Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/499
KARAR NO : 2022/217

DAVA : Haksız Rekabetin Tespiti ve Men’i
DAVA TARİHİ : 28/09/2020
KARAR TARİHİ : 08/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; T.C Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile müvekkilim şirket arasında akdedilmiş bulunan 26/04/2010 tarihli Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri — A.Ş.’ye ait … Tuzlası ve Tuz Üretim İşi —ile ilgili — Varlıkların Özelleştirilmesine ilişkin Satış ve Devir Sözleşmesi ile … Tuzlasının işletme hakkı ve maden ruhsatı buluculuk Hakları16/12/2031 yılına kadar müvekkilim şirkete devredildiği, … Tuzlası’nın yegane İşletmecisi müvekkilim şirket olduğu, davalı taraf müvekkili şirket tarafından işletilen … Tuzlası’nın “… tarafından işletmeciliği yürütülen İzmir … tuzlası yıllık 600.000 ton deniz tuzu üretimiyle dünyanın sayılı büyüklükteki deniz tuzlalarındandır.” şeklinde internet adresinde müvekkilime ait www….com.tr internet adresinden kopyalayarak kullanmakta davalı taraf dürüstlük kuralına aykırı davranış ve uygulamalar ile gerçeğe aykırı bir şekilde; … Tuzlası’nın işletmeciliğinin kendisine ait olduğunu ilan ederek hukuka aykırı fiilleriyle iktisadi rekabeti suiistimal ettiği, müvekkilinin ve müvekkili tarafından işletilen Türkiye’nin en büyük Deniz Tuzlası olan … tuzlasının tanınmışlığından ve büyüklüğünden, yararlanmaya çalışarak yanıltıcı bilgilerle TTK. 55 md. yazılı haksız rekabet fiilini işlediği, haklı davalarının kabulüne, davalının müvekkilim şirketin ticari işletme haklarına, maden ruhsat ve buluculuk haklarına , tescilli endüstriyel haklarına dürüstlük kuralına aykırı davranış ve uygulamalar ile gerçeğe aykırı bir şekilde; tecavüzünün önlenmesine, … Tuzlası’nın işletmeciliğinin kendisine ait olduğunu ilan ederek müvekkilimin tanınmışlığından yararlanmaya çalışmak şeklinde gerçekleşen haksız rekabetin önlenmesine. davalının haksız rekabetinin men’ine , T.C Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile müvekkilim şirket arasında akdedilmiş bulunan 26/04/2010 tarihli Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri A.Ş.’ye ait … Tuzlası ve Tuz Üretim İşi ile ilgili Varlıkların Özelleştirilmesine ilişkin Satış ve Devir Sözleşmesi ile … Tuzlasının işletme hakkı ve maden ruhsatı buluculuk Hakları16/12/2031 yılına kadar müvekkilim şirkete devredilmiş olmasına rağmen ve … Tuzlası’nın yegane İşletmecisi müvekkilim şirket olduğu halde; Davalı taraf müvekkili şirket tarafından işletilen … Tuzla’sının “… tarafından işletmeciliği yürütülen İzmir … tuzlası yıllık 600.000 ton deniz tuzu üretimiyle dünyanın sayılı büyüklükteki deniz tuzlalarından olduğu, ” Şeklinde internet adresinde müvekkiline ait www….com.tr internet adresinden kopyalayarak kullanmakta davalı taraf dürüstlük kuralına aykırı davranış ve uygulamalar ile gerçeğe aykırı bir şekilde; … Tuzlası’nın işletmeciliğinin kendisine ait olduğunu ilan ederek hukuka aykırı fiilleriyle iktisadi rekabeti suiistimal etmekte olduğunun tespitine, müvekkili ticari işletme haklarına, maden ruhsatına tescilli endüstriyel haklarına tecavüz eden, müvekkilin www….com.tr internet sitesindeki tanıtım bilgilerini kopyalayan … Tuzlasının işletmecisi olmadığı halde bu konuda hakikate aykırı olarak http://www…com tr adlı internet sitesinden … Tuzlası kendisi tarafından işletiliyormuş gibi kasten gerçeğe aykırı yanıltıcı yayın yapan davalının haksız eylem ve tecavüzünün önlenmesine, ikame edilen iş bu dava sonuçlanıncaya kadar Mahkemece teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilerek müvekkilin ticari işletme haklarına ,maden ruhsat hakkına tescilli endüstriyel haklarına, ticari işletmesine tecavüz teşkil eden davalı haksız flillerin durdurulmasına, http://www….com tr internet sitesinde müvekkilim şirketin internet sitesinden kopyalayarak kullandığı internet sayfalarına erişim yasağı konulmasına, gerek görülmesi halinde uygun teminat mukabilinde ihtiyati tedbir kararı verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı taraf usulüne uygun olarak çıkartılan tebligatlara rağmen davaya cevap vermemiş, duruşmalara da katılmamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Uyuşmazlığın, davacı şirket tarafından işletme yetkisi kendilerine ait olduğu, … tuzlası hakkında davalı tarafça hukuka dürüstlük kurallarına aykırı şekilde işletmenin kendilerine ait olduğu hususunun haksız rekabet kuralları çerçevesinde tespiti, davalının haksız eylem ve tecavüzünün önlenmesi, haksız fiillerinin durdurulması, internet sitesine erişim yasağı konulması koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında toplandığı görülmüştür.
Serbest piyasa ekonomilerinin temel prensibi olan serbest ticaret hakkı ve rekabet özgürlüğü Anayasa’nın 48/1. maddesinde “Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir. Özel teşebbüsler kurmak serbesttir.” denilmek suretiyle vurgulanmıştır. Ancak ticaret serbestîsi ve rekabet özgürlüğü, sınırsız rekabet hakkının bulunduğu anlamına da gelmemektedir. Bu nedenle haksız rekabeti düzenleyen kuralların amacı ve içeriği de rekabet özgürlüğünün sınırlarını göstermek ve bu sınırların aşılması durumunda başvurulabilecek hukuki yolları tespit etmektir.
Haksız rekabet kuralları, rekabet hakkının dürüstlük kuralları çerçevesinde kullanılmasını sağlamak ve rekabet hakkının kötüye kullanılmasını engellemek amacı ile sevk edilmiştir. Bu kurallar genel nitelikli ve her alanda uygulanabilecek hükümler içermekle birlikte rekabet hakkının, Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 2. maddesi gereğince dürüstlük kurallarına uygun şekilde kullanılmasını sağlamaya çalışmaktadır (Arkan, Sabih: Ticari İşletme Hukuku, Ankara 2018, s. 350.).
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda haksız rekabet kuralları, ticari nitelik taşısın taşımasın tüm haksız rekabet hâllerini kapsayacak şekilde ve son derece ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Olay ve dava tarihi itibariyle somut olaya uygulanması gereken 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 54. maddesinde haksız rekabete ilişkin genel ilke ”Haksız rekabete ilişkin bu Kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır.” şeklinde belirtilmiştir. Bu madde ile hakime, çevreye, zamana ve günün ekonomik koşullarına uyan, uyarlanabilen geniş ve değişik bir kıstas verilmiştir. Kanunun amacı, ekonomik alanda doğruluk ve dürüstlük esaslarının ihlâlini önlemek olup, 55. maddede de sınırlayıcı olmamak kaydıyla dürüstlük kuralına aykırı davranışlar ve ticari uygulamalar gösterilmiştir. Haksız rekabet hükümleri, sadece rakiplerin ekonomik çıkarlarını değil, rekabete dayalı ekonomik düzenin de korunmasını amaçlar. Buna göre haksız rekabetin varlığı için taraflar arasında rekabet ilişkisinin mevcudiyeti, failin yarar sağlamış olması, failin kusurlu olması ve haksız rekabete uğrayanın zarar görmüş olması gibi hususlar aranmamaktadır. Bununla birlikte failin kusurlu olması ve haksız rekabete uğrayanın zarar görmüş olması sadece haksız rekabet nedeniyle açılan maddi ve manevi tazminat davalarında rol oynamaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 54. maddesinde haksız rekabetin genel ilkesi belirtildikten sonra, aynı Kanun’un 55. maddesinde uygulamada sık karşılaşılan ve dürüstlük kurallarına aykırı olan bazı davranış ve fiil örnekleri sayılmıştır (Arkan, s. 350.). Bu çerçevede bir davranış veya uygulamanın haksız rekabet teşkil edip etmediği belirlenirken öncelikle özel hüküm niteliğindeki 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 55. maddesinde sayılan hâllerden birinin var olup olmadığına bakılması gerekmektedir. Bu maddede sayılan hâllerden birisi söz konusu ise haksız rekabetin varlığı kabul edilecek, somut davranış veya uygulama bu maddede sayılan haksız rekabet hâllerine tam olarak uymuyorsa veya bu hâllerin kapsamına örnekseme yoluyla dolaylı olarak da dahil edilemiyorsa, ancak bu takdirde genel hüküm niteliğindeki 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 54. maddesinin uygulanması mümkün olacaktır.
