Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/519
KARAR NO : 2023/184
DAVA : Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen)
DAVA TARİHİ : 24/06/2022
KARAR TARİHİ : 23/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili …’in … plakalı … marka ticari taksi olarak işletilen aracın maliki olduğunu, … Plakalı aracın 29.03.2022 tarihinde kırmızı ışıkta durmuş haldeyken, arkadan gelen … Plakalı aracın duramayarak tamamen kusurlu bir şekilde müvekkilinin aracına arkadan çarptığını, çarpan … plakalı aracın malikinin davalı … olduğunu, kaza anında bu aracı süren kişinin davalı … olduğunu, kazaya sebep olan … plakalı aracın davalı … Sigorta Anonim Şirketi’ne sigortalı olduğunu, kaza sonrasında kaza tespit tutanağında yer alan kendilerine ait bölümlerin, kaza yapanların bizzat el yazıları ile kendileri tarafından doldurulduğunu, fakat kazada kusurlu karşı yan sürücü olan …’in kaza tutanağının sağ alt bölümünde yer alan imza alanına imza atmaktan imtina ettiğini, tutanağı rızaları dışında araç malikinin oğlu olan …’ya imzalattığını, çelişkinin giderilmesi için araç malikinin kazadaki sürücüyle müvekkillerin bir çok görüşme yaptığını ancak bu görüşmelerin sonuç vermediğini, bu şekilde ZMSS’den aracın tamiri ve değer kaybı işlemleri başlatılamadığını, bu sebeple müvekkilinin mağdur olduğunu, bu kaza neticesinde müvekkilin aracının arka kısmında büyük bir maddi hasar oluştuğunu, aracın arka şasesinin içe doğru ezildiğini, aracında meydana gelen hasarının ve değer kaybının tespiti için; İzmir … Sulh Hukuk Mah. … D.İş saylı dosyası bilirkişi inceleme neticesinde 20.04.2022 tarihli bilirkişi raporu ile … plakalı aracın hasarının 37.200.00-TL, değer kaybının 3.000,00-TL ve onarım süresinin 10 gün olarak hesaplandığını, davalıların müşterek-müteselsil olarak sorumlu olduğunu, kazaya sebep olan aracın maliki olan …’nın, araç maliki olması sebebiyle; kaza yapan sürücü olan davalı …’in ise kusuru sebebiyle meydana gelen tüm zararlardan sorumlu olduğunu, onarım süreci boyunca taksi olarak çalıştırılamayan taksinin kazanç kaybının bilirkişi marifetiyle yapılacak hesaplama ve inceleme neticesinde ortaya çıkacağını, izah edildiği üzere müvekkiline ait … plakalı aracın kırmızı ışıkta beklerken, davalıların … plakalı aracı aşırı hızlı olması ve dikkatsizliği sebebiyle duramayarak arkadan vurduğunu, kazanın meydana gelmesinde … plakalı aracın 96100 kusurlu olduğunu belirterek fazlaya ilişkin haklarının ve rapor tanzim edildikten sonra taleplerini artırma haklarının saklı olmak üzere şimdilik I-TL değer kaybı, I-TL hasar, 1-TL mahrum kalınan kazanç, 1-TL rapor ve keşif ücretinin kaza tarihinden itibaren işleyecek olan yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı … Sigorta Anonim Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle: zamanaşımı itirazları olduğunu, kazaya karışan … plakalı aracın müvekkili sigorta şirketi nezdinde ZMMS sigortalı olduğunu, davacı yana 10.01.2022 tarihinde 2.500 TL hasar ödemesi yapıldığını, yasal mevzuata göre hasar tazminatına ilişkin taleplerinin karşılandığını, hasar ile illiyetinin ispatlanması gerektiğini, değer kaybının genel şartlar kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini, kusur durumunun tespiti gerektiğini, gerçek zararın tespiti gerektiğini, sorumluluklarının kusur oranı ve poliçe limiti dahilinde olduğunu, davacı aracının hasar geçmişinin araştırılması gerektiğini, kaza tarihinde aracın yaşının yüksek olduğunu ve değer kaybına uğramayacağını, kazanç kaybı ve değer kaybı taleplerinin teminat dışı olduğunu, faiz talebinin reddi gerektiğini belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … ile davalı …’in dava dilekçesinin ve tensip tutanağının kendilerine usulüne uygun tebliğine rağmen davaya herhangi bir cevap vermedikleri anlaşılmıştır.
DELİLLER :
1-İzmir Arabuluculuk Bürosunun … Başvuru …. Arabuluculuk numaralı Arabuluculuk Son Tutanağı,
2-Davalı … Sigorta Anonim Şirketi nezdinde davalı … TC Kimlik numaralı …’ya ait … plakalı araca ilişkin olarak düzenlenen Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası poliçesi, dava konusu 29/03/2022 tarihli trafik kazasına ilişkin olarak davacı … TC Kimlik numaralı … tarafından şirkete yapılan başvuru dilekçesi, dilekçenin şirkete ulaştığı tarihi gösterir tebligat evrakları, yapılan başvuru sonucunda açılan hasar dosyası ve davacıya yapılan ödemeleri gösterir evrak ve kayıtlar,
3-Türkiye Noterler Birliği nezdinde dava konusu trafik kazasının gerçekleştiği 29/03/2022 tarihi ve mevcut durum itibariyle … plakalı ve … plakalı araçlara ait olarak bulunan trafik tescil ve ruhsat belgeleri,
4-Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi Müdürlüğü nezdinde … plakalı araca ait olarak bulunan tramer kayıtları,
5-İzmir … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş Esas sayılı dosyası,
6-Bilirkişi heyetinin 19/12/2022 havale tarihli raporları,
7-İzmir Şöforler ve Otomobilciler Odası nezdinde 2022 yılının Mart ayı itibariyle ticari taksilerin günlük ortalama gelirlerinin haftanın her günü için ve haftalık olarak gösterir kayıt ve belgeler,
8-Davacı vekilinin 02/02/2023 havale tarihli ıslah dilekçesi,
9-Sair deliller.
DAVA KONUSU:
Açılan dava, 29/03/2022 tarihinde meydana gelen maddi hasarlı trafik kazası neticesinde davacı …’e ait … plakalı araçta meydana gelen hasar bedeli, hasar sebebiyle oluşan değer kaybı ve dava konusu aracın tamirat işlemleri sırasında mahrum kalınan kar bedeli miktarının belirlenmesi ile belirlenecek hasar bedeli ve değer kaybı bedelinin kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen, tespit dosyası giderlerinin kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı sigorta şirketinden, mahrum kalınan kar bedelinin ise kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesi taleplerine ilişkindir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Haksız fiil, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 49 maddesinde; ”Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” şeklinde düzenlenmiştir. Aynı Kanun’un 50. maddesinde ise ”Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır. Uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hâkim, olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler.” hükmü yer almaktadır.
Haksız fiil öğretide hukuka aykırı zarar verici fiil olarak tanımlanmakta ve unsurları; eylem, hukuka aykırılık, zarar, kusur ve illiyet bağı olarak belirlenmektedir. Buna göre haksız fiilden bahsedebilmek için hukuka aykırı bir eylem bulunmalı, bu eylemden bir zararın doğması zararlandırıcı eylemde bulunan kişinin kusurlu bulunması ve zarar ile kusur arasında illiyet bağının olması gerekmektedir.
Bu beş unsurun varlığı halinde zarar veren kişi eylemden dolayı zarara uğrayan kişi ya da kişileri maddi ve manevi zararlarını karşılamak durumundadır. Türk Medeni Kanunu’nun 6. maddesine göre haksız fiilin unsurlarını ispat etme yükü davacıdadır. Davacı zararı haksız eylemi ve zarar ile haksız eylem arasındaki illiyet bağını ispat etmek durumundadır.
Hakim, kusurlu veya hukuka aykırı bir fiili ile başkasına zarar verenin kusur durumunu, zararın ağırlını ve oluşan durumun özelliklerini gözeterek uygun ve hakkaniyete uygun bir tazminat belirler.
Haksız fiiller meydana geldikleri anda hukuki sonuç doğurur ve zarara neden olanların zararı tazmin borcu haksız fiil tarihinde ortaya çıkar. Haksız fiilin unsuru olan zarar, zarar görenin malvarlığında rızası dışında meydana gelen azalma ile zarar verici fiil olmasa idi bulunacağı durum arasındaki farktır ve zarar haksız fiilin meydana gelmesi ile gerçekleşmiş sayılır. Zarar verenin ve diğer sorumluların zararı tazmin yükümlülüğü herhangi bir ihbara ve ihtara gerek kalmaksızın olay tarihinde doğar. Haksız fiile bağlanan hukuki sonuçlar haksız fiil tarihi esas alınarak belirlenir ve bu nedenle haksız fiillerde olay tarihinde yürürlükte bulunan hukuk kuralları uygulanır. Başka bir deyişle zararın belirlenmesinde olay tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerinin dikkate alınması gerekmektedir.
Sorumluluk sigortaları 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1473. ve devamı maddelerinde ”Sigortacı sorumluluk sigortası ile, sözleşmede aksine hüküm yoksa, sigortalının sözleşmede öngörülen ve zarar daha sonra doğsa bile, sigorta süresi içinde gerçekleşen bir olaydan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle zarar görene, sigorta sözleşmesinde öngörülen miktara kadar tazminat öder.” şeklinde düzenlenmiştir. Sorumluluk sigortalarında sigorta şirketi tarafından zararı karşılanan kişi sigorta sözleşmesinin tarafı değildir. Sigorta ettiren kendisi ya da sorumluluğu altında bulunan kişiler tarafından üçüncü kişilere verilecek zararları sigorta şirketine ödediği prim karşılığında sigorta ettirmektedir. Sorumluluk sigortası, sigorta ettirenin üçüncü kişilere vereceği zararları teminat altına alırken hem üçüncü kişiyi hem de sigortalıyı koruma altına alan bir sigorta türüdür.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1473. ve 1486. maddelerinde yapılan düzenlemeye göre sorumluluk sigortalarını isteğe bağlı sigortalar ile zorunlu sigortalar olarak ikiye ayırmak gerekir.
Tehlike sorumluluklarında üçüncü kişilerin zararının karşılanması amacıyla bazı alanlarda kamu yararı ve zarar görenlerin korunması gerekçesi ile sorumluluk sigortası yaptırmak yasal zorunluluk haline getirilmiştir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun da 1483 ve 1484. maddelerinde de zorunlu sorumluluk sigortalarında uygulanacak hükümler ayrıca düzenlenmiştir. Bu düzenlemelere göre zorunlu sigortalarda sigorta şirketinin zarar gören üçüncü kişiye karşı olan sorumluluğu kanundan doğan bir sorumluluktur. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 13. maddesi ile bazı hallerde Bakanlar Kurulu’na da zorunlu sigortalar ihdas etme yetkisi verilmiştir. Zorunlu sorumluluk sigortalarının kamu yararı taşıması ve yapılmasının yasa ile zorunlu kılınması nedeniyle zorunlu sigortalarda zarar görenlerin korunması amacıyla bazı düzenlemeler yapılmıştır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, ”İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.” hükmüne, aynı Kanun’un 85/1. maddesinde, ”Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” hükmüne, aynı Kanun’un 85/son. maddesinde ise, ”İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükmüne yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A-1. maddesinde de, ”sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” düzenlemesi yapılmıştır.
Yukarıda açıklanan madde hükümlerinden, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı, zarar gören üçüncü şahısları, korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile öngörülen sorumluluğunun bir kusur sorumluluğu olmayıp, sebep sorumluluğu olduğu; böylece araç işletenin sorumluluğunun sebep sorumluluğunun ikinci türü olan tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğu, öğretide ve yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir. (EREN Fikret, Borçlar Hukuku, 9. B, s. 631 vd.; KILIÇOĞLU Ahmet, Borçlar Hukuku, 10. B., s. 264 vd.).
2918 sayılı Kanunun 86. maddesinde ise, bu Kanun’un 85. maddesinde düzenlenen sorumluluktan kurtulma ve sorumluluğu azaltma koşullarına yer verilmiştir.
Bu düzenlemelere göre, araç işleteni veya araç işleteninin bağlı bulunduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilecek; sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi ise kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilecektir.
Burada kanun koyucu zarar görenin kusuru nispetinde indirim yapılabileceğini öngörmüş ve indirimi zorunlu tutmayarak hâkimin taktirine bırakmıştır. Uygulama ve öğretide de (S. Ünan, “Ergün A. Çetingil ve Rayegan Kender’e 50. Birlikte Çalışma Yılı Armağanı 2007”, s. 1180) bu husus kabul edilmektedir.
