Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2020/1657
KARAR NO : 2023/715
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 12.03.2020
NUMARASI : 2019/237 E. 2020/256 K.
DAVANIN KONUSU : Tazminat
DAVA TARİHİ : 14.06.2019
KARAR TARİHİ : 12.05.2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 12.05.2023
İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesinin 12.03.2020 tarih 2019/237 E. 2020/256 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili, davalı sigorta şirketi nezdinde 8688798 nolu ZMSS poliçesi ile sigortalı maliki dava dışı … ve kaza tarihinde sürücüsü dava dışı … sevk ve idaresindeki … araç … İli … İlçesi … Mahallesinden … yönüne seyir halinde iken takip mesafesini korumayarak önünde bulunan dava dışı … plakalı araca çarptığı, çarpmanın etkisi ile … plakalı araç karşı şeride geçerek maliki ve kaza anındaki sürücüsü davacı idaresindeki … Plakalı araca çarptığı, davacının aracında yüksek maddi hasar meydana geldiği, kazaya tam kusur ile sebebiyet veren aracın davalı sigorta şirketi nezdinde sigortalı … plakalı araç olduğu, kaza nedeni ile oluşan hasar ve değer kaybı tazmini için davalı sigorta şirketine başvuruda bulunulduğu, açılan hasar dosyası kapsamında bir kısım ödeme yapıldığı fakat bu ödemenin gerçek zararı karşılamadığı, 50,00 TL bakiye hasara yönelik, 10,00 TL değer kaybına yönelik tazminatın davalıdan dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsili ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı yan üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 14.01.2020 tarihli sunmuş olduğu değer arttırım dilekçesi ile, 50,00 TL’lik hasar zararına ilişkin talebini 7.500,00 TL’ye arttırmıştır.
CEVAP : Davalı vekili, 30.01.2019 tarihli kaza neticesinde … plakalı araçta oluştuğu tespit edilen 15.000,00-TL hasar tazminatını başvuran eski vekili …’ye 26.02.2019 tarihinde ödendiği, Dolayısıyla muaccel bir alacak söz konusu olmadığı için hasar bedeline ilişkin fazlaya ilişkin taleplerin reddi gerekmektedir. Bu nedenle haksız ve hukuka aykırı davanın reddini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalı sigorta şirketi nezdinde 8688798 nolu ZMSS poliçesi ile sigortalı dava dışı …’a ait ve dava dışı … sevk ve idaresindeki … araç … İli … İlçesi … Mahallesinden … yönüne seyir halinde iken takip mesafesini korumayarak önünde bulunan dava dışı … plakalı araca çarptığı, çarpmanın etkisi ile … plakalı araç karşı şeride geçerek maliki ve kaza anındaki sürücüsü davacı idaresindeki … Plakalı araca çarptığı, davacının aracında yüksek maddi hasar meydana geldiği, kazaya tam kusur ile sebebiyet veren aracın davalı sigorta şirketi nezdinde sigortalı … plakalı araç olduğu, kaza nedeni ile oluşan hasar ve değer kaybı tazmini için davalı sigorta şirketine başvuruda bulunulduğu, açılan hasar dosyası kapsamında bir kısım ödeme yapıldığı fakat bu ödemenin gerçek zararı karşılamadığı iddiası ile iş bu davanın açıldığı, 30.01.2019 tarihli kaza neticesinde … plakalı araçta oluştuğu tespit edilen 15.000,00-TL hasar tazminatını başvuran eski vekili …’ye 26.02.2019 tarihinde ödendiği, dolayısıyla muaccel bir alacak söz konusu olmadığı, 23/12/2019 tarihli bilirkişi raporunun yapılan incelemesinde; Sigortalı araç sürücüsü … idaresindeki … plakalı sigortalı aracı ile, takip mesafesini ihlali neticesinde, 2918 s. KTK’nun m.52/B, m.52/C, m.56/C ile asli kusurlardan m.84/D maddelerini ihlali neticesinde kazanın oluşumunda %100 oranında asli ve tam kusurlu olduğu, dava konusu … plakalı araç sürücüsü davacının kazanın oluş biçimi göz önüne alındığında kazayı önlemek adına alabileceği herhangi bir önlem bulunmadığı gibi kurallara aykırı olumsuz davranış faktörü de görülmediğinden kazanın oluşumunda kusursuz olduğu, eksper raporunda belirlenen iskontolu (alternatif onarım) bedeli baz alınacak ve taktir edilecek olunursa; hasar onarım miktarının 13.807,95 TL yedek parça, 2.842,04 TL işçilik olmak üzere toplam 14.999,97 TL+kdv, kdv dahil 17.700,00 TL olduğu, bu bedel karşılığı standart ve sağlıklı bir onarım yapılamayacağı, eğer bu bedel taktir edilecek olunursa kalan bakiye hasar bedelinin (17.700 TL-15.000 TL) 2.700,00 TL olacağı, eksper raporunda belirlenen orijinal yedek parça ve iskontosuz bedeli baz alınacak ve taktir edilecek olunursa; hasar onarım miktarının 21.939,70 TL yedek parça, 1.192,04 TL işçilik olmak üzere toplam 24.781,74 TL+kdv, 