Emsal Mahkeme Kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi 2022/598 E. 2022/768 K. 23.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/598
KARAR NO : 2022/768

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : MUĞLA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/1165
KARAR NO : 2021/843
DAVA : TBK’nun 19 . Maddesi Uyarınca Muvazaa Hukuksal Nedenine Dayalı İptal İstemi
KARAR TARİHİ : 23/03/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/03/2022

Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 11/11/2021 Tarih 2021/1165 Esas 2021/843 Karar nolu kararına karşı, davalı … vekili tarafından İstinaf yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olup dosya heyetçe incelendi;
A)DAVACININ İSTEMİNİN ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı olan şirketin davalı … a 2016 yılında mal satmaya başladığını, 16/03/2016 tarihinden 30/06/2016 tarihine kadar 27 adet fatura kestiğini, davalı … tarafından işbu faturalarına ödenmesine ilişkin davacıya 7 adet senet verdiğini, işbu senetlerin ödenmemesi üzerine davacı tarafından icra takipleri başlatıldığını, icra takiplerinde davacının alacağının tahsilinin sağlanamadığını, … tarafından işbu dava konusu …. ili, … İlçesi, … Mahallesi, … Mevkii, … pafta, … ada, … parselde bulunan F Blok zemin Kat 1 numaralı bağımsız bölüm ve F Blok zemin kat 2 numaralı bağımsız bölüm taşınmazların davalı … a devredildiğini, devir işleminin muvazalı işlem mahiyetinde olduğunu, tapu iptal ve tescil davası açılmasının zaruri olduğunu, dava konusu taşınmazların üçüncü kişilere devri veya temlikinin önlenmesi amacı ile ivedilikle teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini, dava konusu taşınmazların tapusunun iptalini davalı … adına tescilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
B)İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 11/11/2021 Tarih 2021/1165 Esas 2021/843 Karar sayılı kararı ile 6100 sayılı HMK.nun 114/1-c maddesi delaletiyle 6100 sayılı HMK.nun 115/2 maddesi gereğince davanın dava şartı noksanlığı nedeniyle usulden reddine,
2-Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin görevsizliğine,
3-6100 sayılı HMK’nun 20/1 maddesi gereğince görevli ve yetkili mahkemenin Bodrum 3. Asliye Hukuk (asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi olduğunun tespitine,
4- 6100 sayılı HMK’nun 20/1 maddesi gereğince taraflardan birinin süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi halinde dosyanın görevli ve yetkili Bodrum 3. Asliye Hukuk (asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla) mahkemesine gönderilmesine,
5-6100 sayılı HMK’nun 20/1 maddesi gereğince taraflardan birinin, bu karar verildiği anda kesin ise bu tarihten, süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmediği takdirde, mahkemece davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin ihtarına(tebliğ ile beraber) karar verilmiştir.
C)İSTİNAF NEDENLERİ:
Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle ; ilk derece mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, ilk derece mahkemesi tarafından her davanın açıldığı tarihteki koşullara görülüp sonuçlandırılacağı, derdest davalara ilişkin, yeni kurulan asliye ticaret mahkemesine gönderilme kararının hatalı olduğu tespitlerinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, kanunun açık hükmü ve yargı çevresinde ticaret mahkemesinin bir ihtisas mahkemesi olarak kurulmuş olması karşısında, ilk derece mahkemesinin görevsizlik kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
D)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, TBK’nun 19 . maddesi uyarınca muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın görev yönünden usulden reddine, görevli mahkemenin Bodrum 3. Asliye Hukuk (asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi olduğunun tespitine karar verilmiş, karar … vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Dava, TBK’nun 19. maddesi gereğince açılmış muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal istemine ilişkindir.
