Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2020/601
KARAR NO : 2022/1901
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16.12.2019
NUMARASI : 2019/236 E. – 2019/853 K.
BİRLEŞEN İZMİR 15.ASHM’NİN 2018/362 E.SAYILI DOSYASINDA;
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 03.10.2017
KARAR TARİHİ: 21.12.2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 21.12.2022
İzmir 6.Asliye Ticaret Mahkemesinin 16.12.2019 tarih 2019/236 E. – 2019/853 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
ASIL VE BİRLEŞEN DAVA : Davacı vekili, müvekkili sigorta şirketi nezdinde ZMMS trafik sigortası ile sigortalı … plakalı … marka aracın, 20.09.2016 tarihinde tamir için … oto isimli servise bırakıldığı ve serviste gerekli tedbirlerin alınmaması sonucu çalındığını, servis içinden anahtarı alınarak aracın çalınması sonrası trafik kazasına karıştığını, park halindeki …, …, …, … ve … plakalı araçlara çarparak hasar verdiğini, meydana gelen olay neticesinde davacı sigortanın hasar gören 3 aracın malikine tazminat ödemesi yaptığını, ödeme yapılmasından sonra aracın tamirhaneden çalındığının anlaşıldığını, zarar gören 4 adet araç için ödenen bedelin, zarar gören araç malikleri bakımından sebepsiz zenginleşme yaratması nedeni ile davalılar ve dava dışı … hakkında İzmir 10. İcra Müdürlüğünün 2017/2791 esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, ayrıca tamirhane sorumlusu davalı tamirci …’nın gerekli tedbirleri almaması neticesi aracın çalınmış olması nedeniyle TTK’nın 1472 maddesi uyarınca ödenen tüm tazminatlardan sorumlu olduğunu ancak davalıların itirazı üzerine icra takibinin durduğunu belirttiği, İzmir 10 İcra Müdürlüğü 2017/2791 Esas sayılı takip dosyasına haksız olarak yapılan itirazın iptali ile takibin devamını, itirazında haksız ve kötü niyetli olan davalının % 20 icra inkar tazminatı ödemesini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ASIL DAVAYA CEVAP : Davalı … vekili, kaza tarihinde aracına park halindeyken çarpıldığını, karşı tarafın olayda %100 kusuru olduğunu, hasar bedelinin sigorta şirketinin onayı ile ödendiğini, ancak olaydan 5 yılı aşkın bir süre geçtikten sonra hasar bedelinin iadesinin istenmesinin hukuka aykırı olduğunu, kendisine icra takibi başlamadan önce herhangi bir bildirimde bulunulmadığını, sebepsiz zenginleşmenin söz konusu olmadığını, ödemenin eksper raporu doğrultusunda yapıldığını belirtmiş ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar … ile … hazır bulundukları ön inceleme duruşmasında, davanın reddini talep etmişlerdir.
BİRLEŞEN DAVAYA CEVAP : Davalı …, dava dilekçesi tebliğine rağmen davaya cevap vermemiş, ancak yargılama sırasında vekili ile duruşmalara katılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı sigorta şirketi tarafından sigortalı … plakalı aracın tamir için servise bırakıldığı ancak serviste gerekli önlemlerin alınmaması sonucu dava dışı … tarafından çalınarak trafiğe çıkarıldığı, ancak …’in araçla seyir halinde iken davalı …’ye ait …, davalı …’a ait … ve davalı …’a ait … plakalı araçlara çarparak hasar verdiği, olay sonucu düzenlenen tutanak ve ekspertiz raporu gereğince, kaza sonrası sigorta şirketi tarafından davalı …’ya 1.598,00 TL, …’ya 2.360,00 TL, …’a 1.766,00 TL ödeme yapıldığı, kazanın oluşumunda dava dışı …’in %100 asli ve tam kusurlu olduğu, davalılar …, … ve …’a yüklenebilecek bir kusur bulunmadığı, kazanın oluş ve araçlardaki