Emsal Mahkeme Kararı İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/396 E. 2022/244 K. 15.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/396 Esas
KARAR NO : 2022/244

DAVA : Alacak (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/08/2020
KARAR TARİHİ : 15/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin … Mah. ….Sok. No: …. adreste bulunan inşaatın dış cephe giydirme işlerini yaptığını, bu işlerle uğraşırken otomatik iskele kullandığını (Ek-1 fatura), müvekkili şirkete ait olan otomatik iskeleye yan tarafta bulunan … Mühendislik İnşaat’ın işlerini yapan … Vinç’in kepçe operatörü …’ın çarparak otomatik iskeleye zarar verdiğini, bu zarara yönelik Özkanlar Polis Merkezi Amirliği’ne 02.07.2020 tarihinde şikâyette bulunulduğunu, otomatik iskeledeki hasarların giderilmesi adına teknik servise başvurulduğunu, İzmir 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyasında hasar tespiti yaptırılarak bilirkişi tarafından zarara yönelik ayrıntılı rapor tanzim edildiğini, rapora göre hasar giderme bedelinin 49.500-TL + KDV (%18) olduğunu, müvekkil şirkete verilen bu zarardan kepçe operatörü …, onun işçisi olduğu … Vinç ve … Vinç’i çalıştıran … Mühendislik İnşaat’ın adam çalıştıranın sorumluluğu gereği mesul olduğunu, böylece davalarının kabulü ile toplam 49.500,00-TL+ KDV (%18) bedelin davalılardan tespit tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte İzmir 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş hasar tespiti davasında yapmış oldukları 1.262,30 TL masraf ile 755,00 TL karşı vekâlet ücretinin ve otomatik iskelede yapılacak onarımların ne kadar sürede tamamlanacağı ve bu sürede iskelenin kullanılmamasından doğan kazanç kaybının belirlenerek davalılardan alınarak taraflarına verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı … Mühendislik vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dava dilekçesinden ve eklerinden pek anlaşılmayan tarihte otomatik iskelenin diğer davalılardan … Hafriyatın işçisi davalı …’ın kullanmış olduğu kepçe ile çarparak hasara neden olduğu iddia edildiği, adam çalıştıranın sorumluluğu gereği müvekkil şirketin anılan zarardan sorumlu olduğu gereğince işbu dava müvekkile de yöneltildiği, müvekkil yönünden pasif husumet yokluğundan davanın reddi gerektiği, müvekkil şirket ile diğer davalı … hafriyat arasındaki sözleşmede bağımlılık ilişkisi bulunmadığı, müvekkil şirket adam çalıştıranın sorumluluğu kapsamında işbu dava ile yöneltilen alacaktan da sorumlu olmadığı, davacının meydana geldiğini iddia ettiği zarar ile haksız fiil arasındaki illiyet bağını ispatlamadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar usulüne uygun olarak çıkartılan tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Taraflar arasındaki dava, davacının dış cephe giydirme işleri esnasında davalı … şirketinin işlerini yapan … Vinç şirketinin kepçe operatörünün otomotik iskeleye çarparak zarar vermesi şeklinde gerçekleşen haksız fiilden kaynaklı olarak davacının uğradığı zarar ve kazanç kaybına yönelik olarak davalılardan tahsili yönünde alacak talebinden ibarettir.
6098 sayılı TBK’nun 66.maddesinde; “Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz.” hükmü yer almaktadır.
