Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2018/1573 E. 2021/739 K. 21.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1573
KARAR NO : 2021/739
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İZMİR 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 17.04.2018
NUMARASI : 2016/514 E. – 2018/501 K.
DAVANIN KONUSU : Tazminat
KARAR TARİHİ : 21.06.2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 25.06.2021

İzmir 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 17.04.2018 tarih 2016/514 E. – 2018/501 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye … tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacı vekili, müvekkiline ait ve davalının kasko sigortacısı olduğu aracın kazada hasarlanması üzerine davalı sigortacıya başvurulduğunu, davalı tarafından acentesinden alınan bilgiye göre aracın kiralık olduğu belirtilerek 3.000,00 TL tazminat ödemesi yapılacağının bildirildiğini, bu hesap yapılırken aracın değerinin 29.000,00 TL olarak hatalı tespit edildiğini ve sovtaj bedeli düşülerek kalan kısımdan %80 muafiyet uygulandığını, aracın ikinci el rayiç değerinin 41.500,00 TL olduğunu ve aracın rent a car araç olarak kullanılmadığını, sigorta şirketine ihtarname gönderilerek, aracın rayiç değeri 41.500,00 TL’den sovtaj bedeli olan 14.000,00 TL düşüldükten sonra geriye kalan 27.500,00 TL’nin istenildiğini, ödeme yapılmadığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 27.500,00 TL’nin 23.03.2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, aracın kiralık olarak …’ya tahsis edilmesi nedeniyle, poliçe gereği muafiyet uygulanması sonucu ödenecek tutarın 3.000,00 TL olarak belirlendiğini, aracın kasko poliçesinde hususi olarak akdedildiğini, ancak, faaliyet klozu, sürücü klozu ile beyana aykırılık klozu gereğince hususi kullanım dışında başka kurum ve kurum çalışanlarınca kullanılmak üzere tahsis edilerek/kiralandığından hasar bedeli üzerinden %80 tenzili muafiyet uygulandığını, aracın hasar tutarının 30.275,92 TL ve kaza tarihindeki rayiç değerinin 29.000,00 TL belirlendiğinden, pert-total uygulanması başlatıldığını, aracın daha önce üç kez kazaya karışması ve 176.539 km de olması sebebiyle düşük olan 29.000,00 TL rayiç bedelinin kabul edildiği ve sovtaj teklifinin 14.000,00-TL olarak alınması ile bakiye hasar bedelinin 15.000,00 TL’sine kasko poliçesindeki faaliyet konusu ve sürücü klozları kapsamında %80 muafiyet uygulanması sonucu 3.000,00 TL zarar tespit edilerek davacıya iletildiğini, ancak mutabakat imzalanmadığından ödeme yapılamadığını, müvekkili şirketin davanın açılmasına sebebiyet vermediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davacı aracının, davacı ile dava dışı belediye arasındaki ihale kapsamında, ihale şartnamesinde bulunan araç tahsis hükmüne istinaden dava dışı …’ya tahsis edildiği, davalının bu uygulamanın faaliyet konusu klozuna aykırı olduğunu belirterek bu kloz nedeni ile tazminattan indirim talep ettiği, davacının ise kiralık araçların aykırılık oluşturduğunu, aracın ücretsiz tahsis edildiğini belirttiği, ihale dosyası incelendiğinde, dava dışı …’nun İçmesuyu Su Tankeri Kiralanması için yaptığı ihale sonucunda altı adet sürücülü su tankeri kiralanması işini davacıya verildiğinin tespit edildiği, ihale sonrası imzalana sözleşmeye göre, dava konusu aracın dava dışı …’ya tahsis edildiğinin anlaşıldığı, tahsis yapıldığı, kiralama işi olmadığını savunmuş ise de, ihale bir bütün olarak