Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2020/1493 E. 2023/683 K. 04.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1493
KARAR NO : 2023/683

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 02.07.2020
NUMARASI : 2017/832 E. – 2020/344 K.
DAVANIN KONUSU : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
KARAR TARİHİ : 04.05.2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 04.05.2023

İzmir 3.Asliye Ticaret Mahkemesinin 02.07.2020 tarih 2017/832 E. – 2020/344 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili, davacının davalı … Kooperatifine 26.08.2002 tarih 129 nolu karar gereği “Kooperatif yönetimi 30.06.2002 tarihinde yapılan genel kuruL toplantısında genel kurul yetkisine dayanarak B Blokta yer alan 13-H numaralı dükkana ve 13-K numaralı dükkana yine yapılan ek sözleşmelerle üyeliklerine karar verildiğini, İki adet dükkânın satışına ilişkin sözleşme düzenlenerek müvekkiline verildiğini, müvekkili tarafından B Blok 13-K dükkan için 129 nolu karara istinaden nakit ve bir defada 18.300,00TL, B Blok 13-H dükkan için 129 nolu karara istinaden nakit ve bir defada 11.610,00TL Olmak üzere 26.08.2002 tarihinde toplamda 29.910,00TL peşin ödeme yapıldığını, müvekkili tarafından Kooperatif yönetimine makbuz karşılığında en son olarak 10.09.2007 tarihinde 2.000,00TL ve 31.12.2007 tarihinde 2.100,00TL ve 29.07.2008 tarihinde 1.875,00TL ödeme yapıldığını, kooperatif yönetim kurulunun müvekkilinde içinde bulunduğu dükkan sahiplerini, olağan genel kurul toplantılarına kooperatif üyesi olmadıkları gerekçesi ile davet etmediklerini, katılmak istediklerinde de dükkan sahiplerinin genel kurul toplantı alanından uzaklaştırıldıklarını, davacının Fransa’da yaşamakta olduğundan yaşanan olayları diğer dükkân sahiplerinden öğrendiğini, Kooperatif yönetim kurulu kararı ile davacıya satışı yapılan dükkânların tapusunun verilmesi için 06.11.2016 tarihli kooperatif yıllık olağan genel kurul toplantısında dükkân sahiplerinin 1.500,00TL/m2 olarak ücreti kooperatife ödemeleri halinde dükkân satışlarının yapılıp tapularının verileceğine dair karar alındığını ve bu yönde işlem yapılması için yönetim kuruluna yetki verildiğini, müvekkili tarafından bir defada ödenerek peşin ücret karşılığı satın alınan dükkânlardan elde edilen gelirin kooperatif binalarının yapımında elde edilen ilk nakit paralar olduğu, yıllar sonra hiç değerlendirmeye alınmadan dükkânların yeniden bedeli karşılığı öncelikli olarak sahiplerine kabul görmediği takdirde ise üçüncü kişilere satışı yolunun açıldığını, bunun tamamen kötü niyetli bir yaklaşım olduğunu, genel kurulu yönlendiren yönetim kurulunun görevini kötüye kullanması olduğunu beyanla B Blok Zemin katta bulunan 13-K(61m2) ve 13-H (38,70M2) nolu dükkânların üçüncü kişilere satış ve devrinin önlenmesi bakımından ihtiyati tedbir konulmasına, müvekkilinin davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespitine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili, Kooperatifin 1997 yılında 64 üye ile konut yapı kooperatif olarak kurulmuş olduğunu ve işyeri imal yetkisinin bulunmadığını, yasal olarak dükkânın satışında dükkânı alan kişinin kooperatif üyesi olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, kooperatif ana sözleşmesinde kooperatifin ana iştigal konusunun ortaklarına sadece konut edindirmek olduğunu, müvekkili kooperatif ile davacı arasındaki ilişkinin, eski yönetim tarafından yetki verilmeksizin kooperatife ait dükkânın geçerli olmayan satışına ilişkin olduğunu, ortaklık ilişkisi bulunmadığını, davacıya dükkân satışını veya ortak olmasını onaylayan veya bu hususun sunulduğu herhangi bir genel kurul ve bu genel kurulda alınmış herhangi bir karar bulunmadığını, dükkanın