Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2022/1835 E. 2023/1733 K. 30.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1835
KARAR NO : 2023/1733

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/04/2022
NUMARASI : 2020/519 Esas 2022/302 Karar
DAVANIN KONUSU : Tazminat
KARAR TARİHİ : 30.11.2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 30.11.2023

Taraflar arasındaki davadan dolayı İzmir 7.Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 06.04.2022 gün ve 2020/519 Esas 2022/302 Karar sayılı hükmün istinaf yoluyla Dairemizce incelenmesi davacılar vekili, davalı … Sigorta A.Ş. vekili ve davalı …Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili, 11.08.2018 tarihinde davalı … Şti.’ne ait, davalı … Sigorta A.Ş. tarafından ZMMS poliçesi, davalı … Sigorta A.Ş. tarafından genişletilmiş kasko sigorta poliçesi ile sigortalanan … plakalı araç ve bu araca takılı … plakalı römorkun yeterli güvenlik önlemi almadan park edilmesi nedeniyle müvekkillerinin desteği (1998 doğumlu) …’ın sevk ve idaresindeki, davalı … Sigorta A.Ş. tarafından ZMMS poliçesi ile sigortalanan … plakalı aracın arkadan çarpması sonucu meydana gelen trafik kazasında sürücü …’ın vefat ettiğini, müteveffanın kazanın meydana gelmesinde asli kusurlu, karşı araç sürücüsünün tali kusurlu olarak tespit edildiğini, müteveffanın babası …’ın bu üzüntüye dayanamayarak hastalıklarının nüksetmesi nedeniyle vefat ettiğini, davalı sigorta şirketlerine gerekli ihtarnamelerin gönderildiğini iddia ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL maddi tazminatın davalı … Ltd. Şti., davalı … Sigorta A.Ş. ve davalı … Sigorta A.Ş.’den (sigorta şirketlerinden poliçe sorumluluğu çerçevesinde) tahsilde tekerrür olmamak üzere kaza tarihinden itibaren en yüksek faiz oranı işletilmek suretiyle, ayrıca 250.000,00 TL manevi tazminatın davalı … Ltd. Şti ve davalı… Sigorta A.Ş.’den tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla (poliçe sorumluluğu çerçevesinde) kaza tarihinden işleyecek en yüksek faiz oranı işletilmek suretiyle müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili, 02.11.2019 havale tarihli dilekçesi ile, maddi tazminat taleplerinin davacı anne … için 5.000,00 TL ve …’ın mirasçısı sıfatıyla 1.250,00 TL olmak üzere toplam 6.250,00 TL; davacılar … ve … için …’ın mirasçısı sıfatıyla ayrı ayrı 1.875,00 TL olmak üzere şimdilik toplam 10.000,00 TL; manevi tazminat taleplerinin davacı anne … için 125.000,00 TL ve …’ın mirasçısı sıfatıyla 31.250,00 TL olmak üzere toplam 156.250,00 TL; davacılar … ve … için …’ın mirasçısı sıfatıyla ayrı ayrı 46.875,00 TL olmak üzere şimdilik toplam 250.000,00 TL olduğunu beyan etmiştir.