Bu aşamada uyuşmazlığın kapsamı itibariyle 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 55. maddesinin incelenmesinde yarar bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 55. maddesinde; ”Aşağıda sayılan hâller haksız rekabet hâllerinin başlıcalarıdır:
a)Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar ve özellikle;
1.Başkalarını veya onların mallarını, iş ürünlerini, fiyatlarını, faaliyetlerini veya ticari işlerini yanlış, yanıltıcı veya gereksiz yere incitici açıklamalarla kötülemek,
2.Kendisi, ticari işletmesi, işletme işaretleri, malları, iş ürünleri, faaliyetleri, fiyatları, stokları, satış kampanyalarının biçimi ve iş ilişkileri hakkında gerçek dışı veya yanıltıcı açıklamalarda bulunmak veya aynı yollarla üçüncü kişiyi rekabette öne geçirmek,
3.Paye, diploma veya ödül almadığı hâlde bunlara sahipmişçesine hareket ederek müstesna yeteneğe malik bulunduğu zannını uyandırmaya çalışmak veya buna elverişli doğru olmayan meslek adları ve sembolleri kullanmak,
4.Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak,
5.Kendisini, mallarını, iş ürünlerini, faaliyetlerini, fiyatlarını, gerçeğe aykırı, yanıltıcı, rakibini gereksiz yere kötüleyici veya gereksiz yere onun tanınmışlığından yararlanacak şekilde; başkaları, malları, iş ürünleri veya fiyatlarıyla karşılaştırmak ya da üçüncü kişiyi benzer yollardan öne geçirmek,
6.Seçilmiş bazı malları, iş ürünlerini veya faaliyetleri birden çok kere tedarik fiyatının altında satışa sunmak, bu sunumları reklamlarında özellikle vurgulamak ve bu şekilde müşterilerini, kendisinin veya rakiplerinin yeteneği hakkında yanıltmak; şu kadar ki, satış fiyatının, aynı çeşit malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerinin benzer hacimde alımında uygulanan tedarik fiyatının altında olması hâlinde yanıltmanın varlığı karine olarak kabul olunur; davalı, gerçek tedarik fiyatını ispatladığı takdirde bu fiyat değerlendirmeye esas olur,
7.Müşteriyi ek edimlerle sunumun gerçek değeri hakkında yanıltmak,
8.Müşterinin karar verme özgürlüğünü özellikle saldırgan satış yöntemleri ile sınırlamak,
9.Malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerin özelliklerini, miktarını, kullanım amaçlarını, yararlarını veya tehlikelerini gizlemek ve bu şekilde müşteriyi yanıltmak,
10.Taksitle satım sözleşmelerine veya buna benzer hukuki işlemlere ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça belirtmemek, peşin veya toplam satış fiyatını veya taksitle satımdan kaynaklanan ek maliyeti Türk Lirası ve yıllık oranlar üzerinden belirtmemek,
11.Tüketici kredilerine ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça belirtmemek veya kredilerin net tutarlarına, toplam giderlerine, efektif yıllık faizlerine ilişkin açık beyanlarda bulunmamak,
12.İşletmesine ilişkin faaliyetleri çerçevesinde, taksitle satım veya tüketici kredisi sözleşmeleri sunan veya akdeden ve bu bağlamda sözleşmenin konusu, fiyatı, ödeme şartları, sözleşme süresi, müşterinin cayma veya fesih hakkına veya kalan borcu vadeden önce ödeme hakkına ilişkin eksik veya yanlış bilgiler içeren sözleşme formülleri kullanmak.