Kanun koyucu, açıklanan düzenlemeler yanında 2918 sayılı KTK’nın 91. maddesiyle de; işletenin aynı Kanun’un 85. maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası (Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası) yaptırma zorunluluğunu getirmiştir. Yargıtay … Hukuk Dairesinin yerleşik içtihatları kapsamında değer kaybı, aracın trafik kazası sonucu hasarlanıp, onarılmasından sonraki değeri ile hiç hasarlanmamış haldeki değeri arasındaki farka ilişkin olup, araçtaki değer kaybı belirlenirken, aracın markası, yaşı, modeli ve hasar gördüğü kısımları dikkate alınarak aracın kaza tarihinden önceki ikinci el satış değerinin tespiti ile aracın tamir edildikten sonra ikinci el satış değerinin tespiti ve arasındaki fark göz önüne alınmaktadır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 90. maddesinde; ”Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun ve genel şartlarda düzenlenmeyen hususlar hakkında 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.” hükmü düzenlenmiştir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A.5. Bölümünde belirtilen ‘Kapsama Giren Teminat Türleri’ başlığı altında bulunan (a) bendinde ‘Maddi Zararlar Teminatı’ kapsamında araçta meydana gelen değer kaybı da sayılmıştır.
İlgili maddede Maddi Zararlar Teminatı; ”Hak sahibinin bu genel şartta tanımlanan ve zarar gören araçta meydana gelen değer kaybı dahil doğrudan malları üzerindeki azalmadır.” olarak tanımlanmıştır.
Türkiye Noterler Birliğine müzekkere yazılarak kazaya karışan araçlara ait ruhsat ve tescil belge ve bilgileri dosya arasına alınmıştır.
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine müzekkere yazılarak davacı tarafa ait araca ilişkin tramer kayıtları temin edilmiştir.
Davalı … Sigorta Anonim Şirketine müzekkere yazılarak, davalı …’ya ait … plakalı araca ilişkin olarak düzenlenen Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası poliçesinin, dava konusu 29/03/2022 tarihli trafik kazasına ilişkin olarak davacı … tarafından şirkete yapılan başvuru dilekçesinin, dilekçenin şirkete ulaştığı tarihi gösterir tebligat evraklarının, yapılan başvuru sonucunda açılan hasar dosyasının ve varsa davacıya yapılan ödemeleri gösterir evrak ve kayıtların eksiksiz olarak mahkememize gönderilmesi istenilmiş, gönderilen kayıt ve belgeler dosya arasına alınmıştır.
Davalı … Sigorta Anonim Şirketi vekili ve davalı … vekili tarafından davanın kısmi dava olarak açılması açısından davacının hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmesi talep edilmiş ise de, yerleşik Yargıtay İçtihatları ve Bölge Adliye Mahkemesi kararları göz önünde bulundurulduğunda davaya konu trafik kazasının gerçekleşmesinde kazaya karışan araçların kusur oranlarının ve davacıya ait araçta oluşan hasar ve değer kaybı miktarlarının hesaplanmasının teknik bilirkişilerce yapılabileceği, tarafın teknik bilirkişiler vasıtasıyla belirlenebilecek hususları kendi başına belirleyerek dava açmasının kendisinden beklenemeyeceği, ayrıca davanın kısmi dava açılıp açılmayacağı hususunun tamamen davacı veya vekilinin inisiyatifinde olduğu, bu nedenle davanın kısmi alacak davası olarak açılabileceği göz önünde bulundurularak, davalı vekilinin hukuki yarar yokluğu sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmesi taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Davalı … Sigorta Anonim Şirketi vekilinin, dava açılmadan önce sigorta şirketine usulüne uygun şekilde yapılmış bir başvuru bulunmadığından bahisle dava şartı yokluğu sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmesi talebinin, davacı vekili tarafından sunulan bilgi ve belgelerden de anlaşıldığı üzere dava açılmadan önce davalı sigorta şirketine başvuru yapıldığı, davalı sigorta şirketi tarafından gönderilen hasar dosyasının incelenmesi neticesinde görüldüğü üzere davacı yönünden hasar dosyası açılmış olduğu anlaşılmakla; davalı … vekilinin dava açılmadan önce sigorta şirketine usulüne uygun şekilde yapılmış bir başvuru bulunmadığından bahisle dava şartı yokluğu sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmesi talebinin ise, davacı vekili tarafından sunulan bilgi ve belgelerden de anlaşıldığı üzere dava açılmadan önce davalı sigorta şirketine başvuru yapıldığı, davalı sigorta şirketi tarafından gönderilen hasar dosyasının incelenmesi neticesinde görüldüğü üzere davacı yönünden hasar dosyası açılmış olduğu ayrıca bahse konu başvurunun yapılıp yapılmamasının davalı sigorta şirketi yönünden önem teşkil ettiği, davacının davaya konu talepler açısından davalı gerçek kişilere açmış olduğu davalar açısından sigorta şirketine başvuru yapılıp yapılmamasının herhangi bir önem teşkil etmediği ve dava şartı oluşturmadığı anlaşılmakla ayrı ayrı reddedilmiştir.