Adam çalıştıranın sorumluluğu, kusursuz sorumluluk türlerinden özen sorumluluğudur. Kanun koyucu TBK m.66’da adam çalıştırana genel nitelikte objektif bir özen yükümlülüğü yüklemiştir. Sorumluluğun kaynağı, adam çalıştıranın özen yükümlülüğünü yani çalışanlar üzerindeki denetim ve gözetim ödevini yerine getirmemesine, kanun tarafından kendisine yükletilen bu tür objektif bir ödevi ihlal etmesine dayanmaktadır. Gördürülecek işin geçici veya sürekli ücret karşılığı yahut karşılıksız olması mümkündür. Adam çalıştıranın sorumlu tutulabilmesi için; zararın çalışanın hukuka aykırı eyleminden doğması ve zarar ile çalışanın eylemi arasında uygun illiyet bağının bulunması yeterlidir.Bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zararı gidermekle yükümlüdür.Adam çalıştıran, ödediği tazminat için, zarar veren çalışana, ancak onun bizzat sorumlu olduğu ölçüde rücu hakkına sahiptir.” Adam çalıştıranın sorumluluğu bir kusur sorumluluğu değildir. Zira burada adam çalıştıranın sorumluluğu, kendisinin veya emrinde çalıştırdığı kişinin kusurlu olup olmamasına bakılmaksızın kusurdan bağımsız olarak doğmaktadır. Gerçekten sorumluluğun doğması için objektif özen yükümlülüğünün ihlaliyle meydana gelen zarar arasında uygun illiyet bağının bulunması yeterlidir (Fikret Eren, Ünsal Dönmez, Eren Borçlar Hukuku Şerhi, Cilt II, s. 1479, 1480).
TBK’nun 61.maddesinde; “Birden çok kişi birlikte bir zarara sebebiyet verdikleri veya aynı zarardan çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu oldukları takdirde, haklarında müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümler uygulanır.”,
TBK’nun 49.maddesinde; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” hükümleri düzenlenmiştir.
Mahkememizin 24/06/2021 tarihli oturumunda; davacı tanığı …, kendisinin … Metalde çalıştığını, idari işlere baktığını, şantiyeye gidip geldiğini, kendilerinin …İnşaata yeni adliye binası cephe giydirme işlerini yaptıklarını, yan taraflarında da …’ın bir şantiyesi olduğunu, şantiyeler bitişik sayıldığı, arada bir duvar olduğu ama belli bir mesafeye kadar olduğu, …’ın şantiyesine giren araçların belli bir manevra ile girdiğini, olayda bu şekilde olduğu, kendisinin sonradan haberi olduğu, Volkan ve Cemil’in kendisinin gittiğinde orda olduğu, gördüğü kepçeyi durdurdukları, olayı konuştukları, sonra kendilerinin karakola gittikleri ifade verdikleri, kepçe giriş çıkış yaparken iskelenin ayağına takıldığı, yukarıya doğru her kattan sabitli olduğu, dolayısıyla iskelenin yerdeki taşıyıcısını sağa sola kaydıramayınca yukarıdan kulelerin tamamının yamulduğu, redüktörünün kırıldığı, iskelenin zayi olduğu, tamirinin uzun ve masraflı olduğu için yeni iskele kiralayarak kendilerinin işlerine devam ettikleri, aylık 3000 TL kira verdikleri, olay yerinde başka bir inşaat şantiye alanı olmadığını,
Aynı oturumda davacı tanığı …, kendisinin …inşaatın duvar işlerini yaptığını, … şirketi için çalışan kepçeyi kullanan kişinin kendilerinin inşaata molozları aktardığı, kendisinin de orada olduğu, ilk önce asansörün kablosuna takıldığı, kendisinin arkasından bağırdığı, kendisini duyunca durduğu, kendisinin koparmak üzereydin dediği, sonra çıkmak üzereyken kepçenin ön tarafındaki kazanının yerde olduğu, yerden bir iki karış yükseklikte olduğu, dış cephede asılı olan asansörün ayaklarına çapraz olarak takılı 4 ayağı olduğu, ona takıldığı, onu sürüklemeye başladığı, sonra raylı sistemi yukarıya doğru baktıklarında yamulduğunu gördüğü, tekrar bağırıp uyardığını, durduğunu, sonra yetkililer geldiği, otomatik iskelenin öncesinde herhangi bir arızası olmadığı çünkü normal halde çalışır vaziyette olduğu, başkaca inşaat şantiye alanı olay yerinde olmadığını,
Aynı oturumda davalı ….Tic. A.Ş tanığı …, … şirketinde çalıştığını, o gün orada olduğunu, arkadaşların molozları almaya geldiğini, toplayıp arabaya doldurdukları şantiye kapısından çıkarttığını, o sırada herhangi bir olay olmadığı, arada bayağı mesafe olduğu, 12-13 m civarı olduğu, kepçenin oraya gitmesinin biraz zor olduğu, 2 inşaatın bulunduğu yerde bir 6 metre bir ara boşluk olduğu, vincin kurulu olduğu bölge 12-13 metre bir boşluk olduğu, kepçenin orada işi olmadığı, kendilerine ait bir alan onun geçme şansı olmadığı, olayı görmediği, herhangi bir olay olmadığı, kepçeyi kendisinin oradan çıkarttığı, kepçenin işi bitince kendisinin kapıları kapattığını, arkadaşların gittiğini, kendisinin de şantiyeye geçtiğini, … ile … vinç arasında sürekli bir iş olmadığı, iş oldukça çağırdıklarını, farklı firmalarla da çalıştıklarını, emir ve talimat verme yetkisi olmadığı, zaten işlerini bildikleri için kendilerinin karışmadıklarını beyan etmiştir.