CEVAP:Davalı … Ltd. Şti. vekili, davacıların murisinin kazanın meydana gelmesinde asli kusurlu olduğunu, kullandığı aracın kamyonet olması nedeniyle, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa göre karayolu taşımacılığında yük ve yolcu taşıyan araç sahiplerinin almakla yükümlü oldukları mesleki yeterlilik belgesi olan SRC belgesine sahip olmadan aracı kullandığını, davacılar açısından müteveffanın desteklilik durumunun araştırılmasının gerektiğini, müvekkili şirkete atfedilebilecek kusur bulunmadığından maddi-manevi tazminattan sorumluluğunun bulunmadığı gibi talep edilen tutarların fahiş olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili, yetkili mahkemenin müvekkilinin yerleşim yeri olan İstanbul Anadolu Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, müvekkili şirkete başvuru şartının gerçekleşmediğini, davacıların gerçek zararlarının tespitinin ve Sosyal Güvenlik Kurumunun ödemiş olduğu tazminat varsa tespit edilerek ödenecek tazminattan düşülmesi gerektiğini, müvekkilinin temerrüde düşürülmediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili, kazaya karıştığı belirtilen, … plaka sayılı aracın, müvekkili şirkete 08/10/2017-2018 tarihleri arasında geçerli olmak üzere ZMMS poliçesi ile sigortalı olduğunu, müvekkili şirketin sigorta poliçesinde belirtilen azami limitlerle ve işletenin veya işletenin eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru oranında maddi tazminat ile sorumlu tutulabileceğini, olay günü sigortalı aracın arızalandığını, araç sürücüsünün aracı yolun kenarına alıp tamiri için çalıştığı sırada müteveffanın sigortalı araca arkadan çarptığını, sigortalı araç sürücüsünün imkanları dahilinde güvenlik önlemlerini aldığını, kazanın gerçekleşmesinde müteveffanın kusurlu olduğunu, sigortalı araç sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde herhangi bir kusurunun bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili, kazaya karışan … plakalı aracın müvekkili şirket nezdinde 26.02.2018 başlangıç ve 26.02.2019 bitiş tarihli genişletilmiş kasko poliçesi sigortası ile sigortalandığını, müvekkili şirketin sorumluluğunun sigortalısının kusuru ve poliçe limiti ile sınırlı olduğunu, kazaya ilişkin ceza dosyası evrakının getirtilerek ATK Trafik İhtisas Dairesi’nden rapor alınması gerektiğini, davacıların talep ettikleri tazminat tutarının fahiş olduğunu, tarafların ekonomik ve kusur durumlarının dikkate alınması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davaya konu trafik kazasında, davacı anne … ile kazadan sonra ve dava tarihinden önce vefat eden baba …’ın desteği, …’ın vefat ettiği, kazada müteveffa …’ın %75, karşı araç sürücüsünün ise %25 oranında kusurlu olduğu, davacıların, baba …’ın destekten yoksun kalma tazminat talep hakkını mirasçı sıfatıyla miras payı oranlarına göre talep etmelerinin usul ve yasaya uygun olduğu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda TRH-2010 yaşam tablosu ile progresif rant yönteminin kullanıldığı, davacı …’ın 360.444,53-TL, müteveffa baba …’ın 5.237,10-TL destekten yoksun kalma tazminatına hak kazandıkları, davacı tarafça bilirkişi raporundaki hesaplamalara uygun olarak sunulan talep arttırım dilekçesine göre ve müteveffa babadan miras yolu ile gelen tazminatın davacı mirasçılara, miras paylarına göre paylaştırılması sonucunda davalı … Sigorta A.Ş.’nin poliçe limitinin 360.000,00-TL olduğu da göz önünde tutularak, davacı … için 354.852,00-TL, müteveffa baba … için 5.148,00-TL olarak oranlanan tazminat miktarlarından müteveffa babanın payına düşen tazminat yönünden mirasçıları davacı …’ın 1.287,00-TL, davacılar … ve … için 1.930,50-TL destekten yoksun kalma tazminatına hak kazandıkları, baba …’ın dava tarihinden önce 26/11/2019 tarihinde vefat ettiği, manevi tazminatın kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardan olmasına bağlı olarak ancak ilgilisi tarafından talep edilebileceği, mirasçıları tarafından mirasçılık sıfatına bağlı olarak manevi tazminat talebinde bulunulmasının mümkün bulunmadığı gerekçesiyle; davalı … Sigorta A.Ş. yönünden açılan davanın atiye bırakılması nedeniyle hüküm kurulmasına yer olmadığına, davacı …’ın destekten yoksun kalma tazminatı davasının kabulü ile, (davalı … Sigorta Şirketinin 354.852,00 TL’lik bölümünden sorumlu olmak kaydıyla) 360.444,53 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalı … Ltd. Şti. ve davalı … Sigorta Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine, davacı …’ın müteveffa …’ın mirasçısı sıfatıyla destekten yoksun kalma tazminatının talebinin kabulü ile, (davalı … Sigorta Şirketi 1.287,00 TL’lik bölümünden sorumlu olmak kaydıyla) 1.309,27-TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalı … Ltd. Şti. ile davalı … Sigorta Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine, davacı …’ın müteveffa …’ın mirasçısı sıfatıyla destekten yoksun kalma tazminatı davasının kabulü ile, (davalı … Sigorta Şirketinin 1.930,50 TL’lik bölümünden sorumlu olmak kaydıyla) 1.963,91-TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalı … Ltd. Şti. ile davalı … Sigorta Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine, davacı …’ın müteveffa …’ın mirasçısı sıfatıyla destekten yoksun kalma tazminatı davasının kabulü ile; (davalı … Sigorta Şirketi 1.930,50-TL’lik bölümünden sorumlu olmak kaydıyla) 1.963,91 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalı … Ltd. Şti ile davalı … Sigorta Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine, hükmedilen tazminatlara davalı … Ltd. Şti. yönünden kaza tarihinden, davalı … Sigorta Şirketi yönünden poliçe limitiyle sınırlı olmak kaydıyla ve 08.10.2019 tarihinden itibaren ticari faiz işletilmesine, davacı …’ın manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 30.000,00-TL manevi tazminatın davalı … Ltd. Şti. yönünden kaza tarihinden, davalı … Sigorta A.Ş. yönünden poliçe teminatı ile sınırlı olmak kaydıyla 02.01.2019 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalı … Ltd. Şti. ve davalı … Sigorta A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …’a verilmesine, davacı … yönünden müteveffa … mirasçısı sıfatıyla manevi tazminat talebinin reddine, davacılar … ve …’ın müteveffa … mirasçısı sıfatıyla manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacılar vekili, davalı … Sigorta A.Ş. vekili ve davalı … …Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : Davacılar vekili, hükmedilen manevi tazminat miktarlarının çok düşük olduğunu, müteveffa davacı … yönünden davalı … Sigortadan (… Sigorta A.Ş.) 19.12.2018 tarihinde manevi tazminat talebinde bulunduklarını, eksik belge gerekçesiyle müvekkilinin oyalandığını, müvekkili …’ın 26.11.2019 tarihinde vefat ettiğini, davalı sigortanın talep tarihinde ödeme yapmış olması halinde bu bedelin ölüm tarihinde mirasçılara intikal edeceğini belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili, sigortalı araç sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde kusurunun bulunmadığını, müştereken ve müteselsilen sorumluluk çerçevesinde hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, hesaplamada net asgari ücret kullanılması gerekirken müteveffanın … Üniversitesi İklimlendirme ve Soğutma Teknolojisi Bölümünde öğrenci olması sebebiyle asgari ücretin 2.60 katı üzerinden hesaplama yapılmasının hatalı olduğunu, tazminat hesaplamasında TRH-2010 mortalite tablosu ve %1,8 teknik faizin esas alınması gerektiğini, progresif rant hesabıyla hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, faizin hatalı tespit edildiğini, müvekkili şirkete usulüne uygun başvuru bulunmaması nedeniyle müvekkili şirketin temerrüde düşmediğini belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … …Ltd. Şti. vekili, kusura ilişkin itirazlarının dikkate alınmaksızın eksik ve hatalı incelemeye dayalı olarak müvekkili şirkete ait aracın %25 oranında kusurlu olduğunun kabulüyle hüküm kurulmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, müteveffanın sevk ve idaresindeki aracın kamyonet olduğunu, kamyonetlerin kullanılabilmesi için sürücü ehliyetinin yeterli olmadığını, SRC belgelerinin bulunması gerektiğini, müteveffanın bu belgeye sahip olmadığını, müteveffanın çarpmanın etkisiyle 2 metre yukarı fırladığının tespit edildiğini, her ne kadar bilirkişi raporunda emniyet kemeri takıp takmadığının tespitinin yapılamadığı belirtilmişse de emniyet kemeri takılı olan birinin kaza anında 2 metre yukarı fırlamasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, gündüz vakti havanın ve görüşün açık olduğu yolda duran araca çarpmak sonucu gerçekleşen kazada müteveffanın tam kusurlu olduğunu, müvekkiline atfedilen kusurlu hal ile dava konusu kaza arasında illiyet bağı bulunmadığını, aktüerya raporunda kullanılan hesaplama yöntemi ve baz alınan verilerin açık ve anlaşılır nitelikte olmadığını, hükmedilen davalı vekalet ücretinin fahiş ve kanuna aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE : Dava, trafik kazası nedeniyle karşı aracın işleteni, zorunlu mali sorumluluk sigortacısı ve davacıların desteğine ait aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısından destekten yoksun kalma tazminatı, ayrıca işleten ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısından manevi tazminat istemine ilişkindir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
