Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2020/436 E. 2022/1828 K. 07.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/436
KARAR NO : 2022/1828

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KARŞIYAKA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/12/2019
NUMARASI : 2019/350 Esas 2019/787 Karar
DAVANIN KONUSU : Genel Kurul Kararının İptali
KARAR TARİHİ : 07.12.2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 07.12.2022

Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesinin 11.12.2019 tarih 2019/350 Esas 2019/787 Karar sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında 2014 yılı ilk yarısında kooperatif üye sözleşmesi yapıldığını, müvekkilinin elden 12.500,00 TL peşinat verdiğini, ödeme planı olarak ayda 1.000,00 TL, 3 ayda bir artı 1.000,00 TL, izlenen her yıl için de aylık belirlenen miktarlarda ödeme yapıldığını, müvekkilinin toplamda kooperatife 90.000,00 TL ödeme yaptığını, ilk başta sıkıntısız görünen kooperatifin zamanla sıkıntılarının artması ve bir takım usulsüzlüklerin söz konusu olması hasebiyle içinden çıkılmaz bir hal aldığını, inşaat maliyetlerininin %80 i peşin olarak verildiğini ve dairelerin 80.000,00 TL ye mal olacağının söylenmesine rağmen zaman içerisinde 100.000,00 TL ye çıkartıldığını, dairelerin büyüklüğünün 147 metrekare olacağı bildirilmesine rağmen 107 metrekareye düşüldüğünü, zaman içerisinde çevre düzenlemesi, kalorifer petekleri, borular vs.gerekçelerle inşaat maliyetinin arttığını ve 135.000,00 TL ye çıktığının söylendiğini, ancak itirazların çok olması sebebiyle maliyetin 125.000,00 TL ye düşürüldüğünü, 2018 yılı Mart ayının başında bazı konutlar için kura çekme işlemlerindeki usulsüzlüklerden yaklaşık 1 ay sonra yapılan kura çekiminde de maliyetin 132.000 TL`ye çıkartılması sonucunda ise bu yapının sorgulanmaya başlandığını, müvekkilinin 20.11.2015 tarihinde saat 13:30 da yapılacak olan olağan üstü genel kurul toplantısı duyuru listesinin, 09.05.2017 tarihinde saat 11:00 de yapılacak olan 2016 yılı olağan genel kurulu toplantısının 30.05.2016 saat 13:00 da yapılacak olan genel kurul toplantısı duyuru listesinin 2016 saat 11:00 de yapılacak olan genel kurul toplantısı duyuru listesindeki imzalarının birbirinden farklı olması sebebiyle sahte imza kapsamında özel belgede sahtecilik suçundan Aliağa Cumhuriyet Başsavcılığı’na 14.08.2018 tarihinde suç duyurusunda bulunduğunu, davalı kooperatifin 19.02.2019 tarihinde Aliağa 3. Noterliği’nin 01487 yevmiye numarası ile müvekkilinin ihtarnamesine cevapla birlikte borç bakiyesinin ödenmesine ve konutun devralınmasına ilişkin ihtar çektiğini, müvekkilin yapılan ihtar sonrasında kısmi ödeme yaptığını, davalı kooperatifin 05.03.2019 tarihinde Aliağa 3.Noterliği’nin 01891 yevmiye numarası ile borç bakiyesinin ödenmesine ve konutun devralınmasına ilişkin ihtar çektiğini, yine davalı kooperatif 19.04.2019 tarihinde İzmir 20. Noterliği’nin 05042 yevmiye