değerlendirildiğinde, ücretsiz araç tahsisinin ihale bedeline dahil olduğu, bu hali ile bu araç için ayrıca bir kira ücreti belirlenmese de bir bakıma ihalenin, bedeli karşılığı altı adet su tankeri, bedelsiz araç kiralama işi olduğu, araç için kira ücreti ödenmemesi, bu aracın kira sözleşmesi kapsamı dışında değerlendirilmesini gerektirmediği, faaliyet klozunun ihlal edildiğinden zarardan %80 oranında indirim yapılması gerektiği, davalı beyana aykırılık klozu nedeni ile de indirim talep etmiş ise de, burada belirtilen beyan kaza sonrası kazanın sigorta şirketine usulüne uygun bildirilmesi ile ilgili olup aracın kiralık olarak kullanıldığının bildirilmemesinin bu klozla ilgili bulunmadığı, ek rapordaki miktarın hükme esas alındığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, 4.000,00-TL maddi tazminatının 04/04/2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline kara verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili, araç kiralık araç olmadığının mahkemeye bildirilerek, ihale sonucu … kullanımına tahsis edildiğine ilişkin Teknik Şartname dosyaya sunulduğunu, Teknik Şartname m.6.10 da ; “Yüklenici işin denetiminde kullanılmak üzere beş yaşını (0-5) geçmemiş bir adet sürücüsüz binek aracını idareye teslim edecektir.Aracın zorunlu trafik sigortası ve Kasko sigortası yapılmış olacaktır. Aracın yakıt ve bakım giderleri yüklenici tarafından giderilecektir…araç için herhangi bir bedel ödenmeyecektir . “düzenlendiğini, … İhalesi kapsamında sürücülü olarak su tankeri kiralandığını, dava konusu … aracın ise m.6.10 uyarınca idareye tahsis edildiğini,Kasko sigorta sözleşmesine göre,aracın kiralanmasının faaliyet klozuna aykırılık teşkil ettiğini, faaliyet klozunda , başka kurum, kurum çalışanlarınca kullanılmak üzere tahsis edilmesi ibaresinin bulunmadığını ,İçme Suyu Tankeri Kiralanması işi için Hizmet Alımı Teknik Şartnamesi madde 1 e göre; Bu Şartname “… tarafından Su Tesisleri Dairesi Başkanlığı’nın ihtiyacı için altı adet Sürücülü İçme Suyu Tanker kiralanması işidir.” şeklinde düzenlendiğini, araç kiralık olmadığından %80 muafiyet uygulanması ve bu suretle davanın kısmen kabulüne karar verilmesinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, 01.05.2016 tarihli yapılan bilirkişi raporuna göre araç değeri 41.500,00 TL’den sovtaj bedeli olan 14.000,00 TL nin düşülmesi sonucu kalan 27.500TL nin müvekkile ödenmesi gerektiğini, aracın değeri 41.500 TL olduğunu, aracın 2. el piyasa rayiç değerinin bilirkişi heyetince eksik ve hatalı hesaplandığını, Trafik Tescil Belgesindeki bilgilere göre 09.02.2016 tarihinde meydana gelen kaza öncesindeki piyasa rayiç değerinin 40.000 TL olduğunun bilirkişi tarafından tespit edildiğini, ek raporda ise aracın piyasa rayiç değerini 34.000 TL olarak belirttiğini, 01.05.2016 tarihli … imzalı raporda ise aracın 2.el piyasa değeri 40.000TL olarak tespit edildiğini, raporlar arasında dava konusu aracın piyasa değeri hesaplamasında açık çelişki bulunduğunu, aracın 09.02.2016 tarihli kaza öncesi rayiç değerinin belirlenmesi gerektiğini, bilirkişi …’ın 12.06.2017 tarihli raporunda aracın 2.el değerini 40.000TL olarak belirtir iken 26.01.2018 tarihli ek raporda 34.000TL olarak beyan etmesinin kabul edilebilir olmadığını, davalıya Karşıyaka 1. Noterliği’nin 3260 yev nolu ihtarnamesi 23/03/2016 tarihinde tebliğ edilmiş olduğundan 04/04/2016 tarihinden itibaren faize hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürmektedir.