hasar durumuna göre ödenen hasar bedellerinin yerinde olduğu, … plakalı aracın davacı … Sigorta Anonim Şirketi tarafından 12761246 nolu poliçe ile 03/07/2016-03/07/2017 tarihleri arasında sigortalı olduğu, sigortanın kapsamı 3. şahısların sigortalının Karayolları Trafik Kanununu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlı olduğu, sigorta teminatı kapsamına göre davacı sigorta şirketinin teminat dışı ödemede bulunduğu ancak TTK 1472 ve KTK 104 maddesi gereğince motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan davalı …’nın gözetim, onarım, bakım, alım-satım, araçta değişiklik yapılması amacıyla veya benzeri bir amaç ile kendisine bırakılan bir motorlu aracın sebep olduğu zararlardan dolayı işleten gibi sorumlu olacağının, aracın işleteni veya araç için ZMMS yapan sigortacının bu zararlardan sorumlu olmayacağının düzenlendiği, bu bakımdan aracın tamiri için kendisine bırakılan …’nın aracın dava dışı … tarafından çalınmasında ve kazanın meydana gelişinde kusursuz sorumluluğu bulunduğu, davalının aracın çalınmasını önleyecek önlemler aldığına ilişkin dosyada herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanmadığı, somut olayda meydana gelen zarardan davalı …’nın KTK 104 mad gereğince sorumlu olduğu anlaşılmakla davanın bu davalı bakımından kabulüne karar verilmiş, diğer davalılar bakımından ise olayın gerçekleşmesinde tamamen kusursuz olan davalılara olayla uygun hasarlarına karşılık olarak ödenen hasar bedelinin olayda kusurlu diğer davalı …’nın varlığı karşısında bu kişilerden iadesinin talep edilmesi, hukuka ve vicdani kanaate uygun olmadığı, davacı sigorta şirketinin zararının davalı … tarafından karşılanmakla giderileceğinden bahisle, asıl dava bakımından davacı tarafından davalılar …, … ve … aleyhine açılan davanın reddine, birleşen dosya bakımından davacı tarafından davalı … aleyhine açılan itirazın iptali davasının kabulüne İzmir 10. İcra Müdürlüğünün 2017/2791 sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin 5.724,00 TL asıl alacak ve 170,19 TL işlemiş faiz bakımından devamına, davalı tarafından hüküm altına alınan alacağın %20’si oranında 1.178,83 TL icra inkar tazminatının davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Karara karşı Asıl ve Birleşen Davada Davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : Asıl ve Birleşen Davada Davacı vekili, icra müdürlüğü dosyasında fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak tahsilde tekerrür olmamak kayıt ve şartı ile her bir davalı yönünden ayrı ayrı miktarlarını belirttikleri tutar üzerinden takibe giriştiklerini, poliçe genel şartlarının A-6, 2918 S.K’nın 104.maddesi gereğince bilirkişi raporunda açıklandığı üzere davalılar …, … ve …’ın sebepsiz zenginleşme, davalı …’ya ise halefiyet gereğince başvuru haklarının doğduğunu, davacının sadece …’ya başvurabileceği gibi yalnızca diğer davalılara da başvuru hakkına sahip olduğunu, davalı taraflarının birbirlerine başvuru haklarının olup olmaması ve sigorta şirketine kimin ödeme yapması gerektiğini kendi aralarındaki iç ilişkiyi ilgilendirdiğini, hükümde davalılardan … vekiline 2.725,00 TL vekalet ücreti hükmedildiğini, oysa ki takip talebinde …’dan 1.598,79 TL alacak için rücu talebinde bulunulduğundan verilen vekalet ücretinin hatalı olduğunu, bu nedenlerle hakkında red kararı verilen davalılar yönünden kararın kaldırılması gerektiğini istinaf nedenleri olarak ileri sürmüştür.
