Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/761
KARAR NO : 2022/1123

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 05.11.2019
NUMARASI : 2016/1053 E. – 2019/1032 K.
DAVANIN KONUSU : Ticaret Sicil Memurluğu Kararına İtiraz
KARAR TARİHİ : 19.07.2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 01.08.2022

İzmir 3.Asliye Ticaret Mahkemesinin 05.11.2019 tarih 2016/1053 E. – 2019/1032 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davacılar vekili ve davacı yanında feri müdahil … Kooperatifi tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacılar vekili, 31.05.2015 tarihinde Kooperatifler Kanununun 47. maddesi uyarınca müvekkillerinin üyesi bulundukları … Kooperatifinin olağanüstü genel kurul toplantısı yapıldığını, bu toplantıda yönetim ve denetim kurulu seçildiğini, eski yönetim ve denetim kurullarının azledildiğini, anılan genel kurul toplantısının tescil isteminin davalı tarafından reddedilmesi üzerine açılan dava neticesinde İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 20.01.2016 tarih 2015/812E 2016/39K sayılı kararıyla tescilin yapılmasına karar verildiği, davalının, mahkeme kararını 22.04.2016 tarihinde uyguladığını, bu genel kurul toplantısında tescilden 2 ay sonra tekrar bir genel kurul toplantısı yapılması kararı alındığı için 04.05.2016 tarihinde kararlaştırıldığı üzere genel kurul toplantısının yapıldığını, yapılan genel kurul toplantısında alınan kararların tescili için davalıya müracaaat edildiğini, davalının 12.08.2016 tarihli cevabi yazısında müvekkillerinin yetkili olmadığı gerekçesiyle tescil talebini reddettiğini, oysa ki mahkemece tesciline karar verilen 31.05.2015 tarihli genel kurul toplantısında yönetim ve denetim kurulu seçimi de yapıldığını, müvekkillerinin azledilen yönetim ve denetim kurulları yerine seçildiğini, genel kurul toplantısının yetkili kişilerce çağrısı yapıldığını, TTK’nın 34 ve Nizamnamenin 28. maddesi uyarınca davalının sınırlı yetkisi bulunduğunu, iptal davasına konu teşkil edebilecek aykırılıklar bakımından resen hareketle tescilden imtina edemeyeceğini, toplantının Kooperatifler Kanun 43. maddesi uyarınca gerçekleştirildiğini, çağrı hakkındaki kanun hükümlerine uyulduğunu, dava konusu genel kurul toplantısının gerçek üye olarak tespit edilen üyelerin katılımıyla gerçekleştirildiğini, tüm kararların oy birliğiyle alındığını, hiçbir itiraz olmadığını, diğer yandan davalının, toplantıya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün memur göndermediğini gerekçe gösterdiğini, oysa ki kanun doğrultusunda toplantı halindeyken 1 saat hükumet komiseri beklediğini, memurlar gelmeyince de mülki amirliğe başvurulduğunu ve İzmir 2. Noterliği huzurunda tutanak altına alındığını, söz konusu genel kurul toplantısına karşı yasal süre içerisinde herhangi bir iptal davası açılmadığını ileri sürerek, davalının 12.08.2016 tarihli B-19/21889 sayılı, 04.05.2016 tarihli olağanüstü genel kurul kararının tescili talebinin reddi kararının iptali ile 04.05.2016 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısında alınan kararların tescil edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı, 04.06.2015 tarihli genel kurul ile 31.05.2015 tarihli genel kurulda seçilen yönetim kurulunun görevinin sona erdiğini, 04.06.2015 tarihli olağan genel kurul toplantısının 14.07.2015 tarihinde tescil edildiğini, bu toplantının 7. gündem maddesine göre son yönetim kurulu üyeliklerine 3 yıl süre ile …, … ve …’in seçildiğini, davacıların tescilini istedikleri 04.05.2016 tarihli genel kurul toplantısı evrakları incelendiğinde, genel kurul toplantısına Çevre ve Şehircilik Bakanlığı temsilcisinin katılmadığının görüldüğünü, tescil konusunda tereddüt duyulması üzerine İzmir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden bilgi talep edildiğini, cevabi yazıda 1163 sayılı Kooperatifler Kanunun 45/4. maddesi uyarınca genel kurul toplantı tarihi, yeri ve gündemi toplantıdan en az 15 gün önce ilgili bakanlığa ve mülki idare amirliğine yazılı olarak bildirilmesi yönündeki düzenlemeye uyulmaması ve yetkili yönetim kurulunun talepte bulunmaması nedeniyle temsilci atanmaması yönünde karar verildiğinin bildirildiğini, 31.05.2015 tarihli olağanüstü genel kurulun tescil edilmiş olması 04.06.2015 tarihinde gerçekleştirilen 14.07.2015 tarihinde tescil edilen olağan genel kurulda seçilmiş yönetimin yetkisini ortadan kaldırmadığını, 04.05.2015 tarihli genel kurul toplantısının ve alınan kararların ortadan kalkması için genel kurulun iptali davası açılmış ve bu yönde verilen kararın kesinleşmiş olması gerektiğini, dolayısıyla tescili istenen 04.05.2016 tarihli genel kurul kararının Kooperatifler Kanunu 43. maddesi uyarınca çağrıya yetkisi olmayanlar tarafından yapıldığının tespiti nedeniyle tescil talebinin reddedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı yanında müdahale talebinde bulunan … Kooperatifi vekili, davacıların tescil talebinde bulunmaya ne de tescilini istedikleri genel kurul toplantısı yapmaya yetkilerinin bulunmadıklarını savunarak, davalı yanında müdahale talebinde bulunmuştur.
Davacı yanında feri müdahale talep eden … Kooperatifi vekili, davacıların tescil talebinde haklı olduklarını savunarak davacılar yanında feri müdahale talebinde bulunmuştur.
Feri müdahale talep eden … ve …, 04.06.2015 tarihli genel kurulda yönetim kuruluna seçilenlerin kooperatifi temsile yetkili kişiler olduğunu, tescili talep edilen 04.05.2016 tarihli genel kurul toplantısının çağrıya yetkili olmayan kişlerce yapılmış olması nedeniyle davanın usulden ve esastan reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, yürürlükte bulunan yasal mevzuat uyarınca genel kurul toplantısından en az 15 gün öncesinden bakanlık birimine başvurulması gerektiği, 04.05.2016 tarihli genel kurul toplantısından önce bakanlık birimine 25.04.2016 tarihinde başvurulduğu, yapılan başvuru üzerine İzmir Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından temsilci görevlendirilmeyeceği bildirildiği, ancak buna rağmen toplantı yapılmasına yönelik işlemlere devam edildiği ve toplantının gerçekleştirildiği, toplantının Kooperatifler Kanunun 45/4, 87/4 maddelerine aykırı şekilde “genel kurul toplantı tarihi, yeri ve gündemi toplantıdan en az 15 gün önce ilgili bakanlığa ve mülki idare amirliğine yazılı olarak bildirilir” hükmü çerçevesinde yapılmaması, geç bildirime rağmen bakanlık temsilcisinin toplantıya katılmaması nedeniyle genel kurul toplantısının yok hükmünde olduğu, bu nedenle … Memurluğu tarafından tescil istemine yönelik yapılan başvurunun reddi işleminin hukuka uygun bulunduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Asıl karara karşı davacı vekili, davacı yanında feri müdahil … Kooperatifi ve davalı yanında feri müdahil … vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Mahkemece, 09.02,2021 tarihli ayrı ayrı ek kararlar ile davacı yanında müdahale talebinde bulunan … Kooperatifi vekili ve davalı yanında feri müdahil … vekilinin istinaf talebinin reddine karar verilmiş, ek karara karşı davacı yanında müdahale talebinde