GEREKÇE: Dava, trafik kazasında davacı aracının hasarlanmasından kaynaklanan, araç hasar bedelinin kasko sigortacısından tahsili istemlidir
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve kamu düzeniyle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
Davalı tarafça, sigortalı aracın Hususi araç olarak kasko poliçesi ile sigortalandığı, poliçedeki Faaliyet Klozu, Sürücü Klozu ile Beyana aykırılık Klozu gereğince “aracın hususi kullanım dışında başka bir kuruma ve kurum çalışanlarına kullanılmak üzere tahsis edilldiği/kiralandığının, davacının beyanı ile yapılan araştırmada, davacının aracını “kurumun kamu ihale sonucunda yapılan işlerin kontrolü ve denetimi için” …’ya tahsis edildiğinin öğrenildiğini, Faaliyet Klozunda, aracın hiçbir şekilde kiralık araç olarak kullanılamayacağı, kullanılması halinde hasar bedeli üzerinden % 80 tenzili muafiyet uygulanacağı düzenlendiğinden, % 80 muafiyet uygulanarak davacıya ödeme yapıldığını, davacının başkaca bir alacağı bulunmadığını iddia edilmektedir.
Davacı tarafça, Teknik Şartname m.6.10 da ; “Yüklenici işin denetiminde kullanılmak üzere beş yaşını (0-5) geçmemiş bir adet sürücüsüz binek aracını idareye teslim edecektir.Aracın zorunlu trafik sigortası ve Kasko sigortası yapılmış olacaktır. Aracın yakıt ve bakım giderleri yüklenici tarafından giderilecektir …araç için herhangi bir bedel ödenmeyecektir.” ve İçme Suyu Tankeri Kiralanması işi için Hizmet Alımı Teknik Şartnamesi madde 1 e göre; Bu Şartname “… tarafından Su Tesisleri Dairesi Başkanlığı’nın ihtiyacı için altı adet Sürücülü İçme Suyu Tanker kiralanması işidir.” şeklinde düzenlendiğini, … İhalesi kapsamında sürücülü olarak su tankeri kiralandığını, dava konusu … aracın ise m.6.10 uyarınca ihale kapsamında bedelsiz olarak idareye tahsis edildiğini,Kasko sigorta sözleşmesine göre,aracın kiralanmasının faaliyet klozuna aykırılık teşkil ettiğini, faaliyet klozunda, başka kurum, kurum çalışanlarınca kullanılmak üzere tahsis edilmesi ibaresinin bulunmadığını, tahsis edilen araç için ücret alınmadığından, aracın kiralandığı şeklinde değerlendirelemeyeceğini, ihale ve sözleşme içeriğinden kiralanmadığının açık olduğunu, Faaliyet klozunda, başka kurum, kurum çalışanlarınca kullanılmak üzere tahsis edilmesi ibaresinin bulunmadığını, bu sebeplerle % 80 muafiyet uygulanamayacağını iddia edilmektedir.
Taraflar arasında 11.01.2016 tarihinde düzenlenen 11.01.2016 başlangıç tarihli bir yıl süreli Ticari Genişletilmiş Kasko Sigorta Poliçesi ‘nin ” Faaliyet Konusu Klozu “nda sigortalı aracın hiç bir şekilde kiraya verilemeyceği, aksi halde % 80 muafiyet uygulanacağı, “Tüzel Kişiliklerde Sürücü Klozu”nda ; iş bu poliçe ile teminat altına alınan aracın ruhsat sahibi olan tüzel kişiliğin faaliyet konusunda araç kiralama var ise ,araç sadece firma sahibi. eşi ve çocukları, ortağı ve firmada bordrolu çalışan personel tarafından kullanılabilir. Bu kişiler dışında, aracın başka kişiler tarafından kullanımı sırasında hasar oluşması halinde, her bir hasarda hasar bedeli üzerinden % 80 oranında muafiyet uygulancaktır.” şeklinde düzenlendiği, faaliyet konusunun ” İnşaat Sektörü ” olarak sigortalı davacı tarafından beyan edildiğinin poliçede belirtildiği görülmektedir.