Gerekli bilgi ve belgelerin toplanılması akabinde, dosyanın mahkememizce resen belirlenecek bir trafik alanında uzman bir otomotiv alanında uzman bilirkişiden oluşan heyete tevdi ile dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, 29/03/2022 tarihli trafik kazası tespit tutanağı, … plakalı araca ait olarak düzenlenen Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası poliçesi, hasar dosyası, dava konusu araca ait tamirat evrakları, ekspertiz raporu, dava dilekçesine ekli fotoğraflar, kaza anını gösterir kamera kayıtları ile sair deliller göz önünde bulundurularak, … plakalı araç sürücüsü ile … plakalı araç sürücülerinin 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun hangi maddelerini ihlal etmek suretiyle dava konusu olan ve 29/03/2022 tarihinde meydana gelen maddi hasarlı trafik kazasının oluşumuna sebebiyet verdikleri hususu ile trafik kazası sonucunda … plakalı araçta meydana gelen hasar bedelinin, hasar kapsamında aracın makul tamirat süresinin ne kadar olacağının, aracın tamiratı süresince edinilecek ikame araç bedelinin ne kadar olduğunun, araçta oluşan değer kaybı bedelinin yerleşik Yargıtay içtihatları doğrultusunda aracın dava konusu kazadan önceki hasarsız ikinci el bedeli ile kazadan sonraki hasarlı ikinci el bedeli arasındaki fark esas alınmak suretiyle belirlenerek düzenlenecek raporun mahkememize sunulması istenilmiş, bilirkişi heyeti 19/12/2022 havale tarihli raporunda özetle; … plakalı otomobil sürücüsü …’in dikkatsiz ve tedbirsiz araç kullanarak önünde duraklayan araca çarptığından dolayı kazanın oluşumunda etken olduğu, … plakalı otomobil sürücüsü …’in atfi kabil kural ihlali yapmadığından dolayı kazanın oluşumunda etken olmadığı, tazminata konu … plakalı … 1,5 DCI … marka … model aracın 29.03.2022 kaza tarihi itibarıyla hasar onarım bedelinin, KDV dahil 26.457,05-TL yedek parça, 10.800,00-TL işçilik olmak üzere toplam KDV dahil 37.257,05-TL olduğu, kaza ile hasarın uyumlu olduğu, onarımının (onarım bedeli/rayiç değeri kıyalamasına göre) ekonomik olacağı, davaya konu aracın davaya konu kazasından önce aynı bölgelerinden 25.10.2021 tarihli (arka tampon, arka panel, arka tampon demiri, arka havuz sacı) hasarı / kazası olması ve onarım görmesi nedeniyle, bu yüzden Yerleşik Yargıtay kararları ve piyasa koşullarına göre 29.03.2022 tarihli kazası bakımından değer kaybı oluşmayacağı, davaya konu aracın makul onarım süresinin 10 gün olduğu, davaya konu aracın ticari bir taksi olduğu ve bu aracın 10 günlük onarımı boyunca oluşacak kazanç kaybı bakımından iceleme ve tespit istenmesi durumunda, aracın ticari defter kayıtlarının uzman mali müşavir bilirkişi tarafından incelenmesi ve İzmir Taksiciler odasından Mart 2022 kaza tarihinde bir taksinin ortalama gelirinin ne olabileceğinin müzekkere ile sorulması gerektiği, diğer yandan, eğer davaya konu aracın 10 günlük onarımı boyunca oluşacak zarar, ikame araç bedeli bakımından incelenmesi durumunda; davaya konu aracın aynı özelliklerdeki bir aracın, mahrum kalınan onarım süresince yerine ikame araç olarak kullanılması durumunda, aynı, özellik, segment ve konfordaki bir aracın günlük kira bedelinin 400,00-TL/gün, (10 gün x 400,00-TL) toplamda 4.000,00-TL olduğu kanaatinin oluştuğunu mütalaa etmişlerdir.
