Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2020/1171 E. 2023/430 K. 23.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1171
KARAR NO : 2023/430

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 10.03.2020
NUMARASI : 2019/107 E. – 2020/237 K.
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 23.03.2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 23.03.2023
İzmir 3.Asliye Ticaret Mahkemesinin 10.03.2020 tarih 2019/107 E. – 2020/237 K.
sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili, davalı banka müşterisi olan dava dışı … Şti. arasında 08.10.2018 tarihli …Fabrikası Elektrik İşi sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme gereğince taşarona % 100 avans ödemesi yapılacağı bu doğrultuda Nisan 2019 vadeli 3.600.000,00-TL bedelli iki tane avans teminat mektubu verileceğinin kararlaştırıldığı, ilk mektup avans bedeli 3.600.000,00-TL’nin 16.10.2018 tarihinde banka hesabına yatırıldığını, sözleşme bedelinin kalan kısmı olan 3.600.000,00-TL de sözleşme gereğince taşeron firmaya çekler ile ödendiğini, bu şekilde davacının sözleşme bedelinin tamamını ödediğini, ikinci avans teminat mektubunun bedelinin ise yatırılmadığını, davacı tarafından tüm edimler yerine getirilmiş ise de taşeron firmanın sözleşme kapsamında yerine getirmesi gereken edimleri yerine getirmediğini, işi yarım bıraktığını, taşeron firma yüzünden müvekkilinin hali hazırda işi tamamlayabilmek için başkaca ücüncü kişilere ödeme yapmak zorunda kaldığını, 4.000.000,00-TL’nin üzerinde zararı olduğunu, mektup bedeli tutarında ödeme yapılması için vadenin dolmasından önce bankaya başvuru yapılmış ise de banka tarafından, ilk mektubun iptal edildiği, ikinci mektubun da hiç yürürlüğe girmemiş olmasından bahisle taleplerinin reddedildiğini, davalının, müşterisine garantör ve mektubu veren olarak bu bedelle müvekkile karşı sorumlu olduğunu, belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00-TL’nin ödeme talebi tarihinden itibaren işleyecek avans faizi birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili, belirsiz alacak davası açılamayacağını, davalı banka ile dava dışı …. Şti. arasında 16.07.2018 tarihinde 15.000.000-TL kefalet bedelli Genel Kredi Sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında söz konusu firmanın 26.09.2018 tarihinde teminat mektubu talep formu ile bankaya müracat ederek davacı …. A.Ş. Firmasına hitaben düzenlenmek üzere … Elektrik İşleri konulu Mayıs 2019 vadeli 3.600.000 TL’lik iş taahhütleri kesin teminat mektubu, Haziran 2019 vadeli 3.600.000 TL’lik iş taahhütleri kesin teminat mektubu talep ettiğini, lehdar firmanın talebi kapsamında, yapılan değerlendirme sonucunda ilk kalemde yapılacak avans ödemesine garanti vermek amacıyla 08/10/2018 tarihi 3.600,000,00-TL bedelli mektup düzenlenerek dava dışı … firmasına verildiğini, mektuba konu edilen avans ödemesinin davacı şirket tarafından yatırıldığını, bu mektubun aslının, bir süre sonra davacı firma tarafından lehdara iade edildiğini, lehdar tarafından bankaya iade edilerek, bu avansa ilişkin işlemlerin neticelendirildiği bilgisi ile iptali talep edildiğini, ikinci kalemde ödenecek ikinci avans için yeni bir teminat mektubu talebinde bulunulduğunu, 03.12.2018 tarihli, 3.600.000-TL ‘lik yeni avans teminat mektubu düzenlendiğini, ancak mektup garantisinde olan avans ödemesinin lehdar firma hesabına yapılmadığını, avans ödemesi olmadığından mektubun yürürlüğe girmediğini, belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalı banka müşterisi olan dava dışı …. Şti ile davacı arasında 08.10.2018 tarihli … Rüzgar Türbin Fabrikası Elektrik İşi sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme uyarınca taşerona % 100 avans ödemesi yapılacağı ve bu doğrultuda Nisan 2019 vadeli 3.600.000,00-TL bedelli iki tane avans teminat mektubu verileceğinin kararlaştırıldığını, dava dışı …. Şti’nin talebi üzerine 08.10.2018 tarihli 3.600.000-TL ve 03.12.2018 tarihli 3.600.000-TL bedelli 2 adet İş avansları teminat mektubu verildiğini, 08.10.2018 tarihli mektuptan dolayı mektup aslı bankaya iade edilmekle mektubun iptal edildiği, davaya konu 03.12.2018 tarih ve 7100287814 no.lu, 3.600.000-TL tutarlı avans teminat mektubu içeriğinde de ” ış bu avans teminat mektubu, avansın ıehtarın banka nezdindeki… no.lu hesabına yatırdığı tarihten itibaren yürürlüğe girecektir.” şartını içerdiği, dava dışı firmanın banka nezdindeki hesabına her hangi bir ödeme yapılmadığı, teminat mektubunun yürürlüğe girmediği belirtilerek; davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacı tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : Davacı vekili, davacı ile davalı banka müşterisi olan dava dışı …. Şti arasında 08.10.2018 tarihli … Fabrikası Elektrik İşi sözleşmesi düzenlendiğini, sözleşme kapsamında taşerona % 100 avans ödemesi yapılacağının ve bu doğrultuda Nisan 2019 vadeli 3.600.000,00 TL bedelli iki tane avans teminat mektubu verileceğinin kararlaştırıldığını, taşeron tarafından avans teminat mektupları aynı anda getirilemediğini, Nisan 2019 vadeli 3.600.000,00 TL bedelli ilk mektubu avans bedeli 3.600.000,00-TL’nin 16.10.2018 tarihinde banka hesabına yatırıldığını, sözleşme bedelinin kalan kısmı olan 3.600.000,00-TL’nin taşeron firmaya çekler ile ödendiğini, bu hususta herhangi bir inceleme yapılmadığını, davacının çeklerle beraber sorumluluğunu yerine getirdiğini, ödenmesi gereken toplam avans bedeli olarak 7.200.000,00-TL’nin tamamının ödediğini, sözleşme bedelinin tamamı ödendiğinden taşeron firmanın sonradan getirdiği ikinci Nisan 2019 vadeli 3.600.000,00-TL bedelli avans teminat mektubunun bedeli yatırılmadığını, taşeron firma …. Şti’nin sözleşme kapsamında yerine getirmesi gereken edimleri yerine getirmediğini, işi yarım bıraktığını, taşeron firma yüzünden davacının işi tamamlayabilmek için ücüncü kişilere ödeme yapmak zorunda kaldığını, davacının 4.000.000,00-TL’nin üzerinde zararı bulunduğunu, sözleşme kapsamında davalının 3.600.000,00-TL yönünden …. Şti tarafından işin yerine getirmemesinden dolayı davcının uğradığı zararı gidermekle yükümlü olduğunu, banka tarafından davacının bedelini ödediği mektupun iptali hususlarda davacıdan herhangi bir teyit alınmadığını, yarıtılan bedel kadar avans teminat mektubu bedelini muhatabın talebi ile ödemesi gerektiğini belirterek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
Davalı vekili istinafa cevap dilekçesinde davacının istinaf talebinin reddini talep etmiştir.