Olay mahallinde keşif yapılarak davalının son tanığının da dinlenmek suretiyle, tarafların iddia ve savunmaları, sunulan deliller ve tüm dosya kapsamınca bilirkişi heyetinden rapor aldırıldığı, 09/07/2021 tarihinde yapılan keşifte, Davalı …, kendisinin … sınırları içerisinde çalıştığını, otopark peyzaj alanı içerisinde olduğunu, …’ler tarafına hiç geçmediğini, manevra alanı ve kamyonun durduğu yerin …’ın sınırları içerisinde olduğunu, kamyon …’ın giriş kapısının önünde olduğunu beyan etmiştir. Davacı … yetkilisi olduğunu bildiren …, yapılan keşfe bir diyeceği olmadığını, …’ın da Gültekinlerinde giriş yaptığı yerin tek olduğunu, ayrı bir giriş yeri olmadığını, bunu özellikle beyan etmek istediğini, şantiyelere giren tüm araçların girişleri aynı kapıdan olduğunu beyan etmiştir. Davalı … İnşaat İdari İşler Müdürü …, … inşaat mali ve idari işler müdürü olduğunu, bu olayla ilgili kulaklarına herhangi bir şey gelmediğini, … Vinç’le sözleşme yönetimi hazırlanmasıyla kendisinin ilgilendiğini, moloz kaba çöp dökümü ile ilgili bir işlerinin olduğunu, tek seferlik bir iş olduğu, sürekliliği olmadığı, herhangi bir emir talimat verme yükümlülüklerinin olmadığı, firmanın zaten sektöründe bilinen işinin ehli bir kadro ile çalışan bir firma olduğu, kendi sınırlarının içinde işin yapıldığı, yan tarafa herhangi bir müdahalelerinin olmadığını beyan etmiştir. Davacı vekili, keşfe bir diyecekleri olmadığını, dinlettikleri tanık … bizzat operatörü burada da teşhis ettiği, birkaç fotoğraf sunacaklarını aynı zamanda, firma yetkilisinin olayı bizzat kabul ettiğini beyan etmiştir. Davalı … vekili Av…., davalı … müdürünün beyanlarına aynen katıldıklarını, keşif mahallinde de diğer davalı … Vinç’in kepçesinin davacının alanına girip iskeleye zarar verme durumu söz konusu olmadığını, iskeleye iddia edilen zararın davalı … Vinç tarafından verildiği somut olarak ispatlanamadığı, …’ın inşaat alanıyla …’in inşaat alanının içerisinde bulunan davaya konu edilen iskelenin arasında huzurda dinlettikleri …’nın ifadesinde de belirtildiği üzere aradaki alan 15-16 metre olduğunu, vazgeçilen ve sonradan dinletilmek istenilen tanıklara muvafakatları olmadığını beyan etmiştir. Davalı … vekili Av…., keşfe bir diyecekleri olmadığını, vazgeçilen veya sonradan dinletilmek istenilen tanıklara, belgelere muvafakatları olmadığını, müvekkil firmanın yaptığı işle kazayla ilgili alakası olmadığını, fiilen de alakası olmadığı, yazılı beyanda bulunacaklarını beyan etmiştir. Davacı tanığı … ek beyanında, her iki şirketin de ortak tek giriş kapısı olduğunu beyan etmiştir. Davalı tanığı … ek beyanında, kendilerinin demir kapıları olduğunu, molozları çıkarttıktan sonra o kapıyı kapattıklarını, yan …İnşaatın ise başka bir kapısı olduğunu beyan etmiştir.
