Emsal Mahkeme Kararı İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1075 E. 2021/914 K. 28.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1075 Esas
KARAR NO : 2021/914

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/11/2019
KARAR TARİHİ : 28/10/2021

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirket … Anonim Şirketi ile davalı taraf … Limited Şirketi arasında 12/06/2019 tarihinde bir sözleşme imzalandığını, taraflar arasında akdedilen 12/06/2019 tarihli sözleşme, taraflara yüklenen sorumluluklar yönüyle, uyuşmazlık tarihi itibariyle olaya uygulanması gereken 6098 Sayılı Borçlar Kanununun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğinde olduğunu, davaya konu sözleşmede, davacının iş sahibi davalının ise yüklenici olduğunu, bu türden sözleşmelerde yüklenicinin iş bedeline sözleşmede proje bedelinin 7.500,00-TL olarak belirlendiğini, müvekkili olduğu şirketin 12/06/2019 tarihinde davalı tarafa 5.000,00-TL avans yatırdığını, davalı tarafın, müvekkil şirket tarafından yapılan ödemeye rağmen proje ile ilgili çalışmalara hiç başlamadığını, davalının sözleşmede öngörülen iş edimi yerine getirmediğinin açık olduğunu, açıklanan nedenler ile fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydı ile avans olarak ödenen 5.000,00-TL tutarındaki bedelin iadesi ve bu sebeple oluşan zararın tazmini ile alacağa ilişkin olarak ticari temerrüt faizi işletilmesini, yargılama masrafı ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı tarafından davaya cevap verilmemiştir.
DELİLLER :
1-Manisa Arabuluculuk Bürosunun…/… Dosya …/…Arabuluculuk numaralı Arabuluculuk Son Anlaşamama Tutanağı,
2-Taraflarca imzalanan 12/06/2019 tarihli Belgelendirme Proje Sözleşmesi,
3-Manisa … Noterliğinin 08/08/2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ve ihtarnamenin muhataba tebliğine ilişkin tebligat evrakı,
4-12/06/2019 tarihli banka dekontu,
5-Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nezinde … Anonim Şirketine ait 2019 ve 2020 yıllarına ait ”G Belgesi” mahiyetindeki belgelerin ve bahsi geçen belgelerin hangi şirket tarafından yapılan başvuru neticesinde düzenlendiğine ilişkin onaylı suretlerine ve … Limited Şirketi tarafından … Anonim Şirketi adına ”G Belgesi” alımı için herhangi bir başvuru yapılıp yapılmadığına ilişkin kayıtlar,
6-Sair deliller.
DAVA KONUSU :
Açılan dava, taraflar arasında imzalanan 12/06/2019 tarihli Belgelendirme Proje Sözleşmesi’nin Manisa …. Noterliği’nin 08/08/2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile feshi neticesinde sözleşme kapsamında davacı tarafça davalıya ödendiği iddia edilen 5.000,00-TL avans bedelinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesi talebine ilişkin olduğu tespit edildi.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu tarih itibariyle yürürlükte bulunan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470. ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi bulunduğu uyuşmazlık konusu değildir. Davacı ile davalı arasındaki sözleşmenin niteliği itibariyle rüzgar enerji santrali kulelerinin imalatı kapsamında olduğu ve eser sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerektiği anlaşılmaktadır. Eser sözleşmesini düzenleyen 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470. maddesi uyarınca yüklenicinin edimi bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin edimi ise, karşılığında bedel ödemeyi üstlenmesidir. Eser sözleşmesinin niteliği gereği yüklenici sonucu garanti etmektedir. Burada sözleşme yapılmasının nedeni belli bir sonucun ortaya çıkmasıdır. Eser yüklenicinin sanat ve becerisini gerektiren bir emek sarfı ile gerçekleşen sonuç olup, yüklenici eseri iş sahibinin yararına olacak şekilde ve ona hiçbir zarar vermeden meydana getirmek yükümlülüğü altındadır.
Diğer yandan yüklenicinin borçları 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 471. maddesinde; ”Yüklenici, üstlendiği edimleri iş sahibinin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmek zorundadır. Yüklenicinin özen borcundan doğan sorumluluğunun belirlenmesinde, benzer alandaki işleri üstlenen basiretli bir yüklenicinin göstermesi gereken mesleki ve teknik kurallara uygun davranışı esas alınır.” şeklinde düzenlenmiş olup, yüklenici olan hekimin de bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere edimini sadakat ve özenle ifa etmek yükümlülüğü bulunmaktadır. Yüklenicinin özen borcundan doğan sorumluluğunda benzer alanlardaki işleri üstlenen basiretli bir yüklenicinin göstermesi gereken mesleki ve teknik kuralların esas alınacağı da açıklanmıştır. Yine eser sözleşmesinin niteliği gereği yüklenici sonucu garanti etmiş sayılmalıdır.