satın alındığı iddia edilen tarih olan 2002 yılında kooperatifin arsası yada herhangi bir binası olmadığı gibi kooperatifin satış yetkisinin de bulunmadığını, aynı dönemdeki yönetim kurulu üyelerinin bu olaylar ve başkaca olaylar nedeniyle zimmet suçlaması ile yargılanarak İzmir 7.Ağır Ceza Mahkemesinde 2009/13 E. 2015/167 K. sayılı kararı ile hüküm giydiklerini, ödendiği belirtilen dükkân bedellerinin kooperatife gelir kaydedilmediğini, ödediğini iddia ettiği ve makbuzlarını sunduğu bedellerin kooperatif kayıtlarında tespit edilemediğini, kooperatif yönetiminin 2007 yılında değişerek yasal zemine oturtularak devam edildiğini, dava konusu işlemin kooperatife ait olan dükkânın davacıya satışını ilgilendirdiğinden bu işlem sonucu davacının kooperatife ortak olduğu sonucunun çıkarılamayacağını, bu hususun kooperatif ana sözleşmesine de aykırı olduğunu, Kooperatifin eski yöneticileri ve davacı tarafından yapılan tüm işlemler yasal dayanaktan yoksun ve yok hükmünde olduğunu, 30.06.2002 tarihli genel kurulda alınan satış yetkisinin yasal olmadığı gibi ana sözleşmeye de aykırı olduğunu, Kooperatifin önce 30.06.2001 tarihli genel kurulda dükkânların satılabilmesi için kat irtifakı kurulmasına karar verdiğini, ancak bir sonraki genel kurul olan 30.06.2002 tarihinde ise henüz kat irtifakı kurulmamış olan dükkânların satışına karar verdiğini, yapılan işlemlerin yasal olmadığını, davacının kooperatif ortak giderlerine katılmadığını, 2007 yılından bu yana her üyenin toplam 42.880,00 TL ortak gider ve aidat ödemiş olduğunu, 2007 öncesi yapılmış ödemelerin 7.Ağır Ceza Mahkemesinde 2009/13 E. sayılı dosyada bulunan belgelerden tespit edilmesi ve davacının iddiasına göre bu bedellerin kendisinden tahsilinin gerektiğini, davacının kendisine ait olduğunu iddia ettiği taşınmazların tüm emlak ve çevre temizlik vergilerinin 1997 yılından bu güne kadar müvekkili kooperatif tarafından ödendiğini, 2016 yılı genel kurul toplantısında dükkânların durumunun genel kurula sunulduğunu, 2016-2017 rayiç bedeli üzerinden en az m2 si 1.500,00TL olmak üzere dükkânlardan hak talep edenlerin bu bedelleri ödemelerine karar verildiğini, bu hususta yönetim kuruluna da satış yetkisi verildiğini, davacının bu bedeli ödemediğini, haberdar olduğu genel kurul kararlarının iptali yolunda herhangi bir davada açmayıp, bu kararı benimsemiş ve kabul etmiş olduğunu beyanla davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalı kooperatifin incelenen ticari defterlerinden, davalı Kooperatifin 30.06.2002 tarihli 2001 yılı olağan genel kurul toplantısında kooperatife ait dükkânlara m2’si 300,00TLdan az olmamak üzere şartlı üye kaydedilmesi yönünde yönetim kuruluna yetki verilmiş olduğu, kooperatif yönetim kurulu tarafından alınan 04.07.2002 tarih 126 Sayılı kararı ile genel kurul kararlarına uygun olarak dükkânların m2 satış fiyatının 350,00TL olarak ve diğer şartların belirlendiği, kooperatif yönetim kurulunun 26.08.2002 tarih 129 sayılı kararı ile davacının davalı kooperatife peşin (sabit) fiyatlı ortak olarak kaydedildiği, bilirkişi tarafından incelenen incelenen kooperatif defter ve belgelerinde ihraç prosedürünün işletildiğine veya alınan genel kurul ve yönetim kurulu kararlarının iptal edildiğine dair herhangi bir belgeye yada kesinleşmiş mahkeme kararına rastlanmadığı, davacının davalı kooperatifin peşin (sabit) ödemeli ortağı olduğu ve davacının kooperatife normal aidat ödeme yükümlülüğü bulunmadığından, genel kurulun yönetim kuruluna vermiş olduğu yetki ile davacının davalı kooperatife sabit ödemeli ortak olmak suretiyle kooperatif üyesi olduğu kanaatine varılmakla davanın kabulüne, davacının davalı kooperatife üye olduğunun tespit ve tesciline karar verilmiştir.
Karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : Davalı vekili, kooperatife ait 2016 yılı genel kurul tutanağında dükkanların durumunu genel kurula sunularak 2016/ – 2017 yılı rayiç bedeli üzerinden en az metrekaresi 1.500,00 TL olmak üzere dükkanlarda hak talep eden kişilerin bu bedeli ödemelerine karar verilerek yönetim kuruluna da satış yetkisi verildiğini, davacının bu bedeli de ödemeyip, genel kurulunun iptali yolunda da dava açmayarak bu kararı benimsemesine rağmen mahkemece bu genel kurul kararına değer verilmediğini, gerekçesiz hüküm tesis edildiğini, davacının peşin ödemeli üye kabul edilemeyeceğini, davacının kooperatifin kurulduğundan bugüne kadar kendisine ait olduğunu iddia ettiği taşınmazların emlak vergisi, çevre temizlik vergisinin kooperatif tarafından ödendiğini, peşin ödemeli ortak kaydının ancak genel kurul kararıyla olanaklı olduğunu, 30.06.2002 tarihinde genel kurulda bilirkişi tespitinin aksine alınmış karar olmayıp, kaldı ki genel kurulda alınan kararın ana sözleşmeye ve yasaya aykırı olmakla uygulama alanı bulunmadığını, genel kurulca açık yetki verilmedikçe yada benimsenmedikçe 1163 S.K’nun 23.maddesine aykırı şekilde yönetim kurulunun diğer ortaklardan farklı statüde ortaklığa kabul kararı vermesine veya akçalı konularda bir ortağı farklı statüde konumlandırmasına geçerli hukuki sonuç bağlanamayacağını, bilirkişi raporunun kooperatif kayıt ve defterlerinin 2007 ila 2011 yılları arasındaki defterlerin ceza dosyası içinde bulunduğundan bahisle incelenmeksizin hazırlanmakla hüküm kurmaya elverişli olmadığını, işbu eksik kooperatif defterlerinin … Cumhuriyet Başsavcılığı Emanet Bürosu’nun 2012/4397 ve 2007/13321 numaralı dosyalarında olduğunun anlaşıldığını, satışların yönetim kurulunun kararları ile yapıldığını, yönetim kararının tek imza ile alındığını, ancak kooperatifin çift imza ile temsil edildiğini, alınan kararların geçerliliğinin olmadığını, bu hususta ticaret sicil kayıtlarının da celbinin gerektiğini, bilirkişinin kooperatif hukukunda uzman kişi olmadığını, davacının ortak gider ve aidat borcunun tespit edilerek tahsil edilmesi gerektiğini, 30.06.2002 tarihli genel kurulda alınan satış yetkisinin yasal olmadığı gibi, ana sözleşmeye de aykırı olduğunu, kooperatifin önce 30.06.2001 tarihli genel kurulda dükkanların satılabilmesi için kat irtifakı kurulmasına karar verdiğini, ancak bir sonraki genel kurul olan 30.06.2002 tarihinde henüz kat irtifakı kurulmamış dükkanların satışına karar verdiğini, bu durumun dahi 2001-2002 yılındaki yöneticilerin düzensiz, acemi ve ana sözleşmeye aykırı hareket ettiğini gösterdiğini istinaf nedenleri olarak ileri sürmekle kararın kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE : Dava, kooperatif üyeliğinin tespiti istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