Bilirkişi heyetinin mahkememize verdiği 25/08/2021 havale tarihli heyet raporunda, servis açıklamasında, makina ön taraftan bakıldığında sol şase ayağına çarpma suretiyle 45/50 cm ön tarafa kaydığı, aynı zamanda makinenin şasesinde bulunan makineyi teraziye alan denge paso milleri alt beslemeleri yerinden oynamıştır. bu sebepten dolayı makine duvar bağlantı aparatlarında kendini bırakmaması sonucu hem aşağı hem ileri hareketlerle kulelerin yamulmasına sebep olduğu, iskelenin deformasyona uğradığı, kullanılamaz hale geldiği, otomatik iskelenin binaya ankrajlanmadan kullanılmasının mümkün olmadığı, 10.m. eninde 30 m. yüksekliğindeki çelik konstrüksiyonlu iskelenin basit bir çarpma ile deformasyona uğraması mümkün olmadığı, …bina önünde moloz yükleme işini yapan hidrolik gücü olan kepçenin çarpması dışında başka güçle iskelenin deformasyona uğraması kullanılamaz hale gelmesi mümkün olmadığı, şöyleki; iskelenin deformasyona uğradığı günde … Müh. Mim. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ait kepçenin …inşaatı önündeki inşaat artıklarını aldığı sırada alanın geniş olmasına rağnen kepçe operatörünün dikkatsizliği sonucu manevra yapması nedeniyle iskeleye çarparak otomatik iskeleyi kullanılamaz hale getirmiş olduğu kanaatinde olduğunu, dosya kapsamındaki davaya konu iskelenin D.İş tespit raporundaki hasar fotoğraflarının kazanın meydana geldiği mahalde yaptığımız inceleme, ölçüm sonucu ve tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde, kazaya neden olduğu iddia edilen … şirketine ait kepçenin kazanın meydana geldiği mahalde ileri geri; sağa, solave yandaki binanın ana girişine manevra yapabileceği, iskelenin kurulmuş olduğu bina girişinde gördüğü hizmet dolayısıyla sağlam olarak ankastre edilmiş olan otomatik iskeledeki mevcut hasarın ancak bir kepçenin darbe ve zorlamasıyla oluşabileceği kanaatinde olduklarını, otomatik iskelede oluşan hasarın 58.410.-TL olduğu, iskelenin kurulu olduğu binadan sökülmesi, tamir edilmesi ve yerine monte edilmesi, bir ay süre geçebileceği ve bu süredeki iskele kira bedelinin kdv dahil 3000.- ( üçbin ) TL olduğu, davacının dava tarihi itibariyle topam KDV dahil 61.410.-TL zarara uğradığı kanaatinde olduklarını bildirmişlerdir.
