Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1236
KARAR NO : 2023/598

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KARŞIYAKA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 05/12/2019
NUMARASI : 2018/381 Esas 2019/761 Karar

DAVANIN KONUSU: Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 27.09.2017
KARAR TARİHİ : 14.04.2023
KARAR YAZIM TARİHİ: 14.04.2023

Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesinin 05.12.2019 tarih 2018/381 Esas 2019/761 Karar sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davacılar vekili ve davalı … vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacılar vekili, 11.04.2017 tarihinde, davalı … şirketi tarafından zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ile sigortalanan, davalı … A.Ş.’ye ait, davalı … ‘un sevk ve idaresindeki … plakalı çekici niteliğindeki aracın müvekkillerinden … ‘in eşi, … ‘in babası olan … ‘in sürücüsü olduğu … plakalı motorlu bisikletle çarpıştığını, kaza sonucu müvekkillerinin desteğinin kazadan üç gün sonra vefat ettiğini, kazanın meydana gelmesinde karşı araç sürücüsünün kusurlu olduğunu, geride kalan eşin murisin desteğinden mahrum kaldığını, her ne kadar evli olsa da davacı … ‘in de babasının ani ölümü nedeniyle desteğinden yoksun kaldığını, cenaze ve defin giderleri, tedavi giderleri yapıldığını, ayrıca kazaya karışan aracın uğradığı hasara ilişkin maddi tazminat talep ettiklerini, davalı … şirketi tarafından başvuru üzerine 93.990,29 TL ödeme yapıldığını iddia ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla her bir müvekkili için 50.000,00’er TL’den 100.000,00 TL bakiye maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tüm davalılardan alınarak davacılara verilmesine, ayrıca her bir müvekkili için 25.000,00’er TL’den 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … A.Ş. ve davalı …’dan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı … A.Ş. vekili, müvekkili şirket adına kayıtlı … plakalı aracın sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde kusurunun bulunmadığını, davalı … şirketi tarafından davacılara maddi zararlarının ödendiğini, davacı tarafın müteveffanın daha fazla gelir elde ettiğine dair iddiasının yazılı belge ile ispatının gerektiğini, müteveffanın davacılara hangi şekilde destek olduğunun ispat edilmesi gerektiğini, manevi tazminat taleplerinin fahiş olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş. vekili, davacıların başvurusu üzerine hasar dosyası açılıp 21.08.2017 tarihinde 93.990,29 TL tutarında ödeme yapıldığını, müvekkili şirketin sorumluluğunun poliçe tutarı, sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve gerçek zarar tutarı ile sınırlı olduğunu, kabul anlamına gelmemek üzere müteveffanın sürekli ve düzenli desteğinin davacılar tarafından kanıtlanması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalı sürücünün kazanın meydana gelmesinde aslî ve %75 oranında kusurlu olduğu; müteveffa … ‘in ise %25 oranında kusurlu olduğu, müteveffa …’in 2004 yılından sonraki dönemde … Ziraat Odasında kayıtlı herhangi bir beyanının ve gelirinin bulunmadığı, bu nedenle net asgari ücret esas alınmak suretiyle destek tazminatının hesaplanması gerektiği; davacı …’in 1994 doğumlu olduğu ve 22.04.2016 tarihinde evlenmesi nedeniyle babası …’in desteğinden kurtulduğu ve olay tarihinde 23 yaşında olduğu, böylece müteveffa …’in destek sayılamayacağından davacı …’in destekten yoksun kalma tazminatı talebinin yerinde olmadığı; davacı …’in, murisin eşi ve 1969 doğumlu olduğu, müteveffadan emekli maaşı bağlandığı, müteveffanın gelir, kusur durumu, davacının evlenme ihtimali ve dosya içeriği dikkate alınarak bilirkişi raporu ile 21.08.2017 itibariyle hesaplanan 83.665,75 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … şirketi tarafından davacı … ‘e 93.990,29 TL ödendiği, bu durumda davacının destekten yoksun kalma zararının tamamen karşılandığı ve bu yöndeki talebin haksız olduğu; fazla ödemenin sadece destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin ve lütuf ödemesi niteliğinde olduğu, davacı …’in cenaze, defin, ulaşım, iaşe ve sair giderleri talep etme hakkına engel teşkil etmediği, bilirkişi raporu ile belirlenen 2.120,00 TL giderlerden SGK tarafından davacı …’a bu kapsamda ödenen 531,00 TL’nin düşülmesi gerektiği, kalan 1.589,00 TL’nin davalı sürücünün %75 kusur oranına isabet eden tutarın ise 1.191,75 TL olduğu gerekçesiyle, davacı … tarafından açılan maddi tazminat davasının reddine, davacı … tarafından açılan maddi tazminat davasının kısmen kabulü ile 1.191,75 TL cenaze, defin, ulaşım, iaşe vs. giderlerden oluşan tazminatın davalılar … A.Ş. ve … yönünden kaza tarihinden, davalı … A.Ş. yönünden ödeme tarihi 21.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …’e verilmesine, fazlaya ilişkin cenaze, defin, ulaşım, iaşe vs. giderleri talebi ile destekten yoksun kalma tazminatı talebinin reddine,
davacı … tarafından açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulüne, 15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … A.Ş. ve …’dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …’e verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin reddine, davacı … tarafından açılan manevi tazminat davasının kabulü ile 25.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … A.Ş. ve …’dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …’e verilmesine karar verilmiştir.