numarası ile 18.04.2019 tarihli yönetim kurulu kararı gereğince üyelikten ihraca ilişkin ihtar çektiğini, bu ihtarların geçerli olmayıp hukuka da aykırı olduğunu, 05.03.2019 tarihinde müvekkiline çekilen ihtarnamede 1 aylık süre yerine 30 günlük süre verildiğini, 24.06.2019 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısında müvekkilinin söz olarak maruzatını dile getirdiğini ancak gündeme alınmadığını, genel kurul hazirun listesinde müvekkilinin isminin yer almadığını, müvekkilinin oy çokluğu ile üyelikten ihraç edildiğini ileri sürerek, müvekkilinin üyelikten ihracına ilişkin genel kurul kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili, kooperatife ilişkin uyuşmazlıklarda yetkili mahkemenin kooperatifin bulunduğu yer mahkemesi olduğu için işbu davaya bakma yetkisinin Aliağa Asliye Hukuk Mahkemesine ait olduğunu, davalının usulüne uygun şekilde üyelikten ihraç edildiğini, davacının 07.03.2015 tarihinde 11.500 TL ödeyerek ortaklığa kabul edildiğini, 22.06.2018 tarihli genel kurul tutanağı’nın 8.maddesi ile aylık aidat bedelinin 2.500,00 TL olarak belirlendiğini, davacının bu tarihten itibaren ödemelerini aksatmaya başladığını ve bir süre sonra da hiç ödeme yapmadığını, aylık 2.500,00 TL olan aidatları karardan itibaren 1.250,00 TL olarak ödediğini, Mart-Nisan-Mayıs 2019 aidatlarını ise hiç ödemediğini, davacıya 11.02.2019 ve 05.03.2019 tarihlerinde gönderilen ihtarnameler ile ödeme yapması hususunun usulüne uygun olarak bildirildiğini ve süre verilmesine rağmen ödeme yapmadığını, bunun üzerine davacıya 18.04.2019 tarihli üyelikten ihraç kararının gönderildiğini ve tebliğ edildiğini, iş bu kararın 24.06.2019 tarihli genel kurulda diğer ortaklara sunulduğunu ve davacının ihracının oy çokluğuyla kabul edildiğini, davacının dava dilekçesinde belirttiği diğer tüm iddiaların gerçek dışı olduğunu ve dava ile ilgisinin bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalı kooperatifin davacı ortağına ihraç kararına dayanak yaptığı 19/02/2019 tarihli Aliağa 3.Noterliğince hazırlanan ihtarnamede aidat borcunun 30.000,00 TL olarak ödenmesinin talep edildiği, bu konuda 7 günlük süre verildiği, 05/03/2019 tarihli yine aynı noterliğin ikinci ihtarnamesinde 1.741,00 TL ve 30.000,00 TL olmak üzere toplam 31.741,00 TL nin ödenmesinin talep edildiği, bu konuda 30 günlük süre verildiği anlaşıldığından, ihraç kararına dayanak yapılan noter ihtarnamelerinde birbirinden farklı borç miktarının ödenmesinin istenildiği, borçların hangi dönemlere (aylara) ilişkin olduğunun belirtilmediği, ayrıca Kooperatifler K.nun 27.maddesinde belirtilen ikinci ihtarnamede verilmesi gereken sürenin 1 ay olması gerekirken 30 gün olarak verilmesi hukuka uygun bulunmadığı anlaşıldığından davanın kabulüne, davalı … Kooperatifi genel kurulu tarafından 24/06/2019 tarihli toplantıda 8.gündem maddesi ile alınan davacı …’in kooperatif ortaklığından ihracına ilişkin kararın iptaline karar verilmiştir.
Karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : Davalı vekili, davacının 07.03.2015 tarihinde 11.500 TL ödeyerek ortaklığa kabul edildiğini, 22.06.2018 tarihli Genel Kurul Tutanağı’nın 8. Maddesi ile aylık aidat bedeli 2500 Tl olarak belirlendiğini, sunacakları banka ve kooperatif kayıtlarından da görüleceği üzere davacı bu tarihten itibaren ödemelerini aksatmaya başlamış ve bir süre sonra da hiç ödeme yapmadığını, aylık 2.500 TL olan aidatları karardan itibaren 1.250 TL olarak ödediği, Mart-Nisan-Mayıs 2019 aidatlarını hiç ödemediğini, davacıya 11.02.2019 tarihinde gönderilen ihtarname ile ödeme yapması hususu usulüne uygun olarak bildirilmiş ve süre verilmiş ancak davacı buna rağmen ödeme yapmadığını, yine davacıya 05.03.2019 tarihinde gönderilen ihtarname ile ödeme yapması hususu usulüne uygun olarak bildirilmesine ve süre verilmesine rağmen ödeme yapmadığını, bu sebeple davacıya 18.04.2019 tarihli üyelikten ihraç kararı gönderilerek tebliğ edildiğini, işbu kararın 24.06.2019 tarihli Genel Kurul’da diğer ortaklara sunularak davacının ihracının oy çokluğuyla kabul edildiğini, kooperatiflerin düşük gelirli vatandaşların maliyetine ev sahibi olması için kurulmuş kuruluşlar olup, 60 ortağın bir araya gelmesiyle ve aidat ödemesiyle yapılan bu inşaatta davacı kötü niyetli olarak ödemelerini yapmadığını, davacının dava dilekçesinde açık bir şekilde ödeme yapmadığını ikrar etmiş neden ödeme yapmadığına ilişkin açıklama yapmaktan kaçındığını, bu nedenlerle davacının aidatlarını ödemediğinden ihracının hukuka uygun ve haklı olduğunu istinaf nedenleri olarak ileri sürmekle kararın kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE : Dava, davalı kooperatifin 24/06/2019 tarihli davacının üyelikten ihracına ilişkin almış olduğu kararın iptali istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16/3- 4. maddelerinde ”Ortak, çıkarma kararının tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde iptal davası açabilir. Tebliğ edilen karar yönetim kurulunca verilmiş ise ortak üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır. Üç aylık süre içinde genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarılma kararları kesinleşir” hükmüne yer verilmiştir. Çıkarma kararının onaylı örneğinin tebliği ile kararın niteliğinin ve üyenin hangi gerekçelerle ihraç edildiğinin öğrenilmesi sağlanmış olur. Dava açılmasına ilişkin bu süre hak düşürücü nitelikte olup, mahkemece de re’sen dikkate alınması gerekir. Ortağın ihraç kararının tüm unsurları ile içeriğini bildiğini kanıt yükü davalı kooperatiftedir. İhraç kararının sadece varlığını, ortağın haricen öğrenmesi tebliğ zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. Davacı sadece ihraç kararının varlığını öğrenmiş ise, bu öğrenmede ihraç kararının tüm unsurları yer almadığından ve ihraç kararının sadece varlığından davacı haberdar olduğundan ihraç kararının yasanın aradığı şekilde öğrenildiğinden söz edilemez. Ortaklardan bir kısmı hakkındaki şahsi nitelik taşıyan kararların ise bağlayıcı olabilmesi için tebliği gerekmektedir. Dava açma süresi, bu tebliğden itibaren başlar. Somut olayda, davalı kooperatifin yönetim kurulunun 18.04.2019 tarihli kararı ile kooperatif üyeliğinden çıkarılmasına dair verilen kararın 24.06.2019 tarihinde genel kurula sunularak aynı tarihli genel kurulun sekizinci maddesi ile davacının ihracına ilişkin verilen ihraç kararına 19.07.2019 tarihinde genel kurul kararının iptali davası açılmış olmakla 3 aylık hak düşürücü süre içerisinde açılmıştır.