Davalı şirketler vekillerinin kök rapora karşı beyan ve itirazları doğrultusunda meydana gelen olayla ilgili kusur yönünden mevcut dosya kapsamına göre bilirkişi heyetinden ek rapor aldırıldığı, bilirkişi heyetinin mahkememize verdiği 02/11/2021 havale tarihli ek raporunda, Kusur yönünden, Kepçe operatörü …’ın, özen ve dikkat yükümlülüklerine uyarak, işvereni tarafından belirlenen çalışma alanı içinde çalışması, çalışma sınırlarındaki işaret ve levhalara dikkat etmesi, çalışma alanındaki kör noktaya gelen yerlere gözcü bulundurması gerekirken bu hususlara riayet etmeyerek yan binada ankastre halinde bulunan otomatik iskeleye çarpmasında 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun, (Çalışanların yükümlülükleri) ile ilgili 19. Maddesini ihlal ettiği, … Mühendislik Mim. İnş. Sanayi Ve Tic. A.Ş. Ve … Hafriyat İnşaat Makina Ve Vinç A.Ş’nin İşveren ve Taşeron olarak meydana gelen iş kazasında müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, Davacı, … Metal Cam Yapı İnşaat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin ise iskele binaya ankestre halinde sabit olarak durmasıyla kazaya etken davranışı olamayacağından meydana gelen iş kazasında herhangi bir kanun maddesini ihlal etmediğini, otomatık iskelede oluşan hasarın 58.410.-TL olduğu, iskelenin kurulu olduğu binadan sökülmesi, tamir edilmesi ve yerine monte edilmesi, bir ay süre geçebileceği ve bu süredeki iskele kira bedelinin kdv dahil 3.000.- ( üçbin ) TL olduğu, davacının dava tarihi itibariyle toplam KDV dahit 61.410-TL zarara uğradığını belirtmişlerdir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, değişik iş tespit dosyası, bilirkişi heyet raporları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; kepçe operatörü …’ın, özen ve dikkat yükümlülüklerine uyarak, işvereni tarafından belirlenen çalışma alanı içinde çalışması, çalışma sınırlarındaki işeret ve levhalara dikkat etmesi, çalışma alanındaki kör noktaya gelen yerlerde gözcü bulundurması gerekirken bu hususlara riayet etmeyerek yan binada ankastre halinde bulunan otomatik iskeleye çarpmasında adam çalıştıranın sorumluluğu ve 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun (çalışanların yükümlülükleri) ile ilgili 19. maddesi kapsamında zararın doğduğu, … Mühendislik Mim. İnş. Sanayi Ve Tic. A.Ş. Ve … Hafriyat İnşaat Makina Ve Vinç A.Ş’nin işveren ve taşeron olarak meydana gelen iş kazasında müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, davacı, … Metal Cam Yapı İnşaat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin ise iskele binaya ankestre halinde sabit olarak durmasıyla kazaya etken davranışı olamayacağından meydana gelen iş kazasında herhangi bir kanun maddesini ihlal etmediği, kazaya neden olduğu iddia edilen … şirketine ait kepçenin kazanın meydana geldiği mahalde ileri geri; sağa, sola ve yandaki binanın ana girişine manevra yapabileceği, iskelenin kurulmuş olduğu bina girişinde gördüğü hizmet dolayısıyla sağlam olarak ankastre edilmiş olan otomatik iskeledeki mevcut hasarın ancak bir kepçenin darbe ve zorlamasıyla oluşabileceği, otomatik iskelede oluşan hasarın 58.410.-TL olduğu, davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine, 58.410,00-TL maddi tazminatın 10/07/2020 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, davacının kazanç kaybı talebinin reddine, fazlaya ilişkin talebinin reddine,
Dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine, 58.410,00-TL maddi tazminatın 10/07/2020 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacının kazanç kaybı talebinin reddine,
Fazlaya ilişkin talebinin reddine,
2-Harçlar Yasası gereğince hesaplanan alınması gerekli 3.989,98-TL harçtan mahkememiz dosyasında peşin olarak alınan 997,50-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.992,48-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye irat kaydına,
3-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T uyarınca hesaplanan 8.393,30-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan 1.051,90-TL harç, 20 tebligat gideri 252,00-TL, keşif harcı 419,90-TL, keşif araç ücreti 150,00-TL, bilirkişi ücretleri 1.000,00-TL, İzmir 3.Sulh Hukuk Mahkemesi … D.İş tespit gideri 1.262,30-TL, delil tespit vekalet ücreti 755,00-TL olmak üzere toplam 4.891,10-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-7155 sayılı yasanın 19/12/2018 tarihinde yürürlüğe giren 23.maddesiyle eklenen 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereğince taraflar arasında yapılan arabuluculuk faaliyeti sonunda, ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere Hazine tarafından karşılanan 1.360,00-TL arabulucu ücretinin yargılama gideri olarak davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak, Hazineye gelir kaydına,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan bulunması halinde karar kesinleştiğinde ilgili taraflara iadesine,
Dair, karar HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde kabul yönünden istinaf yolu açık, red yönünden miktar itibariyle kesin olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup usulen anlatıldı.15/03/2022

Katip ….
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)