Trafik kaza tespit tutanağında davacıların desteği …’ın KTK’nın 52 maddesi gereğince asli kusurlu, park halindeki aracın ise aynı kanunun 62. maddesine göre tali kusurlu olduğu belirtilmiştir. İlk derece mahkemesince trafik bilirkişiden alınan 04.02.2021 tarihli raporda müteveffa …’ın KTK’nın 56. maddesinde yer alan şerit değiştirme ve şerit ihlali kuralını ihlal ettiği, park halindeki karşı aracın ise KTK Yönetmeliğinin 135. Maddesi gereğince yeterli mesafeden görünür tedbir almadığı belirtilmiş, ancak tarafların kusur oranları ya da asli-tali kusur durumları açık şekilde belirtilmemiştir. Mahkemece 25.03.2021 tarihli duruşma ara kararı ile, kaza tespit tutanağında yer alan tespitler ile İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/98484 Soruşturma sayılı soruşturma dosyasında alınan trafik bilirkişi raporunda yapılan belirlemeler doğrultusunda, dava konusu trafik kazasının gerçekleşmesinde … plakalı araç sürücüsü müteveffa …’ın %75 oranında, … plakalı çekici ve … plakalı römork sürücüsü dava dışı …’in ise %25 oranında kusurlu olduklarının tespitine karar verilmiştir.
Müteveffanın çarptığı park halindeki … plakalı çekici ve … plakalı römork sürücüsü … hakkında taksirle ölüme neden olma suçundan İzmir 37. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2020/474 E. Sayılı dosyasında yapılan yargılama sonucunda sanığın mahkumiyetine karar verildiği, kararın istinaf edilmesi üzerine İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesi’nin 2022/1518 E. 2023/58 K. Sayılı ilamı ile tarafların kusur durumlarının belirlenmesi için kararın kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır. Eldeki dosya kapsamında alınan kusur raporu bu haliyle denetime ve hükme esas alınmasına elverişli olmayıp, ceza dosyasında da tarafların kusur durumlarına ilişkin denetime elverişli bir rapor alınmadığı anlaşılmıştır. Davalı işleten ve sigorta vekilinin rapora karşı itirazları ile kusur raporu alınması taleplerinin kabul edilmemesi doğru olmamıştır.
O halde, ilk derece mahkemesince, yukarıda belirtilen ceza dosyasının akıbeti araştırılarak, sonuçlandığının tespiti halinde dosya celp edilerek, Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi’nden, Karayolları Fen Heyetinden veya İTÜ’de görevli öğretim üyelerinden oluşturulacak bilirkişi heyetinden, ayrıntılı, bilimsel verileri ve dayanaklarını içerir olayın meydana geliş şekli, müteveffa sürücü … ile park halindeki karşı araç sürücüsü …’in kusurlarının açık ve belirli biçimde tespiti yönünde rapor alınması gerekirken, bu hususlar yerine getirilmeden, özel uzmanlık gerektiren bir konuda mahkemece resen müteveffanın %75, karşı araç sürücüsünün ise %25 oranında kusurlu olduklarına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunmakla, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a-6. maddesi uyarınca istinaf başvurusunun esasa ilişkin hususlar incelenmeksizin kabulüne ve ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiştir.

HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenenlerle;
1-Davalı … Sigorta A.Ş. vekili ve davalı …. Şti. vekilinin istinaf başvurularının HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca ESASA İLİŞKİN SEBEPLER İNCELENMEKSİZİN KABULÜNE,
2-İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 06.04.2022 tarih 2020/519 Esas 2022/302 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3-Dairemizin kararına uygun şekilde yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın mahal mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-Kaldırma kararının sebep ve şekline göre davacılar vekilinin tüm, davalı … Sigorta A.Ş. vekili ile davalı … Şti. vekilinin sair istinaf itirazlarının incelenmesine yer olmadığına,
5-İstinaf yoluna başvuranlar tarafından yatırılan istinaf karar harçlarının istek halinde istinaf yoluna başvuranlara iadesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-a-6 maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.30.11.2023