Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/148 Esas
KARAR NO : 2023/116

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 25/02/2023
KARAR TARİHİ : 02/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … QNB Finansbank Narlıdere Şubesi’nin … IBAN numaralı hesabı üzerinden keşide edilen … seri numaralı 12,340 TL tutarındaki 10/10/2016 tarihli çekin lehdarı olduğunu, müvekkili, çeki … İş ve Tarım Mak. Sanayi ve Tic. Aş.’ne ciro ettiğini, çekin tahsili amacıyla Ziraat Bankası İstanbul Dolayor şubesine gidildiğini, çekin şubeye teslim edildiğini, müvekkili …, çekin keşidecisi olan …’dan çekin kaybolduğunu öğrendiğini, keşideciyi, 2 ay önce Vakıfbank’a bağlı şube müdürü aranarak ödenmemiş ve karşılığı olmayan bir çek bulunduğununun bildirdiğini, çek hesabında bulunan paranın saatin 17:00’ı geçmesi sebebiyle çekilemediğini, çekin karşılığı bir kısmı keşidecinin bir kısmı da keşidecinin kardeşinin özel hesaplarından müvekkiline havale yoluyla ödendiğini, ödemesi yapıldığı için de müvekkilinin de, keşidecinin de çekin kaybolduğundan haberleri olmadığını, ancak 1-2 ay önce banka şube müdürünün arayıp bilgilendirmesiyle haberlerinin olduğunu, çekin karşılığı olan ödemenin alındığına dair müvekkili, keşideciye çek bilgilerinin de yer aldığı imzalı ve mühürlü bir belge de verdiğini, çekin kaybolduğunun fark edilmesinden sonra banka şubesine başvurulmak istendiğini, ancak Ziraat Bankası İstanbul Dolayor şubesinin kapandığının öğrenildiğini, çeki eline geçiren kişinin, çek karşılığını bankadan tahsil etmesi veya çeki işletmesi tehlikesi halen söz konusu olduğunu bildirmiş, çek bedelinin bankadan alınmaması için ödeme yasağı konulmasını, çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Açılan dava, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 757. maddesi uyarınca kıymetli evrakın zayi olması nedeniyle iptali talebine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 818/1-son. maddesinin atfı ile aynı yasanın 757/1. maddesi uyarınca iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2013/11-1884 Esas 2015/1059 Karar sayılı ilamında aynen; ”6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun iptali düzenleyen “Önleyici önlemler” başlıklı 757. maddesinde;
(1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir
(2) Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.” hükmü düzenlenmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “İade davası” başlıklı 763. maddesinde ise;
” (1) Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “İptal kararı” başlıklı 764. maddesi uyarınca;
”Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
Poliçenin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen, dilekçe sahibi kabul edene karşı poliçeden doğan istem hakkını ileri sürebilir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 651/2 maddesi uyarınca, kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi senedin iptalini karar verilmesini isteyebilir.” denilmiştir.
Anılan maddeler ve Hukuk Genel Kurulu kararı uyarınca, çekin iptaline ilişkin dava açma hakkı çeki kaybeden hamile aittir. Çekin hamili çekin iptal davasını olumlu şekilde sonuçlandırdıktan sonra çek bedelini çekin keşidecisinden talep edebilir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114/1-h. maddesinde davacının, dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartları arasında sayılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, davacı tarafından sunulan dava dilekçesi ve sair deliller birlikte değerlendirildiğinde, kıymetli evrakların iptaline ilişkin davanın, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 563/2.,757.,818/son maddesi uyarınca zayi edildiği anda kıymetli evrak üzerinde hak sahibi olan kişi, yani ancak yetkili hamil tarafından açılabileceği, söz konusu çekin şubeye teslim edildiği, çek bedelinin davacıya ödendiği, davacının zayi belgesi verilmesi talebi ile iş bu davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
1-Davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artacak yargılama giderinin HMK’nın 333 maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 02/03/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza