Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1405
KARAR NO : 2023/578

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/01/2020
NUMARASI : 2018/1288 Esas 2020/15 Karar

DAVANIN KONUSU : Alacak
DAVA TARİHİ : 06.11.2018
KARAR TARİHİ : 13.04.2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 13.04.2023

İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesinin 14.01.2020 tarih 2018/1288 Esas 2020/15 Karar sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili, davacı şirketin, davalı kurum ile 27/08/2018 tarihinde vesaik mukabili ihracaat işleminde tevdii bankası sıfatı ile çalıştığı ve teslim edilen 26.000,00 USD değerindeki vesaik evrakları davalı bankanın özensiz davranması sebebi ile davacı şirketin 3.367,00 USD zarara uğramasına sebep olduğunu, davalı bankanın kendisine teslim edilen ihracata dayanak belgeleri inceleyip cirolamadan ve gerekli işlemleri tamamlamadan tahsil bankasına … kargo ile gönderdiğini, gönderiyi kargo kuryesine teslim ederken tahsil bankasının adresini belirtmeksizin, kurye makbuzu düzenlemeden teslim ettiğini, davalı banka çalışanlarının özensiz ve dikkatsiz işlemi nedeni ile kuryenin kargoyu tahsil bankasını aradan çıkararak ithalatçı firma olan … ‘a teslim ettiğini, ithalatçı firmanın, cirolanmadan gönderilen eksik düzenlenmiş vesaik evrakları ile gümrükten mallarını çekemediğini, işlemin düzeltilmesi aşamasında malların 7 günlük free time süresini aşarak 15 gün beklediğini, vesaik mukabili ihracat işleminden çıkan ticaret ithalatçı firmanın malların ödemesini davacı şirkete adi şekilde EFT talimatı vermesi ile bulduğunu ve artan 8 günlük demuraj bedelini (3.367,00 USD) davacının alacağından kestiğini ve hatalı işlem nedeniyle davacının zarara uğramasına sebep olduğunu, davalı bankanın akabinde yaptığı işlemi fark ettiğini ve işlemi düzeltmek adına 06/09/2018 tarihinde yeni işlem yaptığını ancak yaptığı bu işlemde hatalı olduğu için düzeltmeye yetmediğini, davalı bankanın eksik ve hatalı işlem yaptığını kabul ettiğini fakat zararı tazmin yoluna gitmediği, dava açmalarına sebebiyet verdiğini, davalı bankanın ülkemizde yıllardır faaliyet gösteren bir banka olarak basiretli tacir gibi gerekli özeni göstermediğini, haklı davalarının kabulü ile davalı bankanın kusurlu işlemi ile sebep olduğu 3.367,00 USD’nin işlem tarihindeki kur üzerinden dava tarihi itibari ile işleyecek avans faizi ile birlikte tahsilini yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı yana yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili, davacı tarafından davalı banka aleyhine açılan davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacı firmanın talimatı doğrultusunda davacı firmaya ait ihracat vesaik evrakları davalı banka tarafından hazırlanarak firma tarafından verilen talimata uygun olarak talimatta yer alan bankaya teslim edildiği ve müşterinin talebi ve yazılı talimatı doğrultusunda … Kargoya teslim edildiğini, teslim edilirken adres bilgilerini içeren römiz mektubu ile imzalı evraklarının da teslim edildiğini, kuryeden kapalı zarf ve talep edilmesine rağmen iç saha ekiplerinde olmadığı, bu şekilde gönderilebileceğini ve kendilerinin düzenleyebileceği bilgisi kurye tarafından teyit edildiğini, … tarafından, davalı şirketin belirttiği adrese değil sevhen ithalatçı bankası yerine ithalatçının kendisine H9777482924 takip no ile teslimatın yapıldığını, yapılan bu yanlışlığın … kargo görevlisinin hatası olduğunu, bankanın sorumluluğunun bulunmadığını, ithalatçı bankasının adres bilgilerini içeren römiz mektubu kuryeye verildiğinin sabit olduğunu, malların ithalatçı ülkesine ulaşması ile malların çekilmesi aşaması arasında oluşan demuraj masrafının davalı bankadan kaynaklı olmadığını, demuraj masrafının ithalatçı firma ile davacıdan kaynaklandığını yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davacı tarafa yükletilmesini savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, davacı