Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1131 Esas
KARAR NO : 2021/1142

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/11/2019
KARAR TARİHİ : 09/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketle, davalı arasında tanzim ve imza olunan 28/09/2017 başlangıç tarihli sözleşme gereğince davalı ” … Mah. … Sok. No:… Giresun” adresindeki ( … isimli) işletmede davacı şirketin pazarladığı sözleşme konusu ürünleri (…, … vs.) düzenli olarak satın almayı, satmayı ve bulundurmayı, TC Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulundan ( TAPDK) izin almayı, aldığı izinleri yenilemeyi, davacı şirketten sözleşme süresince toplam 157,92 HL ( hektolitre) bira satın almayı, bira satışında azami gayret göstermeyi, TAPDK tarafında çıkartılan yönetmelikler dahil, tüm mevzuata uygun davranmayı, bu mevzuata uygun davranmadığı takdirde bunun sonuçlarına katlanmayı, işbu sözleşme hükümlerinden herhangi birisine aykırı hareket ettiği takdirde 10.400 USD cezai şartı davacı şirkete nakden ve def’aten ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, davacı şirket sözleşmeden doğan yükümlülüklerini eksiksiz ifa ettiği halde davalının TAPDK ruhsatının kurum tarafından iptal edildiğini, TAPDK ruhsatı olmayana işletmede davacı şirket ürünlerinin satılmasının söz konusu olamayacağı belirterek 10.400 USD cezai şartın dava tarihinden itibaren tahakkuk edecek en yüksek döviz mevduat faizi ile birlikte (fiili ödeme tarihindeki TCMB döviz satış kuru üzerinden TL karşılığının) davalıdan tahsiline, yargılama gideri, harç,masraf, vekalet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
BA-BS formları, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Davacı vekili, müvekkili şirketle, davalı arasında 28/09/2017 başlangıç tarihli sözleşme düzenlendiğini, davalıya ait işletmede müvekkili şirketin pazarlamış olduğu ürünleri düzenli olarak satın almayı, satmayı ve bulundurmayı, TAPDK tarafında çıkartılan yönetmelikler dahil, tüm mevzuata uygun davranmayı, işbu sözleşme hükümlerinden herhangi birisine aykırı hareket ettiği takdirde 10.400 USD cezai şartı müvekkili şirkete nakden ve def’aten ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, müvekkili şirket sözleşmeden doğan yükümlülüklerini eksiksiz ifa ettiği halde davalının TAPDK ruhsatının kurum tarafından iptal edildiğini, TAPDK ruhsatı olmayana işletmede davacı şirket ürünlerinin satılmasının söz konusu olamayacağı iddia ederek 10.400 USD cezai şartın dava tarihinden itibaren tahakkuk edecek en yüksek döviz mevduat faizi ile birlikte (fiili ödeme tarihindeki TCMB döviz satış kuru üzerinden TL karşılığının) davalıdan tahsiline, yargılama gideri, harç,masraf, vekalet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı taraf cevap dilekçesi sunmamıştır.
Dava, cezai şart alacağı istemine ilişkindir.
Mahkememizce dosya SMMM bilirkişiye tevdi edilerek rapor aldırılmıştır. 22/02/2021 havale tarihli bilirkişi raporunda; Davacı şirket ticari defterlerin, ait ticari defterlerin 1 Sıra Nolu Elektronik Defter Genel Tebliği kapsamında e-defter olarak tutulduğu görülmüş olup e-defterlerin yasal süresinde e-defter beratının alındığı, usulüne uygun olarak tutulan yukarıda listelenen ticari defterlerin davacının lehine delil 4 vasfına haiz olduğu, Davacı şirket ticari defterlerinde davalı tarafın herhangi bir cari hesapta izlenmediği, Taraflar arasındaki sözleşmede dağıtıcı olarak …, yeniden satıcı olarak … olduğu, davalı tarafından 06/11/2017 tarihinde A-… nolu 10.400,00#KDVz 12.272,00 TL bedelli faturanın Dağıtıcı …’ya düzenlendiği, Davacı şirket ticari defterlerinde, dağıtıcı … tarafından davacı şirkete 30/11/2017 tarihinde … nolu 58.018,18 TL bedelli Nakit İskonto bedeli açıklamalı ile fatura düzenlediği bu faturanın davacı şirket ticari defterlerinde … fiş numarası ile 120.0000000 Alıcılar-… genel hesabına kayıt edildiği, Davacı şirket ticari defterlerinde, davalı tarafından dava dışı şirkete (…) düzenlenen 412.272,00 bedelli faturanın dava dışı şirket tarafından 30/11/2017 tarihli … nolu 58.018,18 TL bedelli fatura ile davacı Şirkete yansıtıldığı, davacı şirket tarafından dava dışı şirket hesabındaki bakiyeden 58.018,18 TL mahsup edildiği, Davacı şirket tarafından talep edilen 10.400,00 USO TL katkı payının 58.018,18 TL olarak mahsup işlemiyle ödendiği görüş ve kanaatine varıldığını bildirmiştir.
20/05/2021 havale tarihli bilirkişi ek raporunda; sözleşme hususunda yapılacak değerledirmeler hukuki değerlendirme gerektirmekte olup, uzmanlık alanıma girmediğinden dolayı takdir sayın mahkemenize ait olduğu, Sayın mahkemenizce tarafımdan davaya konu alacağın davalının ekonomik mahvına sebep olup olmadığının tespit edilmesi istenilmiş olsa da aşağıda yer verilen içtihat doğrultusunda davalı şirketin ticari defter ve belgeleri incelenemediği ve dava dosyası içinde davalıya ait bilanço vb. gibi tabloların bulunmaması sebebiyle tarafımca davalının dava konusu alacak yönünden ekonomik mahvına sebep olup olmayacağının tespiti mümkün olmadığı, Davalı tarafın ticari defterlerinin, bilanço ve gelir tablosunun ibraz edilmesi halinde takdiri sayın mahkemenize ait olmak üzere davalının davaya konu alacak yönünden ekonomik mahvına sebep olup olmadığının belirlenebileceği görüş ve kanaatine varıldığını bildirmiştir.
