Emsal Mahkeme Kararı İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/146 E. 2023/249 K. 06.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/146 Esas
KARAR NO : 2023/249
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 24/02/2023
KARAR TARİHİ : 06/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVACI VEKİLİNİN DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE:
İzmir Ticaret Sicili Müdürlüğü’nde kayıtlı, … Vergi Kimlik Numaralı ve “… Mahallesi … Sokak … Konak İzmir” adresinde bulunan müvekkil şirket … Bilgisayar Yazılım ve Ticaret Ltd. Şti.’nin “Yevmiye Defteri, Defter-i Kebir, Envanter Defteri, Ortaklar Pay Defteri ve Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri” kaybolduğunu, müvekkili olduğu şirkete ait defterler, şirketin denetimini yapan Sistem … Dan. Bağ. Den. Ve YMM A.Ş firmasında iken, bu firma tarafından müvekkili şirkete gönderilmek üzere … Kargo’ya teslim edildiğini, ancak söz konusu defterler aradan geçen zamana rağmen müvekkil şirkete ulaşmadığını, bunun üzerine denetim firmasından bilgi istenmiş olup, firmanın da kargo şirketine yazılı olarak defterlerin akıbeti için başvurulduğunu, … Kargo’dan gelen 25.01.2023 tarihli cevabi yazıda; yapılan araştırmalarda kargonun akıbeti ile ilgili olumlu sonuç elde edilemediği bilgisi verildiğini, defterlerin halen müvekkilinin şirketine ulaşmadığını, kargonun cevabına göre kaybolduğunu, ticari defterlerin kaybı halinde ne yapılması gerektiği 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 82’nci maddesinin 7’nci fıkrasında tanzim edilmiştir. Fıkraya göre; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” açıklanan ve resen dikkate alınacak nedenlerle davanın kabulüne, müvekkil şirkete ait “Yevmiye Defteri, Defter-i Kebir, Envanter Defteri, Ortaklar Pay Defteri ve Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterleri”nin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesine karar verilmesine talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Davanın davacı … Bilgisayar Yazılım ve Ticaret Ltd. Şti.’ne ait … Mahallesi … Sokak No:… …/İzmir adresinde bulunan Yevmiye Defteri, Defter-i Kebir, Envanter Defteri, Ortaklar Pay Defteri ve Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri şirketin denetimini yapan Sistem … Dan. Bağ. Den. Ve YMM A.Ş firmasında iken, davacı şirkete gönderilmek üzere … Kargoya teslim edildiğini, davacı şirkete kargo şirketinde kaybolması neticesinde zayi olduğunun tespiti ile davacı … Bilgisayar Yazılım ve Ticaret Ltd. Şti.’ne ait Yevmiye Defteri, Defter-i Kebir, Envanter Defteri, Ortaklar Pay Defteri ve Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterinin zayi olması sebebiyle zayi belgesi verilmesi taleplerine ilişkin olduğu tespit edildi.
Dava, TTK.’nun 68/son maddesine dayalı zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Bilindiği ve 6102 sayılı TTK’nın 82/7’inci fıkrasında belirtildiği üzere “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” hükmü düzenlenmiştir.
Madde metninde yer verilen “gibi” sözcüğünden de anlaşılacağı üzere “yangın, su baskını veya yer sarsıntısı” örnekleri tahdidi olarak sayılmamış, tacirin elinde olmayan, tacire kusur atfedilemeyecek benzer olaylar da maddenin kapsamında kaldığı kabul edilmiştir. Bununla birlikte tacirin bu maddeden yararlanabilmesi için, somut olayın özelliği de gözetilerek hem defterlerin korunması amacıyla gerekli dikkat ve özenin gösterilmiş olması hem de ziyaa uğramanın onun iradesinin dışında meydana gelmiş olması gerekmektedir.
Görüldüğü üzere hüküm uyarınca,ticari defter ve belgelerin saklanmasında gerekli özeni göstermeyenlerin bu davayı açması mümkün değildir.
Somut olayda davacının defterlerin kargoda kaybolması yada çalınması sonucu zayii olduğunu iddia ederek 24.02.2023 tarihinde eldeki davayı açtığı görülmüştür. Tacir olan davacının defter ve belgelerin saklanmasında gerekli özeni göstermediği anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar ve ilam harcı peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artacak yargılama giderinin HMK’nın 333 maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesi’ne verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.06/04/2023

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı