Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/723
KARAR NO : 2023/47
DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 19/09/2022
KARAR TARİHİ : 26/01/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 15/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin cirantası olduğu … Bankası Anonim Şirketine ait … seri nolu 20/08/2022 keşide tarihli ve 183.000 bedelli çekin, müvekkilinin elinde olmayan nedenlerle zayi olduğunu, bu nedenle çekin iptali davası açıldığını, mahkemece çekin iptali için birer hafta arayla 3 kez ilan yapılmasına karar verildiğini, daha sonra davalı banka tarafından çekin zayi olmadığı, banka müşterisi … Ecza Deposu’nun kredi borçlarının bir kısmına istinaden iptal davasına konu işbu çekin kendilerine verildiğini, bu nedenle kendisinin iyiniyetli olarak çekin meşru hamili olduğunu tedbir kararının kaldırılarak iptal davasının reddine karar verilmesini talep ettiğini, mahkemece çekin meşru hamilinin davalı banka olduğuna karar verildiğini, müvekkili ile … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İthalat İhracat Sanayi Ticaret Limited Şirketinin 20.06.2022 tarihinde Fiat Fiorino marka aracın alım satımı ile alakalı araç alım satım sözleşmesi akdedildiğini, … firmasından olan alacağa istinaden 2 adet çek alındığını, bahsi geçen çeklerden birinin işbu davaya konu çek olduğunu, bu sebeple senetten doğan asıl alacak hakkının müvekkile ait olduğunu, bu nedenle müvekkilin mağduriyetinin son bulması amacıyla istirdat davalarının kabulüne, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil bankanın, davaya konu çeki, hukuka uygun olarak dava dışı … İletişim Sağlık Hizmetleri Gıda Temizlik Mad. Petrol İnş Nak Oto İth İhr San ve Tic Ltd Şti’nden iktisap ettiğini, dava konusu … Bankası İzmir … Şubesine ait … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin keşidecisi olduğu, … seri nolu 20.08.2022 keşide tarihli 183.000 TL bedelli çekin, müvekkil Bankaya borçlu bulunan dava dışı … İLETİŞİM SAĞLIK HİZMETLERİ GIDA TEM MAD PETROL İNŞ NAK OTO İTH İHR SAN VE TİC LTD ŞTİ tarafından kredi borçlarının ödenmesini temin zımnında Müvekkil Şirkete ciro ile tevdii edilen bir çek olduğunu, mezkur çek hakkında, Müvekkil Bankanın alacağının tahsili amacıyla İstanbul Anadolu … İcra Dairesi’nin 2022/262458 E. Sayılı dosyası üzerinden icra takibine geçildiğini ve çek aslının İcra Dairesi kasasına alındığını, müvekkil bankanın düzgün ciro silsilesine uygun olarak çeki elinde bulundurduğunu ve yetkili hamil olduğunu, bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
1-Kartepe … Noterliğinin 20/06/2022 tarih ve 12960 yevmiye numaralı Araç Satış Sözleşmesi,
2-Kartepe … Noterliğinin 20/06/2022 tarih ve 12960 yevmiye numaralı Araç Satış Sözleşmesine konu… plakalı, Fiat marka, 225 tip, ticari adı Fiat Fiorino, modeli 2014, cinsi kamyonet olan araca ait ruhsat belgesi sureti,
3-… Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile davacı … arasında tanzim olunan bila tarihli Çek Teslim Tutanağı belgesi sureti,
4-… Bankası Anonim Şirketi … Şubesi nezdinde keşidecisi … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, lehtarı … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, … seri numaralı, 20/08/2022 tarihli ve 183.000,00-TL bedelli çeke ait olarak bulunan kayıt ve belgeler,
5-… Katılım Bankası Anonim Şirketi nezdinde keşidecisi … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, lehtarı … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, … seri numaralı, 20/08/2022 tarihli ve 183.000,00-TL bedelli çekin ibraz edilip edilmediği, ibraz edilmiş ise kim tarafından hangi tarihte ibraz edildiği, ibraz edilmesi neticesinde ödeme yapılıp yapılmadığı hususlarında tüm kayıt ve belgeler ile çek sureti,
6-İstanbul Anadolu … İcra Dairesinin 2022/262458 Esas sayılı dosyası,
7-İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/679 Esas sayılı dosyası,
8- İstanbul Anadolu … İcra Dairesinin 2022/262458 Esas sayılı dosyası,
9-Sair deliller.
DAVA KONUSU:
Açılan dava, … Bankası Anonim Şirketi … Şubesine ait, keşidecisi … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, lehtarı … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, … seri numaralı, 20/08/2022 tarihli ve 183.000,00-TL bedelli çekin davacı tarafından elinde bulundurulduğu sırada kaybolması neticesinde davacı tarafından açılan çek iptali davası yargılaması sırasında çekin ortaya çıkması sonucunda çek iptali davasının görüldüğü İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/679 Esas sayılı dosyasında davacı vekiline verilen süre doğrultusunda, ortaya çıkan dava konusu çekin davalı … Katılım Bankası Anonim Şirketinden istirdadı ile davacıya verilmesi taleplerine ilişkindir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava konusu çekin davalı tarafından devralınma ve dava tarihi itibariyle olaya uygulanması gereken 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 788/1 maddesi (6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 700) uyarınca açıkça “emre yazılı” kaydıyla veya bu kayıt olmadan belirli bir kişi lehine ödenmesi şart kılınan bir çek, ciro ve zilyetliğin geçirilmesiyle devredilebilecek olup yine cirosu kabil çeklerin teşhis işlevini düzenleyen 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 790. maddesi; “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse, bu son ciroyu imzalayan kişi çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır.” hükmünü haizdir. Ayrıca 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 818/1-d maddesindeki yollamayla çekler hakkında da uygulanacak olan aynı Kanun’un 684/1. maddesi uyarınca da; ciro ve zilyetliğin geçirilmesi ile poliçeden doğan bütün hakların devrolunacağı düzenlenmiştir. Anılan kanunî hükümlerden hareketle çeki muntazam bir ciro zinciriyle elinde bulunduran kişi, meşru hamil sıfatını kazanarak çekten doğan tüm hakları kullanabilecektir.
Somut uyuşmazlıkla ilgisi nedeniyle değinilmesi gereken 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 792. maddesi; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmünü haiz olup anılan kanunî hüküm bağlamında iyi niyetli hamilin hak sahibi olmayan kimselerden elde ettiği kazanımlar korunmaktadır. Bu kapsamda bir kimsenin muntazam bir ciro zinciriyle çeki iktisabı, kendisine ancak şekli anlamda meşru hamil sıfatını kazandıracak olup maddi hukuk anlamında hak sahipliğinin mevcudiyeti için devralanın çeki iktisabında kötü niyetinin yahut ağır kusurunun bulunmaması gerekmektedir. Aksi takdirde 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca açılacak istirdat davası sonucu çeki iadeye mecbur kalır (Kendigelen, A.: Çek Hukuku, İstanbul 2019, s. 237-238).
İstirdat davası olarak nitelenen bu dava özü itibariyle menkullerin iadesini sağlamak için açılan menkul davası niteliğindedir. Medeni hukukta bu dava gasp, çalınma veya zayi hâllerinde sadece kötü niyetli değil, iyi niyetli hamile karşı da açılmakta ise de, kambiyo senetleri yönünden bir sınırlama getirilmiş ve aynî haklardaki genel prensipten ayrılmak suretiyle, söz konusu davanın yalnızca kötü niyetli veya senedi iktisabında ağır kusuru bulunan kimselere karşı açılabileceği esası benimsenmiştir. Bu tür davalarda, davacının senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran şahsın kötü niyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir (Öztan, F.: Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 2000, s. 294). Bu kapsamda yukarıda anılan kanunî düzenleme, emre yazılı çeklerle ilgili olarak, hamile yazılı senetlere ilişkin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 990. maddesine paralel bir koruma sağlamakta olup bahse konu maddeye göre, “Zilyet, iradesi dışında elinden çıkmış olsa bile, para ve hamile yazılı senetleri iyiniyetle edinmiş olan kimseye karşı taşınır davası açamaz.” Ancak hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiği veya iktisabında ağır kusuru bulunduğu takdirde iade davası açılabilecektir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 792. maddesinde belirtilen kötü niyetten maksat, senedin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıktığını bilmek veya bilebilecek durumda bulunmaktır. Ağır kusur ise, senedin iktisabında olağan özenin gösterilmemesini ifade eder. Yine, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesindeki “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa…” ibaresi, çekin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıkmış olmasını, yani çalınmasını, tehdit ya da hile ile alınmasını, kaybedilmesini veya rıza ile fakat devri sakatlayan hukuki olgularla elden çıkmasını ifade etmektedir. Ancak çeki çalan veya hile ile hamilinden alan ya da bulan kişinin senedi ciro ile devretmesi hâlinde, bunu bilmeyen ve bilebilecek durumda da olmayan, başka bir deyişle kötü niyetli ve ağır kusurlu bulunmayan yeni hamil korunur. Bu tür davalarda, çekin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıkarak yeni hamil tarafından kötü niyet veya ağır kusur ile iktisap edildiği iddiasını ispat külfeti davacıya ait olup anılan olgular tanık dâhil her türlü delile kanıtlanabilir.