04/11/2021 havale tarihli bilirkişi 2. ek raporunda; Taraflar arasındaki sözleşmede dağıtıcı olaralk belirtilen dava dışı …’ya davalı tarafından düzenlenen 06/11/2017 tarihli 10.400,00+KDV 12.272,00 TL bedelli faturanın dava dışı şirket tarafından davacı şirkete yansıtma faturası ile yansıtıldığı ve davacı şirket ticari defterlerinde dava dışı şirketin izlendiği hesap bakiyesinden mahsup edildiği ve sözleşme madde 9 belirtilen “… A.Ş. işletmeye destek olmak amacı ile Yeniden Satıcıya ön iskonto bedeline mahsuben 10.400,00+KDV nakit bazlı katkıda bulunacaktır.” 10.400,00+KDV katkı payının davacı şirket tarafından ödendiği, BA-BS formları ile belirlenen hadler gereği kdv’siz tutar matrah 5.000,00 TL ve üzeri olan belgeler beyan edildiği, davalının 5.000,00 TL altında alış ve satışlarının olabileceğinden dolayı alış ve satışları BA-BS formları tespit edilemediği, davalı tarafından BA-BS formlarının sıfır olarak beyan edilmesi sebebiyle ve davalı ticari defter, belgeleri incelenmediğinden tarafımca ekonomik mahvına sebep olup olmayacağı hususunda net bir şekilde değerlendirme yapılamadığı, Davacı şirketin davalı taraftan 10.400,00 USD cezai şart talep edip edilemeyeceği sayın mahkemenizin takdirinde olduğu hususlarında görüş ve kanaatine varıldığını bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamından, taraflar arasında satın alma sözleşmesi kapsamında davalı tarafın davacıya ait ürünleri kendisine ait içkili lokanta/birahanede satmayı, aylık ve yıllık asgari alım taahhüdünde bulunduğu, bu taahhüdün yerine getirilmemesi durumunda davalının cezai şart ödemeyi kabul ettiği, sözleşmede bu konuda hüküm bulunduğu, sözleşmede belirtilen taahhüdün davalı tarafça yerine getirilmediği, bu durumun bilirkişi raporu ve taraflarca dayanılan ticari kayıtlar ile anlaşılmıştır. Somut olayda, davalının tacir olduğu, basiretli hareket etme yükümlülüğü bulunduğu, sözleşme kapsamındaki ürünleri alkollü restorantında satışa sunan davalının iş yerinin gelir ve gider dengesini en iyi bilmesi gereken kişi olduğu, kendisini ödeyemeyeceği bir borç altına sokabilecek cezai şart içeren sözleşmeyi sözleşme serbestisi kapsamında düzenleyip düzenlememekte özgür olduğu ve bu husustan kaynaklanabilecek sorumluluğu bertaraf edemeyeceği mahkememizce kabul edilmiştir. Yine cezai şart bedelinin davalının ekonomik mahvına neden olabileceği hususunda davalı tarafça bir iddiada bulunulmadığı gibi böyle bir sonuca yol açacağına dair hiçbir delil de sunulmamıştır. Tarafların sıfatları, paranın alım gücü, ekonomik durumlar birlikte değerlendirildiğinde cezai şart bedelinin davalının ekonomik mahvına neden olmayacağı ve bu itibarla cezai şart bedelinde herhangi bir indirim yapılmasına gerek görülmemiştir. Bu gerekçelerle sözleşmede kararlaştırılan cezai şart bedelinin, sözleşmedeki asgari alım taahhüdünü yerine getirmeyen davalıdan talep edilmesi mahkememizce sözleşmeye ve hukuka uygun görülmüştür. Bu itibarla davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği takdir ve sonucuna ulaşılmıştır.
Mezkur nedenlerle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
Davanın KABULÜNE,
10.400,00 USD cezai şartın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4A maddesine göre işleyecek faiziyle birlikte fiili ödeme tarihindeki T.C Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak TL karşılığının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı duruşmada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT hükümlerine göre hesap ve takdir edilen 8.506,40 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Harçlar yasası gereğince alınması gereken 4.049,41 TL harç olmak üzere 1.012,36 TL peşin harçtan mahsubuna, eksik 3.037,05 TL harç ile 7155 Sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun’un 23/14 maddesi gereğince ilerde haksız çıkacak taraftan tahsil edilmek üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320.00 TL zorunlu Arabuluculuk yargılama giderinin davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacı tarafından yapılan 273,00 TL tebligat, 33,00 TL elektronik tebligat, 42,00 TL dosya masrafı, 1.012,36 TL peşin harç, 44,40 TL başvurma harcı ve 600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplamda 2.004,76‬ TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde, mahkememize veya bulunduğu yerde varsa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, yoksa Asliye Hukuk Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.09/12/2021

Katip …
E-İmza

Hakim …
E-İmza