GEREKÇE : Dava, davacı sigorta şirketi tarafından ZMMS sigortası ile sigortalanan … plakalı aracın tamir için bırakıldığı servisten çalınarak karışmış olduğu trafik kazası sebebiyle park halindeki araç sahiplerine hasar bedeli olarak ödenen tazminatın rücuen ödeme yapılan asıl davadaki davalılardan ve birleşen dosyada tamirhane sorumlusu olan davalıdan tahsili amacıyla davacı sigorta şirketi tarafından başlatılan icra takibine itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle asıl dava yönünden davanın reddine, birleşen dava yönünden davanın kabulü ile ceman 5.894,19 TL hakkındaki icra takibinin devamı ve bu miktar yönünden icra inkar tazminatına karar verilmiştir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
İDM’ce 20/09/2016 tarihli kaza tespit tutanağı dosyaya kazandırılmış, buna göre tutanak tarihi itibariyle … sevk ve idaresindeki … plakalı aracın davalılara ait araçlara çarparak maddi hasarlı trafik kazası meydana getirdiği, sürücünün aracının sol ön kısımları ile 7086 sokakta seyrederken doğrultu değiştirdiği sırada park halinde olan … plakalı arka köşe ve sağ arka kısımlarına, park halindeki … plakalı aracın sol yan kısımlarına, park halindeki … plakalı aracın sol yan kısımlarına çarparak ve kaza mahallinden kaçarak başka sokakta başka kazaya karıştığı, kazanın oluşumunda … plakalı aracın sürücü …’nin, 2918 S. KTK’nun, 46/2-c maddesine göre asli kusurlu olduğu, park halindeki araçların kazada kusuru olmadığının belirtildiği görülmüş, kazaya karışan dava dışı … Şti’ne ait … plakalı aracın, 03.07.2016-03.07.2017 tarihleri arası 12761246 numaralı poliçe ile … Sigorta Şirketi tarafından ZMM sigortası ile sigorta teminat örüntüsüne alındığı, kaza sonrası sigorta şirketi tarafından davalı …’ya 1.598,00 TL, …’ya 2.360,00 TL, …’a 1.766,00 TL ödeme yapıldığı görülmüş, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının 2016/85255 sayılı dosyası ile yapılan soruşturma sonucu İzmir 29. Asliye Ceza Mahkemesine dava açıldığı, 2017/110 esas sayılı dosya ile yapılan yargılamada müştekisi …, Şüphelisi … olan dosyada sanık hakkında bina içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında hırsızlık suçundan kamu davası açıldığı ve yargılama yapıldığı, bozma üzerine 2017/110 esas sayılı dosya ile yargılamaya devam olunduğu anlaşılmıştır.
Yerel Mahkemece dosya üzerinden bilirkişi incelemesi yaptırılmış, dosyada alınan bilirkişi heyet raporunda kazanın oluşunda … plakalı araç sürücüsünün kusurlu, diğer araçların park halinde olması nedeniyle kusursuz oldukları tespit olunarak detayları raporda belirtildiği üzere icra takibinde talep edilen bedeller yönünden hesaplama yapılmak suretiyle tutarların her bir davalı yönünden ayrı ayrı belirtildiği, bu raporun hükme esas alınmak suretiyle asıl dava bakımından davacı tarafından davalılar …, … ve … aleyhine açılan davanın reddine, birleşen dosya bakımından davacı tarafından davalı … aleyhine açılan itirazın iptali davasının kabulüne İzmir 10. İcra Müdürlüğünün 2017/2791 sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin 5.724,00 TL asıl alacak ve 170,19 TL işlemiş faiz bakımından devamına, davalı tarafından hüküm altına alınan alacağın %20’si oranında 1.178,83 TL icra inkar tazminatının davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Konu ile ilgili yasal düzenlemelerin irdelenmesinde; TTK’nun 1472.maddesinde “Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder. Sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacı, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebilir.” , 2918 Sayılı KTK 104.maddesinde “Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan teşebbüslerin sahibi, gözetim, onarım, bakım, alım – satım, araçta değişiklik yapılması amacı ile veya benzeri bir amaçla kendisine bırakılan bir motorlu aracın sebep olduğu zararlardan dolayı; işleten gibi sorumlu tutulur. Aracın işleteni ve araç için zorunlu mali sorumluluk sigortası yapan sigortacısı bu zararlardan sorumlu değildir. ” şeklinde düzenlendiği,
Dava konusu İzmir 10. İcra Müdürlüğü’nün 2017/2791 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; 22.07.2017 tarihinde alacaklı davacı … Sigorta A.Ş yönünden borçlular …, …, …, … ve … aleyhine alacaklı şirkete trafik poliçesi ile sigortalı … plakalı aracın 20.09.2016 tarihinde karışmış olduğu kaza nedeniyle, tamir için servise verildiği yerde gerekli tedbirlerin alınmaması sonucu çalıştığından olay nedeniyle müvekkil şirket tarafından sigortalısına tazminat ödenmek zorunda kalındığından borçlu … TTK 1472.maddesi uyarınca diğer borçlular …, … … ve …’ın aracın bakımı için tamirhaneye bırakıldığı ve bu esnada çalınmış olduğu tespit edildiğinden Genel Şartlar 6.maddesi gereği ödenen tazminatların sebepsiz zenginleşme nedeniyle ödenen tazminatlarla sınırlı sorumlu olmak üzere rücuen tahsili sebebine dayalı olarak ilamsız yolla takip başlatıldığı, fazlaya ilişkin hakların saklı kalmak ve tahsilde tekerrür olmamak kayıt ve şartı ile borçlular … yönünden 6.959,00 TL, … yönünden 1.598,00 TL, … yönünden 2.360,00 TL, … yönünden 1.766,00 TL, … yönünden 1.235,00 TL asıl alacaklar üzerinden her biri yönünden ödeme tarihinden itibaren işlemiş faizleri ile birlikte toplam 7.173,56 TL üzerinden işleyecek %9 yasal faizi ile birlikte icra giderleri, vekalet ücretinin tahsili istemi ile takibe girişildiği, ödeme emrinin borçlulara tevdiini müteakip borçlular tarafından borca, faiz ve fer’ilerine itiraz nedeniyle takibin durdurulmasına karar verilmiş olduğu görülmüştür.
Davaya konu … plakalı aracın işleteni tarafından davalı …’nın tamirhane sorumlusu olduğu işyerine bıraktığı dönemde aracın anahtarının hırsızlanarak aracın asıl davanın davalılarına ait olan park halindeki …, …, …, …, … plakalı araçlara çarparak zarar verdiği, 20.09.2016 tarihinde meydana gelen bu olay sebebiyle aracın ZMMS sigortacısı olan davacı şirket tarafından asıl davanın davalıları olan …, … ve …’a ödemeler yapıldığı, alınan bilirkişi raporunda icra dosyasında talep edilen bu ödeme miktarlarının kazaya karışan araçlardaki hasardan dolayı meydana gelen zarar ile örtüştüğü, meydana gelen kazada park halinde bulunan davalıların işleteni olduğu araçlar yönünden herhangi bir kusurlarının bulunmadığı, … plakalı araç sürücüsü …’nin asli kusurlu olduğunun anlaşılığı, gerek Poliçe Genel Şartlarının A-6.maddesi, gerekse TTK’nun 1472.maddesi ve 2918 sayılı yasanın 104.maddesi birlikte değerlendirildiğinde; her ne kadar İDM tarafından asıl dava dosyasında davalılar …, … ve … yönünden açılan davanın reddine karar verilmiş ise de, takip dosyasında talep edilen bedeller yönünden aracın işleteni ve araç için zorunlu mali sorumluluk sigortası yapan sigortacısının bu zararlardan sorumlu bulunmadığı sabit olmakla, asıl dava dosyasındaki red kararı yerinde değildir. Davacının poliçe teminatı dışında kaldığı anlaşılan bedeller yönünden halefiyet ve sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre takip borçlularına yapılan ödeme tutarları da dikkate alınarak tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla işbu bedelleri davalılardan talep edebileceği, bu bedellerden iç ilişkide rücuu hususunun davacı yönünden aleyhe değerlendirilemeyeceği, bu itibarla davacının istinaf isteminin yerinde olduğu anlaşılmıştır.
Kabule göre; davalı … hakkındaki takip konusu alacak tutarının 1.598,00 TL olmasına karşın yerel mahkemece … vekili yönünden taktir edilen vekalet ücretinin 2.725,00 TL olarak, yürürlükte bulunan AAÜT 13/2. maddesine aykırı şekilde takdiri yerinde değildir. Bu bağlamdaki davacının istinaf nedeni yerindedir.
Bu durumda, yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile İzmir 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin 16.12.2019 tarih 2019/236 Esas 2019/853 sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
2-Davanın KABULÜ ile, tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davacı tarafından davalılar …, …, … ve … aleyhine İzmir 10. İcra Müdürlüğünün 2017/2791 esas sayılı dosyası ile yapılan takibe davalıların vaki itirazlarının iptali ile takibin devamına,
Alacağa takip tarihinden itibaren %9 yasal faiz uygulanmasına,
Davaya konu 5.724,00 TL alacak üzerinden %20’si oranında icra inkar tazminatının davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
Asıl dava yönünden;
492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 391,00 TL harçtan peşin alınan 100,71 TL’nin mahsubu ile bakiye 290,29 TL’nin davalılar …, … ve …’dan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca hesaplanan 5.724,00 TL vekalet ücretinin davalılar …, … ve …’dan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 1.719,90 TL yargılama gideri ve 100,71 TL peşin harcın davalılar …, … ve …’dan alınarak davacıya verilmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
Birleşen dava yönünden;
492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 391,00 TL harçtan peşin alınan 65,55 TL’nin mahsubu ile bakiye 325,45 TL’nin davalı …’dan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca hesaplanan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalı …’dan alınarak davacıya verilmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
3-İstinaf yoluna başvuranın ödediği istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,
4-İstinaf başvurusu nedeniyle davacı tarafından yapılan 148,60 TL başvurma harcı, 45,00 TL posta masrafı olmak üzere toplam 193,60 TL istinaf yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere 21.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.