Uyuşmazlığın çözümünde ayrıca önem arz etmesi nedeniyle çek istirdadına ilişkin davalarda taraf sıfatına (husumete) değinilmesinde yarar bulunmaktadır. Davada sıfat, tarafın, dava konusu maddi hukuk ilişkisinin süjesi olup olmamasıyla ilgilidir. Taraf sıfatı (husumet), maddi hukuka göre belirlenen, bir sübjektif hakkı dava etme yetkisini ya da bir sübjektif hakkın davalı olarak talep edilebilme yetkisini gösteren bir kavram olup dava konusu sübjektif hakka ilişkindir. 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi kapsamında çek istirdadı istemiyle açılacak davalarda husumet kural olarak çeki elinde bulunduran kimseye (hamile) yöneltilir. Başka bir anlatımla, çeki muntazam bir ciro zinciri ile elinde bulundurması nedeniyle şekli anlamda meşru hamil sıfatını haiz kimseler, kendilerine karşı, çekin iktisabında 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi anlamında kötü niyetli veya ağır kusurlu oldukları iddiasıyla açılacak davalarda davalı olarak yer alırlar. Bu anlamda yeni hamilin çeki devraldığı kimsenin çeki iktisabındaki kötü niyetine veya ağır kusuruna dair iddia, çekin istirdadı istemine ilişkin olarak yeni hamile karşı açılan davada uyuşmazlık konusu olmadığından mahkemece yapılacak değerlendirmede nazara alınmaz. Bu tür davalarda uyuşmazlık, çeki elinde tutan hamilin çeki iktisabında kötü niyeti yahut ağır kusurunun mevcudiyeti noktasında toplanmakta olup yargılama, çekin istirdadını talep eden davacı ile çeki elinde bulunduran hamil arasında görülüp karara bağlanır.
Çek istirdatı davalarında davacı çekin yetkili hamili olduğunu, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekmektedir. Çeki elinde bulunduran davalının çeki edinme nedenini açıklama mecburiyeti bulunmamaktadır, aksi düşüncenin kabulü çekin “mücerretlik” vasfını ortadan kaldırır.
… Bankası Anonim Şirketi … Şubesine müzekkere yazılarak … Bankası Anonim Şirketi … Şubesine ait, keşidecisi … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, lehtarı … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, … seri numaralı, 20/08/2022 tarihli ve 183.000,00-TL bedelli çekin ibraz edilip edilmediğinin, ibraz edilmiş ise kim tarafından hangi tarihte ibraz edildiğinin, ibraz edilmesi neticesinde ödeme yapılıp yapılmadığının mahkememize bildirilmesi ile çekin ön ve arka yüzü suretlerinin, ibraz edene ait bilgileri içerir şekilde çeke ilişkim tüm evrak ve kayıtların eksiksiz olarak mahkememize gönderilmesi istenilmiş, gönderilen kayıt ve belgeler dosya arasına alınmıştır.
… Katılım Bankası Anonim Şirketine müzekkere yazılarak … Bankası Anonim Şirketi … Şubesine ait, keşidecisi … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, lehtarı … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, … seri numaralı, 20/08/2022 tarihli ve 183.000,00-TL bedelli çekin ibraz edilip edilmediğinin, ibraz edilmiş ise kim tarafından hangi tarihte ibraz edildiğinin, ibraz edilmesi neticesinde ödeme yapılıp yapılmadığının mahkememize bildirilmesi ile çekin ön ve arka yüzü suretlerinin, ibraz edene ait bilgileri içerir şekilde çeke ilişkim tüm evrak ve kayıtların eksiksiz olarak mahkememize gönderilmesi istenilmiş, gönderilen kayıt ve belgeler dosya arasına alınmıştır.