Davalı kooperatifin yönetim kurulunun 18.04.2019 tarihli 35 sayılı kararı kooperatif üyeliğinden ihracına karar verildiği, yönetim kurulunun ihraca ilişkin bu kararının genel kurulun onayına sunulduğu, 24.06.2019 tarihli genel kurul kararı ile yönetim kurulunca ortaklıktan çıkarılmasına karar verilen davacının ortaklıktan ihracına oy çokluğuyla karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davalı kooperatifin 20.11.2015 tarihinde saat 13:30 da yapılacak olan olağan üstü genel kurul toplantısı duyuru listesinin, 09.05.2017 tarihinde saat 11:00 de yapılacak olan 2016 yılı olağan genel kurulu toplantısının 30.05.2016 saat 13:00 da yapılacak olan genel kurul toplantısı duyuru listesinin 2016 saat 11:00 de yapılacak olan genel kurul toplantısı duyuru listesindeki imzalarının farklılığı nedeniyle davacının 14.08.2018 tarihindeki şikayeti sebebiyle özel belgede sahtecilik suçundan Aliağa Cumhuriyet Başsavcılığı’nca soruşturma başlatıldığı görülmüştür.
Davalı kooperatifin 19.02.2019 tarihinde Aliağa 3. Noterliği’nin 01487 yevmiye numarası ile borç bakiyesinin ödenmesine ve konutun devralınmasına ilişkin ihtar çektiği, davacının yapılan ihtar sonrasında kısmi ödeme yaptığını bildirdiği, davalı kooperatifin 05.03.2019 tarihinde Aliağa 3.Noterliği’nin 01891 yevmiye numarası ile borç bakiyesinin ödenmesine ve konutun devralınmasına ilişkin ihtar çektiği, yine davalı kooperatifin 19.04.2019 tarihinde İzmir 20. Noterliği’nin 05042 yevmiye numarası ile 18.04.2019 tarihli yönetim kurulu kararı gereğince üyelikten ihraca ilişkin ihtar çektiği, 05.03.2019 tarihinde davalı yanca davacıya gönderilen ihtarnamede 30 günlük süre verilmiş olduğu anlaşılmıştır.
Her ne kadar İDM’ce kooperatifin defter ve kayıtları celbolunarak ana sözleşme ve borç tutarının kooperatif kayıt ve belgeleri ile örtüşüp örtüşmediği noktasında bilirkişi incelemesi yaptırılmaksızın karar verilmiş ise de, davalı kooperatifin davacı ortağına ihraç kararına dayanak yaptığı 19/02/2019 tarihli Aliağa 3.Noterliğince hazırlanan ihtarnamede aidat borcunun 30.000,00 TL olarak ödenmesinin istenildiği, ödeme için 7 günlük süre verildiği, 05/03/2019 tarihli yine aynı noterliğin ikinci ihtarnamesinde 1.741,00 TL ve 30.000,00 TL olmak üzere toplam 31.741,00 TL nin ödenmesinin talep edildiği, bu konuda 30 günlük süre verildiği, ihraç kararına dayanak yapılan noter ihtarnamelerinde birbirinden farklı tutarda borçların belirtilmesine karşın borcun dayanak ve dönemlerinin belirtilmediği, ayrıca Kooperatifler K.nun 27.maddesi gereğince bir aylık süreyi içermediği, bu nedenlerle davacının kooperatif üyeliğinden çıkarılmasına ilişkin alınan genel kurul kararının 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunununa aykırılık oluşturduğu kanaatine ulaşılmakla; mahkemece davanın kabulü ile davacı hakkında alınan ihraç kararının iptaline karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamış, davalı vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir.
Bu durumda, istinaf kanun yoluna başvuranın dilekçesinde yer verdiği itirazların açıklanan gerekçe ışığında yerinde olmamasına, kararda kamu düzenine ilişkin bir aykırılık bulunmamasına, kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olmasına göre, duruşma açılmasına gerek görülmeyerek Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Davalı yönünden istinaf karar harcı olan 80,70 TL’den peşin alınan 54,40 TL’nin mahsubu ile eksik kalan 26,30 TL’nin davalıdan tahsiline,
3-İstinaf başvurusu nedeni ile davalının yaptığı giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay ilgili Hukuk Dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 07.12.2022