29.242,45 TL olduğu, ancak bu onarım bedeli yüksek bir onarım bedeli olduğundan aracın rayiç değeri de düşünüldüğünde yeniden pert-total değerlendirmesi yapıldığında; davaya konu aracın yapılan piyasa araştırması neticesinde onarım miktarının, 29.242,45 TL olması, rayiç değerinin 49.000,00 TL olması, sovtaj değerinin 26.500,00 TL olması nedeniyle; aracın onarım bedelinin hem rayiç değerinin % 50’sini geçmesi hem de, onarım bedeli sovtaj değeri ile toplandığında, bu toplamın aracın rayiç değerinin üzerine çıkması nedeniyle onarımının ekonomik olmayacağı, bu nedenle pert-total işlemine tabi tutulması gerektiği, pert-total işlemine tabi tutulduğunda gerçek zararının rayiç değeri (49.000 TL) ile sovtaj değeri (26.500 TL) farkı miktarı 22.500,00 TL olduğu, bakiye hasar bedelinin (22.500 TL-15.000 TL) 7.500,00 TL olacağı, Karayolları Motorlu Araç. Z.M.S. Sigortası Genel Şartlarının Ekinde yayınlanan “Ek-1 Değer Kaybı Hesaplaması formülasyonu ve kriterleri uygulanması” ile Yargıtay 17 HD kararları ve piyasa koşullarında pert-total kaydı olan ve çekme belgesi ile ağır hasarlı olan araçlarda değer kaybı oluşmayacağı yönünde kanaat kullanıldığı, düzenlenen raporda ikili hesaplamanın yapıldığı, mahkemece orijinal yedek parça bedellerinin esas alınması ve iskontosuz hesaplamanın hükme esas alınması gerektiği, zira iskontolu hesaplama ile gerçek zararın tespit edilemeyeceği, buna göre dava konusu … plakalı aracın, meydana gelen kaza nedeniyle hasar bedelinin29.242,45 TL olduğu, aracın rayiç bedelinin 49.000,00TL olduğu, aracın onarımının bu durumda ekonomik olmadığı ve pert-total işlemine tabi tutulması gerektiği, aracın sovtaj değerinin 26.500,00 TL olduğu, bu durumda hasar bedelinin 22.500,00 TL olacağı, davalı şirket tarafından yapılan 15.000,00 TL ödemenin mahsubu sonrası 7.500,00 TL bakiye zararın tespit edildiği, davalı şirket tarafından her ne kadar rapora itiraz edilmiş ise de açıklandığı üzere gerçek zararın tespiti sırasında iskontolu hesaplamaya itibar edilemeyeceği, aracın pert-total işlemine tabi tutulması nedeniyle değer kaybı zararının oluşmayacağı, hesaplanan hasar bedelinden davalı sigorta şirketinin TBK md.49, 2918 sayılı KTK md.3, 85, 97 , TTK md. 1401 , Sigorta Genel Şartları uyarınca sorumlu olduğu, belirlenen bedel ile yapılan ödeme toplamının poliçede gösterilen limit içinde kaldığı ve limitin aşılmadığı, bu hali ile hasar bedeline ilişkin davanın kabulüne, değer kaybına ilişkin istemin reddine karar verilen değer kaybı tazminatı yönünden dava değeri dikkate alınarak vekalet ücreti takdirine yer olmadığına karar verilmiştir.
Karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : Davalı vekili, hasar bedeline ilişkin tazminatın başvurana 15.000,00 TL olarak 26.02.2019 tarihinde ödendiğini, bu nedenle fazlaya ilişkin taleplerin reddi gerektiğini, bilirkişi raporundaki hesaplamayı kabul etmediklerini, uyuşmazlığın bedeli KDV’si de iskonto oranından kaynaklandığını, bu hususlarda aleyhlerine hüküm verilmesini kabul etmediklerini, her halukarda araca pert işlemi uygulanmasında hukuki ve ekonomik menfaatin bulunmadığını, bilirkişi raporunda yapılan hesaplamayı kabul etmediklerinden rapora itibar edilmemesi gerektiğini, pert işlemi uygulanması halinde dahi piyasa rayiç değerinin yüksek olduğundan kabul edilemez bulunduğunu, bu nedenlerle itirazları doğrultusunda yeni bir bilirkişi raporu aldırılması gerektiğini, her halukarda reddedilen değer kaybı bedeli üzerinden sigorta şirketi lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini, zira değer kaybı yönünden davacının dilekçesinde 10,00 TL istemde bulunduğunu istinaf nedenleri olarak ileri sürmekle kararın kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE : Dava, karşı aracın zorunlu mali mesuliyet sigortacısından hasar ve değer kaybı bedeli istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle hasar bedeli talebinin kabulüne, değer kaybı talebinin reddine karar verilmiştir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
Somut uyuşmazlıkta davacıya ait araç ile davalının zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olduğu araç arasında gerçekleşen kaza sonucu davacıya ait aracın hasarlanması nedeniyle dava tarihinden önce 26.02.2019 tarihinde 15.000,00 TL’nin davacı tarafa ödendiği, Mahkemece zarar tam karşılanmadığından ödeme düşülerek bakiye 7.500,00 TL hasar bedeline hükmedilmiştir.
Mahkemece uzman bilirkişiden alınan 23.12.2019 tarihli bilirkişi raporunda, davacıya ait araçta iskontosuz orijinal yedek parçalar dikkate alınarak hasar onarım bedelinin yedek parça, işçilik ve KDV dahil olmak üzere 29.242,45 TL olduğu, aracın rayiç değerine nazaran pert-total değerlendirmesine tabi tutulduğunda yapılan piyasa araştırması neticesinde rayiç değerinin 49.000,00 TL olarak tespit edilmesi nedeniyle sovtaj değerinin 26.500,00 TL olması nedeniyle, onarım bedelinin rayiç değerin %50’sini geçmesi dikkate alındığında onarımın ekonomik olmayacağından pert-total işlemine tabi olması gerektiğini, bu durumda gerçek zararının rayiç değerden sovtaj değerinin düşümü ile 22.500,00 TL olduğu, davalı yanca yapılan ödemenin düşümü ile bakiye hasar bedelinin 7.500,00 TL olduğu, pert-total kaydı olan ve çekme belgesi ile ağır hasarlı olan araçta değer kaybının oluşmayacağı belirtilmiştir.
Yargıtay’ın yerleşmiş kararlarında belirtildiği üzere davalı sigorta şirketi ile anlaşmalı ya da yetkili servisleri arasında yapılan anlaşmalara göre iskonto uygulanması davacıyı bağlamayacak olup, davalı taraf iskonto indirimi yapılmadan davacının gerçek zararından sorumludur.
Davalı tarafından yapılan ödeme ile bilirkişi tarafından gerçek zarar kriterine göre iskontosuz yedek parça bedeline göre KDV dahil tespit edilen hasar arasında fahiş fark bulunduğundan mahkemece yapılan ödeme makbuz hükmünde kabul edilerek tazminat miktarından mahsup edilmek suretiyle bakiye hasar bedelinin hesaplandığı, alınan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya ve denetime elverişli mahiyette olup, bu raporun hükme esas alınarak Mahkemece verilen kısmen kabul kararında bir isabetsizlik görülmemiş, davalı vekilinin aksi yöndeki istinaf istemlerinin reddi gerekmiştir.
Ancak davacının dava dilekçesinde davalı sigortadan 10,00 TL tutarında değer kaybı isteminde bulunup dosyaya sunmuş olduğu değer arttırım dilekçesinde, 7.500,00 TL hasar zararına, 10,00 TL değer kaybına ilişkin maddi tazminat talebinde bulunduğu, yürürlükte olan A.A.Ü.T. 13.maddesi dikkate alındığında, davanın reddedilen kısmı yönünden davalı vekili lehine vekalet ücretine hükmedilmesi yönündeki yasal düzenlemeye aykırı şekilde Mahkemece reddine karar verilen değer kaybı tazminatı yönünden dava değeri dikkate alınarak vekalet ücreti takdirine yer olmadığına karar verilmesi yerinde olmayıp, davalı vekilinin vekalet ücretine ilişkin istinaf nedeni yerindedir. Bu nedenle kararın sadece davalı vekili için vekalet ücreti takdiri yönünden kaldırılması gerekmiştir.
Bu durumda, yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesinin 12.03.2020 tarih 2019/237 E. 2020/256 K. sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
2- Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİNE,
Hasar bedeline ilişkin tazminat isteminin KABULÜNE,
7.500,00 TL hasar bedeline ilişkin tazminatın 26/02/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Değer kaybı tazminatına ilişkin istemin REDDİNE,
Kabul edilen bedel üzerinden hesaplanan 512,32 TL harçtan, peşin alınan 172,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 339,87 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
Reddine karar verilen değer kaybı tazminatı yönünden davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden vekilin harcadığı emek ve mesaiye karşılık yürürlükte bulunan AAÜT ne göre 10,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden vekilin harcadığı emek ve mesaiye karşılık yürürlükte bulunan AAÜT ne göre 3.400,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Davacı, dava şartı arabuluculuk görüşmelerinde kendisini vekille temsil ettirdiğinden, arabuluculuk son tutanağının düzenlendiği tarih itibariyle yürürlükte olan AAÜT’ne göre tayin olunan 750,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 95,50 TL başvuru harcı, 128,08 TL Islah harcı, 450,00 TL Bilirkişi ücreti, 78,00 TL tebligat ve yazışma gideri olmak üzere toplam 751,58 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davada haksız çıkan davalıdan alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
Reddine karar verilen değer kaybı tazminatı yönünden dava değeri dikkate alınarak vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Karar kesinleştiğinde artan gider avansının taraflara ödenmesine,
3-İstinaf yoluna başvuran davalı tarafından yatırılan istinaf harcının talep halinde istinaf yoluna başvuran davalıya iadesine,
4-İstinaf başvurusu nedeniyle davalı tarafından yapılan 148,60-TL istinaf yoluna başvuru harcının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere 12.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.