Karara karşı davacılar vekili ve davalı … A.Ş. vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : Davacılar vekili, müvekkilleri yararına hükmedilen manevi tazminatın düşük olduğunu, davanın görevsiz mahkemede açılması neticesinde maddi ve manevi tazminat için ayrı ayrı hükmedilen vekalet ücretinin hukuka aykırı olduğunu, görevsiz mahkemede açılan davada delilerin toplanılmasına ilişkin ara karar kurulmadan önce görevsizlik kararı verilmesi nedeniyle tarifede yazılı ücretin yarısına hükmedilmesi gerektiğini, müvekkili … lehine maddi tazminata hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğunu, tanıklarının müvekkilinin babasının maddi desteğini aldığına dair bilgi ve görgülerini mahkeme huzurunda anlatacak olmalarına rağmen tanıkları dinlenmeksizin hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, hükme esas alınan kusur oranlarının hatalı olduğunu, müteveffanın kullandığı motosikletin hız yapmaya müsait bir vasıta olmadığını, bilirkişi raporunda fren izlerinin bulunmadığı beyan edilmişse de, kazanın meydana geldiği mevsimin yağışların yoğun olduğu bir dönem olması ve keşif ile kaza tarihi arasında uzunca bir zaman olması nedeniyle fren izlerinin silinmiş olduğunu, müvekkili … adına hükmedilen maddi tazminatın yetersiz olduğunu, müteveffanın zirai faaliyetlerden ailesine destek olduğunu, tazminat miktarı hesap edilirken, müteveffanın emeklilik geliri dışında yürütmüş olduğu zirai faaliyetlerin kazancı yönünden asgari ücret düzeyinde kabul edilerek hesaplama yapılmasının hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş. vekili, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki kusur oranlarının hatalı olduğunu, ceza davasındaki bilirkişi raporunun kesin delil olarak kabulünün mümkün olmadığını, müteveffa …’in vefat etmesinde en büyük etkenin koruyucu ekipman giymemesi, kask takmaması olduğunu, müteveffanın künt kafa travmasına bağlı kafatası kırığı ile birlikte beyin kanaması nedeniyle vefat ettiğini, defin ve cenaze masraflarının müvekkili şirkete yükletilmesinin hatalı olduğunu, bu bedelin SGK’nın sorumluluğunda olduğunu, TBK’da müvekkiline sorumluluk atfedilebilecek herhangi bir hüküm bulunmadığından manevi tazminat taleplerinin reddine karar verilmesi gerektiğini, manevi tazminat şartlarının gerçekleştiği kabul edilse dahi tazminat bedellerinin yüksek olarak belirlendiğini belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE : Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ile cenaze defin giderlerinin karşı araç sürücüsü, maliki ve ZMMS sigortacısından, manevi tazminatın davalı sürücü ve araç malikinden tahsili istemine ilişkindir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
İlk derece mahkemesince bir doktor/aktüerya bilirkişi ile bir makine mühendisi bilirkişiden alınan 07.04.2019 tarihli raporda, … Ziraat Odası tarafından gönderilen müzekkere cevaplarına göre müteveffanın 2004 yılından bu yana herhangi zirai faaliyetinin bulunmadığı, bu nedenle emeklilik gelirinin asgari ücret düzeyine yükseltilerek hesaplama yapıldığı, kazanın meydana gelmesinde … plakalı karşı araç sürücüsü davalı …’un %75 oranında, motosiklet sürücüsü müteveffanın ise %25 oranında kusurlu olduğu; müteveffanın kızı davacı …’in kaza tarihinden önce evlenmiş olması sebebiyle babasının desteğinden kurtulduğu; davacı …’in müteveffanın kusuruna göre talep edebileceği destekten yoksun kalma zararının 83.665,75 TL olduğu, davalı … şirketi tarafından 21.08.2017 tarihinde yapılan 93.990,29 TL’lik ödeme ile davacı … ‘in zararının karşılandığı, cenaze ve defin giderlerinin kusur indirimi sonrası 1.590,00 TL’ye tekabül edeceği tespit edilmiştir.