Kartepe … Noterliğinin 20/06/2022 tarih ve 12960 yevmiye numaralı Araç Satış Sözleşmesinin incelenmesinde, … plakalı, Fiat marka, 225 tip, ticari adı Fiat Fiorino, modeli 2014, cinsi kamyonet olan aracın 130.000,00-TL bedel ile … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından …’a satıldığı görülmüştür.
… Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile davacı … arasında tanzim olunan bila tarihli Çek Teslim Tutanağı belgesi sureti incelendiğinde ise, davaya konu çekin tutanak ekinde yer aldığı belirtilen ancak dosyaya sunulmayan sözleşme karşılığı olmak üzere avans olarak …’a teslim edildiğinin, sözleşmede yer alan taahhütlerin sözleşmede belirtilen zamanlarda yerine getirilmemesi yahut eksik ifa edilmesi halinde bu hizmetler karşılığı 20/08/2022 tarihinde verilmiş olan işbu çekin bedelsiz kalacağı ve açılacak menfi tespit/istirdat davası neticesinde çek bedelinin çek sahibine iade edileceğinin çeki teslim alan tarafından iradesi sakatlanmaksızın kabul ve taahhüt edildiğinin belirtildiği ve tutanağın … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından imzalandığı, tutanakta davacı …’a ait bir imzanın ise bulunmadığı görülmektedir.
Dava konusu çekin incelenmesinde, keşidecinin … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, lehtarının … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olduğu, çekin seri numarasının …, keşide tarihinin 20/08/2022 olduğu ve çekin 183.000,00-TL bedelli olduğu, çekin … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından, akabinde … İletişim Sağlık Hizmetleri Gıda Temizlik Malzemeleri Petrol İnşaat Nakliye Otomotiv İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve en son … Katılım Bankası Anonim Şirketi tarafından ciro edildiği, çekin karşılığının bulunmadığı, ayrıca İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/679 Esas sayılı ihtiyati tedbir kararı sebebiyle ödenmediği görülmüştür.
İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/679 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davacının … olduğu, … Bankası Anonim Şirketi … Şubesine ait, keşidecisi … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, lehtarı … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, … seri numaralı, 20/08/2022 tarihli ve 183.000,00-TL bedelli çekin davacının elinde olmayan sebepler dolayısıyla zayi olduğundan bahisle çekin iptali talebi ile davanın ikame edildiği, … Katılım Bankası Anonim Şirketinin müdahale talebi ve çekin elinde bulunduğu beyanı üzerine davacı vekiline çek istirdadı açmak üzere iki haftalık kesin süre verildiği anlaşılmaktadır.
İstanbul Anadolu… İcra Dairesinin 2022/262458 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, alacaklının … Katılım Bankası Anonim Şirketi, borçluların ise … İletişim Sağlık Hizmetleri Gıda Temizlik Malzemeleri Petrol İnşaat Nakliye Otomotiv İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olduğu, alacaklının borçlular aleyhinde 183.000,00-TL asıl alacak, 2.400,00-TL ihtiyati haciz vekalet ücreti, 1.737,25-TL işlemiş faiz, 549,00-TL komisyon, 18.300,00-TL çek tazminatı ve 225,20-TL ihtiyati haciz karar harcı olmak üzere toplamda 206.211,45-TL alacak bedeli üzerinden icra takibi başlattığı görülmektedir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin 2020/321 Esas 2022/1961 Karar sayılı kararında aynen; ”…Somut olayda davacı, dava konusu çekin lehtarı, dava dışı … keşidecisi olup çekte birinci ciranta olarak lehtar davacının cirosu ile hemen altında davalı …’in isim ve cirosu yer almaktadır. Davalı …’in davalı bankaya olan kredi borcu nedeniyle konulan ipoteğin kaldırılması için dava konusu çeki bankaya teslim ettiği, böylelikle temlik cirosuyla çekin bankaya geçtiği anlaşılmaktadır. İspat yükü davacıda olup ciro silsilesi doğru olan çekin davalı …’in kredi borcuna mahsuben alınması eylemi nedeniyle davalı bankaya ağır kusur veya kötü niyet atfedilemeyeceği, aksinin davacı tarafça ispatlanmadığı kanaatine varılmakla mahkemece davalı … yönünden husumetten, davalı banka yönünden esastan davanın reddi doğrudur.