şirket tarafından ihrac edilen ürünlerin yüklenmesinden sonra vesaik mukabili ihracat işleminde tevdi bankası olarak davalı bankaya ihracat belgelerini (26.000,00 USD vesaik mukabili ihracat işlemi için … Bankası Denizbostanlı Şubesine konşimentoyu) tevdi ettiği, bankaya tevdi tarihinin 27/08/2018 olduğu, banka tarafından 29/08/2018 tarihinde belgeler ciro edilmeksizin kargo şirketine teslim edildiği, … Kargo tarafından söz konusu gönderinin H977482924 numarası ile ithalatçı firma olan dava dışı …’a gönderildiği, kargo firmasının gönderiyi 04/09/2018 tarihinde teslim ettiği, davalı bankaya 10/09/2018 tarihinde, gönderilen belgenin vesaik mukabilini ciro etmeden gönderdiğine dair … ‘a … Swift mesajı çekildiği ve ciro yetkisinin verildiği, 11/09/2018 tarihinde davalı banka tarafından dava dışı … adlı gemiye ordino yazısının gönderildiği, ithalatçı firmanın limandaki malları 16 gün sonra çektiği, 16/09/2018 tarihinde demerrage bedeli olarak 7.200,00 Katar Riyalinin fatura edildiği, 17/09/2018 tarihinde ithalatçı firma tarafından bu bedel karşılığı olan 3.367,00 USD’yi 26.000,00 USD ihracat bedelinden mahsub ederek, 22.633,00 USD ödeme yaptığı, ödemenin vesaik mukabili olarak gönderilmediği, satıcı havalesi olarak dava dışı … Bankası Bostanlı İzmir Şubesine gönderildiği, davalı bankanın 27/08/2018 tarihinde teslim aldığı belgelerin ciro işlemini o tarihte yapması gerekirken 10/09/2018 tarihinde gönderilen vesaik mukabilini ciro etmeden gönderdiğini tespit ederek bu eksikliği 11/09/2018 tarihinde giderdiği, vesaik mukabili ödemeleri düzenleyen kuralların … (… ) açık şekli ile “tahsiller için bir örnek kurallar” Milletlerarası Ticaret Odası tarafından hazırlanan bir metin olduğu ve bunun ile Uluslararası ticarette yapılacak işlemlerin belli kurallara bağlandığı, hali hazırda yürürlükte olduğu, … sayılı broşür uyarınca davalı bankanın basiretli bir tacir gibi davranarak kendisine teslim edilen konşimentoyu ithalatçıya teslimi sırasında ciro etmesi gerekirken ciro edilmemesi nedeni ile ithalatçının bu belgeyi kullanamadığı, bu nedenle malların beklemesinden kaynaklı işletilen demuraj ücretinin davacı alacağından mahsub edilmesi sonucu davacının ödemek zorunda kaldığı, demuraj ücretinden sorumlu olduğunun kabulü gerektiği, davacı tarafça faiz başlangıç süresinin dava tarihi olarak belirtildiği, bu hali ile davanın kabulüne, 3.367,00 USD alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsil tarihindeki kur üzerinden hesaplanacak TL karşılığının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : Davalı vekili, 27.08.2018 tarihinde davacı firma talimatı doğrultusunda, davacı firmaya ait ihracat vesaik evrakları müvekkil banka tarafından hazırlanarak firma tarafından verilen talimata uygun olarak talimatta yer alan bankaya teslim edilmek üzere ve müşterinin talebi ve yazılı talimatı doğrultusunda … kargoya teslim edildiğini, kuryeye teslim edilirken gönderilecek adres bilgilerini içeren römiz mektubu ile imzalı evrakların kuryeye teslim edildiğini, kuryeden konşimento ile kapalı zarf talep edilmesine rağmen iç saha ekiplerinde olmadığından, ancak bu şekilde gönderilebileceği ve kendilerinin düzenleyebileceği bilgisinin kurye tarafından teyit edildiğini, … tarafından müvekkil şirketin belirttiği adrese değil sehven ithalatçı bankası yerine ithalatçının kendisine H9777482924 takip no ile teslimat yapıldığını, yapılan bu yanlışların … kargo görevlisinin hatası olduğunu, kendilerinin kusurlu bulunmadıklarını, daha sonra banka emrine düzenlenen konşimentonun müvekkil banka şubesince cirolanmaksızın kurye şirketine teslim edildiğinin fark edilerek yanlışlığın giderilmesi için ithalatçı bankasına ciro yetkisi verildiğini belirten 10.09.2018 tarihli swift mesajı gönderildiğini ve aynı zamanda davacı firmanın 11.09.2018 tarihli talebi üzerine malı çekebilmesi için taşıma şirketine ordino yazısı verildiğini, bu şekilde bankanın üzerine düşen