Emsal Mahkeme Kararı İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/216 E. 2023/621 K. 14.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/216 Esas
KARAR NO : 2023/621
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 20/03/2023
KARAR TARİHİ : 14/09/2023
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkilinin meşru hamili olduğu … A.Ş. … Şubesi, İzmir keşide yeri, 15.04.2023 tarihli, 75.000,00-TL bedelli, keşidecisi …, … seri nolu çek ve … Bankası A.Ş. … Şubesi, … keşide yeri, 30.04.2023 tarihli, 40.000,00-TL bedelli, keşidecisi … Anonim Şirketi, … seri nolu çekin kaybolduğunu, çeklerin üçüncü şahısların ellerine geçmesi halinde müvekkilinin mağdur olacağını belirterek çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep zayi nedeniyle davaya konu çeklerin iptali istemine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 651. maddesi “Kıymetli evrak zayi olduğu taktirde mahkeme tarafından karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanı ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.” hükmünü içermektedir.
Türk Ticaret Kanunu’nun poliçenin iptaline dair 757 ilâ 763. maddeleriyle 764. maddesinin birinci fıkrası hükümlerinin çekin iptalinde de uygulanması zorunludur.
”6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun iptali düzenleyen “Önleyici önlemler” başlıklı 757. maddesinde;
(1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir
(2) Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.” hükmü düzenlenmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “İade davası” başlıklı 763. maddesinde ise;
” (1) Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “İptal kararı” başlıklı 764. maddesi uyarınca;
”Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
Poliçenin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen, dilekçe sahibi kabul edene karşı poliçeden doğan istem hakkını ileri sürebilir.”
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 651/2 maddesi uyarınca, kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi senedin iptalini karar verilmesini isteyebilir.” denilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamalar göz önünde bulundurulduğunda, davacının dava konusu çeki yetkili hamil sıfatıyla elinde bulundurduğu ve dava konusu çeke ilişkin çek iptali davası açmakta hukuki yararı bulunduğu ortadadır.
Mahkememizce davaya konu çeklerin muhataba ibrazı halinde ödenmemesi için ödeme yasağı konulmasına karar verilmiş, davaya konu çeklerin ibraz edilip edilmediği hususunda ilgili bankalara yazılar yazılmış, … Bankası A.Ş.’nin 24.03.2023 tarihli yazı cevabında … seri numaralı çeke ödeme yasağı uygulandığının bildirildiği ve … A.Ş.’nin 27.03.2023 tarihli yazı cevabında … seri numaralı çekin ibraz edilmediğinin ve ödeme yasağı uygulandığının bildirildiği görülmüştür.
Dosyanın Mahkememiz 18/07/2023 tarihli duruşmasında davacı vekili tarafından “Dava konusu çekler ibraz edilmiştir, … A.Ş tarafından iki çekte İstanbuldan ibraz edilmiştir, ihtiyati haciz ile haberimiz olmuştur, ilgili firmalar hakkında suç duyurusunda bulunduk.” şeklinde beyanda bulunulmuş ve aynı tarihli duruşmanın 1 nolu ara kararı ile davacı vekiline dava konusu çekler hakkında … A.Ş ye karşı istirdat davası açmak üzere 1 aylık kesin süre verilmiştir.
Davacı vekili 08.09.2023 havale tarihli dilekçesi ile dava dosyasına konu çeklerden … A.Ş … Şubesi, İzmir Keşide Yeri, 15.04.2023 tarihli … Seri Numaralı 75.000.000 TL’lik çeke istinaden İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas numaralı dosyası ile istirdat davası açıldığını beyan etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı tarafından dava dilekçesinde belirtilen çeklerin zayii nedeniyle iptali istemiyle dava açılmış ise de yargılama sırasında davacı vekiline istirdat davası açılması için kesin süre verilmiş olmakla; … A.Ş … Şubesi, keşide yeri İzmir, 15/04/2023 keşide tarihli, 75.000-TL bedelli çek hakkında istirdat davasının açıldığı ve … Katılım Bankası A.Ş … Şubesi, Keşide Yeri Ankara, 30/04/2023 keşide tarihli, 40.000-TL bedelli çek yönünden Mahkememizce verilen kesin süre içerisinde istirdat davasının açılmadığı anlaşılmakla aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
… Bankası A.Ş … Şubesi, Keşide Yeri Ankara, 30/04/2023 keşide tarihli, 40.000-TL bedelli çek hakkındaki davanın REDDİNE,
… A.Ş … Şubesi, Keşide Yeri İzmir, 15/04/2023 keşide tarihli, 75.000-TL bedelli çek hakkındaki dava da KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
… Bankası A.Ş … Şubesi, Keşide Yeri Ankara, 30/04/2023 keşide tarihli, 40.000-TL bedelli çek hakkındaki davanın reddine karar verilmesi nedeniyle ilgili çek hakkında Mahkememizce verilen ödemeden men yasağına ilişkin tedbir kararının kesinleşinceye kadar DEVAMINA, karar kesinleştiğinde kendiliğinden kalkmış sayılacağına, tedbir nedeniyle yatırılan teminatın davacıya İADESİNE,
… A.Ş … Şubesi, Keşide Yeri İzmir, 15/04/2023 keşide tarihli, 75.000-TL bedelli çek hakkındaki davada karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi nedeniyle ödeme yasağının kaldırılması için ilgili banka şubesine müzekkere yazılmasına,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 269,85 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 179,90 TL harcın indirilmesi ile geriye kalan 89,95‬ TL harcın, davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesi’ne verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.14/09/2023
Katip …
e-imza
Hakim …
e-imza