Bu durumda, istinaf kanun yoluna başvuranın dilekçesinde yer verdiği itirazların açıklanan gerekçe ışığında yerinde olmamasına, kararda kamu düzenine ilişkin bir aykırılık bulunmamasına, kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olmasına göre, duruşma açılmasına gerek görülmeyerek Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine…” gerekçelerine yer verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesinin Esas Karar sayılı kararında; ”…Davacı şirket ticari defterlerine göre davalı ile ya da davalıdan önceki dava dışı ciranta ile davalı arasında ticari ilişkinin bulunmaması ve ispat külfeti üzerinde olmadığından çeki ne şekilde iktisap ettğini açıklama yükümlülüğü bulunmayan davalının açıklamada bulunmamaması da çeki kötüniyetli iktisap ettiği anlamına gelmez. İmzaların istiklali prensibine göre geçerli bir ciro silsilesi ile çeki elinde bulunduran hamil kötüniyeti kanıtlanmadığı sürece yetkili hamil sayılacaktır. Açıklanan nedenlerle TTK ‘nın 792. maddesi uyarınca davalının çeki kötü niyetli olarak, davacının elinden rıza hilafına çıktığını bilerek ve ağır kusurlu olarak iktisap ettiği davacı tarafça ispat edilemediğinden davacı vekilinin ileri sürdüğü istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir.
Açıklanan bu nedenlerle HMK 353/1.b.1.maddesi uyarınca, istinaf başvurusunun reddine…” ibareleri doğrultusunda istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 2022/2317 Esas 2022/2396 Karar sayılı kararında aynen; ”…Eldeki çekin davacı-lehdar-1.ciranta olarak cirosu ile dava dışı …’a geçtiği, …’ın cirosu ile davalı-yetkili hamile geçtiği, ciro silsilesinin düzgün olduğu tespit edilmektedir. Çek sebepten soyut olup çekin üçüncü kişiye teslim edilmek üzere cirolandığı bir borç ikrarı olan çek nedeniyle borçlu olmadığını ispat yükü iddia eden davacı üzerindedir. Çekin rızası dışında elinden çıktığı davacı tarafından kanıtlanamamıştır. Çekteki cirodaki imzanın davacı tarafından inkar edilmediği görülmüştür. Çekin davacı tarafından cirolandığı çekişmesiz olup çek üzerindeki imzasını kabul eden davacının çek nedeniyle sorumlu olmadığını ve davalının çeki iktisabında kötü niyetli olduğu veya ağır kusurunun bulunduğunu ispatlayamamıştır….” ibarelerine yer verilerek, ciro silsilesinin düzgün olduğu durumlarda çekin rızası hilafına elinden çıktığını ispat yükünün davacı üzerinde olduğuna dikkate çekilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmalar, … Bankası Anonim Şirketi … Şubesi nezdinde keşidecisi … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, lehtarı … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, … seri numaralı, 20/08/2022 tarihli ve 183.000,00-TL bedelli çeke ait olarak bulunan kayıt ve belgeler, … Katılım Bankası Anonim Şirketi nezdinde keşidecisi … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, lehtarı … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, … seri numaralı, 20/08/2022 tarihli ve 183.000,00-TL bedelli çekin ibraz edilip edilmediği, ibraz edilmiş ise kim tarafından hangi tarihte ibraz edildiği, ibraz edilmesi neticesinde ödeme yapılıp yapılmadığı hususlarında tüm kayıt ve belgeler ile çek sureti, İstanbul Anadolu… İcra Dairesinin 2022/262458 Esas sayılı dosyası, İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/679 Esas sayılı dosyası, İstanbul Anadolu … İcra Dairesinin 2022/262458 Esas sayılı dosyası ve sair deliller birlikte değerlendirildiğinde, davaya konu uyuşmazlığın … Bankası Anonim Şirketi … Şubesine ait, keşidecisi … … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, lehtarı … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, … seri numaralı, 20/08/2022 tarihli ve 183.000,00-TL bedelli çekin davacı tarafından elinde bulundurulduğu sırada kaybolması neticesinde davacı tarafından açılan çek iptali davası yargılaması sırasında çekin ortaya çıkması sonucunda çek iptali davasının görüldüğü İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/679 Esas sayılı dosyasında davacı vekiline verilen süre doğrultusunda, ortaya çıkan dava konusu çekin davalı … Katılım Bankası Anonim Şirketinden istirdadı ile davacıya verilmesi taleplerine ilişkin