bulunan … Kooperatifi vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : Davacı vekili, 15 günlük süreye uyulmaksızın yapılan çağrıların bir an dahi olsa usulsüz çağrı olduğunun kabul edilmesi halinde de salt çağrıdaki usulsüzlük tek başına toplantının iptalini ya da tescilin reddini gerektirmeyeceğini, iptal veya geçersizlik söz konusu ise genel kurul toplantısında alınan kararların yasalara, ana sözleşmeye, iyi niyet kurallarına aykırı olduğunun da ayrıca ispatlanması ve ortaya konulması gerektiğini, … müdürlüğünün tescil talebinin bu neden dışında, başka nedenlerle de reddettiğini, bilirkişi raporunda 20.04.2016 tarihinde yapılan tescille … Müdürlüğünce belirtildiği üzere müvekkillerin değil bilakis eski yöneticilerin görevlerinin sona erdiğini, yetkisi kalmayan eski yönetim kurulunun da artık genel kurulu toplantıya çağırma yetkisinin kalmayacağını belirttiğini, 31.05.2015 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısı mahkemenin 2014/764E dosyasında verilen yetkiye dayalı olarak yapılmadığını, münferit bir genel kurul toplantısı olduğunu istinaf nedenleri olarak ileri sürmekle kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davacı yanında feri müdahil … Kooperatifi vekili asıl karara karşı, Kooperatifler Kanunu 87. maddesi uyarınca gerekli başvurunun yapılmış olmasına rağmen, bu talepleri yerine getirilmediğini, temsilci görevlendirilmediğini, bu nedenle müvekkilinin yasanın elverdiği prosedürleri yerine getirerek genel kurul gerçekleştirdiğini, söz konusu genel kurulun usule uygun olduğunu, bilirkişi raporunun değerlendirme kısmında da bu husun geçtiğini, dolayısıyla salt temsilcinin olmaması genel kurul toplantısında alınan kararların geçersiz sayılmasını gerektirecek nitelikte olmadığını istinaf nedeni olarak ileri sürmekle kararın kaldırılmasını istemiş, ek karara karşı da davacı yanında feri müdahil olduklarını, davacının kararı istinaf etmesi nedeniyle kendilerinin de istinaf haklarının bulunduğunu ileri sürerek ek kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davalı yanında feri müdahil … vekili, 04.05.2016 tarihli genel kurul toplantısının yetkili olmayan kişilerce yapıldığı için yok hükmünde olduğunu, davanın bu gerekçe ile reddedilmesi gerektiğini istinaf nedeni olarak ileri sürmekle kararın gerekçesi “kooperatif temsilcilerinin yetkisiz olduğu” şeklinde düzeltilmesini istemiştir.
GEREKÇE : Dava, TTK’nın 34. maddesi uyarınca … müdürlüğü kararına itiraza ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
HMK’nın 66/1. maddesinde “Fer’î müdahale” başlığıyla ” Üçüncü kişi, davayı kazanmasında hukuki yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla, tahkikat sona erinceye kadar, fer’î müdahil olarak davada yer alabilir.
” hükmüne yer verilmiştir.
HMK’nın 346. maddesi “İstinaf Dilekçesinin Reddi” başlığıyla “(1) İstinaf dilekçesi, kanuni süre geçtikten sonra verilir veya kesin olan bir karara ilişkin olursa, kararı veren mahkeme istinaf dilekçesinin reddine karar verir ve 344 üncü maddeye göre yatırılan giderden karşılanmak suretiyle ret kararını kendiliğinden ilgiliye tebliğ eder.(2) Bu ret kararına karşı tebliği tarihinden itibaren bir hafta içinde istinaf yoluna başvurulabilir. İstinaf yoluna başvurulduğu ve gerekli giderler de yatırıldığı takdirde dosya, kararı veren mahkemece yetkili bölge adliye mahkemesine gönderilir. Bölge adliye mahkemesi ilgili dairesi istinaf dilekçesinin reddine ilişkin kararı yerinde görmezse, ilk istinaf dilekçesine
göre gerekli incelemeyi yapar.” şeklindedir.