sorumlulukları yerine getirdiğini, malların teslimindeki gecikmenin bankadan kaynaklanmadığını, Türkiye’den Qatar’a giden bir geminin ortalama 15-16 gün içinde varış limanına ulaştığını, müşteri firmanın malı 11.08.2018 tarihinde yüklemesine rağmen sevk evrakını yüklemeden 18 gün sonra bankaya 27.08.2018 tarihinde ibraz ettiğini, banka tarafından 29.08.2018 tarihinde …’e teslimatın gerçekleştiğini, vesaikin 04.09.2018 tarihinde ithalatçı tarafından teslim alındığını, bu aşamada ne ithalatçının ne de ihracatçı firmanın müvekkil bankadan ciro talebinde bulunmadığını, ithalatçının ciro talebinin 10.09.2018 tarihinde yaptığını, aradaki gecikmenin banka kaynaklı değil ihracatçı ve ithalatçı kaynaklı olduğunu, evrakların bankaya değil firmaya gitmesinin ihracat süresini hızlandırarak malı direkt gümrükten çekmelerine sebep olduğunu, bekleme süresinin söz konusu olmadığını, cirolama yetkisinin ilgili bankaya hata fark edilince mallar henüz limana varmadan verildiğini, firmanın bankaya giderek evrakları cirolatabileceği gibi zaten sorunsuz şekilde ihracat ödemesini kendilerine yaptığını, malların ithalatçının ülkesine ulaşması ile malların çekilmesi aşaması arasında oluşan demuraj masrafının davalı kaynaklı olmadığını, demuraj masrafının ithalatçı firma ile davacıdan kaynaklandığını, mahkemece uygulanan faiz türünün yasaya aykırı ve fahiş olduğunu“…. 3095 Sayılı Kanunu faiz ve temerrüt faizine ilişkin Kanunun 3678 sayılı kanun ile değişik 4/a Maddesinde, sözleşmede daha yüksek akdi veya gecikme faizi kararlaştırılmadığı halde yabancı para borcunun faizinde devlet bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranının uygulanacağı belirtilmiştir. …” denilmektedir. İşbu nedenle avans faizi talebinin de reddine karar verilmesi gerektiğini, malların teslimindeki gecikmenin konşimentodan da anlaşılacağı gibi 11.08.2018 tarihinde yüklenen malların sevk vesaikinin 18 gün sonra davalı bankaya ibraz edilmesinden kaynaklandığını istinaf nedenleri olarak ileri sürmekle kararın kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE :Dava, davacı şirket tarafından yapılan ihracat işlemi ile ilgili davalı banka aracılığı ile ihracata dayanak belgelerin alıcı şirketin çalıştığı bankaya gönderilmesine ilişkin yapılan işlemlerde davalı bankanın iddia olunan işlemi neticesinde malların alıcı tarafından gümrükten alınamamasından kaynaklanan ve davacı tarafından ödenen 7 günlük free – time süresini aşan 8 günlük demuraj bedelinin davalı bankadan tahsili istemine ilişkin alacak olup, ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle davanın kabulüne, 3.367,00 USD alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsil tarihindeki kur üzerinden hesaplanacak TL karşılığının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
İDM’ce tarafların delillerinin toplanılarak dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişiler tarafından tanzim edilen 16.08.2019 tarihli ve 04.11.2019 havale tarihli bilirkişi raporlarının alınarak davanın kabulüne karar verilen davada; davacı şirket tarafından ihraç edilen ürünlerin yüklenmesinden sonra vesaik mukabili ihracat işleminde tevdi bankası olarak davalı bankaya ihracat belgelerini (26.000,00 USD vesaik mukabili ihracat işlemi için … Bankası Denizbostanlı Şubesine konşimentoyu) tevdi ettiği, bankaya tevdi tarihinin 27/08/2018 olduğu, banka tarafından 29/08/2018 tarihinde belgeler ciro edilmeksizin kargo şirketine teslim edildiği, … Kargo tarafından söz konusu gönderinin H977482924 numarası ile ithalatçı firma olan dava dışı … ‘a gönderildiği, kargo firmasının gönderiyi 04/09/2018 tarihinde teslim ettiği, davalı bankaya 10/09/2018 tarihinde, gönderilen belgenin vesaik mukabilini ciro etmeden gönderdiğine dair … ‘a swift mesajı çekildiği ve ciro yetkisinin verildiği, 11/09/2018 tarihinde davalı banka tarafından dava dışı … adlı gemiye ordino yazısının gönderildiği, ithalatçı firmanın limandaki malları 