Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/987 Esas
KARAR NO : 2023/642
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 15/12/2022
KARAR TARİHİ : 21/09/2023
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Bank … Şubesi … seri numaralı, 28.02.2023 tarihli 100.000,00-TL bedelli çekin, lehtarı olan … Madencilik İnşaat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi tarafından müvekkili şirkete cirolanarak zilyetliğinin devredildiğini, müvekkilinin hamili olduğu çek de dahil olmak üzere bankadan ve kasadan birçok belge aldığını, yaşanan yoğunluk ve karışıklık sırasında söz konusu çekin kaybolduğunu, söz konusu çekin müvekkilinin tüm çaba ve aramalarına rağmen bulunamadığını, çekin üçüncü bir kişinin eline geçmesinin ve çeki eline geçiren kişinin çek karşılığını bankadan tahsil etmesinin veya çeki ciro etmesinin tehlikesi söz konusu olduğunu belirterek öncelikle … bank … Şubesi’ne müzekkere yazılmasına ve söz konusu çek açısından ödeme yasağı konulması yönünde tedbir alınmasına,… bank … Şubesi’nin … IBAN numaralı hesabı üzerinden keşide edilen … seri numaralı 100.000,00 TL tutarındaki 28.02.2023 tarihli çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep zayi nedeniyle davaya konu çekin iptali istemine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 651. maddesi “Kıymetli evrak zayi olduğu taktirde mahkeme tarafından karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanı ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.” hükmünü içermektedir.
Türk Ticaret Kanunu’nun poliçenin iptaline dair 757 ilâ 763. maddeleriyle 764. maddesinin birinci fıkrası hükümlerinin çekin iptalinde de uygulanması zorunludur.
”6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun iptali düzenleyen “Önleyici önlemler” başlıklı 757. maddesinde;
(1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir
(2) Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.” hükmü düzenlenmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “İade davası” başlıklı 763. maddesinde ise;
” (1) Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “İptal kararı” başlıklı 764. maddesi uyarınca;
”Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
Poliçenin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen, dilekçe sahibi kabul edene karşı poliçeden doğan istem hakkını ileri sürebilir.”
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 651/2 maddesi uyarınca, kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi senedin iptalini karar verilmesini isteyebilir.” denilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamalar göz önünde bulundurulduğunda, davacının dava konusu çeki yetkili hamil sıfatıyla elinde bulundurduğu ve dava konusu çeke ilişkin çek iptali davası açmakta hukuki yararı bulunduğu ortadadır.
Mahkememizce davaya konu çeklerin muhataba ibrazı halinde ödenmemesi için ödeme yasağı konulmasına karar verilmiş, davaya konu çekin ibraz edilip edilmediği hususunda … bank … şubesine yazılar yazılmış, … bank A.Ş.’nin 03.01.2023 tarihli yazı cevabında … seri numaralı çeke ödeme yasağı uygulandığının ve 29.03.2023 tarihli yazı cevabında ise ilgili çekin 28.02.2023 tarihinde … Bankası tarafından ibraz edildiğinin bildirilmesi üzerine … Bankasına müzekkere yazılarak çekin ibraz bilgileri talep edilmiş ve ilgili çekin … Anonim Şirketi tarafından ibraz edildiği görülmüştür.
Mahkememizce 18/07/2023 tarihli duruşmasında davacı vekiline dava konusu çek hakkında… A.Ş ye karşı istirdat davası açmak üzere 1 aylık kesin süre verilmiştir.
Davacı vekili 18.08.2023 havale tarihli dilekçesinde özetle; … Faktoring A.Ş. tarafından işbu davaya konu çek yönünden İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı … Soruşturma numaralı dosyası ile cirantalar ve düzenleyen hakkında suç duyurusunda bulunulduğunu, savcılık dosyasında çekin arkasında yer alan cirolarının iptal edildiğini, …’un sahte kaşesiyle çekin cirolanarak piyasaya sürüldüğüni, en son … Faktoring A.Ş.’ye verildiğinin görüldüğünü ve sahteliğin müvekkilinin cirosu iptal edildikten sonra başladığı görülmekle taraflarınca … Faktoring A.Ş.’ye istirdat davası açılmadığını beyan etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı tarafından dava dilekçesinde belirtilen çekin zayii nedeniyle iptali istemiyle dava açılmış ise de yargılama sırasında davacı vekiline istirdat davası açılması için kesin süre verilmiş olmakla verilen kesin süre içerisinde istirdat davasının açılmadığı anlaşılmakla aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
… Bank … Şubesi, keşidecisi …,… seri numaralı, Keşide Yeri Karacabey, 28.02.2023 keşide tarihli, 100.000,00-TL bedelli çek hakkındaki davanın REDDİNE,
Ödeme yasağının kaldırılması için ilgili banka şubesine müzekkere yazılmasına,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 269,85-TL harcın peşin alınan 80,70-TL harçtan indirilmesi ile geriye kalan 189,15-TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 333. maddesi uyarınca kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesi’ne verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.21/09/2023
Katip…
e-imzalı
Hakim…
e-imzalı