Taraflar arasında tanzim olunan 12/06/2019 tarihli Belgelendirme Proje Sözleşmesinin incelenmesinde, davalı şirketin davacı şirkete ‘CE Markalama’ alanında ‘G Belgesi’ alımı açısından gerekli tüm iş ve işlemleri yerine getirerek sözleşmenin imzalanmasından itibaren 30 gün içerisinde projeyi belgelendirme aşamasına getirmeyi ve belgelendirme işleminin sonuçlandırılmasını taahhüt ettiği, sözleşme bedelinin 7.500,00-TL olarak belirlendiği görülmektedir.
Dava dilekçesine ekli olarak sunulan … Anonim Şirketi tarafından tanzim olunan dekont incelendiğinde, 12/06/2019 tarihinde 5.000,00-TL bedelin … A.Ş. C/H İstinaden Ödeme … Ltd. açıklaması ile davalı şirkete EFT yoluyla gönderildiği anlaşılmaktadır.
Sözleşme gereklerinin davalı şirket tarafından yerine getirilmemesi üzerine davacı şirketin talebi üzerine tanzim olunan Manisa …. Noterliğinin 08/08/2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiği, ihtarnamenin 27/08/2019 tarihinde davalı şirkete usulüne uygun şekilde tebliğ edildiği görülmektedir.
Mahkememizce yargılama sırasında Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığına müzekkere yazılarak varsa … Anonim Şirketine ait 2019 ve 2020 yıllarına ait ”G Belgesi” mahiyetindeki belgelerin ve bahsi geçen belgelerin hangi şirket tarafından yapılan başvuru neticesinde düzenlendiğine ilişkin onaylı suretlerinin mahkememize gönderilmesi, … Limited Şirketi tarafından … Anonim Şirketi adına ”G Belgesi” alımı için herhangi bir başvuru yapılıp yapılmadığının mahkememize bildirilmesi istenilmiş, müzekkere cevabında bakanlığın, Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (305/2011/AB) ve Yapı Malzemelerinin Tabi Olacağı Kriterler Hakkında Yönetmelik çerçevesinde piyasaya güvenli yapı malzemelerinin arz edilmesinden sorumlu olup söz konusu yönetmelikler kapsamında uygunluk değerlendirme kuruluşu görevlendirmekte ve piyasaya arz edilen ürünlerin piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerini yürütmekte olduğu, bakanlığın “G Uygunluk Belgesi” düzenleme yetkisi bulunmadığı, söz konusu “G Uygunluk Belgeleri”nin bakanlıkça görevlendirilen uygunluk değerlendirme kuruluşları tarafından ilgili mevzuat kapsamında düzenlenmekte olduğu, … Limited Şirketinin ise ilgili mevzuat kapsamında bakanlıkça görevlendirilmiş olan uygunluk değerlendirme kuruluşları arasında bulunmadığının, … Anonim Şirketi adına Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (305/2011/AB) ve Yapı Malzemelerinin Tabi Olacağı Kriterler Hakkında Yönetmelik çerçevesinde … Limited Şirketi tarafından “G Uygunluk Belgesi” düzenlenemeyeceğinin mahkememize bildirildiği görülmektedir.
Bu kapsamda davalı şirketin davaya konu bedele dayanak belgeyi düzenleme yetkisi bulunmadığı, sözleşme gereklerinin davalı şirket tarafından yerine getirilmemesi üzerine davacı şirket tarafından usulüne uygun şekilde feshedildiği, ödenen avans bedelinin davalı şirketin sebepsiz zenginleşmesine yol açtığı kanaatine varılmıştır.
Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu (818 sayılı BK)’nun konuya ilişkin 61 ve devamı maddelerindeki (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (Benzer hüküm 6098 sayılı TBK)’nun m. 77 vd.yer almıştır.) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir.
Bu genel açıklamadan sonra sebepsiz zenginleşmenin gerçekleşmesi için aranan şartların açıklanmasında yarar görülmüştür.
Birinci şart; taraflardan birisinin malvarlığında bir eksilmenin vukubulmasına karşı, diğerinin malvarlığında bir çoğalmanın gerçekleşmiş olmasıdır. Bir malvarlığındaki eksilme, aktifin azalması ya da pasifin çoğalması şeklinde olabileceği gibi, aktifin çoğalmasına ya da pasifin azalmasına engel olma yoluyla da gerçekleşebilir.
İkinci şart; sözü edilen eksilme ile çoğalma arasında bir illiyet bağının bulunmasıdır.
Üçüncü şart, yine sözü edilen azalma ile çoğalmanın haklı bir sebebe dayanmamasıdır. Taraflardan biri, diğerine hükümsüz bir sözleşme gereğince misli mahiyette bir şey vermişse muteber olmayan sebebe dayanan bir iktisap söz konusudur. Sözleşmedeki şekil noksanlığı, fiil ehliyetsizliği, imkansızlık, hukuka veya ahlaka aykırılık, muvazaa gibi sebepler, butlan nedeniyle kazandırmayı geçersiz kılan sebepler olduğundan bu durumlarda kazandırma geçerli hukuki sebebe dayanmamaktadır.
Dördüncü şart; vukubulan iktisabın (çoğalmanın) sebepsiz iktisap kuralları dışında, özel bir hukuk kuralına dayanılarak iadesi mümkün olmamalıdır. Zira böyle bir imkan varsa artık sebepsiz iktisap kuralları değil, sözü edilen özel kurallar uygulanır. İadenin; istihkak davası, haksız inşaat sebebiyle tazminat davası, sözleşmenin ifası davası, sözleşmeden dönme sebebiyle iade davası, vekaletsiz iş görmeye dayanan iade davası gibi yollarla gerçekleştirilmesi mümkünse, artık sebepsiz iktisap kurallarına başvurulamaz (Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7.Baskı, İstanbul 1993, s. 734-738).
Bu tür işlemlerde amaç; davalının edindiği çoğalma sonucu, tüm malvarlığında meydana gelen artışın iadesinden ibarettir.
Az önce yer verilen açıklamalar çerçevesinde, taraflar arasında imzalanan sözleşme hükümleri gereğince davacı şirket tarafından davalı şirkete yapılan avans ödemesinin davalı şirketi sebepsiz zenginleştirdiği sonucuna ulaşılmış ve bu doğrultuda hüküm kurma yoluna gidilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, Manisa Arabuluculuk Bürosunun…/… Dosya …/…Arabuluculuk numaralı Arabuluculuk Son Anlaşamama Tutanağı, taraflarca imzalanan 12/06/2019 tarihli Belgelendirme Proje Sözleşmesi, Manisa …. Noterliğinin 08/08/2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ve ihtarnamenin muhataba tebliğine ilişkin tebligat evrakı, 12/06/2019 tarihli banka dekontu, Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nezinde … Anonim Şirketine ait 2019 ve 2020 yıllarına ait ”G Belgesi” mahiyetindeki belgelerin ve bahsi geçen belgelerin hangi şirket tarafından yapılan başvuru neticesinde düzenlendiğine ilişkin onaylı suretlerine ve … Limited Şirketi tarafından … Anonim Şirketi adına ”G Belgesi” alımı için herhangi bir başvuru yapılıp yapılmadığına ilişkin kayıtlar sair deliller birlikte değerlendirildiğinde; davaya konu uyuşmazlığın taraflar arasında imzalanan 12/06/2019 tarihli Belgelendirme Proje Sözleşmesi’nin Manisa …. Noterliği’nin 08/08/2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile feshi neticesinde sözleşme kapsamında davacı tarafça davalıya ödendiği iddia edilen 5.000,00-TL avans bedelinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesi taleplerine ilişkin olduğu, davalı şirketin davaya konu bedele dayanak belgeyi düzenleme yetkisi bulunmadığı, sözleşme gereklerinin davalı şirket tarafından yerine getirilmemesi üzerine davacı şirket tarafından usulüne uygun şekilde feshedildiği, taraflar arasında imzalanan sözleşme hükümleri gereğince davacı şirket tarafından davalı şirkete yapılan avans ödemesinin davalı şirketi sebepsiz zenginleştirdiği anlaşılmakla, açılan davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Açılan davanın KABULÜ İLE,
1-5.000,00-TL maddi tazminatın dava tarihi olan 05/11/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı … Limited Şirketinden tahsili ile davacı … Anonim Şirketine verilmesine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince karar tarihi itibariyle alınması gereken 341,55-TL karar ve ilam harcından, davanın açılışı sırasında peşin olarak yatırılan 85,39-TL harcın mahsubu ile bakiye 256,16-TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacının kendisini vekille temsil ettirdiği göz önünde bulundurularak karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri uyarınca 4.080,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 22,00-TL elektronik tebligat, 228.00-TL tebligat, 120,60-TL posta masrafı, 1,20-TL KEP ücreti, 85,39-TL peşin harç ve 44,40-TL başvurma harcı olmak üzere toplam 501,59-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-7155 sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun’un 23/14. maddesi gereğince ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.360,00-TL zorunlu arabuluculuk yargılama giderinin davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
6-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341/2. maddesi gereğince kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.28/10/2021

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)