Mahkemece 09.02.2021 tarihli ek karar ile davalı yanında feri müdahil olan … vekilinin ve davacı yanında feri müdahil olan Kooperatif vekilinin istinaf başvurusunun feri müdahillerin yanında katıldığı davalının kararı istinaf etmemesi ve feri müdahiller aleyhine hüküm kurulmamış olması nedeniyle istinaf dilekçeleri reddedilmiş ise de HMK’nın 346. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinin lik derece mahkemesince reddedilebilmesi için ilk derece mahkemesi kararının süresinden sonra istinaf edilmiş veya kesin olması gerekmektedir. Anılan kanun hükmünde ilk derece mahkemesince istinaf dilekçesinin reddi için başka hal öngörülmediğinden feri müdahillerin istinaf hakkının bulunup bulunmadığını değerlendirme yetkisi istinaf mahkemesine ait olmakla ilk derece mahkemesince yetkisiz şekilde verilen istinaf dilekçesinin reddine dair ek kararlar yok hükmünde olup kaldırılması ve Dairemizce istinaf dilekçelerinin incelenmesi icap etmektedir. Davalı yanında feri müdahil … vekili, ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf yoluna başvurmuş ise de davalı yanında feri müdahale talep edilmiş, davalı tarafça istinaf yoluna başvurulmamış ve yine feri müdahil hakkında hükümde kurulmamış olmakla Dairemizce istinaf dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
Davacı yanında feri müdahale talep eden … Kooperatifi vekilinin istinaf başvurusu incelendiğinde, söz konusu feri müdahil davacı yanında feri müdahil olup yanında feri müdahil olduğu davacı tarafça istinaf yoluna başvurulduğu için istinaf yoluna başvurma hakkı olduğundan istinaf başvurusunun incelenmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Davacı vekilinin ve davacı yanında feri müdahil … Kooperatifi vekilinin istinaf başvurusunun incelenmesine geçildiğinde; somut olayda dava konusu kooperatifin 31.05.2015 tarihli genel kurul toplantısında davacıların yönetici olarak seçildikleri, bu genel kurulun tescili isteminin reddi üzerine açtıkları davada verilen tescil hükmünün 20.04.2016 tarihinde kesinleştiği, 04.05.2016 tarihinde genel kurul toplantısı yaptıkları, davalının 12.08.2016 tarihli yazısıyla genel kurul kararının tescil istemini reddettiği, bu tescil talebinin reddi kararının dava konusu olduğu hususlarında bir ihtilaf bulunmamaktadır. Dosyada alınan bilirkişi raporları ve dosyaya giren belgelerden davacıların yetkili yönetimin kendileri olduğunu, karşı tarafın ise yetkili yönetimin kendileri olduğunu savundukları, iki taraf arasında kooperatif üye sayısında ihtilaf bulunduğu anlaşılmaktadır. Eldeki davada tescili istenen davacıların yönetim kurulu sıfatıyla çağrısını yaptıkları 04.05.2016 tarihli genel kurul toplantısından önce 25.04.2016 tarihinde İzmir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne genel kurul toplantısında banaklık temsilcisi hazır edilmesi için başvurulmuş, 02.05.2016 tarihli cevabi yazı ile talebin 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 45. maddesindeki toplantı tarihi, yeri ve gündemi toplantıdan en az 15 gün önce ilgili bakanlığa ve mülki idare amirine yazılı olarak bildirilmesi hükmü çerçevesinde yapılmadığı ve son yönetim kurulunun 04.06.2015 tarihli genel kurulda seçilen üyeler olduğu için genel kurul toplantısına Bakanlık Temsilcisi görevlendirmesi yapılmadığı belirtilmiştir. Yapılan genel kurul toplantısı sonrası tescil talebine karşı ise davalının 12.08.2016 tarihli yazısıyla Kooperatifler Kanunun 87. maddesinde düzenlenen genel kurul toplantısının Bakanlık temsilcisi bulunma yükümlülüğüne aykırı olduğu gerekçesiyle genel kurul kararının tescil talebi reddedilmiştir. Mahkemece, genel kurul toplantısından 15 gün önce bakanlık temsilcisi atanması için başvuru yapılmadığı için toplantı yok hükmünde sayılarak tescil talebinin reddi kararının yerinde bulunduğu gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Buna