olduğu, Kartepe … Noterliğinin 20/06/2022 tarih ve 12960 yevmiye numaralı Araç Satış Sözleşmesi ile… plakalı, Fiat marka, 225 tip, ticari adı Fiat Fiorino, modeli 2014, cinsi kamyonet olan aracın 130.000,00-TL bedel ile … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından …’a satıldığı, … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile davacı … arasında tanzim olunan bila tarihli Çek Teslim Tutanağı belgesinde ise, davaya konu çekin tutanak ekinde yer aldığı belirtilen ancak dosyaya sunulmayan sözleşme karşılığı olmak üzere avans olarak …’a teslim edildiğinin, sözleşmede yer alan taahhütlerin sözleşmede belirtilen zamanlarda yerine getirilmemesi yahut eksik ifa edilmesi halinde bu hizmetler karşılığı 20/08/2022 tarihinde verilmiş olan işbu çekin bedelsiz kalacağı ve açılacak menfi tespit/istirdat davası neticesinde çek bedelinin çek sahibine iade edileceğinin çeki teslim alan tarafından iradesi sakatlanmaksızın kabul ve taahhüt edildiğinin belirtildiği ve tutanağın … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından imzalandığı, tutanakta davacı …’a ait bir imzanın ise bulunmadığı, çek teslim tutanağının belirtildiği üzere hangi sözleşmeye binaen tanzim olunduğunun anlaşılamadığı gibi, davacı vekili tarafından dava dilekçesinde iddia edildiği üzere Kartepe … Noterliğinin 20/06/2022 tarih ve 12960 yevmiye numaralı Araç Satış Sözleşmesi gereğince çekin davacıya verildiği iddiasının, satıcı tarafın lehtar … Mühendislik Enerji ve Geri Dönüşüm Sistemleri İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, alıcı tarafın ise … olduğu, araç satış sözleşmesi çerçevesinde bedel ödeme yükümlülüğünün davacı … üzerinde bulunduğu gözetildiğinde satıcı konumundaki gerçek veya tüzel kişi tarafından avans amacıyla alıcıya çek teslim edilmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, dava konusu çek üzerinde yapılan inceleme neticesinde çek üzerinde bulunan ciro silsilesinin düzgün olduğu, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ispat yükünün davacı üzerinde olduğu, imzaların istiklali prensibine göre geçerli bir ciro silsilesi ile çeki elinde bulunduran hamil davalı bankanın kötüniyeti veya iktisapta ağır kusurlu olduğu kanıtlanmadığı sürece yetkili hamil sayılacağı, davacının ilaç ecza sektörü ile bir bağlantısı bulunmamasının, davacının taraflar ile herhangi bir ticari ilişki bulunmamasının, yine taraflar arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığı veya cirantaların ticari defter ve belgelerinde birbirleri arasında ticari ilişki bulunduğuna dair herhangi bir emareye rastlanılması veya rastlanılmamasının cirantanın veya yetkili hamilin kötüniyetini ya da iktisapta ağır kusurlu olduğunu ispatlamayacağı, aksi bir düşüncesinin çekin illetten mücerretlik ilkesine aykırılık teşkil edeceği, kaldı ki davacı vekili tarafından da dava dilekçesinde belirtildiği üzere dava konusu çekin … İletişim Sağlık Hizmetleri Gıda Temizlik Malzemeleri Petrol İnşaat Nakliye Otomotiv İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından kredi borçlarının bir kısmına istinaden cirolanarak davalı … Katılım Bankası Anonim Şirketine teslim edildiği, davalı bankanın yükümlülüğünün çek üzerinde bulunan ciro silsilesinde kopukluk bulunup bulunmadığına yönelik bir incelemeden ibaret olduğu, ciro silsilesinde herhangi bir kopukluk bulunmadığı, açıklanan gerekçeler dahilinde davacı tarafın davasını usulüne uygun deliller vasıtasıyla ispatlayamadığı anlaşılmakla, açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın REDDİNE,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince karar tarihi itibariyle alınması gereken 179,90-TL karar ve ilam harcının, davanın açılışı sırasında peşin olarak yatırılan 3.125,19-TL harçtan mahsubu ile fazla alındığı anlaşılan 2.945,29-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
4-Davalının kendisini vekille temsil ettirdiği göz önünde bulundurularak karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri uyarınca 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.26/01/2023

Katip …

Hakim …

Bu belge 5070 sayılı kanun kapsamında DYS üzerinde hazırlanmış ve e-imza ile imzalanmıştır.