Davaya konu iki adet dükkan bedelleri 2002 yılında genel kurul kararı ve genel kurulca verilen yetkilere dayalı yönetim kurulu kararları ile belirlenerek, belirlenen bedellerin davacı tarafından ödemesinin yapıldığı, 30.06.2002 tarihli 2001 yılı olağan genel kurul gündeminin 6.maddesinde alınan kararın iptaline dair karar ibraz edilmediği, davalı kooperatifin 30.06.2002 tarihli 2001 yılı olağan genel kurul gündeminin 6.maddesinde “Kooperatife ait dükkânlara şartlı üye kaydedilmesine, m2 si 300,00TL ‘den aşağı olmamak kaydı ile üye kaydedilmesi hususunda yönetim kuruluna oy birliği ile yetki verildi” şeklinde karar alındığı, genel kurulun dükkanlara şartlı üye kaydını ve peşin satışla alakalı m2 satış bedelini belirleyerek uygulanması konusunda yönetim kuruluna yetki verildiği, genel kurulun kararında katılanların oy birliği ile şartlı ortak alımına karar verilerek asgari m2 satış fiyatı belirlendiği, kimlerin şartlı (özel statülü) ortak alınacağını isim bazında belirlenmediği, bu konudaki yetkinin yönetim kuruluna bırakıldığı, 04.07.2002 tarih 126 Sayılı yönetim kurulu kararında 30.06.2002 tarihli olağan genel kurulun 6. gündem maddesinde dükkânlara şartlı üye alınmasına karar verilerek, şartlı üye kaydedilmesi ve asgari m2 satış fiyatının 300,00TL aşağı olmaması konusunda yönetim kuruluna verilen yetki çerçevesinde kooperatif yönetim kurulu tarafından dükkânların m2 fiyatı (350,00TL) ve diğer ödeme şartlarının belirlendiği, 26.08.2002 tarih 129 Sayılı yönetim kurulu kararı ile de davacı İle ilgili olarak “B Blokta ye alan 13-H numaralı dükkâna …’ün (38,70m2), 13-K numaralı dükkana yine …’ün (61m32), yapılan ek sözleşmelerle üyeliklerine karar verilmiştir.” şeklinde karar alındığı ve davacı ile iki dükkan için ayrı ayrı sözleşme yapıldığı, davacının her iki sözleşme bedeli toplamı olarak (18.300,004-11.610,00x) 29.910,00TL’yi ödediğinin kooperatif kayıtlarından tespit edildiği anlaşılmıştır.
Davanın kooperatif üyeliği tespitine ilişkin olup, davacı yanca davalı kooperatif yönünden herhangi bir alacak veya menfi tespit istemine dayalı bulunmadığı, dosyada alınan bilirkişi rapor ve ek raporunun hükme esas almaya ve denetime elverişli nitelikte bulunduğu, davalı kooperatifin incelemesi yapılamayan kayıtlarının taraflar arasındaki borç/alacak yönünden hüküm ifade edebileceğinin değerlendirildiği, tüm bu nedenlerle İDM’nin davanın kabulüne yönelik vermiş olduğu hükümde herhangi bir usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf nedenleri yerinde değildir.
Bu durumda, istinaf kanun yoluna başvuranın dilekçesinde yer verdiği itirazların açıklanan gerekçe ışığında yerinde olmamasına, kararda kamu düzenine ilişkin bir aykırılık bulunmamasına, kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olmasına göre, duruşma açılmasına gerek görülmeyerek Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Davalı yönünden istinaf karar harcı olan 179,90 TL’den peşin alınan 54,40 TL’nin mahsubu ile bakiye 125,50 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-İstinaf başvurusu nedeniyle davalı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay ilgili Hukuk Dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere 04.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.