göre uyuşmazlık genel kurul toplantısında bakanlık temsilcisinin bulunmasının zorunlu olup olmadığı, toplantıdan 15 gün önce toplantı yer ve saatinin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne bildirilmesi gerekip gerekmediği hususlarında toplanmaktadır. Dava konusu toplantı tutanağında bakanlık temsilcisinin gelmesi beklendiği, noterle birlikte kaymakamlığın kapalı olduğu tespit edildikten sonra geri dönülerek toplantı yapıldığı belirtilmiştir. Dava tarihinde yürürlükte olan 1163 sayılı Kooperatifler Kanun 87/2. maddesinde genel kurul toplantılarından en az onbeş gün önce ilgili Bakanlıktan temsilci talebinde bulunması zorunlu olduğu, 2. fıkrasında ise bakanlık temsilcisinin gelmemesi üzerine mahalli idare amirine durum bildirilmesi, temsilcinin bu bildirime ve bir saat beklemeye rağmen yine gelmemesi halinde toplantıya başlanabileceği hükmüne yer verilmiştir. Dava tarihinden sonra 7339 sayılı Kanunun 12. maddesiyle anılan kanun maddesinde değişiklik yapılarak mahalli idare amirine bildirim şartı kaldırılarıp bakanlık temsilcisi toplantıya katılamaz ise ilan edilen saatten bir saat sonra toplantıya başlanacağı düzenlenmiş ise de toplantıdan en az on beşgün önce ilgili bakanlıktan temsilci talebinde bulunulmasının zorunluluğu aynen tekrar edilmiştir. Görüldüğü üzere kanun koyucu toplantıdan en az 15 gün önce bakanlık temsilcisi istenmesi iradesini sürdürmektedir. Nitekim Yargıtay 23. Hukuk Dairesi de yerleşmiş içtihatlarında Kooperatifler Kanunun 45/4 ve 87/4. maddesindeki yasal prosedüre uyulmamasını yokluk nedeni olarak kabul etmektedir.(Yargıtay 23. H.D’nin 10.09.2014 tarih 2014/2510 E, 2014/5468 K sayılı kararı). Eldeki davada ise bakanlık temsilcisi talebinde bunulunmuş ise de genel kurul toplantısı ile bakanlık temsilci isteme yazısı arasında 9 günlük süre bulunduğu, toplantıdan önceki en az 15 günlük süreye riayet edilmeden toplantı yapıldığı, bu nedenle toplantının yok hükmünde olduğu anlaşılmakla mahkemece verilen karar doğru bulunmuştur. Yok hükmündeki genel kurul toplantısını davalının tescil etmemesi doğru olup yokluk yaptırımına tabii bir toplantıda iptal edilebilirlik şartlarının tartışılmasına gerek bulunmadığından tüm istinaf itirazları reddedilmiştir.

Bu durumda, istinaf kanun yoluna başvuran davacı vekilinin ve davacı yanında feri müdahil … Kooperatifi vekilinin dilekçelerinde yer verdiği itirazların açıklanan gerekçe ışığında yerinde olmamasına, kararda kamu düzenine ilişkin bir aykırılık bulunmamasına, kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olmasına göre, duruşma açılmasına gerek görülmeyerek Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı yanında feri müdahil olan … vekilinin ve davacı yanında feri müdahil olan … Kooperatifi vekilinin istinaf dilekçesinin reddine dair mahkemenin 09.02.2021 tarihli ek kararlarının kaldırılmasına, davalı yanında feri müdahil olan … vekilinin istinaf dilekçesinin REDDİNE,
2-Davacılar vekili ve davacı yanında feri müdahil … Kooperatifi vekilinin istinaf başvurularının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
3-Davacılar yönünden istinaf karar harcı olan 80,70 TL maktu harçtan, peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30 TL harcın davacılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacılar yanında feri müdahil olan … Kooperatifi yönünden istinaf karar harcı olan 80,70 TL maktu harçtan, peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-İstinaf başvurusu nedeniyle davacılar ve davacı yanında feri müdahil olan … Kooperatifinin yaptığı giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
6- İstinaf dilekçesi reddedilen davalı yanında feri müdahil olan … tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay 6. Hukuk Dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 19.07.2022