b)Sözleşmeyi ihlale veya sona erdirmeye yöneltmek; özellikle;
1.Müşterilerle kendisinin bizzat sözleşme yapabilmesi için, onları başkalarıyla yapmış oldukları sözleşmelere aykırı davranmaya yöneltmek,
2.Üçüncü kişilerin işçilerine, vekillerine ve diğer yardımcı kişilerine, haketmedikleri ve onları işlerinin ifasında yükümlülüklerine aykırı davranmaya yöneltebilecek yararlar sağlayarak veya önererek, kendisine veya başkalarına çıkar sağlamaya çalışmak,
3.İşçileri, vekilleri veya diğer yardımcı kişileri, işverenlerinin veya müvekkillerinin üretim ve iş sırlarını ifşa etmeye veya ele geçirmeye yöneltmek,
4.Onunla kendisinin bu tür bir sözleşme yapabilmesi için, taksitle satış, peşin satış veya tüketici kredisi sözleşmesi yapmış olan alıcının veya kredi alan kişinin, bu sözleşmeden caymasına veya peşin satış sözleşmesi yapmış olan alıcının bu sözleşmeyi feshetmesine yöneltmek.
c)Başkalarının iş ürünlerinden yetkisiz yararlanma; özellikle;
1.Kendisine emanet edilmiş teklif, hesap veya plan gibi bir iş ürününden yetkisiz yararlanmak,
2.Üçüncü kişilere ait teklif, hesap veya plan gibi bir iş ürününden, bunların kendisine yetkisiz olarak tevdi edilmiş veya sağlanmış olduğunun bilinmesi gerektiği hâlde, yararlanmak,
3.Kendisinin uygun bir katkısı olmaksızın başkasına ait pazarlanmaya hazır çalışma ürünlerini teknik çoğaltma yöntemleriyle devralıp onlardan yararlanmak.
d)Üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa etmek; özellikle, gizlice ve izinsiz olarak ele geçirdiği veya başkaca hukuka aykırı bir şekilde öğrendiği bilgileri ve üretenin iş sırlarını değerlendiren veya başkalarına bildiren dürüstlüğe aykırı davranmış olur.
e)İş şartlarına uymamak; özellikle kanun veya sözleşmeyle, rakiplere de yüklenmiş olan veya bir meslek dalında veya çevrede olağan olan iş şartlarına uymayanlar dürüstlüğe aykırı davranmış olur.
f)Dürüstlük kuralına aykırı işlem şartları kullanmak. Özellikle yanıltıcı bir şekilde diğer taraf aleyhine;
1.Doğrudan veya yorum yoluyla uygulanacak kanuni düzenlemeden önemli ölçüde ayrılan, veya
2.Sözleşmenin niteliğine önemli ölçüde aykırı haklar ve borçlar dağılımını öngören, önceden yazılmış genel işlem şartlarını kullananlar dürüstlüğe aykırı davranmış olur.” şeklinde haksız rekabet teşkil eden fiiller düzenlenmiştir.
Marka ve patent alanında uzman bilirkişiye verilerek dürüstlük kurallarına aykırı şekilde haksız rekabetin olup olmadığı, haksız fiil eylem ve tecavüzün gerçekleşip gerçekleşmediği hususlarında bilirkişiden rapor alınmış, bilirkişinin mahkememize verdiği 18/10/2021 havale tarihli raporunda özetle; davalı “… İşletmeleri San. Tic. A.Ş.”ne ait https://www…com/ adresinde 14.10.2021 tarihinde yapılan incelemede, işbu internet sitesinin sayfalarında ve işbu sitede yer alan makalelerde “… Tuzlası” ibaresinin kullanılmadığı tespit edilerek, davalı “… İşletmeleri San. Tic. A.Ş.”nin davacı “… Tarım Ürünleri Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi”ne karşı inceleme tarihinde haksız rekabetinin olmadığı, herhangi bir haksız fiil eylem ve tecavüzü gerçekleşmediği tespit edildiğini belirtmiştir.
