yerel mahkememe kararının kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekili ile davalılar … ve … vekilinin istinaf başvurularının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE,
2-Davalı … Sigorta vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 31.01.2023 tarih ve 2021/647 E. – 2023/58 K. sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, esas hakkında yeniden hüküm kurulmasına buna göre;
Davanın Kısmen Kabulü ile, 118.800,00 TL’nin davalılar … ve … yönünden kaza tarihi olan 25/10/219 tarihinden itibaren, davalı sigorta şirketi yönünden ise temerrüt tarihi olan 22.09.2021 tarihinde itibaren (sigorta şirketi yönünden bakiye poliçe bedeli olan 42.800,00 TL tutarla sınırlı olmak üzere) işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 8.115,22 TL harcın davalı … Sigorta A.Ş. yönünden 2.921,47 TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan müşterek ve müteselislen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Kabul edilen miktar üzerinden davacı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 19.008,00 TL vekalet ücretinin davalı … Sigorta A.Ş. yönünden 6.842,88 TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden reddedilen 19.985,82 TL üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara müştereken ve müteselsilen verilmesine,
Davacı tarafça yapılan tebligat, müzekkere, keşif, bilirkişi olmak üzere toplam 4.181,80 TL yargılama giderinin kabul edilen kısım yönünden 3.579,60 TL sinin davalı … ;Sigorta A.Ş yönünden 1.288,65 TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafça yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Taraflarca yatırılan gider avansından tebliğ giderleri alındıktan sonra kalan kısmının yatırana iadesine
3-İstinaf başvuruları nedeniyle davacı ile davalılar … ve …’ın yaptıkları giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı … ve … yönünden istinaf karar harcı olan 8.115,22 TL’den peşin alınan 2.053,00 TL’nin mahsubu ile eksik kalan 6.062,22 TL’nin davalı … ve …’tan alınarak hazineye gelir kaydına,
5- Davacı kurum harçtan muaf olduğundan istinaf karar harcı alınmasına yer olmadığına,
6-5-İstinaf yoluna başvuran davalı … Sigorta A.Ş’nin ödediği istinaf harcının istek halinde istinaf yoluna başvurana iadesine,
7-İstinaf yoluna başvuran davalı … Sigorta A.Ş tarafından yapılan 492,00 TL istinaf yoluna başvuru harcı, 128,50 TL posta masrafı olmak üzere toplam 620,50 TL istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı … Sigorta A.Ş’ye verilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere 15.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.