Bilirkişi raporunda tespit edilen kusur oranlarının kaza tespit tutanağı ile uyumlu olduğu, kusur oranlarının tespit edilenden farklı olduğuna dair dosya kapsamında somut bir delilin bulunmadığı, tazminat hesabında müteveffanın annesi ve babasına da pay ayrıldığı, davacı … evli olduğundan, babasının desteğinden çıkmış olduğu ve destekten yoksun kalma tazminatına hak kazanamayacağı (Yargıtay 17. HD 2017/908 E.2019/9678 K. sayılı kararı) anlaşılmakla taraf vekillerinin bu hususlardaki istinaf sebepleri yerinde değildir.
Her ne kadar davalı işleten … A.Ş. vekilince müteveffanın kask takmamasının müterafik kusur olarak değerlendirilmesi gerektiği istinaf sebebi olarak ileri sürülmekte ise de, davacılardan … ‘in evlenmiş olmakla maddi tazminat alacağının bulunmadığı, … yararına hükmedilen cenaze ve defin gideri tutarının istinaf sınırının altında kalmakla kesin nitelikte olduğu, destekten yoksun kalma zararının davalı … şirketince dava tarihinden önce karşılandığı, manevi tazminat yönünden ise müteveffanın kaza sırasında kask takmaması nedeniyle müterafik kusur indirimi yapılması gerekirse de, bu halde dahi davacılar yararına hükmedilen manevi tazminat tutarlarının makul olduğu anlaşılmakla, davalı işleten vekilinin müterafik kusura ilişkin istinaf sebebi yerinde görülmemiştir.
6111 sayılı Kanun’un 59.maddesi ile değişik Karayolları Trafik Kanunu’nun 98. maddesinde Sosyal Güvenlik Kurumu’nca karşılanacak sağlık hizmeti bedellerinin neler olduğu açıklanıp sınırlandırılmıştır. KTK’nın 98. maddesi gereği SGK Başkanlığı’nın sorumlu olduğu sağlık giderleri, trafik kazaları nedeniyle üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer resmi ve özel sağlık kuruluşlarında yapılan tıbbi tedaviye ilişkin sağlık hizmet bedellerinden ibarettir. Bu nedenle davalı işleten … A.Ş. vekilinin cenaze ve defin giderlerinden SGK’nın sorumluluğunda olduğu yönündeki istinaf sebebi yerinde değildir.
Manevi tazminata ve miktarına ilişkin istinaf itirazlarına gelince; manevi tazminat, ne bir ceza ne de gerçek anlamda bir tazminattır. Zarara uğrayan kişinin çektiği acıyı, duyduğu elem ve üzüntüyü bir nebze olsa da dindiren, zarara uğratan olay nedeniyle oluşan ruhsal tahribatı onarmaya yarayan bir araçtır. Manevi tazminatın kapsam ve miktarını takdir hakkı kural olarak hakime aittir. Hakim, manevi tazminatı hak ve nesafete uygun olarak belirlemeli, bu belirlemede hukuk kurallarının yanında tarafların sosyal, ekonomik ve sosyal yapısı ile özellikle de somut olayın koşullarını gözetmelidir. Manevi tazminat olarak takdir edilecek tutar manevi acıları kısmen de olsa gidermesinin yanında kamuoyu ve sosyal vicdanda da kabul görmeli ve zarar gören açısından da bir zenginleşme aracı olmamalıdır. Somut olayda hüküm altına alınan manevi tazminat miktarı kazanın oluş şekli, kusur durumu, olay tarihi, sosyal ve ekonomik koşullar, zararın ağırlığı ve hakkaniyet ilkesi dikkate alındığında makul ve ılımlı bulunmuş olmakla, davacılar vekili ile davalı işleten vekilinin manevi tazminata ve miktarına ilişkin istinaf itirazları yerinde görülmemiştir.