İhaleye ilişkin “Şartnamenin İçme Suyu Tankeriri Kiralanması işi için Hizmet Alımı Teknik Şartnamesi madde 1′ de ; Bu Şartname “… tarafından Su Tesisleri Dairesi Başkanlığı’nın ihtiyacı için altı adet Sürücülü İçme Suyu Tanker kiralanması işidir. ” şeklinde, Şartanamenin 6.10 maddesinde “Yüklenici 5 yaşını geçmemiş bir adet sürücüsüz binek aracını idareye teslim edecek, aracın zmms ve ksko poliçeleri yapılmış olacak, yakıt ve bakım giderleri yüklenici tarafından giderilecek, günlük ortalama 100 km yol yapacağı varsayılacak, taşıt tanıma sistemi olacak, araç zamanında teslim edilmediğinde gecikilen her gün için 150 TL gecikme cezası yazılacak, aracın arızalanması halinde yüklenici aynı gün benzer bir aracı teslim edecek, aksi halde yukarıda belirtilen cezai işlem uygulanacak, araç için bir bedel ödenmeyecek, kira ve masraflar teklif fiyata dahil kabul edilecektir.” şeklinde düzenlenmiş olup, davaya konu sigortalı araç. … marka araç olup, bu araç sözleşme gereği …’ya 08/01/2016 tarihinde tahsis edilmiş,poliçe ise tahsis tarihinden sonra 11.01.2016 tarihinde akdedilerek, Hususi araç olarak sigortalanmıştır. Şartnameye göre, davacı şirkete ait altı adet içme suyu tankeri …’ya kiralanmış, davaya konu sigortalı araç ise husis araçşartnamenin 6.10.maddesi uyarınca sözleşme süresince … tarafından kullanılmak üzere teslim edilmiştir. Bu maddede, tahsis edilen araç için bir bedel ödenmeyeceği belirtilmiş ise de, kira ve masraflar teklif fiyata dahil edileceğinin ayrıca belirtildiği tespit edilmiştir.
Davacı şirket, faaliyet konusunu ” İnşaat Sektörü ” olarak beyan ettiğine ve kiralama işiyle iştigal etmediğine göre, sigortalı aracın kiralanması halinde,% 80 muafiyet uygulanacağı tartışmasızdır. Kira sözleşmesinde, sigortalı aracın kiralandığı belirtilmemiş ise de, kira sözleşmesi kapsamında …’ya tahsis edildiği gibi, kira ve masrafların ihale bedeli içerisinde olduğu sözleşmede belirtilmiştir. Bu sebeplerle, davacıya % 80 muafiyet uygulaması yapılarak ödeme yapılması gerekmekte olup, davacı vekilinin muafiyet uygulanamayacağına ilişkin istinaf itirazları yerinde değildir.
Davacı vekilinin, hükmedilen temerrüt tarihine, bilirkişi raporlarında aracın piyasa rayiç değerleri arasında çelişki bulunduğuna ve hükme esas alınan bilirkişi raporuna yönelik istinaf itirazlarının incelenmesinde; Alınan 2.raporda, ilk rapordaki gibi piyasa rayiç değeri 40.000,00 TL, sovtaj 14.000,00 TL, tespit edilmiş ise de, 2.bilirkişiden alınan ek raporda piyasa rayiç daha önce gerçekleşen kazalarda araçta oluşan hasar ve tamiratlar dikkate alınarak yeniden yapılan değerlendirme sonucunda 34.000,00 TL hesaplanmış olup, araçta daha önce yapılan tamiratlara göre rayiç değerin belirlenmesinde bir isabetsizlik bulunmakatadır. Raporlar arasında çelişki söz konusu değildir. Davalı sigorta şirketine 23.03.016 tarihinde tebliğ edilen ihtarnamede; tebliğden itibaren 10 gün içerisinde ödeme yapılmasının istenmiş olduğundan, tebliğ tarihi ve ödeme için verilen süreye göre 04.04.2016 tarihinde davalı temerrrüde düşmüş olup, ilk derece mahkemesince kabul edilen temerrüt tarihi de dosya kapsamına uygundur. Davacı vekilinin istinaf itirazları yerinde değildir.
Bu durumda, istinaf kanun yoluna başvuranın dilekçesinde yer verdiği itirazların açıklanan gerekçe ışığında yerinde olmamasına, kararda kamu düzenine ilişkin bir aykırılık bulunmamasına, kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olmasına göre, duruşma açılmasına gerek görülmeyerek Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Davacı yönünden istinaf karar harcı olan 59,30 TL’nin peşin alınan 70,00 TL’den mahsubu ile fazla yatan 10,70 TL’nin istek halinde davacıya iadesine,
3-İstinaf başvurusu nedeniyle davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere 21.06.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.