Davacı vekilinin bilirkişi heyetinin 19/12/2022 havale tarihli raporlarına karşı beyan ve itirazlarının, değer kaybı tespit yönünden davacıya ait aracın dava konusu trafik kazasında hasar aldığı bölgelerden, daha önce 25/10/2021 tarihinde karışmış olduğu trafik kazasında da hasar gördüğü dikkate alındığında yerleşik Yargıtay içtihatları ve Bölge Adliye Mahkemesi kararları gereğince araçta değer kaybı oluşmayacağı anlaşılmakla reddine, ikame araç bedeli yönünden itiraz haklı görülmekle bu hususta ara karar oluşturulmasına karar verilmiştir.
Davalı … vekilinin bilirkişi heyetinin 19/12/2022 havale tarihli raporlarına karşı itirazlarının, hasar bedeli yönünden tespit dosyasında tanzim edilen rapor ile iş bu raporun birbirini doğruladığı ve aynı tespit ile belirlemeleri içerdiği anlaşılmakla, ikame araç bedeli yönünden ise ikame araç bedeli veya kazanç kaybı bedelinin aracın tamiratı süresince kullanılamaması sebebiyle edinilmek durumunda kalınan muadil bir aracın kiralama bedeli veya aracın tamiratı süresince çalıştırılamaması sebebiyle mahrum kalınan kar bedelinden ibaret olduğu, dava konusu aracın tamirat süresinin 10 gün olarak belirlendiği dikkate alındığında davacının dava konusu araçtan elde edeceği 10 günlük gelirinden mahrum kaldığı dikkate alınarak ayrı ayrı reddine; davalı … Sigorta Anonim Şirketi vekilinin bilirkişi heyetinin 19/12/2022 havale tarihli raporlarına karşı itirazlarının, kusur tespiti yönünden kazanın … plakalı araç sürücüsünün kırmızı ışıkta bekleyen … plakalı araca arkadan çarpması neticesinde meydana geldiği dikkate alınarak, hasar bedeli yönünden yapıldığı iddia edilen 2.500,00-TL’lik hasar onarım bedeli ödemesinin hasar bedelini karşılamadığı, bu kapsamda davacının alacağının olmadığından bahsedilemeyeceği, bahsi geçen ödemenin davalı sigorta şirketinin sorumluluğunu sona erdirdiğinden bahsedilemeyeceği, davalı sigorta şirketinin zarar gören gerçek veya tüzel kişinin gerçek zararından sorumlu olduğu, bu sorumluluğun iskontosuz KDV dahil onarım bedelini kapsadığı, bilirkişilerce tespit edildiği üzere onarım bedelinin aracın rayiç değerinin %50’sini aşmadığı gözetildiğinde aracın onarımının makul olduğu, pert total işlemine tabi tutulmasına gerek olmadığı anlaşılmakla reddine, sair hususların hukuki konulara yönelik olup mahkememizin değerlendirmesine tabi olması sebebiyle esas hakkındaki hükümle birlikte değerlendirilmesine karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
29/03/2022 tarihli trafik kazası tespit tutanağı ile bilirkişi heyetinin 19/12/2022 havale tarihli raporları ve kazanın … plakalı araç sürücüsünün kırmızı ışıkta bekleyen … plakalı araca arkadan çarpması neticesinde meydana geldiği göz önünde bulundurulduğunda, kazanın oluşumunda … plakalı araç sürücüsü …’in %100 oranında asli ve tam kusuru neticesinde meydana geldiğinin kabulü yargılamaya ve hükme esas alınmıştır. Dava dilekçesinde talep edilen ikame araç/kazanç kaybı bedelinin tespitine esas teşkil etmek üzere; İzmir Şöforler ve Otomobilciler Odasına müzekkere yazılarak 2022 yılının Mart ayı itibariyle ticari taksilerin günlük ortalama gelirlerinin haftanın her günü için ve haftalık olarak ayrı ayrı belirtilerek mahkememize bildirilmesi, ilgili evrak ve kayıtların mahkememize gönderilmesi istenilmiş, gönderilen kayıt ve belgeler dosya arasına alınmıştır. Davacı vekilinin 02/02/2023 havale tarihli ıslah dilekçesi ile 10 günlük kazanç kaybı bedeli toplamı için 1,00-TL olan taleplerini 2.700,00-TL’ye, hasar bedeli için 1,00-TL olan taleplerini 37.257,05-TL’ye arttırdıklarını beyan ettiği ve arttırılan dava değeri üzerinden eksik harcı mahkememiz veznesine yatırdığı görülmüştür. Davalı …, … plakalı aracın maliki, davalı …’in ise aracı sürücüsü oldukları dikkate alındığında, davalılar … ve … yönünden temerrüt olgusunun haksız fiil tarihi itibariyle vuku bulduğu izahtan varestedir. Davacı tarafça dava açılmadan önce davalı sigorta şirketine başvuru yapıldığı, başvuru evrakının 04/07/2022 tarihi itibariyle sigorta şirketine tebliğ edildiği, sigorta şirketi açısından temerrütün rizikonun ihbarı akabinde 8 iş gününün sona erdiği 15/07/2022 tarihinde oluştuğu anlaşılmaktadır. Tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, İzmir Arabuluculuk Bürosunun … Başvuru … Arabuluculuk numaralı Arabuluculuk Son Tutanağı, davalı … Sigorta Anonim Şirketi nezdinde davalı … TC Kimlik numaralı …’ya ait … plakalı araca ilişkin olarak düzenlenen Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası poliçesi, dava konusu 29/03/2022 tarihli trafik kazasına ilişkin olarak davacı … TC Kimlik numaralı … tarafından şirkete yapılan başvuru dilekçesi, dilekçenin şirkete ulaştığı tarihi gösterir tebligat evrakları, yapılan başvuru sonucunda açılan hasar dosyası ve davacıya yapılan ödemeleri gösterir evrak ve kayıtlar, Türkiye Noterler Birliği nezdinde dava konusu trafik kazasının gerçekleştiği 29/03/2022 tarihi ve mevcut durum itibariyle … plakalı ve … plakalı araçlara ait olarak bulunan trafik tescil ve ruhsat belgeleri, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi Müdürlüğü nezdinde … plakalı araca ait olarak bulunan tramer kayıtları, İzmir … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş Esas sayılı dosyası, bilirkişi heyetinin 19/12/2022 havale tarihli raporları, İzmir Şöforler ve Otomobilciler Odası nezdinde 2022 yılının Mart ayı itibariyle ticari taksilerin günlük ortalama gelirlerinin haftanın her günü için ve haftalık olarak gösterir kayıt ve belgeler, davacı vekilinin 02/02/2023 havale tarihli ıslah dilekçesi ve sair deliller birlikte değerlendirildiğinde; davaya konu uyuşmazlığın 29/03/2022 tarihinde meydana gelen maddi hasarlı trafik kazası neticesinde davacı …’e ait … plakalı araçta meydana gelen hasar bedeli, hasar sebebiyle oluşan değer kaybı ve dava konusu aracın tamirat işlemleri sırasında mahrum kalınan kar bedeli miktarının belirlenmesi ile belirlenecek hasar bedeli ve değer kaybı bedelinin kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen, tespit dosyası giderlerinin kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı sigorta şirketinden, mahrum kalınan kar bedelinin ise kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesi taleplerine ilişkin olduğu, dava konusu trafik kazasının sürücü …’in idaresindeki … plakalı otomobil ile 29.03.2022 günü saat 17.30 sıralarında İzmir ili … ilçesi … Caddesi Agora karşısında üç şeritli yolun orta şeridinde ilerler iken kaza mahalline geldiğinde aracının ön kısımları ile hemen ön ilerisinde aynı şeritte ve aynı yönde trafik ışıklarında duraklayan sürücü … idaresindeki … plakalı otomobilin arka kısımlarına çarpması neticesinde meydan geldiği, kazanın oluşumunda … plakalı araç sürücüsü …’in %100 oranında asli ve tam kusurlu olduğu, kaza neticesinde davacıya ait … plakalı aracın hasar gördüğü, araçta oluşan hasarın onarım bedelinin 37.257,05-TL olduğu, aracın makul tamirat süresinin 10 gün olduğu, aracın ticari taksi mahiyetinde olup özel izin belgesi ile çalıştığı, yerine ikame bir araç kiralanarak durakta çalıştırılmasının mümkün olmadığı dikkate alınarak yazılan müzekkereye cevaben İzmir Şöforler ve Otomobilciler Odası tarafından bildirildiği üzere dava konusu aracın kaza tarihi itibariyle günlük kazancının 270,00-TL olduğu, bu kapsamda aracın tamiratı süresince kazanç kaybının 2.700,00-TL olduğu, aracın dava konusu trafik kazasında hasar aldığı bölgelerden daha önceden karışmış olduğu trafik kazalarında da hasar alması sebebiyle araçta değer kaybı oluşmayacağı, rapor ücreti talebinin