16 gün sonra çektiği, 16/09/2018 tarihinde demerrage bedeli olarak 7.200,00 Katar Riyalinin fatura edildiği, 17/09/2018 tarihinde ithalatçı firma tarafından bu bedel karşılığı olan 3.367,00 USD’yi 26.000,00 USD ihracat bedelinden mahsub ederek, 22.633,00 USD ödeme yaptığı, ödemenin vesaik mukabili olarak gönderilmediği, satıcı havalesi olarak dava dışı … Bostanlı İzmir Şubesine gönderildiği, davalı bankanın 27/08/2018 tarihinde teslim aldığı belgelerin ciro işlemini o tarihte yapması gerekirken 10/09/2018 tarihinde gönderilen vesaik mukabilini ciro etmeden gönderdiğini tespit ederek bu eksikliği 11/09/2018 tarihinde giderdiği, vesaik mukabili ödemeleri düzenleyen kuralların … (…) açık şekli ile “Tahsiller İçin Bir Örnek Kurallar” Milletlerarası Ticaret Odası tarafından hazırlanan bir metin olduğu ve bunun ile uluslararası ticarette yapılacak işlemlerin belli kurallara bağlandığı ve yürürlükte olduğu, … sayılı broşür uyarınca davalı bankanın basiretli bir tacir gibi davranarak kendisine teslim edilen konşimentoyu ithalatçıya teslimi sırasında ciro etmesi gerekirken ciro edilmemesi nedeni ile ithalatçının bu belgeyi kullanamadığı, bu nedenle malların beklemesinden kaynaklı işletilen demuraj ücretinin davacı alacağından mahsub edilmesi sonucu davacının ödemek zorunda kaldığı demuraj ücretinden sorumlu olduğu yönündeki bilirkişi heyet raporlarının olayın oluşuna uygun hükme esas almaya elverişli ve yeterli mahiyette bulunduğu, bu itibarla davalı bankanın kusura ilişkin yukarıda detayları belirtilen istinaf istemlerinin yerinde bulunmadığı değerlendirilmiştir.
İstinafa gelen tarafın faiz yönünden istinaf nedenlerinin incelenmesinde; davacı şirket vekili tarafından dava dilekçesinde “davanın kabulü ile, davalı bankanın kusurlu işlemi ile sebep olduğu 3.367,00 USD’nin işlem tarihindeki kur üzerinden dava tarihi itibari ile işleyecek avans faizi ile birlikte tahsilini” talep ettiği, Yerel Mahkemece davanın kabul edilerek “3.367,00 USD alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsil tarihindeki kur üzerinden hesaplanacak TL karşılığının davalıdan alınarak davacıya verilmesine” şeklinde hüküm tesis kılındığı, bu bağlamda davacı yanca işlem tarihindeki kur üzerinden dava tarihinden avans faizi ile tahsili istenilmesine karşın yanılgıya düşülerek yabancı para cinsinden alacağa, işlem tarihindeki kur üzerinden dava tarihi itibariyle avans faiz işletilmesi şeklinde yabancı cinsten paraya avans faiz işletilmesi yönünde herhangi bir yasal düzenleme olmamasına karşın infaz kabiliyeti bulunmayacak şekilde hüküm tesis edilmesi yerinde olmamıştır. Davalı vekilinin istinaf istemi bu yönden yerindedir.
Bu durumda, yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak, dava konusu edilen 3.367,00 USD’nin işlem tarihindeki kur üzerinden TL karşılığına davacının talebi nazarı dikkate alınarak dava tarihinden itibaren avans faiz işletilmesine ilişkin yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ ile İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesinin 14.01.2020 tarih 2018/1288 Esas 2020/15 Karar sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
2-Davanın KABULÜ İLE, dava konusu 20.910,75 TL ‘nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 1.428,41 TL karar harcından başlangıçta peşin olarak alınan 307,95 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.120,46 TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 349,05 TL başvuru harcı, 900,00 TL Bilirkişi ücreti, 48,00 TL tebligat ve yazışma gideri olmak üzere toplam 1,297,05 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Karar kesinleştiğinde artan gider avansının taraflara ödenmesine,
3-İstinaf yoluna başvuranın ödediği istinaf harcının istek halinde istinaf yoluna başvurana iadesine,
4-İstinaf başvurusu nedeniyle davalı tarafından yapılan 148,60 TL istinaf yoluna başvuru harcı istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 13.04.2023