Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1995
KARAR NO : 2023/163

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 25.10.2022
NUMARASI : 2022/158 D.İş 2022/158 K.
TALEBİN KONUSU : İhtiyati Hacze İtiraz
KARAR TARİHİ : 02.02.2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 02.02.2023
İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 25.10.2022 tarih 2022/158 D.İş 2022/158 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi İhtiyati hacze itiraz eden … Şti vekili ve ihtiyati hacze itiraz eden … A.Ş vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip, dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP : İhtiyati haciz isteyen vekili, ihtiyati haciz kararına konu çekin mahkeme kararı ile zayi olması sebebi iptaline karar verildiğini, icra takibine konu çekin müvekkil şirket ile aralarında ticari ilişki bulunan …. A.Ş. tarafından müvekkil şirketin emrine ciro edilmiş ancak çekin müvekkil şirkete ulaşmadan kaybolduğunu, bu nedenle zayi davası açıldığını, Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesinin 16.06.2022 Tarihli 2022/227 Esas 2022/505 Karar sayılı ilamı ile, İzmir 24. İcra Müdürlüğü 2022/9565 Esas sayılı dosyası takip dayanağı çek hakkında çekin zayi olması sebebi ile iptaline karar verildiğini, dolayısıyla öncelikle bu yönden ihtiyati haciz kararına itiraz ettiklerini belirterek usul, yasa ve yerleşmiş Yargıtay içtihatlarına ve dosya kapsamına aykırı olan İhtiyati haciz kararına ve tüm içeriğine itiraz ederek itirazları doğrultusunda gereğinin yapılmasını talep etmiştir.
İTİRAZ : İhtiyati hacze itiraz eden ….A.Ş vekili, ihtiyati hacze konu edilen çekin Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/227-505 E.K sayılı kararı ile iptaline karar verildiğini, müvekkil şirketin merkezinin Eskişehir’de bulunduğundan yetkiye itiraz ettiklerini, dava konusu çekin zayi nedeniyle iptal edildiğini, müvekkili şirketin tanınmış ve saygın bir marka olup, yerleşim yerinin muayyen olduğunu, ihtiyati haczin yasal şartlarının oluşmadığını, zamanaşımı ve hak düşürücü süre itirazlarının bulunduğunu, çekte …’ın imzasının bulunmadığını savunarak ihtiyati hacze itiraz etmiştir.
İhtiyati hacze itiraz eden … Şti vekili, ihtiyati haciz kararına konu çekin mahkeme kararı ile zayi olması nedeniyle iptaline karar verildiğini, çekteki imzanın şirket yetkilisine ait olmayıp, kaşeninde sahte olduğunu, bu hususta İzmir 8. İcra Hukuk Mahkemesinin 2022/473 Esas sayılı davanın açılıp devam ettiğini savunarak ihtiyati hacze itiraz etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece duruşma açılarak yapılan inceleme neticesinde, ihtiyati haciz talepleri hakkında, İ.İ.K.nın 258. ve 50. maddeleri gereğince yetkili mahkeme tarafından karar verileceği düzenlenmiş ve bu konuda 6100 Sayılı Kanun’un 447/2. maddesi de gözetildiğinde H.M.K.nın yetkiye dair hükümlerine atıf yapılmıştır. Bu durumda niteliği itibariyle aranacak borçlardan olan kambiyo senedinden kaynaklanan alacağa dayalı ihtiyati haciz isteminde yetkili mahkemelerin akdin ifa yeri olarak kabulü gereken ödeme yeri ve borçlunun ikametgahının bulunduğu yerin bağlı olduğu mahkeme olduğunun kabulü gerekir. İhtiyati haciz istemine dayanak çek incelendiğinde muhatap bankanın “… Bankası Özkanlar Şubesi” olduğu, öte yandan itiraz eden borçlu keşideci şirketin ikametgahının Bornova / İZMİR, diğer borçlu lehdar … Şti.’nin de Bornova / İZMİR merkezli olduğu, ihtiyati haciz talebinin dayandırıldığı çek üzerinde yapılan gözlemde çekin unsurlarının tam olduğu, evrakın çek vasfını taşıdığı, ciro zincirinde kopukluk bulunmadığı ve çek için TTK’da öngörülen zamanaşımı süresinin dolmadığı, bu nedenle yaklaşık ispat koşullarının oluştuğunun değerlendirilerek, hakkında iptal kararı verilmiş bir çek hakkında ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği yönünde itirazda bulunmuş ise de; çek iptali kararı, hamilin yedinde bulundurduğu çeki zayii ettiği yönündeki başvurusu üzerine beyana dayalı olarak verilen bir karardır. Yargıtay’ın yerleşik uygulamaları ve doktrinde de kabul edildiği üzere, kıymetli evrakların ziyaı halinde yürütülen iptal davası neticesinde elde edilen iptal kararı, “maddi hukuk açısından kesin hüküm teşkil etmemektedir.” Bu iptal kararları bir ilam hükmünde olmayan, şekli anlamda tespite yarayan, tespit niteliğine haiz kararlardır. Bunun neticesi olarak da, dava sonucu elde edilen çek iptal kararı, davada taraf sıfatı bulunmayan iyi niyetli üçüncü kişileri bağlamadığı gibi söz konusu karar maddi hukuk açısından da bir değişiklik yaratmayacak ve senedi elinde bulunduranın takip hakkına zeval vermeyecektir. Bu durum ticari hayatta ticari senetlerin güvenli tedavülünün tabii bir sonucudur. Ayrıca ihtiyati haciz kararında borçlunun ne miktarda alacağı karşılayacak mal varlığına haciz konulması gerektiğine dair karar verilmiş olup, icra müdürlüğünce alacağı aşan miktarda borçlu mal varlığına dair haciz veya ihtiyati haciz konulmuş ise, icra müdürlüğünün iş bu işlemine karşın aşkın aciz iddiası ile İcra Mahkemesine şikayette bulunması gerektiği, aşkın haciz iddiasının mahkemece değerlendirilemeyeceği kanaatiyle …A.Ş vekilinin ihtiyati hacze itirazın reddine dair İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 08.09.2022 tarih 2022/158 D.İş sayılı karar verilmiştir.
