Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/541
KARAR NO : 2021/976
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 13/11/2020
KARAR TARİHİ : 04/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …/… Sokak No:… … Apt. … Blok Kat:… D:… …/… adresinde avukatlık faaliyetini icra etmekte iken 30.10.2020 tarihinde yaşanan ve bürosunun bulunduğu İzmir ili Bayraklı ilçesinde ciddi yıkımlara ve hasarlara yol açan depremde Av. …, Av. … ve Av. … olarak büro olarak birlikte kullandıkları …/… Sokak No: … … Apt. … Blok numaratajlı bina da ağır hasar gördüğünü, böyle olunca Av. …, Av … ve Av … olarak takip etmekte oldukları dava, icra ve hukuki işlemlere dair tüm dosya ve belgeler ağır hasarlı olarak değerlendirilen işyerleri içerisinde kalmış ve çıkarılamadığını, sonrasında da bahse konu bina içindeki eşyalar boşaltılmaksızın 09-10-11 Kasım 2020 tarihinde yıkıldığını belirterek kişilere ait dosya ve evraklar ile tüm faturalar ve vergiye esas belgeler ve sair her türlü belge ve evraklarının zayi olduğuna dair tarafına zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Davacı, avukatlık ofisinde bulunan dava ve icra dosyaları vergiye esas belgeler ve tüm evrakların zayi olduğundan zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava, TTK’nın 82/7.maddesine göre zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemenin, davanın esası hakkında yargılama yapabilmesi (davayı esastan inceleyebilmesi) için varlığı veya yokluğu gerekli olan haller, dava (yargılama) şartlarıdır. Davanın esası hakkında inceleme yapılabilmesi için varlığı gerekli hallere, olumlu dava şartları (görev, hukuki yarar gibi); yokluğu gerekli hallere ise olumsuz dava şartları denilmektedir (kesin hüküm gibi). Dava şartları, dava açılabilmesi için değil, mahkemenin davanın esası hakkında inceleme yapabilmesi (davanın esasına girebilmesi) için gerekli olan da denir.
Dava şartlarından biri olmadan açılan dava da açılmış (var) sayılır, yani derdesttir. Ancak mahkeme, dava şartlarından birinin bulunmadığını tespit edince, davanın esası hakkında inceleme yapamaz; davayı dava şartı yokluğundan (usulden) reddetmekle yükümlüdür. Dava şartlarının bulunup bulunmadığı davada hakim tarafından kendiliğinden (re’sen) gözetilir; taraflar bir dava şartının noksan olduğu davanın görülmesine (esastan karara bağlanmasına) muvafakat etseler bile, hakim davayı usulden reddetmekle yükümlüdür.
Esasa ilişkin nihai karar ile taraflar arasındaki uyuşmazlık (esastan) sona erer ve hüküm kesinleşince (kesin hüküm ortaya çıkınca), artık o uyuşmazlık (dava konusu) hakkında, aynı taraflar arasında, aynı dava sebebine dayanarak yeni bir dava açılamaz; açılırsa, kesin hükümden dolayı reddedilir (HMK m.303) (Kuru, Baki: Hukuk Muhakemeleri Usulü, İstanbul 2001, Cilt:3, s.3005).
Tarafların, dava ve taraf ehliyetine sahip olmaları 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114.1-d. maddesinde belirtilmiş olup dava şartlarındandır.
Yine aynı kanunun 115.maddesinde ise; ”Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler.
Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder.” hükmü yer almaktadır.
TTK’nın 82/7.maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmünü amirdir.
Her ne kadar davacı tarafça dava ve icra dosyaları, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre tutulması gereken yasal defter ve belgeler (Gelir-gider evrakları, faturalar, serbest meslek makbuzları, personel özlük dosyaları, SGK işyeri dosyaları ve sair belgeler, 1994-30.10.2020 dönemine ait belirttiği tüm evraklarının zayi olması nedenine dayalı olarak zayi belgesi verilmesi talebi ile mahkememize dava açılmış ise de; davacının İzmir Barosu’na kayıtlı avukat olduğu, 1136 sayılı Avukatlık Yasasının 1. maddesinde “Avukatlık kamu hizmeti ve serbest bir meslektir. Avukat yargının kurucu unsurlarından olan bağımsız savunmayı serbestçe temsil eder.” ve 11. maddesinde de “Aylık, ücret, gündelik veya kesenek gibi ödemeler karşılığında görülen hiçbir hizmet ve görev, sigorta prodüktörlüğü, tacirlik ve esnaflık veya mesleğin onuruyla bağdaşması mümkün olmayan her türlü iş avukatlıkla birleşemez” düzenlemesinin bulunduğu, söz konusu düzenlemeler karşısında davacının tacir sıfatına haiz olmadığı, TTK 82/7 maddesi gereğince ancak tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler için zayi belgesi talep edebileceği, davanın tacirler tarafından açılabileceği, davacının dava açmakta hukuki yararı olsa da zayi belgesi için dava açıp talepte bulunamayacağı, ortada TTK hükümlerinin uygulanabileceği ticari nitelikli bir çekişmesiz yargı işinin bulunmadığı, incelenen tüm dosya kapsamı ile anlaşılmış, bu nedenlerle davanın reddine karar vermek gerektiği takdir ve sonucuna ulaşılmıştır.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın REDDİ İLE,
Harçlar yasası gereğince alınması gereken 59,30-TL harcın alınmış olması nedeniyle başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
Dair, davacının yüzüne karşı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesi’ne verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.04/11/2021
Katip …
(E-İmza)
Hakim …
(E-İmza)