Davacılar vekilinin görevsizlik kararı nedeniyle karşı taraflar yararına vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğu yönündeki istinaf itirazının incelenmesinde; 6100 sayılı HMK’nın 331/2. maddesi uyarınca; görevsizlik, yetkisizlik veya gönderme kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmesi hâlinde, yargılama giderlerine o mahkemenin hükmedeceği; ancak görevsizlik, yetkisizlik veya gönderme kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmemiş ise talep üzerine davanın açıldığı mahkeme dosya üzerinden bu durumu tespit ile davacıyı yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edeceği düzenlenmiş olup, aynı Kanun’un 323. maddesinde ise yargılama giderlerinin neler olduğu düzenlenmiştir. Anılan maddenin 1/ğ bendinde vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmıştır. Anılan kanun hükümlerine göre, görevsizlik kararı ve görevli mahkemece verilen red kararı nedeniyle davalı yararına iki ayrı vekalet ücretine hükmedilemeyecektir. Bu durumda, Menemen 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin görevsizlik kararından sonra, dosyanın gönderildiği görevli ticaret mahkemesince görevsizlik kararı nedeniyle vekalet ücretine hükmedilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Bu durumda, davalı … A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine; davacılar vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca kabulü ile, yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından ilk derece mahkemesi kararının sadece vekalet ücreti yönünden kaldırılarak, yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Davacılar vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile Karşıyaka Asliye Ticret Mahkemesi’nin 05.12.2019 tarih 2018/381 Esas 2019/761 Karar sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
3- A) Davacı … tarafından açılan maddi tazminat davasının REDDİNE,
Alınması gerekli 179,90 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 44,40 TL’nin mahsubu ile bakiye 135,50 TL harcın davacılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
A.A.Ü.T.’ne göre belirlenen 5.850,00 TL nisbî vekalet ücretinin davacı … ‘den alınarak davalılar … A.Ş.ve … A.Ş.’ye verilmesine,
B) Davacı … tarafından açılan maddi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile, 1.191,75 TL cenaze, defin, ulaşım, iaşe vs.giderlerden oluşan tazminatın davalılar … A.Ş. ve … yönünden kaza tarihi 14/04/2017’den, davalı … A.Ş.yönünden ödeme tarihi 21/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek- yasal faizi ile birlikte adı geçen tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı … ‘e verilmesine,
Fazlaya ilişkin cenaze, defin, ulaşım, iaşe vs. giderleri talebi ile destekten yoksun kalma tazminatı talebinin REDDİNE,
Alınması gerekli 81,40 TL ilam harcı peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Davacı … tarafından sarfedilen 112,80 TL peşin harçlar ile A.A.Ü.T.’ne göre belirlenen 1.191,75 TL vekalet ücretinin tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı … ‘e verilmesine,
A.A.Ü.T.’ne göre belirlenen 1.191,75 TL vekalet ücretinin davacı … ‘den alınarak davalılar … A.Ş.ve … A.Ş.’ye verilmesine,
C) Davacı … tarafından açılan manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜNE, 15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi 14/04/2017’den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … A.Ş.ve … ‘dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı … ‘e verilmesine,
Fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin REDDİNE,
Alınması gerekli 1.024,65 TL ilam harcından 144,94 TL peşin ilam harcının mahsubu ile bakiye 879,71 TL ilam harcının davalılar … A.Ş.ve … ‘dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
A.A.Ü.T.’ne göre belirlenen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalılar … A.Ş.ve … ‘dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı … ‘e verilmesine,
A.A.Ü.T.’ne belirlenen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacı … ‘den alınarak davalı … A.Ş.’ye verilmesine,

D) Davacı … tarafından açılan manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜNE, 25.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi 14/04/2017’den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … A.Ş.ve … ‘dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı … ‘e verilmesine,
Fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin REDDİNE,
Alınması gerekli 1.707,75 TL ilam harcından 241,59 TL peşin ilam harcının mahsubu ile bakiye 1.466,16 TL ilam harcının davalılar … A.Ş.ve … ‘dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
A.A.Ü.T.’ne göre hesaplanan 3.000,00 TL nisbî vekalet ücretinin davalılar … A.Ş.ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’e verilmesine,
Davacılar tarafından sarfedilen 238,05 TL tebliğ + yazı gideri, 800,00 TL bilirkişiler ücreti olmak üzere toplam 1.038,05 TL yargılama giderinden tüm davaların nitelikleri ve kapsamları ile sonuçları ve hakkaniyet ilkesi dikkate alınarak taktiren (%50) oranına tekabül eden 519,02 TL yargılama giderinin tüm davalılardan (davalı … A.Ş.’nin bu tutarın sadece -1.038,05 TL yargılama giderinin binde 23 oranına tekabül eden- 23,87 TL bölümünden sorumlu olması kaydıyla) müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
3-Davalı … A.Ş. yönünden alınması gereken istinaf karar harcı olan 2.813,80 TL harçtan, peşin alınan 718,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.095,80 TL harcın davalı … A.Ş.’den alınarak hazineye gelir kaydına,
4-İstinaf başvurusu nedeniyle davalı … A.Ş.’nin yaptığı giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davacılar tarafından ödenen istinaf harcının istek halinde davacılara iadesine,
6-İstinaf başvurusu nedeniyle davacılar tarafından yapılan 297,20 TL istinaf yoluna başvuru harcı, 103,50 TL tebligat masrafı olmak üzere toplam 400,7‬0 TL istinaf yargılama giderinin davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.14.04.2023