Karara karşı İhtiyati hacze itiraz eden … A.Ş vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İhtiyati hacze itiraz eden …. Şti vekilinin itirazı üzerine mahkemece İİK’nun 265/4 maddesi hükmü gereğince duruşma açılmıştır.
İİK.nın 265. Maddesine göre, borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati haciz kararında, sadece ihtiyati haczin sebeplerine, yetkiye ve teminata itiraz edebilir. İşbu hükümle ihtiyati haciz kararına karşı itiraz sebepleri sınırlı şekilde sayılmış olup, bu sayılanlar dışında başka bir sebebe dayanılarak ihtiyati hacze itiraz edilmesi mümkün değildir. İhtiyati hacze itiraz eden vekili ihtiyati hacze dayanak çekteki imza yönünden itirazda bulunmuş ise de, ihtiyati hacze itiraz sebepleri İİK’nın 265. Maddesinde sayılmış olup, imza ile ilgili itiraz madde metninde sayılmamıştır. Bu husus açılacak menfi tespit davasında ileri sürülebilecek hususlardan olup ihtiyati hacze itiraz aşamasında değerlendirilemeyeceği istikrarlı Yargıtay kararlarında vurgulanmıştır. (Yargıtay 11. HD 19/09/2016 tarih, 2016/8376-7358 E.K sayılı ilamı) bu gerekçeler doğrultusunda itirazın reddine dair İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 25.10.2022 tarih 2022/158 D.İş sayılı karar verilmiştir.
Karara karşı İhtiyati hacze itiraz eden …. Şti vekili ve ihtiyati hacze itiraz eden … A.Ş vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : İhtiyati hacze itiraz eden … A.Ş vekili, dava konusu çekin iptaline karar verilen üzerinde ödeme yasağı kararı bulunan, sonradan cirantalar tarafından imza itirazında bulunularak muhtemelen üzerinde tahrifat yapılan çek olduğunu, ihtiyati hacze konu edilen çekin Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/227-505 E.K sayılı kararı ile iptaline karar verildiğini, çekter …’ın imzasının bulunmadığını, müvekkili şirketin tanınmış ve saygın bir marka olup, sayısız mal varlığının bulunduğunu, yerleşim yerinin muayyen olduğunu, ihtiyati haczin yasal şartlarının oluşmadığını, zamanaşımı ve hak düşürücü süre itirazlarının bulunduğunu istinaf nedenleri olarak ileri sürmüştür.
İhtiyati hacze itiraz eden … Şti vekili, ihtiyati haciz kararına konu çekin mahkeme kararı ile zayi olması nedeniyle iptaline karar verildiğini, çekteki imzanın şirket yetkilisine ait olmayıp, kaşeninde sahte olduğunu, bu hususta İzmir 8. İcra Hukuk Mahkemesinin 2022/473 Esas sayılı davanın açılıp devam ettiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilemeyeceğini istinaf nedenleri olarak ileri sürmüştür.
GEREKÇE : Talep, ihtiyati hacze itiraza ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gereçeyle itirazın reddine ilişkin kararlar verilmiştir.
İİK’nın 257/1. maddesi gereğince rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklarıyla diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir. Buradaki ispat, esas davadaki gibi tam bir ispat değildir. İİK’nın 265. maddesinde de ihtiyati hacze itiraz sebepleri tahdidi olarak belirtilmiş olup bunlar; ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata ilişkindir.