GEREKÇE : Dava, banka teminat mektubu kapsamında alacak istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
Hukukumuzda banka teminat mektuplarının nakde çevrilmesi konusunda açık bir düzenleme bulunmamakta, 6098 sayılı TBK’nın 128. maddesinde düzenlenen üçüncü kişinin fiilini üstlenme kapsamında değerlendirilmektedir.
Eldeki davada, davacı ile dava dışı taşeron …. Şti arasında düzenlenen sözleşme kapsamında; davacı tarafından ödenmesi gereken avans bedeline karşılık taşeron tarafından, davacıya davalı bankaca düzenlenen 08.10.2018 tarihli 3.600.000-TL ve 03.12.2018 tarihli 3.600.000-TL bedelli 2 adet teminat mektubu verildiği, anılan teminat mektupları içeriğinde; davalı bankanın, davacı ile taşaron arasında düzelenen …. Fabrikası Elektrik yapım işi kapsamında ilgili sözleşme hükümlerine göre davacı tarafından avans olarak ödenecek (azami 3.600.000-TL’ye kadar olan) tutarı garanti ederek, dava dışı taşeronun sözleşmeden kaynaklanan edimini yerine getirmediği takdirde 3.600.000-TL’yi kadar olan miktarı ödemeyi taahhüt ettiği, teminat mektubunun 08/04/2019 tarihi mesai bitimine kadar geçerli olduğu, bu tarihe kadar tazmin talebinde bulunulmaması halinde mektuptan doğan yükümlüğün kendiliğinden sona ereceği ve teminat mektubunun avansın lehtarın banka nezdindeki … nolu hesabına yatırıldığı tarihten itibaren yürürlüğe gireceğinin belirtildiği, davacı tarafından sözleşme kapsamında ödenmesi gereken avans bedelinin birinci teminat mektubuna karşılık gelen kısmının dava dışı taşeronun davalı banka nezdindeki hesabına ödendiği, ikinci teminat mektuba ilişkin ise bir avans ödemesi yapılmadığı ve ilk teminat mektubu aslının da davacı bankaya iade edildiği sabittir.
Genel bankacılık uygulamasına göre bankaların teminat mektubu verdiği durumlarıda teminat mektubunda yazan bedeli ancak şartların oluşması durumunda ödeme riskini üstlendiği, davaya konu teminat mektuplarının içeriğinde de açıkca davalı bankanın yükümlülüğünün davacının sözleşme gereğince ödemesi gereken avansın dava dışı taşeronun davalı banka nezdindeki hesabına yatırılması halinde başlayacağının belirtildiği, ikinci teminat mektubu için davacı tarafından belirtilen hesaba her hangi bir ödeme yapılmadığından teminat mektubunda belirtilen avans ödeme şartı gerçekleşmediği, davalının teminat mektubundan sorumluluğu bulunmadığı, davacının sözleşme kapsamında çek ile dava dışı taşerona ödeme yaptığı iddiasının teminat mektubu çerçevesinde sorumlu olan davalıya karşı ileri sürülemeyeceği, birinci teminat mektubunun aslının iade edilmiş olmasının da taraflar arasındaki bu teminat mektubundan kaynaklı borç ilişkisinin sona erdiği ve dolayısıyla teminatın sona erdiğine karine teşkil ettiği vakidir.
Açıklanan tüm bu hukuki ve maddi vakıalar karşısında; ilk derece mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya ve denetime elverişli olmasına, hükmün dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayanağı maddî delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, ilk derece mahkemesince verilen kararda bir hukuka aykırılık bulunmamakla, davacının istinaf itirazları yerinde değildir.
Bu durumda, istinaf kanun yoluna başvuranın dilekçesinde yer verdiği itirazların açıklanan gerekçe ışığında yerinde olmamasına, kararda kamu düzenine ilişkin bir aykırılık bulunmamasına, kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olmasına göre, duruşma açılmasına gerek görülmeyerek Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Davacı yönünden istinaf karar harcı olan 179,90-TL’den peşin alınan 54,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 125,50-TL’nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-İstinaf başvurusu nedeniyle davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay ilgili Hukuk Dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere 23.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.