Davacı vekilinin kök rapora karşı beyan ve itirazları doğrultusunda delil tespiti tarihinden itibaren günümüze uzanan süreç değerlendirilmek suretiyle mevcut dosya kapsamına göre bilirkişinden ek rapor alındığı, bilirkişinin mahkememize verdiği 20/12/2021 havale tarihli ek raporunda özetle; … İşletmeleri San. Tic. A.Ş.”ne ait https://www…com/ adresinin https://archive.org/ sitesinde arşiv sorgulaması yapıldığında … tarihli arşiv kaydında

“… tarafından işletmeciliği yürütülen İzmir … Tuzlası yıllık 600.000 ton deniz tuzu üretimiyle dünyanın sayılı büyüklükteki deniz tuzlarındandır” şeklinde, davacı … Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin işletme ruhsatının ve marka tescilinin sahibi olduğu “… Tuzlası”nı davalının kendi işlettikleri yönünde açıklamada bulunmasının, TTK 55/1-a-2 bendinde düzenlenen kendisini rekabette avantajlı duruma sokmak üzere gerçeğe aykırı açıklamada bulunmak haksız rekabet eylemini oluşturduğu kanaatine varıldığını belirtmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu esas alınarak; gerçek dışı ve yanıltıcı beyanların eşit güçte değerlendirildiği, açıklamanın yöneldiği kişi ve işletme bakımından yanılgıya sebebiyet verildiği, … İşletmeleri San. Tic. A.Ş.”ne ait https://www…com/ adresinin https://archive.org/ sitesinde arşiv sorgulaması yapıldığında … tarihli arşiv kaydında “… tarafından işletmeciliği yürütülen İzmir … Tuzlası yıllık 600.000 ton deniz tuzu üretimiyle dünyanın sayılı büyüklükteki deniz tuzlarındandır” şeklinde, davacı … Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin işletme ruhsatının ve marka tescilinin sahibi olduğu “… Tuzlası”nı davalının kendi işlettikleri yönünde açıklamada bulunmasının, TTK 55/1-a-2 bendinde düzenlenen kendisini rekabette avantajlı duruma sokmak üzere gerçeğe aykırı açıklamada bulunmasının haksız rekabet eylemini oluşturduğu, Davanın kabulü ile, Davalı şirketin … İşletmeleri San.Tic.A.Ş. ye ait http://www…com.tr internet uzantı adresinde ve arşiv kaydında yaptığı açıklamanın TTK 55/1-a 2 bendi uyarınca haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, davalıya ait http://www…com.tr internet uzantısına TTK 55/1-a 2 bendi uyarınca engellenmesine ve erişim yasağı konulmasına,
Dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
1-Davanın KABULÜ ile,
-Davalı şirketin … İşletmeleri San.Tic.A.Ş. ye ait http://www…com.tr internet uzantı adresinde ve arşiv kaydında yaptığı açıklamanın TTK 55/1-a 2 bendi uyarınca haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine,
-Davalıya ait http://www…com.tr internet uzantısına TTK 55/1-a 2 bendi uyarınca engellenmesine ve erişim yasağı konulmasına,
2-Harçlar Yasası gereğince hesaplanan alınması gerekli 80,70-TL harçtan mahkememiz dosyasında peşin olarak alınan 54,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30-TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
3-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T uyarınca hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarf olunan 108,80-TL başvurma ve peşin harç, 2 KEP gideri 1,00-TL, 6 tebligat gideri 135,00-TL, 1 müzekkere gideri 9,00-TL, bilirkişi ücreti 500,00-TL olmak üzere toplam 753,80-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK.nun 333.maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair, karar HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/03/2022

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)