Somut olayda, ihtiyati haciz isteyen vekili, talep konusu … Bankası A.Ş Özkanlar Şubesi’nin 30.06.2022 keşide ve ibraz tarihli 17.000,00 TL tutarındaki çeke ilişkin ihtiyati haciz talebinde bulunmuş, mahkemece ihtiyati haciz talebi kabul edilmiş, itiraz eden şirketler yönünden itiraz reddedilmiştir. İhtiyati haciz istemine dayanak çekte muhatap bankanın “… Bankası Özkanlar Şubesi” olduğu, öte yandan itiraz eden borçlu keşideci şirketin ikametgahının Bornova / İZMİR, diğer borçlu … Şti.’nin de Bornova / İZMİR merkezli olduğu, ihtiyati haciz talebinin dayandırıldığı çekin unsurlarının tam olduğu, evrakın çek vasfını taşıdığı, ciro zincirinde kopukluk bulunmadığı ve çek için TTK’da öngörülen zamanaşımı süresinin dolmadığı, bu nedenle yaklaşık ispat koşullarının oluştuğunun değerlendirilerek, hakkında iptal kararı verilmiş bir çek hakkında ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği yönünde itirazda bulunmuş ise de; çek iptali kararı, hamilin yedinde bulundurduğu çeki zayii ettiği yönündeki başvurusu üzerine beyana dayalı olarak verilen bir karardır. Yargıtay’ın yerleşik uygulamaları ve doktrinde de kabul edildiği üzere, kıymetli evrakların ziyaı halinde yürütülen iptal davası neticesinde elde edilen iptal kararı, “maddi hukuk açısından kesin hüküm teşkil etmemektedir.” Bu iptal kararları bir ilam hükmünde olmayan, şekli anlamda tespite yarayan, tespit niteliğine haiz kararlardır. Bunun neticesi olarak da, dava sonucu elde edilen çek iptal kararı, davada taraf sıfatı bulunmayan iyi niyetli üçüncü kişileri bağlamadığı gibi söz konusu karar maddi hukuk açısından da bir değişiklik yaratmayacak ve senedi elinde bulunduranın takip hakkına zeval vermeyecektir. Bu durum ticari hayatta ticari senetlerin güvenli tedavülünün tabii bir sonucudur. Ayrıca ihtiyati haciz kararında borçlunun ne miktarda alacağı karşılayacak mal varlığına haciz konulması gerektiğine dair karar verilmiş olup, icra müdürlüğünce alacağı aşan miktarda borçlu mal varlığına dair haciz veya ihtiyati haciz konulmuş ise, icra müdürlüğünün iş bu işlemine karşın aşkın aciz iddiası ile İcra Mahkemesine şikayette bulunması gerektiği, aşkın haciz iddiasının mahkemece değerlendirilemeyeceği,
İİK.nın 265. Maddesine göre, borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati haciz kararında, sadece ihtiyati haczin sebeplerine, yetkiye ve teminata itiraz edebilir. İşbu hükümle ihtiyati haciz kararına karşı itiraz sebepleri sınırlı şekilde sayılmış olup, bu sayılanlar dışında başka bir sebebe dayanılarak ihtiyati hacze itiraz edilmesi mümkün değildir. İhtiyati hacze itiraz eden vekili ihtiyati hacze dayanak çekteki imza yönünden itirazda bulunmuş ise de, ihtiyati hacze itiraz sebepleri İİK’nın 265. Maddesinde sayılmış olup, imza ile ilgili itiraz madde metninde sayılmamıştır. Bu husus açılacak menfi tespit davasında ileri sürülebilecek hususlardan olup ihtiyati hacze itiraz aşamasında değerlendirilemeyeceği yönündeki kabulü yerinde olup, muaccel bir alacağın varlığı hususunda yaklaşık ispat koşulu yerine getirildiği için ihtiyati hacze itirazın reddi kararlarında ve karşı taraf lehine vekalet ücreti takdir edilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Bu durumda, istinaf kanun yoluna başvuranın dilekçesinde yer verdiği itirazların açıklanan gerekçe ışığında yerinde olmamasına, kararda kamu düzenine ilişkin bir aykırılık bulunmamasına, kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olmasına göre, duruşma açılmasına gerek görülmeyerek Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-İhtiyati hacze itiraz eden …. Şti vekili ve ihtiyati hacze itiraz eden … A.Ş vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-İhtiyati hacze itiraz eden … Şti yönünden istinaf karar harcı olan 296,40 TL’den peşin alınan 80,70 TL’nin mahsubu ile eksik kalan 215,70 TL’nin ihtiyati hacze itiraz eden … Şti’den alınarak hazineye gelir kaydına,
3-İhtiyati hacze itiraz eden … A.Ş yönünden istinaf karar harcı olan 296,40 TL’den peşin alınan 80,70 TL’nin mahsubu ile eksik kalan 215,70 TL’nin ihtiyati ihtiyati hacze itiraz eden … A.Ş’den alınarak hazineye gelir kaydına,
4-İstinaf başvurusu nedeniyle ihtiyati hacze itiraz eden borçlular tarafından yapılan giderlerin kendi üzerlerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/1-f maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verilmiştir. 02.02.2023