ise yargılama giderlerinden olması sebebiyle esas talebe konu alacak kalemleri ile birlikte talep edilmesinin mümkün olmadığı, davacı vekilinin 02/02/2023 havale tarihli ıslah dilekçesi ile 10 günlük kazanç kaybı bedeli toplamı için 1,00-TL olan taleplerini 2.700,00-TL’ye, hasar bedeli için 1,00-TL olan taleplerini 37.257,05-TL’ye arttırdıklarını beyan ettiği ve arttırılan dava değeri üzerinden eksik harcı mahkememiz veznesine yatırdığı, davalı …, … plakalı aracın maliki, davalı …’in ise aracı sürücüsü oldukları dikkate alındığında, davalılar … ve … yönünden temerrüt olgusunun haksız fiil tarihi itibariyle vuku bulduğu, davacı tarafça dava açılmadan önce davalı sigorta şirketine başvuru yapıldığı, başvuru evrakının 04/07/2022 tarihi itibariyle sigorta şirketine tebliğ edildiği, sigorta şirketi açısından temerrütün rizikonun ihbarı akabinde 8 iş gününün sona erdiği 15/07/2022 tarihinde oluştuğu, davacı tarafın iddialarını usulüne uygun deliller vasıtasıyla kısmen ispatladığı anlaşılmakla, açılan davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Açılan davanın KISMEN KABULÜ KISMEN REDDİ İLE,
1-a)Hasar onarım bedeli tazminatı talebinin KABULÜNE, 37.257,05-TL maddi tazminatın davalılar … ve … yönünden haksız fiil tarihi olan 29/03/2022 tarihinden, davalı … Sigorta Anonim Şirketi yönünden ise rizikonun ihbarı akabinde 8 iş gününün sona erdiği 15/07/2022 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve … ile poliçe limitiyle sınırlı olmak kaydıyla davalı … Sigorta Anonim Şirketinden alınarak ile davacı …’e verilmesine,
b)Değer kaybı tazminatı talebinin REDDİNE,
c)Mahrum kalınan kar bedeli talebinin KABULÜNE, 2.700,00-TL maddi tazminatın davalılar haksız fiil tarihi olan 29/03/2022 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve …’den alınarak ile davacı …’e verilmesine,
d)Rapor ücreti talebinin REDDİNE,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince karar tarihi itibarıyla alınması gereken 2.729,47-TL karar ve ilam harcından, davanın açılışı sırasında peşin olarak yatırılan 80,70-TL harç ile 682,31-TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 1.966,46-TL karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 79,00-TL elektronik tebligat, 246,00-TL tebligat, 2,25-TL kep posta masrafı, 1.600,00-TL bilirkişi ücreti, 114,50-TL posta ücreti, 1.171,90-TL İzmir … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş Esas sayılı dosyası masrafı olmak üzere toplamda 3.213,65-TL yargılama giderinden kabul miktarına göre hesap ve takdir olunan 3.213,49-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan 80,70-TL peşin harç, 80,70-TL başvurma harcı ve 682,31-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 843,71-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsinlen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacının kendisini vekille temsil ettirdiği göz önünde bulundurularak karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri uyarınca 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı … Sigorta Anonim Şirketi ile davalı …’in kendisini vekille temsil ettirdiği göz önünde bulundurularak karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri uyarınca 2,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
7-7155 sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun’un 23/14. maddesi gereğince ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.560,00-TL zorunlu arabuluculuk yargılama giderinin davalı … Sigorta Anonim Şirketinden tahsili ile Hazineye irat kaydına,
8-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı … vekilinin yüzlerine karşı, davalı … ve davalı … Sigorta Anonim Şirketi vekilinin yokluklarında, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.23/02/2023
Katip….
e-imzalı
Hakim…
e-imzalı