Somut olayda, dava dilekçesindeki ileri sürülüş biçimine göre, dava hukuksal nitelikçe Türk Borçlar Kanunu’nun 19. maddesinin özüne ve sözüne uygun muvazaa nedeniyle iptal istemine ilişkindir. Kural olarak 3. kişiler, danışıklı işlem nedeniyle hakları zarara uğratıldığı takdirde tek taraflı veya çok taraflı olan bu hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilir. Çünkü danışıklı bir hukuki işlem ile 3. kişilere zarar verilmesi, onlara karşı işlenmiş bir haksız eylem niteliğindedir.
Muvazaa davası, borçlunun yaptığı tasarrufu işlemlerin gerçekte hiç yapılmamış olduğunu tespit ettirmeyi amaçlar.
Davacının bu davadaki amacı alacağını tahsil edebilmek için muvazaa nedeniyle temelde geçersiz olan işlemin hükümsüzlüğünü sağlamaktır. Muvazaaya dayalı iptal davasında davacı muvazaalı işlemle kendisinin zararlandırıldığını ileri sürmektedir. Bu yasal nedenle iptal davası, davacıya alacağını veya açtığı davada tahsil olanağı sağlayan, nispi nitelikte yasadan doğan bir dava olup, tasarrufa konu işlem veya tasarruf konusu malların ayni ile ilgili olmadığı gibi tarafların sıfatının da (tacir) olmasının da görev hususunun belirlenmesine doğrudan bir etkisi yoktur. Kaldı ki davada incelenmesi gereken husus davalı şirketin diğer davalı şirkete yaptığı tasarrufların iptali gerekip gerekmediği, başka bir anlatımla TBK’nun 19. maddesinde yazılı şartların gerçekleşip gerçekleşmediğidir. Açıklanan şekli ile görevin, genel mahkemelere ait olduğu da açıktır. ( Yargıtay 17. HD. 14/05/2018 tarih 2015/11730 esas 2018/4975 Karar )
Hal böyle olunca, davaya devam edilerek taraf delilleri toplanıp sonucuna göre bir karar vermek yerine, Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesince 18/10/2021 tarihli celse de davaya asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla bakılmasına ve akabinde de Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi yetkili olduğundan bahisle yetkisizlik (gönderme) kararı verilmesi doğru olmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, Muğla Asliye Ticaret Mahkemesince davanın usulden reddine karar vermesi doğru olmuş ise de, görevli mahkemenin Bodrum Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi yerine Bodrum Asliye Ticaret Mahkemesi olarak tespit edilmesi doğru olmadığından ilk derece mahkemesi kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:YUKARIDA AÇIKLANAN GEREKÇELERLE
1-Davalı … vekilinin istinaf talebinin KABULÜ ile,
Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 11/11/2021 Tarih 2021/1165 Esas 2021/843 Karar sayılı kararının HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-6100 sayılı HMK.nun 114/1-c maddesi delaletiyle 6100 sayılı HMK.nun 115/2 maddesi gereğince davanın DAVA ŞARTI NOKSANLIĞI NEDENİYLE USULDEN REDDİNE,
3- Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi’nin GÖREVSİZLİĞİNE,
4-6100 sayılı HMK:nun 20/1 maddesi gereğince görevli ve yetkili mahkemenin BODRUM NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
5-6100 sayılı HMK.nun 20/1 maddesi gereğince, Dairemiz kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde ilk derece mahkemesine başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi halinde dosyanın görevli ve yetkili BODRUM NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE,
6-6100 sayılı HMK.nun 20/1 maddesi gereğince taraflardan birinin, bu karar verildiği anda kesin ise bu tarihten, süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde ilk derece mahkemesine başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmediği takdirde, Muğla Asliye Ticaret Mahkemesince DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA karar verileceğinin ihtarına (tebliğ ile beraber),
7-6100 sayılı HMK.nun 331/2 maddesi gereğince görevsizlik kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmesi hâlinde, yargılama giderlerine o mahkemece HÜKMEDİLMESİNE,
8-Peşin alınan 59,30 TL istinaf karar harcının istinaf eden davalıya İADESİNE,
9-İstinaf gider avansından artan kısmın istinaf eden davalıya İADESİNE,
10-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nun 362/1-c maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.23/03/2022